آيه 5 سوره هود درباره چه كساني است؟

أَلا إِنَّهُمْ يَثْنُونَ صُدُورَهُمْ لِيَسْتَخْفُوا مِنْهُ أَلا حِينَ يَسْتَغْشُونَ ثِيابَهُمْ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ (5)
ترجمه:
5- آگاه باشيد هنگامى كه آنها (سرها را بهم نزديك ساخته و سينه‏هاشان را در كنار هم قرار مى‏دهند تا خود (و سخنان خويش) را از او (پيامبر) پنهان دارند، آگاه باشيد آن گاه كه آنها لباسهايشان را بخود مى‏پيچند و خويش را در آن پنهان مى‏دارند (خداوند) از درون و برون آنها با خبر است، چرا كه او از اسرار درون سينه‏ها آگاه است.

در اين آيه خداوند شرح حالي از كافران و منافقان مخاطب پيامبر را بيان ميكند كه فكر ميكنند با درگوشي صحبت كردن و پنهان كردن خود در لباسهايشان ديگر خدا و رسول از اعمال و گفتار آنها اطلاع نخواهد يافت .
بعضى از مفسران شان نزولهايى براى اين آيه ذكر كرده‏اند از جمله اينكه: آيه در باره" اخنس بن شريق منافق" نازل شده است كه مردى شيرين زبان و پشت هم انداز بود و در برابر پيامبر ص اظهار دوستى و محبت مى‏كرد، ولى در باطن عدوات مى‏ورزيد.
و نيز از امام باقر ع از" جابر بن عبد اللَّه" چنين نقل شده كه گروهى از مشركان هنگامى كه از برابر پيامبر ص مى‏گذشتند سر خود را به زير افكنده حتى سر را با لباس خويش مى‏پوشاندند تا پيامبر ص آنان را نبيند، اين آيه در باره آنان نازل گشت.
ولى در هر حال آيه بطور كلى اشاره به يكى از كارهاى احمقانه دشمنان اسلام و پيامبر ص مى‏كند كه با استفاده از روش نفاق آميز و دور كشى از حق مى‏خواستند ماهيت خود را از نظرها پنهان سازند تا گفتار حق را نشنوند.
لذا مى‏گويد:" آگاه باشيد آنها عداوت پيامبر را در دل مخفى مى‏دارند
و سرها را به زير افكنده سينه را به جلو خم مى‏كنند تا خود را از نظر او پنهان دارند" (أَلا إِنَّهُمْ يَثْنُونَ صُدُورَهُمْ لِيَسْتَخْفُوا مِنْهُ).

تفسير نمونه، ج‏9، ص: 14

في تفسير على بن إبراهيم و في رواية ابى الجارود عن ابى جعفر عليه السلام: ...... أَلا إِنَّهُمْ يَثْنُونَ صُدُورَهُمْ لِيَسْتَخْفُوا مِنْهُ يقول: يكتمون ما في صدورهم من بغض على عليه السلام و قال رسول الله صلى الله عليه و آله: ان آية المنافق بغض على عليه السلام و كان قوم يظهرون المودة لعلى عند النبي و يسرون بغضه فقال جل ذكره: أَلا حِينَ يَسْتَغْشُونَ ثِيابَهُمْ فانه كان إذا حدث بشي‏ء من فضل على صلوات الله عليه أو تلا عليهم ما انزل الله فيه نفضوا ثيابهم ثم قاموا، يقول الله عز و جل: يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ حين قاموا إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ.
در اين روايت امام باقر سلام الله عليه يكي از مصاديق آيه را رفتار منافقين نسبت به علي عليه السلام ميداند كه نزد پيامبر نسبت به علي اظهار محبت ميكردند و در دل بغض او را ميپروراندند لذا هر وقت فضيلتي از فضائل مولا گفته ميشد يا آياتي در باره ايشان نازل ميشد لباسشان را سخت تكان ميداندد و بلند ميشدند .كه خداوند ميفرمايد ما پنهان و پيداي آنها را ميدانيم و به آنچه در دل دارند آگاهيم