جمع بندی آیا محمد بن نصیر، باب حضرت عسکری (ع) بوده ؟
تب‌های اولیه
محمد بن نصیر یکی از رقبای محمّد بن عثمان بود و نیابت وی را قبول نداشت و خود مدّعی نیابت بود. شیخ طوسی در رجال خود، در اصحاب امام جواد (عليه‌السلام) دوبار از ایشان نام برده است و هیچ شرحی دربارۀ او نداده است. (1)
و همچنین شیخ، او را در اصحاب امام حسن عسکری (عليه‌السلام) نیز ذکر کرده و او را از غلات بشمار آورده است.(2)
علاّمه حلّی در رجال خود، در دو جا از ایشان نام می‌برد و می‌نویسد: «محمّد بن نصیر نمیری، کسی است که امام هادی (عليه‌السلام) او را لعن نموده است.
و در جای دیگر می‌گوید: این غضائری دربارۀ او گفته است که: محمّد بن نصیر از نظر علمی از فضلای بصره بود [و از نظر عقیدتی] ضعیف بود و فرقه «نصیریه» را ایشان تأسیس کرده و به او نسبت داده می‌شود.» (3)
در رجال «کشّی» نیز شرح حال ایشان مطرح شده است و به نظر ایشان امام هادی (عليه‌السلام) سه نفر را لعن کرده که یکی از آنها محمّد بن نصیر نمیری است. (4)
و در جای دیگر از «عبیدی» نقل می‌کند که ایشان گفته است: «امام حسن عسکری (عليه‌السلام) بدون این که من سؤال از او بکنم، نامه ای به سوی من فرستاد و در آن نامه از محمّد بن نصیر نمیری و حسن بن محمّد بن بابا قمی، اعلان انزجار نموده بود و
بیان کرده بود که: تو و جمیع دوستداران ما از آنها دوری جویید و من آنها را لعن می‌کنم و لعنت خدا نیز بر آنها باد؛ آنها از نام ما سوء استفاده کرد و اموال را می‌خورند و فتنه‌انگیزی می‌کنند؛ آنها ما را و شیعیان ما را اذیّت کردند، خداوند آنها را اذیت بکند و آنها را در فتنه‌ای که ایجاد کرده‌اند مغلوب و نابود سازد.» (5)
__________________________________________________
منابع:
1. طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص405، رقم7 و ص 407، رقم 23.
2. بنده در «رجال الطوسی» در اصحاب امام حسن عسکری (عليه‌السلام) او را پیدا نکردم، ولی «معچم رجال الحدیث»، ج17، ص 298، و همچنین «نقد الرجال»، ص 336، از شیخ طوسی چنین عبارتی را نقل کرده است، ولی در چاپی که در دست ما موجود است، یافت نشد.
3. حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامه الحلی، ص254 ـ 257.
4. طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ج 2، ص 805.
5. همان.
در صحت و سلامتی کامل، به یاد خداوند منان باشید.
با سلام
وي عقايد کفرآميز و الحادي داشت که سعي مينمود آن را در بين عامّه مردم منتشر سازد.
محمدبن موسيبن حسنبن فرات نيز اسباب کار او را فراهم و او را تقويت ميکرد. [1] .
ابن فرات از خاندان معروف بنوفرات بود. وي در بغداد و کوفه محدثي معروف بود و به نظر ميرسد نخستين فرد از خاندان بنوفرات است که مقامي در حکومت عباسي به دست آورد. [2]
از اينجا نقش حکومت در حمايت و پشتيباني از خطوط انحرافي روشن ميشود. و عقايد نميري در کتاب الغيبة، رجال کشي و فرق الشيعه بيان شده است.
سعدبن عبداللّه اشعري گويد: «محمدبن نصير نميري مدعي بود که پيغمبر است و امام هادي عليه السلام او را مبعوث کرده است.
عقيده به تناسخ داشت و معتقد به خدايي امام هادي(عليه السلام) بود، نزديکي با زنان محارم را جايز ميدانست و عمل همجنس بازي را حلال کرده بود! نميري اين را موجب تواضع، فروتني و تذلل مفعول و لذت و کامراني فاعل ميدانست و ميگفت: خدا هيچ يک از اينها را بر بندگانش حرام نکرده است!» [3] .
طرفداران او قومي بودند که عبادات و شرعيات را ترک کردند و منهيات و محرمات را حلال شمرده، گفتند: دين يهود بر حق است و ما از آنها نيستيم و دين نصارا برحق است و ما ازآنها نيستيم!
سعدبن عبداللّه ميگويد: نميري در آخر عمر بيمار شد و در آن حال مرد. در آن بيماري از وي پرسيدند: جانشين تو کيست؟ او با زبان ضعيف و گرفته اي گفت: احمد؛ ولي کسي نفهميد احمد کيست!
به همين جهت اين حرف موجب انشعاب پيروان او شد. عدهاي گفتند: مقصود نميري، احمد فرزندش بوده است. جمعي گفتند: احمدبن محمدبن موسي بن فرات است و فرقه اي گفتند: منظور وي احمدبن موسي بن فرات است و فرقه اي گفتند: منظور وي احمدبن ابوالحسين بن بشربن يزيد است. اين انشعاب باعث پراکندگي اتباع او گرديد. [4] .
پی نوشت ها:
[1] کتاب الغيبة، ص 398.
[2] تاريخ سياسي غيبت امام دوازدهم، ص 169.
[3] کتاب الغيبة، ص 398، ح 371؛ اختيار معرفةالرجال، ج 2، ص 805؛ فرق الشيعه، ص 103؛ معجمالرجال الحديث، ح 17، ص 299.
[4] ر.ک: کتاب الغيبة، ص 399، ح 373.
سؤال:
آیا محمد بن نصیر، باب امام حسن عسکری (علیه السلام) بوده است؟
پاسخ:
محمد بن نصیر یکی از رقبای محمّد بن عثمان بود و نیابت وی را قبول نداشت و خود مدّعی نیابت بود. شیخ طوسی در رجال خود، در اصحاب امام جواد (عليه‌السلام) دوبار از ایشان نام برده است و هیچ شرحی دربارۀ او نداده است. (1)
و همچنین شیخ، او را در اصحاب امام حسن عسکری (عليه‌السلام) نیز ذکر کرده و او را از غلات بشمار آورده است.(2)
علاّمه حلّی در رجال خود، در دو جا از ایشان نام می‌برد و می‌نویسد: «محمّد بن نصیر نمیری، کسی است که امام هادی (عليه‌السلام) او را لعن نموده است.
و در جای دیگر می‌گوید: این غضائری دربارۀ او گفته است که: محمّد بن نصیر از نظر علمی از فضلای بصره بود [و از نظر عقیدتی] ضعیف بود و فرقه «نصیریه» را ایشان تأسیس کرده و به او نسبت داده می‌شود.» (3)
در رجال «کشّی» نیز شرح حال ایشان مطرح شده است و به نظر ایشان امام هادی (عليه‌السلام) سه نفر را لعن کرده که یکی از آنها محمّد بن نصیر نمیری است. (4)
و در جای دیگر از «عبیدی» نقل می‌کند که ایشان گفته است: «امام حسن عسکری (عليه‌السلام) بدون این که من سؤال از او بکنم، نامه ای به سوی من فرستاد و در آن نامه از محمّد بن نصیر نمیری و حسن بن محمّد بن بابا قمی، اعلان انزجار نموده بود و
بیان کرده بود که: تو و جمیع دوستداران ما از آنها دوری جویید و من آنها را لعن می‌کنم و لعنت خدا نیز بر آنها باد؛ آنها از نام ما سوء استفاده کرد و اموال را می‌خورند و فتنه‌انگیزی می‌کنند؛ آنها ما را و شیعیان ما را اذیّت کردند، خداوند آنها را اذیت بکند و آنها را در فتنه‌ای که ایجاد کرده‌اند مغلوب و نابود سازد.» (5)
__________________________________________________
منابع:
1. طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص405، رقم7 و ص 407، رقم 23.
2. بنده در «رجال الطوسی» در اصحاب امام حسن عسکری (عليه‌السلام) او را پیدا نکردم، ولی «معچم رجال الحدیث»، ج17، ص 298، و همچنین «نقد الرجال»، ص 336، از شیخ طوسی چنین عبارتی را نقل کرده است، ولی در چاپی که در دست ما موجود است، یافت نشد.
3. حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامه الحلی، ص254 ـ 257.
4. طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ج 2، ص 805.
5. همان.
در صحت و سلامتی کامل، به یاد خداوند منان باشید.