جمع بندی چگونه قبل از ازدواج بدون گناه باهم آشنا بشویم؟

براساس تحقیقات انجام گرفته ازدواج هایی که از طریق روابط دوستانه دختر و پسر شکل می گیرد، عمدتاً محکوم به شکست می باشد؛ بنابراین اگر شما در صدد پی ریزی ازدواج موفق و پایدار برای خودتان هستید باید از راهش اقدام کنید و از برقراری رابطۀ دوستانه با جنس مخالف قبل از ازدواج بپرهیزید تا آسیبی متوجه شما و طرف مقابل تان نشود.

باور ما این است که اگر قصد شما از برقراری روابط پیش از ازدواج آشنایی و شناخت بیشتر طرف مقابل تان باشد، در هر صورت این شناخت به تنهایی و به اتکا به روابط دختر و پسر قبل از ازدواج تحقق پیدا نمی کند؛ چون شما هر مقدار هم به تنهایی تلاش کنید، تلاش شما تنها بخشی کوچکی از راه های شناخت طرف مقابل برای تصدی پُست همسری است؛ ضمن اینکه حتی اگر روابط شما خارج از چارچوب های شرعی، ضوابط عقلی و ملاحظات عرفی نباشد و کوچکترین اِشکال شرعی هم نداشته باشد، بی ضرر نیست؛ چرا که این گونه گفتگوها تنها 20 درصد شناخت واقعی طرف مقابل را در فرایند انتخاب همسر در پی خواهد داشت. همچنین ممکن است سبب وابستگی و دلبستگی متقابل شما به یکدیگر گردد و باعث شود که شما عیوب ظاهری و باطنی طرف مقابل را نادیده بگیرید و یا آن را حُسن و امتیازی مثبت تلقی کنید و همین مسئله باعث شکل گیری ازدواج های احساسی پشیمان کننده و بی ضابطه گردید.

از سوی دیگر آشنایی و ارتباط دختر و پسر در محیط اجتماع، بیشتر از آنکه معرفت ساز باشد، فروزنده هوس ها و معرفت سوز است. عمدتاً دیده می شود فرد آن گونه که هست، خود را نشان نمی دهد یا به سبب محبت و عشقی که ایجاد شده، نمی تواند عیوب طرف مقابل و جوانب مختلف قضیه را بسنجد و گاهی آن را خوب و مثبت ارزیابی می کند. ضمن اینکه بیشتر رفتارها در آشنایی های و ارتباط های قبل از ازدواج به شکل های تصنعی ابراز می شود و این فرایند شناخت را از مسیر اصلی خود منحرف می سازد.

  اساساً پی بردن به شناخت واقعی همسر و نوع شخصیت و تفکرات وی، تابع متغیرهای گوناگونی است و نمی توان به سهولت و با یک نگاه و یا صحبت معمولی، به این مهم دست یافت. باید بدانید شناخت واقعی طرف مقابل به هیچ وجه با گفتگوی دو نفره، سؤال و جواب کلیشه ای و یا چندبار نشست و برخاست و رفت و آمد خانوادگی و یا تحقیق از چند نفر مشخص نمی شود. برخی افراد تبحر زیادی در ظاهرسازی دارند و به راحتی می توانند با حرّافی و چرب زبانی، دروغ گویی، پنهانکاری و... حقیقت را پنهان کنند و یا حقیقت را جور دیگری جلوه دهند و نهایتاً به مقصودشان برسند؛ به همین خاطر، گاهی برخی شناخت ها تنها از طریق اجرای آزمون های روانشناختی و اجرای تست های مختلف شخصیت و نیز تحقیق از افراد آگاه به دست می آید.  

به هر حال، نه این گونه ارتباطات و آشنایی ها و نه این گونه عشق و علاقه ها هیچکدام درست نمی باشد و نمی تواند برای امر ازدواج که یک امر واقعی و مقدسی است معیار قضاوت قرار گیرد.

راه درست ازدواج برای ازدواج درست و اصولی: اول، باید در انتخاب همسر از راهش اقدام کرد و هرگز از طریق روابط دختر و پسر و آشنایی قبل از ازدواج در صدد انتخاب همسر نبود. با همۀ تغییر و تحولی که در عرصه های مختلف ایجاد شده است به نظر می رسد که انتخاب همسر و همسرگزینی برای ازدواج به همان شیوۀ سنتی که امروزه در کشورمان مرسوم است بهترین و مؤثرترین شیوۀ همسرگزینی است؛ چرا که آسیب ها و مشکلات کمتری به همراه دارد.   دوم، باید برای انتخاب همسر معیارها و ملاک های ازدواج توجه نمود؛ چرا که اصولاً ازدواج بزرگترین و مهمترین حادثۀ زندگی انسان است و موفقیت یا شکست در آن سرنوشت ساز خواهد بود و در شادکامی و ناکامی انسان نقش دارد؛ از این روی با توجه به اهمیت ازدواج و نقش آن در سرنوشت انسان، اسلام انسانها را به بصیرت و شناخت دقیق فرا خوانده است. اسلام هرگز راضی نیست دختر و پسر بی گدار به آب زنند و چشم بسته عمل نمایند.

  چگونگی شناخت طرف مقابل در فرایند انتخاب همسر پی بردن به شناخت واقعی همسر و نوع شخصیت و تفکرات وی، تابع متغیرهای گوناگونی است و نمی توان به سهولت و با یک نگاه و یا صحبت معمولی، به این مهم دست یافت. باید بدانید شناخت واقعی طرف مقابل به هیچ وجه با گفتگوی دو نفره، سؤال و جواب کلیشه ای و یا چندبار نشست و برخاست و رفت و آمد خانوادگی و یا تحقیق از چند نفر مشخص نمی شود. برخی افراد تبحر زیادی در ظاهرسازی دارند و به راحتی می توانند با حرّافی و چرب زبانی، دروغ گویی، پنهانکاری و... حقیقت را پنهان کنند و یا حقیقت را جور دیگری جلوه دهند و نهایتاً به مقصودشان برسند؛ به همین خاطر، گاهی برخی شناخت ها تنها از طریق اجرای آزمون های روانشناختی و نیز تحقیق از افراد آگاه به دست می آید. می توانید برای آگاهی از شخصیت خود و طرف مقابل، بعد از آشنایی اولیه در جلسات خواستگاری به اتفاق او و با اطلاع خانواده ها به مراکز مشاوره ای و خدمات روانشناختی معتبر مراجعه کنید و با کمک گرفتن از مشاوران ازدواج و روانشناسان با تجربه و اجرای تست های مختلف شخصیت، از خصوصیات شخصیتی هم و نیز از میزان تناسب خود با طرف مقابل تان، اطلاع حاصل فرمایید.

  روش های شناخت همسر خلاص معمولاً سه روش برای شناخت همسر و تشخیص ملاک ها و معیارهای ازدواج وجود دارد که عبارتنداز: الف) تحقیق از افراد آگاه = 50 ٪ ب) آزمون های روان شناختی = 30 ٪ ج) گفت و گو های دختر و پسر در جلسات خواستگاری = 20 ٪ همان طور که می بینید بیشترین سهم شناخت را تحقیق از افراد آگاه به خود اختصاص داده است. تحقیق، پرس و جو و بررسی ویژگی های فکری، اخلاقی، شخصیتی و رفتاری و جایگاه، موقعیت و شرایط خانوادگی فرد مورد نظر از گذشته های دور تا به حال و در موقعیت های مکانی و زمانی مختلف که شخصیت طرف در آن شکل گرفته است از اهمیت ویژه ای برخوردار است و شما را در تصمیم گیری نهایی کمک خواهد نمود.

گفتگوی دوطرفه گفتگوی دوطرفه در حد خودش مهم است و یکی از مهمترین راه های شناخت افراد و پی بردن به خصوصیات شخصیتی ویژگی های اخلاقی افراد، به حساب می آید. امام علی (علیه السلام) در این باره می فرماید: «تَكَلَّمُوا تُعْرَفُوا فَإِنَّ الْمَرْءَ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِه» (1)؛ «حرف بزنید تا شناخته شوید، چرا که شخصیت هر انسانی در زیر زبانش نهفته است». با دقت در نحوی سخن گفتن افراد، می توان بخشی از شخصیت آنان را دریافت؛ مثلاً انسان با نزاکت و با ادب هیچگاه زبانش را به سخنان زشت و ناپسند و یا الفاظ نامناسب نمی آلاید. رفتار و عملکرد افراد نیز علامت دیگری برای شناخت شخصیت آنها است. پایبندی به اصول اخلاقی، احترام به دیگران، نظم در کارها، نحوه راه رفتن، لباس پوشیدن و دیگر امور شخصی و اجتماعی، نشانگر چگونگی شخصیت و ویژگی های اخلاقی افراد است. به قول سعدی شیرازی:   تا مرد سخن نگفته باشد *** عیب و هنرش نهفته باشد   پی نوشت: تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم‏، قم‏: دار الکتاب الإسلامی، ‏1410ق‏، ص318.  

توجه به دوستان فرد، یکی دیگر از راه‏های شناخت شخصیت و خصوصیات و ویژگی های اخلاقی اوست. در روایت آمده است که رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «الْمَرْءُ عَلَى دِينِ خَلِيلِهِ وَ قَرِينِه» (1)؛ «‏آدمی به آیین و کیش دوست خویش است». روش زندگی فرد را دوست او تعیین می کند از این روی امام علی (علیه السلام) می فرماید: «هرگاه وضع شخصى بر شما نامعلوم شد و دین و آیین او را نشناختید، به دوستانش بنگرید. اگر اهل دین و آیین الهى اند، او نیز پیرو آیین خدا است».   تو اول بگو با كیان دوستی *** كه تا من بگویم كه تو كیستی   باید ببینیم که فرد در گذشته و حال با چه کسانی روابط دوستانه و صمیمانه دارد؛ چون معمولاً افراد با هم فکران خود معاشرت می کنند، پس با شناسایی دوستان نزدیک فرد، می توان خود فرد را بهتر و بیش‏تر شناخت. در ضمن برای شناخت شخصیت طرف مقابل تان و میزان پایبندی او به مسائل دینی، حلال و حرام الهی، می توانید در خصوص گذشته وی تحقیق کنید و از خانواده، بستگان و دوستانی که آن فرد را می شناسند و سال‏ ها با او رفت و آمد داشته ‏اند، از دوستان دوران مدرسه، معلمان و مربیان و... به روحیات و اخلاق او پی ببرید؛ علاوه بر این، وقتی انسان چند مرتبه با کسی رفت و آمد کند، خواهی نخواهی به روحیاتش پی خواهد برد؛ چون هیچ کس نمی تواند صفت اخلاقی و خصوصیت شخصیتی و یا مطلبی را به مدت طولانی در درون خودش پنهان سازد، بالاخره روزی آن را بروز و یا فاش خواهد ساخت.   پی نوشت:

1. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، ‏کافی، قم‏: دار الحدیث، ‏1429ق، ج4، ص122.

با این شیوه هایی که خدمت تان عرض کردیم، تا حدود خیلی زیادی می توان شناخت نسبتاً جامعی از طرف مقابل تان پیدا کنید و بفهمید که فردی که شما قصد ازدواج با او را دارید، به درد ازدواج با شما می خوردید یا نه؟

  شیوه های تحقیق راه های تحقیق عبارتنداز: 1. شناسایی ویژگی های فردی و صفات خانوادگی فرد مورد نظر از طریق بستگان نزدیک؛ 2. تحقیق از روحیات فرد به وسیله خویشان و همسایگان او؛ 3. تحقیق از دوستان نزدیک او؛ حتی می توانید از دوستان دوران کودکی، دوران تحصیل و... تحقیق کنید. تحقیق از دوستان قدیمی، هم کلاسی های دوران مدرسه، هم محلی ها و همسایه ها و بررسی عملکرد طرف مقابل در گذشته و حال، تا حدود زیادی نشانگر ادامه همان روند در آینده است. 4. از طریق مدیران، مسئولان مافوق و معلمان او؛ 5. از افرادی که او را می شناسند، حتی افرادی که رابطه خوبی با او ندارند و یا احیاناً خصومت و دشمنی بین آنها وجود دارد؛ 6. تحقیق در محل کار. اگر این نوع تحقیقات خود را تکمیل کنید خیلی راحت می توانید به خصوصیات اخلاقی و شخصیتی طرف مقابل تان پی ببرید. تحقیق از گذشته عملاً راه هر گونه ظاهرسازی و فریب را می بندد. حتی می توانید از برخی از افراد مطمئن و یا بستگان تان بخواهید تا وی را مدتی زیر نظر بگیرند و یا طرح دوستی با او بریزند و معاشرت خود را با او افزایش دهند تا به خصوصیات اخلاقی و ویژگی های شخصیتی طرف پی ببرند.  

با اجرای برخی آزمون های روانشناختی توسط مشاوران و روانشناسان ازدواج نیز می توان لایه های پنهان شخصیت طرف مقابل تان را بهتر بشناسید و با خلق و خوی وی آشنا شوید. اگر نتایج این سه راه مثبت بود و صحت و سلامت ازدواج تان به تأیید رسید و شما نیز با فرد مورد نظر در معیارها و ملاک های ازدواج بیشترین تناسب را داشتید، آنگاه می توانید با او ازدواج کنید و به پاکی و طهارت وی و سلامت ازدواج تان ایمان داشته باشید.

  مطمئن ترین راه رسیدن به جمع بندی نهایی استفاده از مشاوره پیش از ازدواج(Pmc) می باشد. شما نیز بهتر است با مراجعه حضوری به مراکز مشاوره ای و خدمات روانشناختی معتبر و گفتگو با مشاوران و روانشناسان باتجربه از مشاوره پیش از ازدواج(Pmc) بهره بجویید و از صحت و سلامت ازدواج تان مطمئن گردید. این طوری می توانید زودتر و راحت تر به نتیجه برسید و همسر آینده تان را درست انتخاب کنید.  

جمع بندی پرسش: دختر و پسر چگونه قبل از ازدواج باهم آشنا شوند که گناه هم نکنند؟ پاسخ: براساس تحقیقات انجام گرفته ازدواج هایی که از طریق روابط دوستانه دختر و پسر شکل می گیرد، عمدتاً محکوم به شکست می باشد؛(1) بنابراین اگر شما در صدد پی ریزی ازدواج موفق و پایدار برای خودتان هستید باید از راهش اقدام کنید و از برقراری رابطۀ دوستانه با جنس مخالف قبل از ازدواج تحت هر عنوانی بپرهیزید تا آسیبی متوجه شما و طرف مقابل تان نشود. باور ما این است که اگر قصد شما از برقراری روابط پیش از ازدواج آشنایی و شناخت بیشتر طرف مقابل تان است، در هر صورت این شناخت به تنهایی و به اتکا به روابط دختر و پسر قبل از ازدواج تحقق پیدا نمی کند؛ چون شما هر مقدار هم به تنهایی تلاش کنید، تلاش شما تنها بخش کوچکی از راه های شناخت طرف مقابل برای تصدی پُست همسری است؛ ضمن اینکه حتی اگر روابط شما خارج از چارچوب های شرعی، ضوابط عقلی و ملاحظات عرفی نباشد و کوچکترین اِشکال شرعی هم نداشته باشد، بی ضرر نیست؛ چرا که این گونه گفتگوها تنها 20 درصد شناخت واقعی طرف مقابل را در فرایند انتخاب همسر در پی خواهد داشت. همچنین ممکن است سبب وابستگی و دلبستگی متقابل شما به یکدیگر گردد و باعث شود که شما عیوب ظاهری و باطنی طرف مقابل را نادیده بگیرید و یا آن را حُسن و امتیازی مثبت تلقی کنید و همین مسئله باعث شکل گیری ازدواج احساسی پشیمان کننده و بی ضابطه گردد. برای داشتن یک ازدواج پایدار و آرامش بخش لازم است از ارتباط قبل از ازدواج بپرهیزید و از مشاوره های پیش از ازدواج بهره بگیرید، زیرا علت ناپایداری بسیاری از ازدواج ها اکتفاء به معیارهای سطحی و عدم بررسی همخوانی ویژگیهای شخصیتی ـ روانشناختی، زیستی، نگرشی، خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و تحصیلی دختر و پسر با یکدیگر است. شما برای ادامه رابطه و تعمیق روابط با فردی که با او آشنا شده اید؛ لازم است از مشاوره های پیش از ازدواج بهره بگیرید تا موضوع به خوبی و در یک فضای ایمن توسط مشاوران و کارشناسان حوزه خانواده و ازدواج بررسی شود و تصمیم نهایی خودتان را بگیرید.   معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:

1. یزدانی، محمود، یک انتخاب مناسب (همسر گزینی در بیست گام)، مشهد: آهنگ قلم، 1385.
2. افروز، غلامعلی، روانشناسی ازدواج و شکوه همسری، تهران: دانشگاه تهران، 1394.
3. پناهی، علی احمد، همسرگزینی چرا و چگونه، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 1391.
4. گلزاری، محمود، در جستجوی همسر ایده آل: تبیین روان شناختی ملاک ها و روش های انتخاب همسر، تهران: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موسسه نشر شهر، 1391.
5. حسین خانی نائینی، هادی، فرآیند همسرگزینی، قم: بنشاسته، 1393.
6. حامدی، محمد، روابط دختران و پسران پیش از ازدواج، سنندج: آراس، 1393.
7. افراسیابی، فاطمه و صغری افراسیابی، روابط دختر و پسر قبل از ازدواج، قم: لامک، 1390.
8. مظاهری، علی اکبر، جوانان و انتخاب همسر، قم: پارسیان، 1390.
9. حسینی، سیدمهدی، مشاوره قبل از ازدواج، آوای نور، 1386.

  پی نوشت:

1. یونسی، سیدجلال، مدیریت روابط زناشویی: آسیب ها و راه حل ها در روابط زناشویی، تهران: قطره، 1391، ص26.