جمع بندی تناقض بین تعقل و ایمان
تب‌های اولیه
تناقض بین تعقل و ایمان
سلام
در برخی آیات قرآن به پیامبر خطاب شده جز آنان که ایمان آورده اند حرف تورا قبول نمیکنند و همچنین آورده شده قوم های پیشین (فکر کنم ثمود و عاد)دلایل رسولان را دیدند ولی در شک بودند که عاقبت هلاک شدند و در دسته دیگر از آیات سفارش به تعقل شده
سوال: چرا شرط عاقل بودن و پذیرش دلایل حقانیت خدا و پیامبران... از سوی کتاب قرآن.. ابتدا ایمان آوردن است؟
به نظر بنده یه نوعی از مغالطه و تناقض اینجا رخ داده چطور میشه از طرفی نباید کورکورانه از چیزی پیروی کرد و باید اهل تعقل بود ولی وقتی نوبت به خود خدا و قرآن میرسه ابتدا باید پذیرفت و ایمان آورد ..بعد سراغ دلایل رفت؟!
خب وقتی چیزی رو آدمی قلبا پذیرفت دیگر چه نیاز به دلیل است؟
دلیل هم نباشد آدمی توجیه میکند عقل همونجایی میره که دل میره تناقض اینجاست که از نظر منطقی نمیشه به مخاطبمون بگیم تعقل کن تا به چیزی که میگم برسی اگر نرسیدی تعقل نکردی یا بگیم اول باید بپذیری تا بفهمی اگه نپذیری نمیفهمی
نتیجه چنین خطابه ای میشه که از روی احتیاط و ترس از ضرر حرف گوینده را بپذیریم و این گونه گرویدن به چیزی خلاف منطق و تعقل است و موافق با خرافه پرستی
منتظر پاسخ شما هستم
تشکر
برچسب:
کارشناس بحث: استاد مسلم
جمع بندی
پرسش:
در برخی آیات قرآن به پیامبر خطاب شده جز آنان که ایمان آورده اند حرف تورا قبول نمیکنند؛ اما چرا شرط عاقل بودن و پذیرش دلایل حقانیت خدا و پیامبران، ابتدا ایمان آوردن است؟ چطور میشه از طرفی نباید کورکورانه از چیزی پیروی کرد و باید اهل تعقل بود ولی وقتی نوبت به خود خدا و قرآن میرسد ابتدا باید پذیرفت و ایمان آورد، و بعد سراغ دلایل رفت؟!
پاسخ:
اگرچه در مسیحیت جریان ایمان گرایی وجود دارد که ایمان را مقدم بر تعقل می دانند، اما قطعا در اسلام عقلانیت و تفکر مقدم بر ایمان است. قرآن کریم در آیات متعددی به این امر اشاره فرموده است، به عنوان نمونه در سوره زمر می فرماید: «فَبَشِّرْ عِبَادِ* الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَه؛ پس به بندگان بشارت بده، آنهایی که اقوال را می شنوند و از بهترین آنها پیروی می کنند»(1)
همچنین در آیات متعددی از کافرین و مشرکین می خواهد که دلیل های خود برای حقانیت اعتقادشان را بیاورند: « قُلْ هاتُوا بُرْهانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقين؛ به ایشان بگو دلیل و برهانتان را بیاورید اگر راست می گویید.(2)
خلاصه آنکه در هیچ کجای قرآن کریم از مردم خواسته نشده که نادانسته ایمان بیاورند، اما در مقام تسلیم شدن عملی و پیروی از تعالیم پیامبر(صلی الله علیه و اله) طبیعتا این امر پس از ایمان آوردن به پیامبر(صلی الله علیه و آله) حاصل می شود.
بنابراین در مورد آیه ای که در ابتدای فرمایشتان به آن اشاره فرمودید (اگرچه باید متن دقیق آیه دیده شود، اما) قطعا حرف شنوی از پیامبر(صلی الله علیه و آله) در اصل ایمان آوردن نیست. یعنی نمیگوید کسانی که ایمان نیاورده اند از پیامبر حرف شنوی داشته و ایمان بیاورید، این که معنا ندارد. پس با توجه به ظاهری که می فرمایید می خواهد بگوید جز کسانی که به پیامبر ایمان آورده اند از او تبعیت و پیروی نمیکنند و در تعالیم دین به حرف او گوش نمی کنند و این حرف هم حرف کاملا درستی است.
پی نوشت ها:
1. زمر:39/ 17و18.
2. بقره:111/2.