**** زن در آیینه شعر فارسی *****
ارسال شده توسط صادق در دوشنبه, ۱۳۹۴/۰۴/۰۸ - ۰۸:۲۳جرعه ی از حکمت نامه فردوسی :
شاهنامه اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی، حماسهای منظوم در بحرمتقارب مثمن محذوف و شامل حدود ۶۰٬۰۰۰ بیت و یکی از بزرگترین و برجستهترین حماسههای جهان است که سرایش آن سی سال به طول انجامید. محتوای این شاهکار ادبی، اسطورهها، افسانهها و تاریخ ایران از ابتدا تا فتح ایران توسط اعراب در سده هفتم است که در چهار دودمان پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان خلاصه میشوند و به سه بخش اسطورهای (از عهد کیومرث تا پادشاهی فریدون)، پهلوانی (از قیام کاوه آهنگر تا مرگ رستم) و تاریخی (از پادشاهی بهمن و ظهور اسکندر تا فتح ایران توسط اعراب مسلمان ) تقسیم میشود.
فردوسی با سرودن شاهنامه موجب زندهشدن و احیای زبان پارسی شد. یکی از مأخذ مهمی که فردوسی برای سرودن شاهنامه از آن استفادهکرد، شاهنامه ابومنصوری بود. شاهنامه نفوذ بسیاری در ادبیات جهان داشتهاست و شاعران بزرگی مانند گوته و ویکتور هوگو از آن به نیکی یاد کردهاند.
شاهنامه بزرگترین کتاب به زبان پارسی است که در همه جای جهان مورد توجه قرار گرفته و به همهٔ زبانهای زندهٔ جهان بازگردانی شدهاست. نخستین بار بنداری اصفهانی شاهنامه را به زبان عربی بازگردانیکرد و پس از آن بازگردانیهای دیگری از شاهنامه (از جمله بازگردانی ژول مل به فرانسوی) انجامگرفت.
یکی از تاریخ دانان و مصر شناسان گفت که زبان قبطی و ادبیات کهن مصر در این سرزمین از بین رفت و به فراموشی سپرده شد و امروزه زبان رسمی کشور مصر، عربی است، چون مصریان کسی مثل فردوسی ایرانی را نداشتند.مصر تمدن، تاریخ، فرهنگ و زبانش را از دست داد، ما نمیتوانیم راجع به فرهنگ مصریان صحبت کنیم چون امروزه کسانی با آن فرهنگ در آنجا حضور ندارند.فردوسی فرهنگ، زبان و تاریخ حماسی ایرانیان را با شاهنامه جاودانه کرد.
فردوسی زمانی شاهنامه را سرود که زبان پارسی دچار آشفتگی بود و او از آشفتگی و افزونی آن جلوگیری کرد. فردوسی در سرودن شاهنامه از پارسی سره بهرهنبرد و از پارسی دری استفادهکرد و شمار واژگان عربی در شاهنامه ۸۶۵ است.
۲ اسفند ۱۳۸۸ پایان هزارهٔ سرایش شاهنامه بود که به این مناسبت، جشن جهانی هزارهٔ شاهنامه با حضور نمایندگان ۱۹۲ کشور عضو یونسکو در پاریس، فرانسه (مقر یونسکو) با همکاری بنیاد فردوسی برگزار شد. همچنین آیین بزرگداشت هزارهٔ شاهنامه در کشورهای گوناگون به بهانهٔ ثبت آن در یونسکو از جمله برلین، آلمان برگزار شد.
حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی (زادهٔ ۱۰۲۰–۹۳۵ در دهکدهٔ پاژ در طابرانتوس) بزرگترین حماسهسرای تاریخ ایران و یکی از برجستهترین شاعران جهان است.
فردوسی نخستین کسی نبود که به آفرینش حماسهٔ ملی ایران دستزد. مسعودی مروزی قسمتی از شاهنامه را به وزن ترانههای ساسانی ساختهبود که از آن فقط چند بیت از سرگذشت کیومرث باقی ماندهاست. پس از او، دقیقی توسی سرگذشت گشتاسپ و ظهور زرتشت را به نظم آورد و چون به دست بردهای کشتهشد، شاهنامهٔ او ناتمام ماند. فردوسی که پیش از مرگ دقیقی و حتی پیش از زمانی که او به سرایش شاهنامه دستبزند، در اندیشهٔ سرایش شاهنامه بود، اثری در حدود پنجاه برابر کار دقیقی به وجود آورد و زمانی که به داستان گشتاسپ رسید، هزار بیت دقیقی را در شاهنامهٔ خود نقلکرد. آنگاه بزرگان زمان مانند حیی قتیبه و علی دیلم او را تشویقکردند و او پس از سی سال در حدود «پنج هشتاد بار از هجرت» (سال چهارصد هجری قمری) سرایش شاهنامه را به پایان رساند او در مورد مدت سرایش شاهنامه چنین میسراید:
class: nastaliq | |
---|---|
[TD="class: b"]بسی رنج بردم در این سال سی | |
[/TD] | |
[TD="class: b"]عجم زنده کردم بدین پارسی | |
[/TD] | |