جمع بندی شورا در قرآن و روايات
تبهای اولیه
با سلام
آيا به جز سه آيه قرآن كريم آيات و رواياتي ديگري در مورد شورا در قرآن وجود دارد؟
ممنون از لطف تان
ممنون از لطف تانبا سلام
آيا به جز سه آيه قرآن كريم آيات و رواياتي ديگري در مورد شورا در قرآن وجود دارد؟
با سلام و عرض ادب
در قرآن كريم ظاهرا 4 آيه در خصوص مشورت وجود دارد اما روايات ، در قرآن كريم نيستند بلكه در كتب روايي بايد جستجو شوند .
4 آيه مرتبط با بحث مشورت در قرآن آيات ذيلند:
- 159 سوره آل عمران :«فبما رحمة من اللّه لنت لهم و لوکنت فظّاً غلیظ القلب لانفضّوا من حولک فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی اللّه».به سبب رحمت الهی در برابر مومنان نرم شدی و اگر خشن و سنگدل بودی از اطرف تو پراکنده میشدند پس آنان را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب و در کارها با آنها مشورت کن، اما هنگامی که تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن.
- آیه 38 سوره شوری: «و الذین استجابوا لربّهم و اقاموا الصلوة و امرهم شوری بینهم؛آنها کسانی هستند که دعوت پروردگارشان را اجابت کرده و نماز را بر پای دارند و کارهایشان بین آنان با مشورت انجام میشود.
- آیه 233 بقره : «فان ارادا فصالاً عن تراض منهما و تشاور فلا جناح علیهما» اگر در مورد بازداشتن کودک از شیر قصد تصمیم گیری دارید مشورت کنید
- آیه 18 زمر: «فبشّر عبادالذین یستمعون القول فیتبعون احسنه؛ پس بندگان مرا که سخن را میشنوند و نیکوترین را پیروی میکنند بشارت ده.»
(1)- [="] نثرالدّر، ج ۱، ص 183[="].
(2)- [="]عللالشرائع، ص 559[="].
(3)- [="]غررالحكم و دررالكلم، ح 10694
امام علي عليهالسلام: اِستَشِر عَدُوَّكَ العاقِلَ وَاحْذَر رَأي صَديقِكَ الجاهِلِ
با دشمن خردمندت مشورت كن، ولي از رأي دوست نادان خود بيمناك باش (4)
امام علي عليهالسلام: خَيرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوالنُّهي وَالعِلمِ و اُولُو التَّجارِبِ و الحَزمِ
بهترين كسان براي مشورت، صاحبان خرد و دانش و افراد با تجربه و دورانديشاند (5)
امام علي عليهالسلام: شاوِر قَبلَ أن تَعزِمَ و فَكِّر قَبلَ أن تُقدِمَ
پيش از تصميمگيري، مشورت كن و پيش از عمل بينديش (6)
امام علي عليهالسلام: عَلَي المُشيرِ الاِجتِهادُ فِي الرَّأي و لَيسَ عَلَيهِ ضَمانُ النُّجحِ
مشورت دهنده بايد در ارائه نظرش كوشا باشد، و ضمانت پيروزي بر عهده او نيست (7)
(4)- غررالحكم و دررالكلم، ح 2471.
(5)- پيشين، ح 4990.
(6)- پيشين، ح 5754
(7)- پيشين، ح 6194.
امام علي عليهالسلام:أفضَلُ النّاسِ رَأياً مَن لايَستَغني عَن رَأي مُشيرٍ
رأي و نظر كسي برتر است كه خود را از رأي مشاور بينياز نداند(8)
امام حسن عليهالسلام: ما تَشاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلي رُشدِهِم
هيچ قومي با يكديگر مشورت نكردند مگر آن كه به راه پيشرفت خود رهنمون شدند (9)
امام صادق عليهالسلام: لاتَكُونَنَّ أوَّلَ مُشيرٍ و إيّاك و الرَّأي الفَطيرَ
در مشورت نخستين كس مباش كه نظر ميدهد و از اظهار نظر ناسخته بپرهيز (10)
امام كاظم عليهالسلام: مَنِ اسْتَشارَ لَم يَعدَم عِندَ الصَّوابِ مادِحَاً و عِندَ الخَطَإِ عاذِراً
كسي كه مشورت كند، اگر كارش را درست انجام دهد، مردم او را بستايند و اگر به خطا رود، معذورش دارند (11)
(8)- غررالحكم و دررالكلم، ح 3152.
(9)- تحف العقول، ص 233.
(10)- ميزان الحكمه، ح 9868
(11)- پيشين، ح 9847
سلام
البته قرائت ابن مسعود وابن عباس بصورت :
[=Arabic Transparent]وقرأ [=Arabic Transparent] [=Arabic Transparent]ابن مسعود و ابن عباس : [=Arabic Transparent] ( [=Arabic Transparent]وشاورهم في بعض الأمر ) ... رواه البخاری و صححه الالبانی .
حضرت على ع مىفرمايد: با سه طايفه مشورت نكن:
1-لا تدخلن فى مشورتك بخيلا يعدل بك عن الفضل و يعدك الفقر
: با افراد بخيل مشورت نكن زيرا ترا از بخشش و كمك به ديگران بازمىدارند و از فقر مىترسانند.
2-و لا جبانا يضعفك عن الامور
: همچنين با افراد ترسو مشورت نكن زيرا آنها ترا از انجام كارهاى مهم بازمىدارند.
3-و لا حريصا يزين لك الشره بالجور
: و نيز با افراد حريص مشورت نكن كه آنها براى جمع آورى ثروت و يا كسب و مقام، ستمگرى را در نظر تو جلوه مىدهند
نهج البلاغه فرمان مالك اشتر.
در رساله حقوق كه از امام سجاد على بن الحسين ع نقل شده مىفرمايد:
و حق المستشير إن علمت له رأيا اشرت عليه و ان لم تعلم ارشدته الى من يعلم و حق المشير عليك ان لا تتهمه فيما لا يوافقك من رأيه
حق كسى كه از تو مشورت مىخواهد اين است كه اگر عقيده و نظرى دارى در اختيار او بگذارى و اگر در باره آن كار، چيزى نمىدانى، او را بكسى راهنمايى كنى كه ميداند و اما حق كسى كه مشاور تو است اين است كه در آنچه با تو موافق نيست او را متهم نسازى
تفسير نور الثقلين جلد 1 ص 405.
آيا به جز سه آيه قرآن كريم آيات و رواياتي ديگري در مورد شورا در قرآن وجود دارد؟
پاسخ: در قرآن كريم ظاهرا 4 آيه در خصوص مشورت وجود دارد اما روايات ، در قرآن كريم نيستند بلكه در كتب روايي بايد جستجو شوند .
4 آيه مرتبط با بحث مشورت در قرآن آيات ذيلند:
1-آیه 159سوره آل عمران :«فبما رحمة من اللّه لنت لهم و لوکنت فظّاً غلیظ القلب لانفضّوا من حولک فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی اللّه».به سبب رحمت الهی در برابر مومنان نرم شدی و اگر خشن و سنگدل بودی از اطرف تو پراکنده میشدند پس آنان را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب و در کارها با آنها مشورت کن، اما هنگامی که تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن.
آيه به پیامبر اسلام (صلياللهعليهوآله) دستور میدهد در امور، با مسلمانان مشورت کند و آن را از رموز پیروزی و موفقیت آن حضرت میداند.
2-آیه 38 سوره شوری: «و الذین استجابوا لربّهم و اقاموا الصلوة و امرهم شوری بینهم؛آنها کسانی هستند که دعوت پروردگارشان را اجابت کرده و نماز را بر پای دارند و کارهایشان بین آنان با مشورت انجام میشود.
3-آیه 233 بقره : «فان ارادا فصالاً عن تراض منهما و تشاور فلا جناح علیهما» اگر در مورد بازداشتن کودک از شیر قصد تصمیم گیری دارید مشورت کنید
4-آیه 18 زمر: «فبشّر عبادالذین یستمعون القول فیتبعون احسنه؛ پس بندگان مرا که سخن را میشنوند و نیکوترین را پیروی میکنند بشارت ده.»
امام علي (عليهالسلام): اِستَشِر عَدُوَّكَ العاقِلَ وَاحْذَر رَأي صَديقِكَ الجاهِلِ
با دشمن خردمندت مشورت كن، ولي از رأي دوست نادان خود بيمناك باش (4)
امام علي (عليهالسلام): خَيرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوالنُّهي وَالعِلمِ و اُولُو التَّجارِبِ و الحَزمِ
بهترين كسان براي مشورت، صاحبان خرد و دانش و افراد با تجربه و دورانديشاند (5)
امام علي (عليهالسلام): شاوِر قَبلَ أن تَعزِمَ و فَكِّر قَبلَ أن تُقدِمَ
پيش از تصميم گيري، مشورت كن و پيش از عمل بينديش (6)
امام علي (عليهالسلام): عَلَي المُشيرِ الاِجتِهادُ فِي الرَّأي و لَيسَ عَلَيهِ ضَمانُ النُّجحِ
مشورت دهنده بايد در ارائه نظرش كوشا باشد، و ضمانت پيروزي بر عهده او نيست (7)
امام علي (عليهالسلام):أفضَلُ النّاسِ رَأياً مَن لايَستَغني عَن رَأي مُشيرٍ
رأي و نظر كسي برتر است كه خود را از رأي مشاور بينياز نداند(8)
امام حسن (عليهالسلام): ما تَشاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلي رُشدِهِم
هيچ قومي با يكديگر مشورت نكردند مگر آن كه به راه پيشرفت خود رهنمون شدند (9)
امام صادق (عليهالسلام): لاتَكُونَنَّ أوَّلَ مُشيرٍ و إيّاك و الرَّأي الفَطيرَ
در مشورت نخستين كس مباش كه نظر ميدهد و از اظهار نظر ناسخته بپرهيز (10)
امام كاظم (عليهالسلام): مَنِ اسْتَشارَ لَم يَعدَم عِندَ الصَّوابِ مادِحَاً و عِندَ الخَطَإِ عاذِراً
كسي كه مشورت كند، اگر كارش را درست انجام دهد، مردم او را بستايند و اگر به خطا رود، معذورش دارند (11)
(1)- نثرالدّر، ج ۱، ص 183.
(2)- عللالشرائع، ص 559.
(3)- غررالحكم و دررالكلم، ح 10694
(4)- غررالحكم و دررالكلم، ح 2471.
(5)- پيشين، ح 4990.
(6)- پيشين، ح 5754
(7)- پيشين، ح 6194.
(8)- غررالحكم و دررالكلم، ح 3152.
(9)- تحف العقول، ص 233.
(10)- ميزان الحكمه، ح 9868
(11)- پيشين، ح 9847
کلید واژه ها: مشورت،شورا،مشورت در قران و روایات،شورا در قران و روایات