جلوگیری از جماع منقطع و عوارض آن!

کارشناس بحث: استاد پیام

حقیقت "عزل" که در روایت ابوسعید خدری آمده این است که :"مرد به منظور جلوگیری از باردار شدن همسر خود در موقع همبستری و عمل زناشویی،از ریختن "منی" به داخل رحم همسرش خود داری کند." این عمل در همه جوامع انسانی به منظور جلوگیری از کنترل جمعیت رواج داشته است و امروزه کشورها بودجه های زیادی در جهت گسترش این عمل صرف می کنند تا جلو رشد جمعیت خود را بگیرند. گرچه طبق روایتی که نقل شد پیامبر از این عمل نهی کرده است، اما با توجه به سایر روایات بدست می آید که این نهی کراهتی بوده و دلالت بر حرمت این عمل ندارد لذا فقهای اسلامی گفته اند که عزل در مورد آمیزش با هر همسری اعم از کنیز (برده )،آزاد، دائم یا موقت جایز بوده و تنها در مورد همسر آزاد دائمی نیاز به اجازه و موافقت او دارد. و این به آن دلیل است که در بسیاری از مواقع زن و شوهر آمادگی لازم برای بچه دار شدن و تربیت فرزند را ندارند و یا از نظر پزشکی باردار شدن برای زن خطرناک است و یا...در این گونه موارد زوجین تمایل دارند از بارداری به نحوی جلو گیری کنند. عزل یکی از راه های پیش گیری از بارداری است که اسلام آن را منع نکرده است .
الیزدی، السید محمد کاظم بن عبد العظیم الطباطبائی‏،العروة الوثقى (المحشى)، ج‏5، ص: 506،مسألة 6،نشر: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین‏،تاریخ الطبع: 1419 ه ق‏، الطبعة: الأولى‏، مکان الطبع: قم المقدسة، عدد المجلدات: 5

در فقه از جلوگیری به عنوان عزل منی یاد می شود که ممکن است توسط مرد یا با ممانعت زن باشد.حال قبل از آنکه به جواب این سئوال بپردازیم ذکر چند حکم شرعی برای تفهیم بهتر جواب ضروری است. 1)علی رغم آنکه بعضی فقها به طور مطلق قائل به حرمت عزل توسط مرد یا زن وحتی با اجازه از طرف مقابل هستند وآن را مستوجب دیه (10 مثقال شرعی) میدانند ولی مشهور فقهای معاصر آن را مکروه میدانند. 2) عزل توسط زوجه بدون اجازه شوهر حرام است 3). عزل توسط شوهر بدون اجازه همسر مکروه است . حکمت کراهت عزل توسط مرد یا زن حتی با اجازه دیگری به مبانی وفلسفه خانواده وتوالد وتناسل برمی گردد که به نظر می رسد مبنای آن روشن باشد . فلسفه حرمت عزل توسط زوجه بدون اجازه شوهر آن است که علاوه بر تنافی با حکمت فوق با حق تمکین واجب توسط زن که تکلیفی الزامی در مقابل مرد است منافات دارد(لازم به ذکر است چنین تکلیفی را از زمان عقد در مقابل حق نفقه که بر عهده مرد است قبول نموده است) ودر عین حال چنین تمکینی با هیچ حقی از زن منافات ندارد. اگرکسی سئوال کند که لزوم حفظ ونگهداری و شیر دادن و تر و خشک کردن بچه و... مواردی است که با حق زن منافات دارد در جواب می گوییم از نظر فقهی هیچ کدام از موارد بالا تکلیفی الزامی برای زن محسوب نمی شود و هیچ کس طبق هیچ وجه شرعی نمی تواند زن را به آن الزام کند وحتی برای شیر دادن به فرزند می تواند از شوهرش مطالبه اجرت نماید. اما در مورد اینکه چرا عزل توسط شوهر بدون اجازه همسر حرام نیست باید بگوییم که اولا چنین فرضی هم بخاطر منافات با فلسفه ومبانی خانواده در اسلام مرجوح است ثانیا چون عدم عزل و نتیجتا بچه دار شدن مستلزم تکالیف متعددی از جهت نفقه و حضانت و... برای مرد است این امکان برای او حاصل شده تا قوت و امکانات خود را ارزیابی کند و در صورتی که پیش بینی می کند از عهده آن بر نمی آید می تواند از بچه دار شدن جلوگیری کند. در عین حال که از نظر شرعی با عزل او هیچ حق الزامی از همسر فوت نمی گردد وهیچ تکلیفی برای زوجه به وجود نمی آید. خلاصه آنکه عزل زوجه حتی بااجازه شوهر اگر دلیل خاصی نداشته باشد به لحاظ آنکه مخالف فلسفه خلقت و تشکیل خانواده است مکروه و بدون اجازه شوهر بدلیل آنکه با حق تمکین و وظیفه شرعی او به عنوان همسر منافات دارد حرام است . ودر مورد مرد هم عزل آگر دلیل خاصی نداشته باشد مکروه واگر دلیلی از جمله عدم توانایی لازم در جهت انجام تکالیف نسبت به فرزند داشته باشد عزل حتی بدون اجازه همسر جائز است. .محدث قمی.غایه القصوی فی ترجمه عروه الوثقی . منشورات صبح پیروزی 1423.ج 2 ص

آيا شوهر مي‏تواند هنگام آميزش بدون رضايت همسرش به طور طبيعي عزل كند؟

[=arial]همه‏ مراجع (به جز تبريزي): آري، اشكال‏ندارد؛ ولي بدون‏رضايت زن كراهت دارد. امام، فاضل، نوري و مكارم: تعليقات علي العروة، ج 2، كتاب النكاح، الفصل الاول، م 6 ؛ بهجت، احكام پزشكي، ص 41 ؛ سيستاني، منهاج‏الصالحين، ج 3، م 10 ؛ صافي، هدايةالعباد، ج 2، كتاب النكاح، م 10 ؛ خامنه‏اي، استفتاءات، س 764 و 398 و دفتر: وحيد.

باسلام "روایت ومباحث استفاده شده پیرامون آنرا درجواب آوردم بهتر است درصورت درخواست نظر فقهی به بخش احکام هم مراجعه نمایید.

حدیث رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم کاملا صحیح است بهتر است عمل خود را توجیح نکنیم