قصد بطلان روزه و منصرف شدن از آن

با سلام اگر کسی در ماه رمضان مثلا هوس کند غذا بخورد اما نخورد، یا خدایی نکرده استمنا کند ولی انجامش ندهد یا سر زیر آب ببرد ولی نبرد و امثالهم اینکه قصد ذهنی آن را بنماید ولی آن را عملی نکند و یا در بین عمل منصرف شود و یا از انجام عملی قصد بطلان روزه را نداشته باشد اینها موجب از بین رفتن نیت روزه و در نتیجه بطلان آن می گردد؟(لطفا نظر کلی مراجع را بفرمایید با توجه به اختلاف نظرها اگر وجود دارد)

با عرض سلام و احترام خدمت جناب عالی و تشکر از سؤال شما

لطفا نام مرجع تقلید خود را بفرمایید تا مطابق نظر ایشان پاسخ داده شود .

همیشه موفق و سلامت باشید

اگر منظور شما از ابطال روزه در ذهن ، فقط خطور این کار است مثلا به ذهنش خطور کند که روزه ی خود را باطل کند ار را مبطل روزه ندانسته اما اینکه در این کار (باطل کردن روزه ی خود) تردید کند و مردد شود که باطل کند یا نه، این را حضرات ایات نوری و مکارم و زنجانی فرموده اند که مبطل روزه است اما اگر تصمیم بگیرد که مثلا از این لحظه به بعد دیگر روزه نباشد و 5دقیقه بعد منصرف شود و بگوید : نه ، روزه را ادامه میدهم : این شخص با توجه به اینکه تصمیم جدی و عزم تمام بر ابطال روزه گرفته (ولو برای مدت 1ثانیه)، دیگر روزه اش باطل شده ،(ایت الله سیستانی : درصورت پشیمان شدن روزه اش صحیح است ولی بنابر احتیاط واجب قضای ان را بجا اورد )، البته در روزه ی واجب امساک تأدبی لازم است یعنی با اینکه وظیفه دارد روزه را تا اخر ادامه دهد درعین حال قضای ان هم واجب و لازم است . با توجه به درخواست شما درباره اختلاف مراجع در این مساله به این عبارت از صفحه ی 890 از جلد 1 توضیح امسائل مراجع با متن اصلی حضرت امام توجه فرمایید :
مسأله 1570 اگر در روزۀ واجب معينى مثل روزۀ رمضان از نيت روزه گرفتن برگردد (1) روزه‌اش باطل است ولى چنانچه نيت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى‌كند به جا آورد در صورتى كه آن را انجام ندهد روزه‌اش باطل نمى‌شود (2).
(1) اراكى: يا نيّت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى‌كند به جا آورد، روزه‌اش باطل است. [پايان مسأله]
نورى: و يا مردّد شود كه روزۀ خود را باطل كند يا نه، يا قصد كند كه روزه را باطل كند، مثلًا چيزى بخورد، روزه‌اش باطل مى‌شود، اگر چه از قصدى كه كرده برگردد و توبه نمايد و كارى هم كه روزه را باطل مى‌كند انجام ندهد.
(2) فاضل: روزه‌اش صحيح است. همين طور در روزۀ مستحبّى و روزۀ واجبِ غير معيّن اگر پيش از ظهر بعد از اين كه از نيت روزه برگشت دوباره نيّت روزه كند، روزۀ او صحيح است.
بهجت: رجوع كنيد به مسأله اختصاصى (1328)، صفحۀ (923).
خوئى، گلپايگانى، تبريزى، صافى: مسأله اگر در روزۀ واجب معينى مثل روزۀ رمضان مردّد شود كه روزۀ خود را باطل كند يا نه، يا قصد كند كه روزه را باطل كند روزه‌اش باطل مى‌شود اگر چه از قصدى كه كرده توبه نمايد و كارى هم كه روزه را باطل مى‌كند انجام ندهد.
سيستانى: اگر دو مرتبه نيت روزه نكند روزه‌اش باطل مى‌شود و اگر دو مرتبه نيت روزه كند احتياط واجب آن است كه روزۀ آن روز را تمام كند و بعداً قضاى آن را به جا آورد.
مكارم: مسأله هر گاه در ماه رمضان يا هر روزۀ واجب معيّن ديگر، از نيّت روزه برگردد يا مردّد شود كه روزه بگيرد يا نه، روزه‌اش باطل مى‌شود. هم چنين اگر نيّت كند چيزى كه روزه را باطل مى‌كند به جا آورد مثلًا تصميم بر خوردن غذا بگيرد، روزه‌اش باطل مى‌شود، هر چند اصلًا غذا هم نخورد مگر اين كه در آن حال توجّه نداشته باشد كه فلان عمل روزه را باطل مى‌كند.
زنجانى: مسأله اگر در اثناء روزۀ واجب؛ وقت آن وسعت داشته يا وقت آن تنگ باشد، قصد كند كه در بقيۀ روز روزه نباشد، يا مُردّد باشد كه در بقيۀ روز، روزه باشد يا نه، يا با التفات به مفطر بودن چيزى قصد كند آن را به جا آورد، حكم كسى را دارد كه تا آن وقت قصد روزه نكرده است و تفصيل آن در مسائل قبل گذشت، و اگر مردد شود كه با آوردن يكى از مبطلات روزه، روزه را باطل كند يا نه، اگر به اميد مطلوبيت از مبطلات روزه اجتناب كند، روزه‌اش صحيح است.

اگر منظور شما از ابطال روزه در ذهن ، فقط خطور این کار است مثلا به ذهنش خطور کند که روزه ی خود را باطل کند احدی این را مبطل روزه ندانسته اما اینکه در این کار (باطل کردن روزه ی خود) تردید کند و مردد شود که باطل کند یا نه، این را حضرات ایات نوری و مکارم و زنجانی فرموده اند که مبطل روزه است اما اگر تصمیم بگیرد که مثلا از این لحظه به بعد دیگر روزه نباشد و 5دقیقه بعد منصرف شود و بگوید : نه ، روزه را ادامه میدهم : این شخص با توجه به اینکه تصمیم جدی و عزم تمام بر ابطال روزه گرفته (ولو برای مدت 1ثانیه)، دیگر روزه اش باطل شده ،(ایت الله سیستانی : درصورت پشیمان شدن روزه اش صحیح است ولی بنابر احتیاط واجب قضای ان را بجا اورد )، البته در روزه ی واجب امساک تأدبی لازم است یعنی با اینکه وظیفه دارد روزه را تا اخر ادامه دهد درعین حال قضای ان هم واجب و لازم است . با توجه به درخواست شما درباره اختلاف مراجع در این مساله به این عبارت از صفحه ی 890 از جلد 1 توضیح امسائل مراجع با متن اصلی حضرت امام توجه فرمایید :
مسأله 1570 اگر در روزۀ واجب معينى مثل روزۀ رمضان از نيت روزه گرفتن برگردد (1) روزه‌اش باطل است ولى چنانچه نيت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى‌كند به جا آورد در صورتى كه آن را انجام ندهد روزه‌اش باطل نمى‌شود (2).
(1) اراكى: يا نيّت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى‌كند به جا آورد، روزه‌اش باطل است. [پايان مسأله]
نورى: و يا مردّد شود كه روزۀ خود را باطل كند يا نه، يا قصد كند كه روزه را باطل كند، مثلًا چيزى بخورد، روزه‌اش باطل مى‌شود، اگر چه از قصدى كه كرده برگردد و توبه نمايد و كارى هم كه روزه را باطل مى‌كند انجام ندهد.
(2) فاضل: روزه‌اش صحيح است. همين طور در روزۀ مستحبّى و روزۀ واجبِ غير معيّن اگر پيش از ظهر بعد از اين كه از نيت روزه برگشت دوباره نيّت روزه كند، روزۀ او صحيح است.
بهجت: رجوع كنيد به مسأله اختصاصى (1328)، صفحۀ (923).
خوئى، گلپايگانى، تبريزى، صافى: مسأله اگر در روزۀ واجب معينى مثل روزۀ رمضان مردّد شود كه روزۀ خود را باطل كند يا نه، يا قصد كند كه روزه را باطل كند روزه‌اش باطل مى‌شود اگر چه از قصدى كه كرده توبه نمايد و كارى هم كه روزه را باطل مى‌كند انجام ندهد.
سيستانى: اگر دو مرتبه نيت روزه نكند روزه‌اش باطل مى‌شود و اگر دو مرتبه نيت روزه كند احتياط واجب آن است كه روزۀ آن روز را تمام كند و بعداً قضاى آن را به جا آورد.
مكارم: مسأله هر گاه در ماه رمضان يا هر روزۀ واجب معيّن ديگر، از نيّت روزه برگردد يا مردّد شود كه روزه بگيرد يا نه، روزه‌اش باطل مى‌شود. هم چنين اگر نيّت كند چيزى كه روزه را باطل مى‌كند به جا آورد مثلًا تصميم بر خوردن غذا بگيرد، روزه‌اش باطل مى‌شود، هر چند اصلًا غذا هم نخورد مگر اين كه در آن حال توجّه نداشته باشد كه فلان عمل روزه را باطل مى‌كند.
زنجانى: مسأله اگر در اثناء روزۀ واجب؛ وقت آن وسعت داشته يا وقت آن تنگ باشد، قصد كند كه در بقيۀ روز روزه نباشد، يا مُردّد باشد كه در بقيۀ روز، روزه باشد يا نه، يا با التفات به مفطر بودن چيزى قصد كند آن را به جا آورد، حكم كسى را دارد كه تا آن وقت قصد روزه نكرده است و تفصيل آن در مسائل قبل گذشت، و اگر مردد شود كه با آوردن يكى از مبطلات روزه، روزه را باطل كند يا نه، اگر به اميد مطلوبيت از مبطلات روزه اجتناب كند، روزه‌اش صحيح است.