آداب

گاهي يك عكس بيش از هر مقاله و سخنراني و خطابه‌اي مي‌تواند تاثيرگذار باشد، ابتدا نگاهي به اين آمار بيندازيد:
- روزانه 50 ميليون كيلو زباله خانگي توسط شهروندان ايراني توليد مي‌شود.
- تنها 5 درصد از زباله‌هاي كشور كه غير زباله‌هاي صنعتي و كشاورزي است، بازيافت مي‌شود.
- هر ايراني روزانه 700 گرم زباله توليد مي‌كند.
- هم اكنون روزانه در ايران به اندازه هزار ساختمان 5 طبقه به مساحت 500 متر زباله انباشت مي‌شود.
- …..
با همه پيشرفت‌هاي مادي و افزايش اطلاعات و آگاهي عمومي هنوز بسياري از مردم زباله هايشان را از شيشه ماشين به بيرون پرت مي‌كنند، هنوز به جاي قرار دادن زباله در سطل‌هاي مخصوص كه چند متر آنطرف‌تر است ترجيح مي‌دهيم آنها را پاي اولين تير چراغ برقي كه مي‌بينيم رها كنيم، هنوز در اعياد مذهبي خيابان‌ها را با انبوهي از ليوان‌هاي يكبار مصرفي كه شربت آن را نوشيده‌ايم آلوده مي‌كنيم، هنوز كانال‌هاي آب را با سطل زباله اشتباه مي‌گيريم …
اگر براي محيط زيست ارزش قائل نمي‌شويم، اگر دل مان براي زيبايي شهرمان نمي‌سوزد، اگر شهرمان را خانه مان نمي‌دانيم، اگر احساس تعهدي به محيطي كه در آن زندگي مي‌كنيم نداريم، دستكم به احترام رفتگري كه سجاده را در خيابان پهن مي‌كند زباله‌ها را در كوچه و خيابان رها نكنيم، كمك كنيم او براي برداشتن بطري خالي نوشابه "ما"، پوست ميوه‌اي كه "ما" خوده ايم، جلد پفك و چيپسي كه "ما" آن را خالي كرده ايم، دستمال كاغذي كه "ما" آن را مصرف كرده‌ايم كمرش مدام خم نشود….

ضمن عرض سلام
لطفا آداب کسب و کار را از دیدگاه اخلاق اسلامی بیان بفرمائید؟
مکروهات و مستحبات کسب و کار چیست؟و چه آثاری دارد؟

کارشناس بحث : بصیر

در بیان برخی از مستحبّات و آداب خوابیدن با اشاره به ثواب آن ها چون اراده ی خوابیدن نمایی :
1 - رختخواب پاکی را اختیار کن ، و در رختخواب نجس نخواب و بسیار نرم و لطیف نخواب که دیر از خواب بیدار شوی ، بلکه سزاوار است اقتداء نمایی به حضرت پیغمبر( صلی الله علیه و آله و سلّم ) که گاهی بر روی زمین ، و گاهی بر حصیر ، و گاهی روی عبا می خوابیدند .

2 - مستحب است نیز که رو به قبله ، و جانب راست ، به هیئتی که میّت را در قبر گذارند بخوابی .

3 - با طهارت بخواب تا ثواب احیاء داشتن تمام آن شب را دریابی .

4 - در وقت خوابیدن ( سوره ی حمد و سوره ی قل هو الله احد و قل یا ایهاالکافرون ) را بخوان تا از شرک ایمن شوی .

5 - سوره ی قل اعوذ بربّ الفلق و قل اعوذ بربّ النّاس و آیة الکرسی را بخوان ، تا در خواب نترسی . اگر چهار قل را سه مرتبه بخوانی ثواب عظیم دارد .

6 - سوره ی انّا انزلناه را در وقت خواب و بیداری بخوان ، تا ملائکه تو را به امر حق تعالی محافظت کنند .

7 - سوره ی الهیکم التّکاثر را بخوان ، تا از فتنه ی قبر و هول نکیرین ایمن شوی ، و هفتاد هزار گناهت آمرزیده ، و هفتاد هزار حسنه برایت نوشته شود ، و هفتاد هزار درجه در بهشت برایت بلند شود ، و شفاعت تو در حق اهل و همسایگان و دوستانت پذیرفته گردد .

8 - آیه ی شهدالله را بخوان تا هفتاد هزار ملک برایت تا روز قیامت استغفار نمایند . 1

9 - آیه ی آخر سوره ی کهف را بخوان ، تا ساعتی که بخواهی بیدار شوی .

10- تسبیح حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیه بگو ، تا ثواب ذکر را در یابی ، و از شرّ شیطان و از خواب های بد محفوظ بمانی .

11- ده مرتبه ( لا حول و لا قوة الّا بالله العلیّ العظیم ) بگو تا از بلاها محفوظ مانی .

12 - سه مرتبه بگو : ( استغفرالله الذّی لا اله الّا هو الحیّ القیّوم و اتوب الیه ) تا تمام گناهانت آمرزیده شود .

13 - سه مرتبه بگو : ( الحمدلله الّذی علا فقهر ، و الحمدلله الّذی بطن فخبر ، و الحمدلله الّذی ملک فقدر ، و الحمدلله الّذی یحیی الموتی و یمیت الاحیاء ، و هو علی کلّ شی ء قدیر ) تا از گناهان پاک شوی ، مثل روزی که از مادر متولد شده ای .

14 - سه مرتبه بگو : ( یفعل الله ما یشاء بقدرته ، و یحکم ما یرید بعزّته ) تا ثواب هزار رکعت نماز مستحبی به تو عطا شود .

و در کتاب ( کافی ) روایت است که حضرت رسول ( صلّی الله علیه و آله و سلّم ) وقت خوابیدن می فرمودند : ( اللهم باسمک احیی ، و باسمک اموت )2

و اگر نتوانی تمام آنچه ذکر شد بخوانی ، به هر کدام بخواهی می توان اکتفاء کرد . 3

پی نوشت :
1 - « شهد الله أنَّه لا إله إلاَّ هو والملائكة و أولو العلم قائماً بالقسط لا إله إلاَّ هو العزيز الحكيم ». آل عمران 18
2 - کافی ج2ص539ح16 و بحارالانوار ج87 ص 173ح 5 .
3 - منبع با کمی تغییر کتاب سراج القبور - مرحوم آیت الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی صاحب کتاب شریف مکیال المکارم .

معنی واضح و روشن ذکر چیست ؟

وسعت ذکر تاکدام اندازه بوده و متضمن چه می باشد ؟ آیا شامل ادا کردن زبانی یک سلسله کلمات مانند سبحان الله (من کمال مطلق الله ج را تمجید می کنم ) الحمد لله ( ستا یش تماماً الله راست )، الله اکبر (الله بزرگترین است ) ، لا اله الا الله (هیچ الله یی نیست مگر هست الله ج ) و بیان یکتعداد از آیات منتخب از قرآنکریم و یا کلمات مناسب دیگر ، می باشد ؟ البته ادا کردن و از حفظ خواندن آیات قرآنکریم از اهمیت خاصی برخور دار می باشد . در حقیقت تمام این ها از جملهُ اقسام مهم ذکر می با شند. اما در حقیقت امر بهترین نوع ذکر آنهایی هستند که درآن قلب و زبان هردو شامل باشند . اینرا هم باید بیاد داشته باشید که حد و اندازهُ وسعت ذکر بوضوح نامحدود است . ذکرنه تنها باید صرف توسط قلب احساس و توسط زبان ادا گردد ، بلکه می باید بالای اعمال صالح و نیک ما نیز اثر انداز باشد.
ابن القیم عقیده دارد که ذکر محدود به هر یک از لحظات خاص میشود که درآن تفکر، گفتار و کردار مورد پسند الله (ج) واقع شود.
بنابرین اگر کلام شما پر از کلمات الله (ج) باشد ، ذکر است . و اگراعمال شما براساس رضای الله (ج) باشد ، ذکر است . در واقع وقتی ما درحال ایستاده ، ونشسته و حتی در پهلو، الله (ج) را یاد نمائیم ، الله (ج) ما را می ستاید (یاد میکند) . این درصورتی ممکن است که ذکرهریک ازوجوه زندگی ما را احتوا نموده باشد. به عنوان مثال به آیات ذیل قرآنکریم که ذکر را در نمازها و فعالیت های شغلی مورد تأکید قرار داده است ، توجه مبذ ول دارید يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (٩)فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الأرْضِ وَابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (١٠)” (الجمعه
9:62-10)
” ای مؤمنان چون آذان داده شود برای نماز در روز جمعه ، سعی کنید بسوی یادکردن الله ، و بگذارید خرید و فروش را ، این بهتر است برای شما اگر بدانید . پس چون ادا کرده شود نماز پس پراگند شوید در زمین و طلب کنید از فضل الله و یاد کنید الله را بسیار تا که شما رستگار شوید .”
به نماز جمعه شرکت نموده ، به خطبه و موعظه گوش فرا داده نماز را ادا نمائید . چه همهُ این ها اقسام ذکر شناخته شده اند . لیکن پا فشاری بیشتری به یاد الله (ج) در کسب و کار دنیوی بعمل می آید تا به اوقا ت دیگر. به یقین که پرداختن به ضروریات فردی ، حصول تأمین معیشت زندگی و صرف آن بالای فامیل از جملهُ انواع ذکر است .
لاکن وقتی به عنوان ذکر قبول و پذیرفته میشود ، که درپهلوی خواهشات قلبی و زبانی مربوط به ذکر ، تواضع به الله (ج) و رضای او به حصول جنت وجود داشته باشد. درغیرآن بطوریکه قرآنکریم به ما خاطرنشان میکند ، اینکه فکر کنید که ذکر است و نبا شد ، اجتنا ب نمائید ، چه ممکن اثر منفی به بار آرد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُلْهِكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَلا أَوْلادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ (٩)”(المنافقون8:63-10)
” ای مؤمنا ن ، غافل نکند شما را مال های شما از یاد الله و هرکی بکند این کار را ، پس آن جماعه ایشانند زیان کاران و خرج کنند از آنچه عطاء کردیم شما را . ”

شیوه های ذ کر :

از آنجا که قبلاًً راجع به مقصود ، معنی و حد ود ذکر بحث بعمل آمد. حالا میخواهم در مورد شیوه ها و طرق مختلف ذکر بحث به عمل آید . آیا ما با چه نحوی الله (ج) را در صبح وشام ، در طول روز و شب ، در حال ایستاد ه ، نشسته و در پهلو ، به یاد داشته با شیم ؟ اساساً دو نوع روش ذکر وجود دارد. اولین طریقهُ آن طوریست که ما بشکل دوامدار و ثابت درحیات روزانهُ خود چه میگوئیم و چه عمل میکنیم آگاهی باطنی از الله (ج) داشته باشیم . دومین طریقه ، قوانین اجرای شیوهُ اولی بصورت فردی و دسته جمعی است که می تواند در تکامل آن ممد واقع گردد .

1- تداوم آگاهی از الله (ج) :

بگذارید از بحث روی شیوه و طرق اولی ذکر شروع نمائیم . چطور می توانید الله (ج) را در جریان کارهای عادی روزا نه به یاد داشته و ازآن ، با وصف در نظر داشتن زندگانی روزمرهُ دنیوی تان ، غافل نبا شید ؟
چطور میتوانید یقین کنید که زندگی شخصی تان ، زندگی فامیلی تان ، زندگی مسلکی تان و دیگر فعالیت های تان همه بصورت کامل به پیش میرود ، و درعین زمان متیقن باشید که زندگی شما بطور کل و هر لحظهُ آن مشبوع از یاد الله (ج) است ؟
بیا ئید تا بار دیگر به شما چهار کیفیت باخبری از الله (ج) را خا طر نشان نمایم ، که شما میتوانید با سعی و تلاش و بخاطر داشتن چیزهای معیین و فرا گرفتن و به یاد آوردن آنها آن کیفیت ها را بسط و انکشاف دهید .

الف- بخود بگوئید : من در حضور الله (ج) هستم و او مرا می بیند “. … مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلاثَةٍ إِلا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلا خَمْسَةٍ إِلا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلا أَدْنَى مِنْ ذَلِكَ وَلا أَكْثَرَ إِلا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مَا كَانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (المجادله 58-7)
“نمی باشد راز سه نفر مگر الله چهارم ایشان است و نمی باشد راز گفتن پنج نفر مگر الله (ج) است ششم ایشان و نمی باشد کمتر از آن و نه زیادتر از آن مگر الله با ایشان است ، هر جائیکه باشند.”
” و ما نزدیکتریم به آدمی از رگ جان . ” (ق 16:50)
هر چیزیکه میکنید الله (ج) می بیند و هر چیزیکه می گوئید می شنود. او همیشه حاضر بوده علم و آگاهی اش نامحدود است . بهر اندازهُ که توان داری این چیز را به یاد داشته باش ، چه در طول روز ، و چه در شروع هر وظیفهُ جدید و در زمان هر صحبت . در واقع ، هدف تو با ید جادادن الله (ج) بقلبت باشد ، بطریقی که سر انجام جزء هر نفست گردد. زما نیکه یکی از صحابه در مورد بهترین طریقهُ تزکیهُ نفس از محمد (ص) پرسید ، در جوابش گفت : “همواره باید بیاد داشته باشی که الله (ج) در همه جا با توست.” (ترمذی)

ب – بخود بگو :
هر چیز ازطرف الله (ج) برایم ارزانی شده . آن چیزهای که دراطراف تو ، در بالای سر تو ودروجود توست ، همه ازجانب الله واحد است .
وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالأبْصَارَ وَالأفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (٧٨)” النحل
(87:16 )
” و الله بیرون آورد شما را از شکم مادران شما که نمی دانستید چیزیرا . ”
وَآيَةٌ لَهُمُ الأرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ (٣٣)وَجَعَلْنَا فِيهَا جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَأَعْنَابٍ وَفَجَّرْنَا فِيهَا مِنَ الْعُيُونِ (٣٤)لِيَأْكُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ وَمَا عَمِلَتْهُ أَيْدِيهِمْ أَفَلا يَشْكُرُونَ (٣٥). ” ( یاسین 33:36-35)
“و یک نشانه است برای ایشان زمین مرده زنده گردانیدیم آنرا و بیرون آوردیم از آن غله پس از آن میخورند و آفریدیم در آن باغها از درختان خرما و انگور و روان ساختیم در آنها بعضی چشمه ها تا بخورند از میوۀ آنچه مذکور شد . ”
از اینرو که برکت و نعمت را بالای همه نازل فرموده و شما را خلق نموده ، می با ید از الله (ج) شکر گذار باشید. در زمرهُ تمام اذکاری که محمد (ص) ما را تعلیم داده حمد یا شکر گذاری به الله (ج) یک موضوع ثابت است . آموزش بعضی ازین اذکار بسیار آسان بوده و به خاطر همین آسانی اغلباً مورد استفاده قرار می گیرند. ً
محمد (ص) وقتی صبح ازخواب بیدار میشد ، الحمد لله می گفت ، وقتی می خورد و می نوشید الحمد لله می گفت ، حتی بعد از فراغت قضای حاجت می گفت : ” الله شکر. بناءً بهراندازه ایکه توان داری اذکار را بیاموز. از آنجا که برای تو ثابت است که الله (ج) بوسیلهُ اذکار درطول روز ، شما را مغفرت می نماید ، فلهذا هر روز خود را باین اذکار تنظیم نمائید. هر گاه نفعی در وجود تان بمشاهده برسد ، می باید شکر گذار بوده و حدیث پیغمبر (ص) را بیاد بیاورید :
” در بدن ما 360 مفصل یا بند و جود دارد و می باید برای هر بند خود روزانه صدقه (شکرانه) بدهیم . (بخاری) زیرا با نبودن یکی ازین بندها بدن ما نامکمل و معیوب خواهد بود . می باید که همه روزه بر بنیاد فوق صدقه بدهید ، زیرا اگر یکی از این بندها روزی خراب شود ، در نتیجه ترا نا توان خواهد ساخت .
بر اساس علم فزیولوژی (وظایف الاعضأ ) قلب تو در هر دقیقه 72 مرتبه ضربان دارد و هر ضربهُ آن به حکم الله (ج) صورت می گیرد . هر موقع که الله (ج) این اجازه را بگیرد ، قلب تو از حرکت باز ماده و زندگی تو در حقیقت به پایان میرسد. اگر درک می نمایی که چیز دیگری وجود ندارد که بخاطرآن از الله (ج) شکرگذاری نمایی ، پس بخاطر زندگی که برایت داده ، اظهار شکران به نما تا زمانیکه زندگی است ، امید نیزاست .

ج- بخود بگو :
هیچ چیزی در دنیا بدون اجازهُ الله (ج) بوقوع نمیرسد و هرچیزی دردست الله (ج) است . هیچ صدمه ای به تو اتفاق نخواهد افتاد و هیچ نفعی بتو نخواهد رسید ، بدون اینکه از جانب الله (ج) تعین شده باشد. واین چیزیست که قرآنکریم ، ما را از آن خبر میدهد. وَإِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا كَاشِفَ لَهُ إِلا هُوَ وَإِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (١٧)وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ (١٨)”
(الانعام 17:6-18)
” واگر برساند بتو الله (ج) سختی ، پس کننده نیست آنرا ، مگر او واگربرساند بتو نیکویی ، پس او برهمه چیز تواناست و اوست غالب بالای بندگان خود و اوست داناه آگاه.”
محمد (ص) بعد از ادای هر نماز چنین درخواست می نمود :
” ای الله (ج) ! هر چیزیکه می خواهی بمن بدهی ، کسی جلو آنرا که بطرف من روان است گرفته نمی تواند ، و چیزی را که نمی خواهی بطرف من بیا ید کسی بمن داده نمی تواند.”
بعد از هر نماز این کلمات زیبا را بخوان . ودر ضمن آن در طول روز تا اندازهُ که می توانی بیاد خود بیاور، بخصوص زمانی که توقع داری که چیزی واقع شود ، بخاطریکه هر چیزیکه واقع میشود صرف به امر و اجازهُ الله (ج) واقع میشود.

د – بخود بگو :
یک روزی نزد الله (ج) باز می گردم ، ممکن آن روز امروز باشد. نمیدانم که چه وقت این دنیا را ترک می کنم . ممکن روز آینده آخرین صبحی باشد که می آید ، و یا شاید هم این شب که می آید آخرین شب باشد . هکذا ممکن این ساعت آخرین ساعت تو با شد ، و یا این لحظه آخرین لحظهُ تو باشد.
آگاهی از بی اعتبار بودن (نابا وری) حیات بخا طری مهم است که در صورت اهتمام بآن تلقین میگردیم تا از لحظات با قیما ندهُ زندگی که از جانب الله (ج) قسم تحفه برای ما داده شده استفاده نمائیم و تمام داشته های خود را از جمله وقت ، استعداد و انرژی خود را خیرات بدهیم.
تا آنچه الله (ج) خبر داده درعوض ما را عفو و مغفرت نماید . پس آنچه که زنگی تو خواهان آن است حاصل میشود . برای رسیدن بمقام آگاهی ، این آیت قرآنکریم را درطول روز بخوانید و بالای آن تفکر نما ئید:
” الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ (١٥٦)”(البقره
156:2)
” آنانیکه چون برسد ایشان را مصیبت گویند به تحقیق ما برای الله ئیم و بتحقیق ما بسوی او رجوع کننده گانیم. ”
این چهار گفتار از آگاهی الله (ج) بود که می تواند ما را در راه رسیدن به یک زندگی کاملاً وقف شده به یاد الله (ج) ، یاری رساند . سعی و تلا ش برای رسیدن باین چهارمقام درعین زمان مستلزم خلوص نیت نیز است ، که میتواند شما را پاک بسازد . سعی در بکار بردن روش خاص بمنظور رسیدن باین چهار مقام ممکن ترا به جنت موعود برساند.

2- روش ها و شیوه های خاص اذکار :

برای بدست آوردن یک آگاهی مستدام و ثابت به علم و رحمت الله (ج) بعضی از قواعد خاصی به ما تعلیم داده شده که شامل عباده ، نماز ، روزه ، زکات ، حج ، تلاوت قرآنکریم ، دعا ، استغفار ، و تو به همراه با رستکاری و دعوت می باشد. با یکجا کردن این قواعد و شیوه ها میتوان شیوه ُ دومی ذکر را بمیان بیاوریم . و هم میتوان آنرا کوچکتر ساخته بدو بخش تقسیم نمائیم : ذکر فردی و ذکر دسته جمعی .

الف ـ شیوه های ذکرفردی :

اولین شیوهُ ذکرفردی ، عبادت فرضی یا واجب است . در یک حدیث قدسی الله (ج) گفته : ” بنده ام نمیتواند با هیچ چیز دیگری بمن نزدیک شود مگر فرض (واجب) که من بیشتر د وست دارم . ” (بخاری)
هر یک ازعبادات خاص یا بندگی الله (ج) ، منحیث یک وسیلهُ تزکیه تعیین گردیده. وقتی که نماز خود را بطور منظم در اوقات معیین ادا نمائیم ، در نماز جمعه با نیات پاک و صادقانه شرکت نمائیم و وقتی که زکات بالای ما فرض شود و آنرا با سخاوت قلبی ادا نما ئیم ، و زمانیکه حج نموده و واجبات آنرا ادا نمائیم ، پس از این است که ما میتوانیم نزدیکی خاصی به الله (ج) (بطوریکه وعده نموده ) پیدا نما ئیم . در واقع ، ممکن است که ما بتوانیم حتی با رعایت اضافی از ارکان خاص عبادت و بندگی الله (ج) نزدیکی بیشتری به الله (ج) پیدا کنیم . هکذا الله ج در حدیث قدسی دیگری ادامه میدهد:
” بندهُ من میتواند با فداکاری بیشتری بمن نزدیک شود ، تا آنکه او را دوست بدارم ، من وسیلهُ شنوایی او می گردم که با او میشنود ، من وسیلهُ نظر او می گردم که با او می بیند ، من دست او می گردم که بزند ، و پاه او می گردم که راه برود ، و وقتی چیزی بخواهد به یقین که میدهم ، اگرازمن پناه بخواهد ، به یقین که پناه عطاء می کنم .” (بخاری)
در پهلوی هر یک از عبا دات فرضی ، نفل وجود دارد ، که قرار آتیست :
- نمازسنت:
این نمازها شامل نمازهایی میشوند که قبل از نماز فرض یا بعد از آن ادا میگردند ، مثلاًًً نما ز تهجد که نسبت بدیگر نوافل معتبر است .
- روزهُ نفلی (سنت) :
این روزه عبارت از روزه ایست که محمد (ص) توصیه نموده و خودش نیز ، در روزهای دوشنبه و پنجشنبه در هر هفته ، و روزهای سیزدهم ، چهاردهم و پا نزدهم هر ماه ، و دیگر روز های که بر اساس سال قمری تعیین گردیده ، بآن عمل نموده است .
ـ صدقهُ فی سبیل الله :
خیرات و صدقه دادن به طیب خاطر در صورت توان به مستمندان ، بمنظور رضاء و خوشنودی الله (ج) صدقهُ فی سبیل الله است .
- عمره :
به زیارت رفتن مکهُ مکرمه ، برای مدت کوتاه عبارت ازعمره است .
علاوه بر نماز های فرض و نفل مربوط به آ نها دو طریقهُ خاص دیگری در ذکر فردی وجود دارد که عبارتند از :
تلاوت قرآنکریم و دعا های مکرر یا در خواست بخشایش ، هدایت و پوره کردن ضروریات از الله (ج) .
بیائید تا این دو روش خاص ، مربوط به ذکر فردی را با جزئیات مربوط ، بخصوص منحیث وسیلهُ تزکیه و ذکر پی گیری نمائیم .

آداب
از مهم ترین مسائلی که در زندگی ما آثار زیادی میشود برایش گفت آداب سفارش شده اسلام است، همان مسائلی که زحمت کم دارد و مثل عسل شیرین است که خوردنش بی زحمت و پر سود است.
جایگاه آداب در زندگی معصومین علیه السلام که جانم فدایشان بسیار بزرگ و گران بوده و همچنین بالتبع در زندگی بزرگان.برای اینکه متوجه اهمیت این بحث باشیم خواندن شرح سفر امام رضا علیه السلام به طوس لزوم دارد.

:Gol::Gol::Gol::Gol::Gol: آداب ازدیاد رزق :Gol::Gol::Gol::Gol::Gol:
در کتاب شریف مرآة الکمال/583/2
1- شکر منعم
2- صله رحم
4- اداء امانت
5- نماز اول وقت
6- ترک صحبت در خلاء(مستراح)
7- شستن دستان قبل از خوردن غذا
8- سعی در رفع نیاز مومن
9- صدقه(در روایتی آمده گرچه در ضیق مالی به سر می بری)
10- خواندن سوره یس(هر روز،خاصا صبح ها)
11- همیشه با وضو بودن
12- میانه روی در خرج و مخارج و مدیریت کامل مالی
13- به دست کردن انگشتر فیروزه
14- گفتن ذکر (( لاحول و لاقوة الا بالله )) هر روز سی مرتبه
15- خواندن آیة الکرسي
16- صلوات بر محمد وآل محمد
17- نیکی و خدمت به پدر و مادر
18- ازدواج کردن
19- حسن هم جواری(نیکو رفتاری با همسایه)
20- زیارت سید الشهداء علیه السلام
شیخ هفتاد و پنج مورد در این زمینه نقل کرده که بسیار مهم هستند.
{ رب زدني علما و عملا و الحقني بالصالحین }:Gol::Gol::Gol:

1- اول از همه دستها را می شوییم بدون آنکه با حوله یا چیزی دستها را خشک کنیم (سنت پیامبر)

( ممکن است بعضی سر سفره غذا نخورن مثلا دو نفر نشستن برای خوردن تو میری کنارشون همین که نشستی میگی(در مکان غذا خوردن) «بسم الله الرحمن الرحیم»

2- در مکان غذا خوردن هنگام نشستن میگوییم «بسم الله الرحمن الرحیم» حتی اگه هنوز غذا را نآوردن مهم اینکه شما همون جایی که نشستی باید بگی 3- روی پای چپ میشینیم 4- آب خوردن اول غدا دوا است وسط غذا شفا است آخر غذا بلا است
( چون اول غذا روده ها به هم چسبیدن)
5 - خوردن یک ذره نمک قبل خوراک بسیار فایده داردو پیامبر زیادگفتن

6 - همین که اولین لقمه را خوردیم می گوییم « بسم الله و علی برکاته الله» و به این نیت میخوریم که غذا مارو سیر نمی کنه بلکه خدا مارو سیر میکنه و به نیت توانایی برای عبادت و علم و اصلاح زمین(جانشینی) میخوریم

اگه فراموش کردی بگی اول غذا و در وسط یادت آمد میگی «بسم الله اولهُ و آخرهُ» اگه اینو وسط غذا بگی شیطان هر چی که خورده را استفراغ میکنه!!!

7- سنت است تا سه لقمه اول در بینشان بگی اللهم لک الحمد ولک الشکر

8- اگه همه تو یک ظرف خوردن از طرف خودت میخوری از وسط نمیخوری و اگه دونفر بودی و تو سیر شدی سعی کن پا نشی تا همراهت بلند بعد تو بلند شی بدروغ بخور

9- پیامبر حین آب خوردن لیوان را با دست چپ میگرفت و پشت دست راست را زیر لیوان میدادند اما ما که با قاشقیم آبم 3 دهن اگه زیاد خوردی

10 - ظرف را سنت کنید یعنی صاف صاف کنید نذارید یک دونه برنجم بمونه این خیلی پامبر تاکید کرده البته همون اول باید کم غذا بریزید
خداوند که جنت را بنا کرد ثواب کاسه لیسان را جدا کرد
11- همیشه دونه های برنج را که در آخر تو دست پیامبر می ماند با زبان مبارک میخوردند
میگن برکت غذا تو همین مانده های روی دست
12- دعای آخر غذا اگه از خونه خودتون بود میگی

« الحَمدُ الله الَذی اَطعَمَنا وَ سَقانا و جَعَلنا مِنَ المُلِمین»
اگه از خونه خودتون نبود مهمانی یا جایی همسایه ای خونه دامادی عمویی دایی جای دیگه ای میگی

« اللهم اَطعِم مِن اطعِمنی وَ اَ سقِن مِن سَقانی»