جمع بندی چرا مادی گری مانع معرفت نفس است؟

[="Tahoma"][="Navy"]

[="Tahoma"][="Navy"]

[="Tahoma"][="Navy"]

[="Tahoma"][="Navy"]بسمه تعالی
لطفا به این چند سوال دقت کنید:
1-اگر نعمات بهشت مادی باشد،عقل سلیم حکم می کند بهشت هم دارای مکان و بُعد مادی باشد،و بر اساس روایات این بهشت اکنون وجود دارد و اعمال ما الان در آنجا تأثیر گذار است،حال جای این بهشت کجاست؟
2-بالاترین لذت در این دنیا،لذت جماع است،آیا بالاترین لذت در بهشت هم همین لذت جماع البته با حورالعین است؟
3-خوردن و نوشیدن و جماع متعلق به جسم است،یعنی با ابزار جسم حاصل می شود،پس باز هم سوال اول تکرار می شود که بهشت مادی و مکان دار است؟[/]

[="Tahoma"][="Navy"]

[="Tahoma"][="Navy"]

با سلام و تشکر از بحث خوب شما.

نمی خواهم در رشته بحث شما خللی وارد کنم فقط اگر ممکن است هر وقت فرصت داشتید در بین بحثتان تفاوت علاقه با تعلق را هم بفرمایید. هر دو ظاهراً از ریشه علق هستند. مرز بین آنها کجاست؟ چطور می شود چیزی را دوست داشت و به آن وقت اختصاص داد و به آن فکر کرد اما اصلاً به آن وابسته نبود؟

ممنون.:Gol:

[="Tahoma"][="Navy"]

[="Tahoma"][="Navy"]

در ضمن در روایاتی که منظور نظر بنده است آمده که مثلا یک لا إله إلا الله که می گوئیم در بهشت یک درخت کاشته می شود(در روایات معراجیه به وضوح وجود دارد)اگر اینها را می گوئید مادی نیست که حرف بنده را فرموده اید و اگر می گوئید مثالی است، و در مورد جسم هم می گوئید مثالی است،خوب پس عوارض مادی بودن را نفی کرده اید که مقصود بنده نیز هست.
نکته:ما نیز معاد جسمانی را قبول داریم،همانطور که جناب ملاصدرا می فرمایند:جسمی متناسب با همان عالم.در برزخ متناسب با برزخ و در قیامت متناسب با قیامت. نه این جسم مادی را که اشکالات بیان شده و اشکالات دیگری را نیز دارد.[/]

[="Tahoma"][="Navy"]

در ضمن مطالب پستهای قبلی بنده را قبول کردید؟

[="Tahoma"][="Navy"]بسمه تعالی
علامه حسن زاده آملی حفظه الله:

[="Tahoma"][="Navy"]

همه عرض من اینست که نعمات بهشت مادی نیست.ادله و اشکالات هم بقدر کافی بیان کردم.

شما در مورد مطالبی که بنده خدمتتان عرض کردم پاسخی ندادید.مقصودم در مورد مادی شدن نعمات قیامت و پست بعد از آن است. [/]

[="Arial Black"][="Blue"]

به نام او

اول این را مطالعه کنید : فنای فی الله
این دنی مادیات می آورد و مادیات هم لذت می آور پس مادیات ( بیش از حدش ) جزو هوا و حوس است و یکی از این حجاب ها است که جلوی دل ما را می گیرد . حال اگر سوالی بود پاسخگوییم .

یا حق

آیا مادی گری از منظر تهذیب نفس مقدار بهینه ای دارد یا اینکه هرچه از مادیات و علایق دنیوی فاصله بگیریم بهتر است (یعنی مقدار بهینه آن کمینه آن است)؟

به نام او

با تحقیقاتی که من کردم فهمیدم که تا جایی که امکان دارد باید مادیات را در زندگی پایین آورد ولی نه تا جایی که بگویند دین او را به این وضع انداخته که با چیز هایی که من خوانده ام این کار گناه است ، ولی کسی که وضعش واقعا این طور است اشکال ندارد ولی کسی که غنی است باید مادیات را کنار بگذارد چون مادیات مانند دندان لق است ، باید کنده شود و دور انداخته شود ولی نباید جوری کند که کل دندان ها کنده شود . امیدوارم ابهام ها رفع شده باشد .

یا حق

دنیا و آخرت دو دشمن یکدیگرند و دو راهی هستند که از هم جدایند. هر کسی دنیا را دوست داشته باشد و به آن عشق بورزد، از آخرت بیزار خواهد بود.
مثل دنیا و آخرت، مثل مشرق و مغرب است، کسی که بین دنیا و آخرت قدم می زند، به یکی نزدیک نمی شود، جز این که از آن دیگری فاصله اش بیشتر خواهد شد.

الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةُ عَدُوَّانِ مُتَعَادِيَانِ وَ سَبِيلَانِ‏ مُخْتَلِفَانِ مَنْ أَحَبَّ الدُّنْيَا وَ وَالاهَا أَبْغَضَ الْآخِرَةَ وَ عَادَاهَا مَثَلُهُمَا مَثَلُ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ الْمَاشِي بَيْنَهُمَا لَا يَزْدَادُ مِنْ أَحَدِهِمَا قُرْباً إِلَّا ازْدَادَ مِنَ الْآخَرِ بُعْداً.(نهج البلاغه، ص 486)

حتی استفاده قلیل از دنیا به خاطر دنیا بودن و مادی بودن اش نه به خاطر جلب رضایت الهی، باز مذموم است تا جایی که حضرت امیر(ع) می فرمایند: این که بخواهی بین دنیا وآخرت جمع کنی، این از خدعه و فریبهای نفس است.(یعنی این کار نشدنی است، هر کسی هم دنیا دارد، باید در راه خدا خرج کند)

طَلَبُ الْجَمْعِ بَيْنَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ مِنْ‏ خِدَاعِ‏ النَّفْس‏.(غرر، ص 435)

به نام او


تبيين معرفت نفس
پس از بيان اصول نه‌گانه مذكور، مى‌توان ديدگاه حكمت متعاليه پيرامون «معرفت نفس» را بدين ترتيب بيان كرد: آنچه واقعيت دارد، و منشأ آثار است، «وجود» مى‌باشد (اصالة الوجود). اين «وجود»، حقيقت واحدى است كه مراتب و درجات گوناگونى دارد؛ به گونه‌اى كه مابه‌الاشتراك اين مراتب، عين مابه‌الامتياز آنهاست (تشكيك وجود). مراتب هستى، به طور كلّى، به چهار عالم تقسيم مى‌گردند: 1. عالم مادّه؛ 2. عالم مثال؛ 3. عالم عقل؛ 4. عالم الوهيت.
از ميان موجودات هستى، تنها نوع انسان است كه از همه اين عوالم چهارگانه بهره‌مند مى‌باشد؛ به گونه‌اى كه مراتب نفس او بر اين چهار مرتبه منطبق است (تطابق كونين). در آغاز آفرينش، تنها مرتبه مادّى و تاحدودى مرتبه مثالى نفس فعليت يافته و ساير عوالم و لايه‌هاى نفس به صورت بالقوّه باقى مانده است. نفس با سير و حركت جوهرى خود، مراتب هستى را درمى‌نوردد و عالم مثال و عقل را در خود به فعليت و شكوفايى مى‌رساند و خود يكى از ساكنان عالم عقل مى‌گردد (حركت جوهرى نفس). نفس انسان هر اندازه به سوى تجرّد تامّ گام بردارد و از قيود مادّى و مثالى رهايى يابد، بيشتر به گوهر ذات خود آگاه مى‌شود و حاقّ حقيقت خود را به شهود مى‌نشيند (تجرّد نفس و علم حضورى به خود).
اعلم انّ الشىء اذا كان وجودآ مجرّدآ نوريّآ يكون عالمآ بذاتِهِ، لِظهور ذاته لذاته، لان خفاء الشىء امّا بسبب ضعف نوريّته و قلّة وجوده و نقص جوده كالهيولى الجسميّة. اَو السبب اختفاء وجود، بما يكتَنِفُهُ مِنَ اللّبوسات كالاشخاص الجسمية و ليس وجود المفارق كذلك.
ناگفته نماند كه بزرگ‌ترين مانع بر سر راه انسان براى دست‌يابى به معرفت نفس ـ همانا ـ فرورفتن در لذايذ حسّى و خيالى، و اشتغال فراوان به تدبير بدن است. در مقابل، بيشترين نقش را در زمينه‌سازى براى دست‌يابى انسان به معرفت شهودى نفس همانا پيوند قلبى او با عالم ملكوت، و تقويت بُعد فرامادّى نفس به وسيله مراقبت، مجاهدت، رياضت، عبادت، و فكر و ذكر ايفا مى‌كند
مقاله ی ملاصدرا
حال اگر دوست دارید این مطلب را ادامه دهید و از نظراتتان بهره مند شویم
(( فنای فی الله ))

یا حق

به عبارت دیگر آیا فرمایش بالا به این معنی است که کلاً دنیا وقتی از حد می گذرد (به استثنای موارد خاصی چون سلیمان نبی) قطعاً رنگ و بوی الهی را از دست می دهد و از آخرت فاصله می گیرد؟
یا اینکه می خواهد بفرماید اگر کسی به دنبال مال و منال دنیا باشد اما هدف کلی و غایی او کسب رضایت خداوند نباشد و مراقب حلال و حرام و واجبات و محرمات نباشد یا مال دنیا را در راه رضایت الهی خرج نکند این دنیا حتی به مقدار کم مشکل دارد؟

چیزی که به نظر حقیر می رسد این است که حالت دوم بدیهی است لذا حدس می زنم معنای اول مقصود روایت باشد. آیا این طور است؟
اگر این گونه است تا کجا باید به دنبال دنیا بود؟

همان طور که مستحضرید بحثی هم ماه ها در دستور کار صدا و سیما قرار گرفته بود تا کمی از تقدس افراطی دنیاگریزی و قبح تجارت و تولید ثروت که به قول برنامه سازان سال ها با فهم اشتباه از فرمایشات ائمه (ع) تبلیغ شده بود (مثل این فرمایش منتسب به امیرالمؤمنین که هیچ ثروتی در جایی انباشته نمی شود مگر اینکه حقی در کنار آن از بین رفته باشد) در نظر عامه کاسته شود.

ممنون.:Gol:

از قبح جمع بین دنیا و آخرت اینطور برداشت می شود که شخصی هم آخرت را بخواهد و دوست داشته باشد که به مقاماتِ آخرتی برسد، هم این که از بهره مند شدن نعمتهای مادی در این دنیا و رسیدن به منافعِ شخصی، بدش نیاید و بی انگیزه نباشد، به عبارتی خواهش های نفسانی و مادی را در نیتّ کارهایش دخیل می کند. یعنی برای این که به آخرت برسد، حاضر نیست، از دنیایش کوتاه بیاید، در نیت هایش، رسیدن به بعضی از مقامات دنیایی را هم ملاک می داند و به ذات دنیا توجه دارد.
اما ممکن است، شخصی مثل حضرت سلیمان که مثال زدید، یا هر انسان دیگری، امکانات مادی و دنیایی به او رو آورده باشند، اما این شخص، اصلا به خودِ این امکانات توجهی نداشته باشد و هدف او نباشد و برایش فرقی نداشته باشد که این شیءِ مادی وجود دارد یا نه، بلکه همه هم و غمِّ خود را در این جمع کرده باشد که اگر نعمتی هم وجود دارد، برای رسیدن به خدا و آخرت، هزینه کند، نه برای این که از این دنیا حضّ و بهره ای ببرد.
لذا بنده ی خالص خدا، اگر خداوند به او نعمت بدهد، خدا را شکر می کند و آن را در راه او خرج می کند، اگر خدا نعمتی را از او بگیرد باز حمد الهی را می گوید و از اینکه بارِ مسئولیتی از دوشِ او برداشته شده است، خوشحال می شود. در هر صورت برای او داشتن دنیا و نداشتنِ آن فرقی نمی کند، آنچه که برای او مهم و ملاک است، رضایت الهی است چه با داشتن دنیا و چه بدون آن.

[="Arial Black"][="Blue"]

[="Arial Black"][="Blue"]آنچه در عرائض حقیر و جناب استاد بود همان اعتقاد جناب ملاصدرا در باب معاد جسمانی است که اگرچه از زاویه دید برخی از فلاسفه، جناب ملاصدرا قائل به معاد جسمانی نیست اما باید اصل اعتقاد ایشان به معاد جسمانی را از عبارات گوناگون ایشان مسلّم دانست و باید اختلاف موجود را در تفسیر کلمه جسم و جسمانی وبدن اخروی جستجو نمود.
نیکو است به این عبارت جناب ملاصدرا توجه کنید که با اینکه خود از سوي عده اي به جهت اتهام عدم پذیرش معاد جسمانی، مورد تکفير قرار گرفته بود، کساني را که به اعاده ي عين بدن در قیامت قائل نبودند تکفير نموده و می گوید:
الحق ان المعاد في المعاد هو بعينه بدن الانسان المشخص الذي مات باجزائه بعينها لا مثله بحيث لو رآه احد يقول: انه بعينه هو الذي کان في الدنيا و من انکر هذا انکرالشريعه و من انکرالشريعه کافر عقلا و شرعاً و من اقر بعود مثل البدن الاول باجزاء اخر فقد انکر المعاد حقيقه و لزمه انکار شيء من النصوص القرانيه. (ملاصدرا، مبدا و معاد، ص376، اسفارالاربعه، ج9،ص166)
یعنی حق آن است که معاد همان بازگشت روح به عین بدن انسانی است که از دنیا رفته است، نه مثل آن بدن، به گونه ای که هرکه او را در آخرت ببیند می گوید این همان انسانی است که در دنیا زندگی می کرده، و هر که این حقیقت معاد را انکار کند شریعت را انکار نموده و هر کسی که شریعت را انکار کند عقلا و شرعا کافر است و هرکسی که معتقد به بازگشت روح به بدنی دیگر مثل بدن دنیایی شود، در حقیقت معاد را انکار نموده و لازمه آن انکار تصریحات آیات قران کریم از معاد می شود.
لذا همچنان که ملاحظه می فرمایید ملاصدرا نیز که متهم به عدم پذیرش معاد جسمانی است با قوت و شدت بسیاری معاد جسمانی را پذیرفته و منکرین آنرا منکر قرآن و شریعت می داند.
لذا پس از پذیرش اصل معاد جسمانی در اینجا ضروری است که غرض از چگونگی معاد جسمانی در آیات و روایات مورد بررسی دقیق و کامل قرار گیرد که از جانب دیگر نیز با قواعد عقلی و برهانی نیز سازگاری داشته باشد.
ادامه دارد...
[/]

[="Arial Black"][="Blue"]بسياري از متکلمان و فقها و اهل حديث بر این باورند همين بدن عنصري مادي در معاد بر مي گردد.
ابن سینا معتقد است نفوس کامل، به عالم عقل متصل مي شوند ولي نفوس ناقص در برزخ خيالات باقي مي مانند و سعادت و شقاوتشان تخيلي است. حکماي اشراقي نيز معتقد به قالب مثالي هستند، يعني مي گويند که بدن اخروي داراي شکل و مقدار بوده و بعضي ويژگيهاي جسم را خواهد داشت اما فاقد ماده خواهد بود.
اما از نظر ملاصدرا نفس هميشه مرتبه اي از بدن را با خود دارد و بدن اخروي عين بدن دنيوي، اما فاقد ماده خواهد بود و از بدن عنصري دنيوي چيزي به آخرت منتقل نخواهد شد ولي در عين حال تمام اجزاء و ويژگيهاي صوري بدن عيناً در آخرت ظاهر و يا خلق خواهد شد.
ملاصدرا حتي در مورد آيه ي «و ان الساعه آتيه لاريب فيها و أن الله يبعث من في القبور» (حج/7) که به خروج از خاک و برانگيخته شدن از قبور تصريح دارد، مي گويد که منظور از قبور، نه قبور خاکي بلکه اجساد و ابدان است که قبور ارواح هستند؛ بدنهاي طبيعي، قبور اجساد برزخي و اخروي هستند. (ملاصدرا، اسفار الاربعه، ج9،ص153). وي در رساله الحشر اين مطلب را واضح تر بيان مي کند:
ان القبور الحسيه قوالب للخياليه و هي ارواحها و الخاليه قوالب للعقليه و هي حقائقها فاذن حشرالابدان الطبيعه الي الابدان الاخرويه و حشر تلک الابدان الي الصور العقليه و حشرها الي الله» (ملاصدرا، رساله الحشر، ص356): یعنی قبور حسي قالب هاي صور خيالي هستند که در حکم ارواح براي آن قبورند و قبور خيالي قالب هاي صور عقليه هستند. پس حشر بدنهاي طبيعي به سوي بدن هاي اخروي است و حشر ابدان اخروي به صورتهاي عقلي و صورتهاي عقلي به سوي خدا مي باشد.
ادامه دارد...
[/]

[="Arial Black"][="Blue"]وي در اسفار مؤمنان و معتقدان به معاد را در چهار مقام يا گروه طبقه بندي مي کند:
گروه اول، عوام مسلمانان هستند که تصور مي کنند تمام امور اخروي (عذاب قبر، نکير و منکر، مار و عقرب) امور حسي هستند و حتي با همين چشم ديده مي شوند ولي فعلاً تا در حيات طبيعي به سر مي بريم قابل رؤيت نيستند؛
گروه دوم؛ که ابن سينا نيز به آنان تمايل دارد، امور آخرت را همانند صوري مي دانند که انسان در خواب مي بيند، صوري خيالي و مثالي که وجود خارجي ندارند؛
گروه سوم، بر اين هستند که امور اخروي، صور عقلي غير مادي هستند که در جهان عقول موجودند؛
گروه چهارم، راسخان در عرفان و برهان هستند که براي صور اخروي که در شريعت از آن خبر داده شده، وجود عيني قائل اند و معتقدند که بعضي از اين صور، عقلي - و مربوط به بهشت مقربان - هستند و برخي نيز محسوس اند؛ اما نه همچون محسوسات جهان طبيعت که با چشم دنيوي قابل رؤيت اند، بلکه آن ها وجود عيني دارند اما نه در عالم ماده، همچنين آن ها محسوس اند اما نه با حواس طبيعي. (ملاصدرا، اسفار الاربعه، ج9،ص175)
ملاصدرا اعتقاد گروه دوم و سوم را رد مي کند و در مورد گروه اول متذکر مي شود که اين قول از برخي آفات سالم مي ماند؛ اما نظر گروه چهارم را که همان مقام اهل عرفان و برهان باشد مي پذيرد.
ادامه دارد...
[/]

[="Arial Black"][="Blue"]بدن، در نظر ملاصدرا اختصاص به بدن ماده عنصري خاکي ندراد بلکه او برای نفس بدنهای گوناگون در عوالم مختلف قائل است که نفس در هر عالمی بدنی مخصوص به خود دارد که بدات تعلق می یابد.
و در اسفار تصريح مي کند که بدن عنصري اصلاً بدن حقيقي انسان نيست:
فالبدن الحقيقي هوالذي يکون سريان نورالحس و الحيوه فيه بالذات لا بالعرض و نسبته الي النفس نسبه ارضوء الي الشمس و لو کانت هذه الجثه الساقطه مما سرت فيه قوه الحياه بالذات... لما بقيت مطروحه منهدمه...» (ملاصدرا، الاسفار الاربعه، ج9،ص98): یعنی بدن حقيقي بدني است که نور حس و زندگي در آن ذاتي است نه عرضي، و نسبتش به نفس مثل نسبت پرتو است به خورشيد و اگر اين بدن عنصري مرده استعداد زندگي را ذاتاً دارا بود هرگز فان و منهدم نمي شد. ...
همچنين در مفاتيح الغيب مي گويد:
ان المعاد في المعاد هذا الشخص بعينه نفساً و بدنا ًو ان تبدلت خصوصيات البدن فبعد حشر النفوس و تعلقها باجساد اخري من جنس الدار الاخره ليس للاحد ان يقول: ان هذا البدن المحشور غير البدن الذي قدمات و ليس له ايضاً ان يقول: ان هذا بعينه ذاک نظراً الي اعتبارين (ملاصدرا، مفاتيح الغيب، ص599): یعنی آنچه در معاد بر مي گردد عين همين شخص است از لحاظ بدن و نفس، گرچه خصوصيات بدن تغيير مي کند. پس بعد از اعتقاد به حشر نفوس و تعلق آن ها به بدن هاي اخروي، کسي نمي تواند بگويد که اين بدن محشور، غير از بدني است که مرده است و همچنين نمي تواند بگويد که اين عيناً همان است؛ يعني به اعتباري عين يکديگرند و به اعتباري مغاير يکديگرند.
در خاتمه، بايد بگوییم که نظر تحقيقي و نهايي صدرالمتألهين در باب معاد که مبنای نظر حقیر و جناب استاد است، همان معاد جسماني صوري است اما نه صوري تخيلي نظير آنچه قوه متخيله ما تصور مي کند بلکه صوري عيني که نفس در آخرت ايجاد مي کند و از جنس سراي آخرت است.
[/]

[="Arial Black"][="Blue"]

با سلام خدمت استاد اویس عزیز و جناب استاد:Gol:

عذرخواهی می کنم که بدون تخصص کافی و صرفاً از روی علاقمندی وارد بحث شما شدم.
ضمن تشکر از پست های قبلی استاد اویس در خصوص معاد جسمانی اگر درست متوجه شده باشم به طور خلاصه فرمودید حشر انسان در عالم آخرت از نوع جسمانی مثالی است و نه جسمانی عنصری چرا که فساد و زوال خاصیت ذاتی عالم ماده است. آیا برداشت بنده درست بوده است؟

ممنون.

به نام او

[="blue"]مادیگری همان علاقه به ماده است و ماده هم همان جهان ماست ( چون جهان دنیای ماده است ) ، پس مادی گری همان دوست داشتن دنیا و جهان خودمان است که می تواند : مال ، خانه و ... باشد و دوست داشتن آن ها ما را به سوی ماده و دنیا می کشاند و دوست داشتن آن ها باعث می شود که برای رسیدن به پول ، جاه و مقام تلاش زیادی بکنیم[/] [="green"]و بیش تر فکر و ذهن و زمان خود را به آن بپردازیم ولی در صورتی که اصلا به آخرت و معنویات و خدای خود توجه نداشته باشیم ولی اگر همان وقت و زمان و فکر را روی معنویات و خدای خود بگذاریم به مقامات بالایی دست پیدا کنیم ولی نه از نوع ماده بلکه از جنس معنویات و کمالات و به خدای خود نزدیک تر می شویم [/].[="darkorange"]اصلا ما در این دیا آمده ایم تا به کمالات برسیم و مو انعی برای آزمایش ما ، سر راهمان قرار داده شده است و ما باید این موانع و پرده ها را کنار بزنیم تا به خدای خود برسیم و یکی از این موانع مادی گریست .[/]

یا حق

به نام او

ممنون از دوست خوبم [="red"]معلق[/] .
[="seagreen"]من نگفتم که علاقه مختص به عالم ماده است من دارم درباره ی علاقه به ماده صحبت می کنم ولی علاقه همانطور که شما گفتید منحصر به این دنیا و عالم ماده نیست .
[/]ممنون که پیگیرید .

یا حق

[="Arial Black"][="Blue"][="navy"]

[="Arial Black"][="Blue"]

[="Arial Black"][="Blue"]