جمع بندی اگر با انجام کار خیر، حق الناس را نبخشید چه کنم؟

با نام و یاد دوست

کارشناس بحث: استاد رئوف

سوال:

اگر با انجام کار خیر، حق الناس را نبخشید چه کنم؟

پاسخ:

در مورد مطلبی که بیان کردید و تفکیک مناسبی که بین حق الله و حق الناس قائل شدید، باید به یک مطلب توجه کرد:

اگر حق الناسی بر گردن شماست، وظیفه شما این است که در همین دنیا در پی طلب بخشش آن باشید. به طور مثال اگر همسایه ای از رفتار شما آسیب دیده است، وظیفه شما این است که در همین جهان به سراغ او بروید و از او حلالیت بخواهید و اگر خسارتی به او زده اید، آن را جبران کنید. این مسئله را نباید به جهان دیگر موکول کرد و همان طور که گفتید، فرد ممکن است در آن جهان از حقش نگذرد، بنابراین بهترین کار این است که در همین جهان رضایت فرد را به دست بیاورید.

اگر فرد صاحب حق از دنیا رفته است، می توانید در مورد خسارت مالی به وارثان او مراجعه کنید.
اگر به هیچ نحوی دسترسی به او نیست، می توان برای او طلب مغفرت کرد و نیز به میزان خسارتی که به او زده اید، پول انفاق کرد( این پول رد مظالم نامیده می شود.) به امید اینکه آن فرد نیز پس از توبه شما و نیز اعمالی که در جهت جبران عملکرد خود داشته اید، از حق خود بگذرد.

در هر صورت ادای این حق، به هر نحوی که ممکن است باید صورت بگیرد و نکته مثبت این است که شما در فکر چنین کاری هستید و قصد دارید این کار را انجام دهید، سعی کنید، رضایت صاحبان حق را جلب کنید.