اسامی و اوصاف قرآن

تب‌های اولیه

8 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
اسامی و اوصاف قرآن

مفسّر بزرگ قرن ششم « جمال الدین ابوالفتح رازی » در مقدمه ی تفسیر خود 43 نام برای قرآن آورده است. (1) که بیشتر جنبه وصفی دارد.

و طبرسی در مجمع البیان به نام های قرآن ، فرقان ، کتاب و ذکر اکتفا کرده است. (2)

بدر الدین زرکشی (3) نقل میکند که حرّالی کتابی در این زمینه نوشته و بیش از نود اسم و یا وصف برای قرآن یادآور شده است.

از قاضی عزیزی نیز 55 نام و عنوان برای قرآن نقل شده است که در این تاپیک نقل میشود. 43 نام اول با نظر ابو الفتح رازی مشترک است.

اسامی و اوصاف قرآن :

قرآن ـ فرقان ـ کتاب ـ ذکر ـ تنزیل ـ حدیث ـ موعظه ـ تذکره ـ ذکری ـ بیان ـ هدی ـ شفاء ـ حکم ـ حکمت ـ حکیم ـ مهیمن ـ هادی ـ نور ـ رحمت ـ عصمت ـ نعمت ـ حق ـ تبیان ـ بصائر ـ مبارک ـ مجید ـ عزیز ـ عظیم ـ کریم ـ سراج ـ منیر ـ بشیر ـ نذیر ـ صراط ـ حبل ـ روح ـ قصص ـ فصل ـ نجوم ـ عجب ـ قیّم ـ مبین ـ علیّ ـ کلام ـ قول ـ بلاغ ـ متشابه ـ عربی ـ عدل ـ بشری ـ امر ـ ایمان ـ نبأ ـ وحی ـ علم .


ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) ر.ک : ابو الفتح رازی ؛ روض الجنان و روح الجنان ؛ ج 1 ، مقدمه ، ص 5 .
(2) تفسیر طبرسی ؛ ج 1 ، مقدمه ، فن رابع ، ص 14 .
(3) البرهان ؛ ج 1 ، ص 276 ـ 273 . الإتقان ؛ ج 1 ، ص 146 ـ 143 .


********************************
برگرفته از : علوم قرآنی ـ محمد هادی معرفت

طبق نوشته برخى از علماء و مفسرين حدود پنجاه اسم براى قرآن در ضمن آيات ذكر گرديده كه از جمله آنها است:
(1) قرآن- إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَقُصُّ عَلى‏ بَنِي إِسْرائِيلَ.
(2) فرقان- تَبارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‏ عَبْدِهِ.
(3) كتاب- الم ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ.
(4) ذكر- إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ.
(5) حديث- اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ.
(6) تنزيل- تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ.
(7) موعظه- قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُورِ.
(8) تذكرة- وَ إِنَّهُ لَتَذْكِرَةٌ لِلْمُتَّقِينَ.
(9) ذكرى- وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرى‏ تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ.
(10) حكم- وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ حُكْماً عَرَبِيًّا.
(11) حكمة- وَ اذْكُرْنَ ما يُتْلى‏ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنْ آياتِ اللَّهِ وَ الْحِكْمَةِ.
(12) حكيم- يس وَ الْقُرْآنِ الْحَكِيمِ.
(13) مهيمن- مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتابِ وَ مُهَيْمِناً.
(14) شفاء- وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ.
(15) هدى- وَ أَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدى‏ آمَنَّا بِهِ.
(16) صراط مستقيم- اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ.
(17) نور- وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ.
(18) حبل- وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً.
(19) رحمة- وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ.
(20) روح- وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا.
(21) قصص- نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ.
(22) حق- وَ إِنَّهُ لَحَقُّ الْيَقِينِ.
(23) بيان- هذا بَيانٌ لِلنَّاسِ.
(24) تبيان- وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ.
(25) بصائر- هذا بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ.
(26) فصل- إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ.
(27) مبارك- وَ هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ أَنْزَلْناهُ.
(28) نجوم- فَلا أُقْسِمُ بِمَواقِعِ النُّجُومِ.
(29) مجيد- وَ الْقُرْآنِ الْمَجِيدِ.
(30) عزيز- وَ إِنَّهُ لَكِتابٌ عَزِيزٌ.
(31) كريم- إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ.
(32) عظيم- وَ لَقَدْ آتَيْناكَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِي وَ الْقُرْآنَ الْعَظِيمَ.
(33) بشير و نذير- بَشِيراً وَ نَذِيراً فَأَعْرَضَ أَكْثَرُهُمْ.
(34) قيم- وَ لَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً قَيِّماً.
(35) نعمة- وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ.
(36) مبين- تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ.
(37) على- إِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ.
كه مفاد اين آيات بمرتبة جمعى قرآن و سپس تنزيل و تفصيل و تفريق آن اشاره دارند ليكن بعضى از مفسرين معتقدند كه بيشتر اين اسامى القاب و اوصاف قرآن است نه علم براى آن .
أنوار العرفان في تفسير القرآن، ج‏1، ص: 14

سلام به دوست عزیز ممنون از تاپیک خوب وکامل شما واقعا تشکر

قرآن ـ فرقان ـ کتاب ـ ذکر ـ تنزیل ـ حدیث ـ موعظه ـ تذکره ـ ذکری ـ بیان ـ هدی ـ شفاء ـ حکم ـ حکمت ـ حکیم ـ مهیمن ـ هادی ـ نور ـ رحمت ـ عصمت ـ نعمت ـ حق ـ تبیان ـ بصائر ـ مبارک ـ مجید ـ عزیز ـ عظیم ـ کریم ـ سراج ـ منیر ـ بشیر ـ نذیر ـ صراط ـ حبل ـ روح ـ قصص ـ فصل ـ نجوم ـ عجب ـ قیّم ـ مبین ـ علیّ ـ کلام ـ قول ـ بلاغ ـ متشابه ـ عربی ـ عدل ـ بشری ـ امر ـ ایمان ـ نبأ ـ وحی ـ علم .

سلام
اگر بگویید چرا این نامها برای قرآن ذکر شده هم بد نیست . البته جناب حق شناس آیات مربوطه را آورده اند اما توضیحی نداده اند
موفق باشید

به نام یگانه هستی بخش

درمورد دلیل و وجه نام هایی که برای قرآن ذکر شده می توان با توجه به آیات مربوطه به این نکات توجه کرد:
1-
قرآن؛ إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَ قُرْءَانَهُ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْءَانَهُ. چون قرآن به معنی خوانده شده است.
2-
فرقان:يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ يجَْعَل لَّكُمْ فُرْقَانًا . چون فرقان به معنی جدا کننده حق از باطل است و قرآن نیز حق را از باطل جدا می کند.


3- کتاب: إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقّ‏ِ لِتَحْكُمَ بَينْ‏َ النَّاس‏. قرآن کتابی است که از جانب خدا نازل شد.


4- ذکر: إِنَّا نحَْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لحََافِظُون‏..


5- تنزیل: وَ إِنَّهُ لَتَنزِيلُ رَبّ‏ِ الْعَالَمِين‏. قرآن از جانب خداوند نازل شده است.


6- حدیث: اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الحَْدِيث‏. حدیث به معنی کلام و مطلب نو وجدید است، و قرآن دربردارنده مطالب نو و جدید است.


7- موعظه: يَأَيهَُّا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُم‏. قرآن موعظه و نصیحت کننده است.


8- تذکره: قرآن یادآوری کننده است.


9- ذکری: وَ جَاءَكَ فىِ هَاذِهِ الْحَقُّ وَ مَوْعِظَةٌ وَ ذِكْرَى‏ لِلْمُؤْمِنِين‏. قرآن موعظه و ذکری برا ی مومنین است.


10- بیان: هَاذَا بَيَانٌ لِّلنَّاسِ وَ هُدًى وَ مَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِين‏. قرآن مسائل مختلف مورد نیاز مردم را بیان می کند.


11- هدی: ذَالِكَ الْكِتَبُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِين‏. قرآن هدایت کننده است.


12- شفاء: يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُور. قرآن شفاء بیماری های روحی است.


13- حکم: وَ كَذَالِكَ أَنزَلْنَاهُ حُكْمًا عَرَبِيًّا. قرآن حکم و دستوری از جانب خداوند است.


14- حکمت: وَ اذْكُرْنَ مَا يُتْلىَ‏ فىِ بُيُوتِكُنَّ مِنْ ءَايَتِ اللَّهِ وَ الحِْكْمَةِ. قرآن دارای حکمت است.


15- حکیم: ذَالِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الاَْيَاتِ وَ الذِّكْرِ الْحَكِيم‏. قرآن کتاب حکیمانه است.
ان شاالله بقیه اسامی در ادامه ذکر می شود.:Gol::Gol:

با سلام
میدانیم که معروف ترین و متداول ترین نام کتاب خدا قرآن هست و از جانب خداوند بر حضرت محمد(ص) به زبان تازی نازل شده است ولی مفسران و علمان قرآن با استناد به اوصافی که در خود قرآن برای آن یاد شده است ، حدود 50 تا 55 نام دیگر برای آن برشماردند. که از جمله آنها
(کتاب)=> بقره آیه 1
کلام الله => توبه آیه6
و... میباشد

کسی از بزرگواران تمام این اسما را دارد ؟

کارشناس بحث : سعید

آشنايى با علوم قرآنى(حلبى) 95 نام‏هاى قرآن ..... ص : 95




معروف‏ترين و متداول‏ترين نام كتاب خدا، «قرآن» است. و آن كتابى است مقدّس، كه پايه و اساس دين اسلام است و از جانب خداوند بر حضرت محمّد (ص) به زبان تازى نازل شده است و آن را در مصاحف نوشته‏اند و به تواتر و بدون شبهه از آن نقل مى‏كنند. «1» ولى مفسّران و عالمان قرآن، به استناد به اوصافى كه در خود قرآن براى آن ياد شده است، حدود 50 تا 55 اسم براى آن برشمرده‏اند كه برجسته‏ترين آن‏ها يكى «كتاب» است‏ ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ ... (بقره، 2/ آيه 1)؛ ديگرى «كلام اللّه» است‏ حَتَّى يَسْمَعَ كَلامَ اللَّهِ ...


(توبه، 9/ آيه 6)؛ ديگرى «ذكر» است و هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ أَنْزَلْناهُ‏ (انبياء،


21/ آيه 51)؛ ديگرى «نور» است‏ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ نُوراً مُبِيناً ... (نساء، 4/ آيه 174)؛ ديگرى «فرقان» است‏ تَبارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‏ عَبْدِهِ ...


(فرقان، 25/ آيه 1)؛ ديگرى «تذكره» است‏ وَ إِنَّهُ لَتَذْكِرَةٌ لِلْمُتَّقِينَ‏ (الحاقّه، 69/ آيه 48)؛ ديگرى «ذكرى» است‏ وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرى‏ تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ‏ (الذاريات، 51/ آيه 55)؛ ديگرى «حكم» است‏ وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ حُكْماً عَرَبِيًّا (رعد، 13/ آيه 37)؛ ديگرى «حكمت» است‏ وَ اذْكُرْنَ ما يُتْلى‏ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنْ آياتِ اللَّهِ وَ الْحِكْمَةِ ... (احزاب، 33/ آيه 34)؛ ديگرى «شفاء» است‏ وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ (اسراء، 17/ آيه 82)، و نام‏هاى ديگر.


از ميان اوصافى كه در خود قرآن براى آن ياد شده چند وصف بسيار مشهور شده است؛ چنان كه امروزه قرآن را غالبا با آن وصف‏ها ياد مى‏كنند. از آن جمله يكى «مجيد» است‏ بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ. فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ (بروج، 85/ آيه‏هاى 21- 22)؛ ديگرى «كريم» است‏ إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ. فِي كِتابٍ مَكْنُونٍ‏ (واقعه، 56/ آيه‏هاى 76- 77)، و ديگرى «مبين» است‏ الر. تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ وَ قُرْآنٍ مُبِينٍ‏ (حجر، 15/ آيه 1). پس از رحلت رسول اكرم، زمانى كه صحابه قرآن مجيد را گردآورى كردند و نويسانيدند، آن را «مصحف» خواندند، مانند مصحف ابن مسعود و «مصحف حضرت على (ع)». بدين ترتيب قرآن را به اعتبار خوانده شدن آن قرآن و به اعتبار نوشته شدن در يك مجلّد (بين الدفيّتن) مصحف خوانده‏اند.



آشنايى با علوم قرآنى(رادمنش)، ص: 225



نامهاى‏ قرآن‏


كتاب آسمانى و كلام الهى به اسامى و عناوين متعدّدى نامگذارى شده است كه اين نامها در قرآن نيز مكرّرا آمده است. در ميان اين اسامى چند نام شهرت بيشترى يافته و بعنوان نامهاى قرآن مورد اتفاق اكثر دانشمندان قرار گرفته است. اين نامها عبارتند از: قرآن، فرقان، كتاب، ذكر، تنزيل.


البته بعضى در تعداد اين اسامى راه مبالغه را پيموده‏اند. چنانكه در كتاب (التبيان) از شيخ طاهر جزايرى تعداد اين نامها نود و اندى ذكر شده است. و نيز سيوطى، به نقل از كتاب (البرهان) زركشى مى‏نويسد: قاضى شيذلة پنجاه و پنج نام براى قرآن ذكر نموده است. معلوم است كه معتقد به اين تعداد زياد، نامها و اوصاف قرآن را با هم جمع كرده، و بيشتر كلماتى كه بعنوان نامهاى قرآن آورده است اوصاف كتاب الهى است نه نامهاى آن‏

موضوع قفل شده است