یعنی شما شعر را بر وزن اصلی ، یعنی اینطور نخواندید:
خدا یِمَن خدا یِمَن
البته بنده عامدا این را نوشتم.میخواستم ببینم تا چه حد مجوز دارم و قابل چشم پوشی است.:ok:
در پست 150 فرمودید :
آنهایی که با رنگ آبی مشخص کرده ام درست هستند و آنهایی که با رنگ قرمز مشخص کرده ام اشتباه
با اینکه هجای هفتم در شعر "تو که هستی که دل و جان منی "،"لُ" هست و کوتاه.
ولی در مصرع نخریدم نخریدم نخری هجای هفتم" ری" هست و بلند .
در فعلاتن فعلاتن فعلات هم همین طور.
چرا از این یک هجا میشود چشم پوشی کرد؟
نه ندیدم نه ندیدم نه ندید
آنهایی که با رنگ آبی مشخص کرده ام درست هستند و آنهایی که با رنگ قرمز مشخص کرده ام اشتباه
- فرمودید "نه ندیدم نه ندیدم نه ندید" اشتباه است. این که کاملا با "نخریدم نخریدم نخرید " وزنش منطبق است؟؟!!!
صورت زیبای تو را یاد باد صو ر ت زی با ی ت را یاد باد
دل نخواه و دل نخواه و دل نخواه دل ن خا ه دل ن خا ه دل+ن خاه "خا"و"ه"جای هجاها عوض شده
شما فرموده بودید که میشود جای یک هجای کوتاه و بلند را عوض کرد.بجای هجای کوتاه "ت"،هجای بلند "خا" را قرار دادم و در عوض بجای هجای بلند "زی" ،هجای کوتاه"ه" را قرار دادم.البته باز هم در همین مصرع بجای هجای کوتاه "ت"،هجای بلند "خا" را قرار دادم و در عوض بجای هجای بلند "را" ،هجای کوتاه"ه".
و فرمودید اشتباه است.میتوانم نتیجه بگیرم که در یک مصرع فقط یک بار اینگونه جابجایی قابل قبول است؟
صورت زیبای تو را یاد باد صو ر ت زی با ی ت را یاد باد
بال و پرم بال و پرم بال و پرم با ل پ رم با ل پ رم با+ل پ+رم
البته (( م )) آخر اضاف بود ولی به نظرم رسید سهوی بوده
این دیگه چرا اشتباهه؟:Ghamgin:
کاملا آگاهانه اون "م" را گذاشتم.وگرنه میتونستم هجای آخر را بگذارم"پر".به دلیل اینکه هجای آخر میبایست کشیده میبود مثل "باد"؛بنا بر این یک هجای کوتاه و یک هجای بلند را ترکیب کردم که جای یک هجای کشیده را بگیرد.
چرا اشتباه است؟
در مورد روز و شبان هم که فرمودید "ان " آخری اضافه است ،همین استدلال را داشتم.یعنی گفتم "ش"+"بان" میشه هجای کشیده.همان طور که در هجای قبلی هم "رو" را با " ز" ترکیب کردم تا بشود هجای کشیده و با " "یاد" هماهنگ باشد.
با اینکه هجای هفتم در شعر "تو که هستی که دل و جان منی "،"لُ" هست و کوتاه.
ولی در مصرع نخریدم نخریدم نخری هجای هفتم" ری" هست و بلند .
در فعلاتن فعلاتن فعلات هم همین طور.
چرا از این یک هجا میشود چشم پوشی کرد؟
آفرین به این ریزبینی شما
به این دلیل که اولاً فقط یک مورد است ، نه بیشتر
ثانیاً در جایی از مصرع این تغییر در آهنگ هجا استفاده میشود که آنچنان به چشم نمی آید
دقت بفرمائید:
تو که هستی که دل و جان منی
اگر بخواهیم مشابه این مصرع را جوری بنویسیم که تمام هجاهای آن صحیح باشد ، اینطور خواهد شد:
تو که هستی که کنون جان منی (دِ لُ ، دو هجای کوتاه ---> کُ نون ، یک هجای کوتاه و یک هجای بلند)
حالا فقط یک هجای آن را تغییر می دهیم اما ببینید که چقدر تابلو میشود!
تو گل هستی که کنون جان منی (که ، هجای کوتاه ---> گل ، هجای بلند)
می بینید که این مصرع هم فقط یک هجای آن متفاوت است ، اما این بار کاملاً به چشم می آید
فرمودید "نه ندیدم نه ندیدم نه ندید" اشتباه است. این که کاملا با "نخریدم نخریدم نخرید " وزنش منطبق است؟
اگر آهنگ مصرع را اینطور در نظر داشتید: نَنَدیدم نَنَدیدم نَنَدید
حق با شماست
شما فرموده بودید که میشود جای یک هجای کوتاه و بلند را عوض کرد.بجای هجای کوتاه "ت"،هجای بلند "خا" را قرار دادم و در عوض بجای هجای بلند "زی" ،هجای کوتاه"ه" را قرار دادم.البته باز هم در همین مصرع بجای هجای کوتاه "ت"،هجای بلند "خا" را قرار دادم و در عوض بجای هجای بلند "را" ،هجای کوتاه"ه". و فرمودید اشتباه است
میتوانم نتیجه بگیرم که در یک مصرع فقط یک بار اینگونه جابجایی قابل قبول است؟
بله درست است
ضمن اینکه فقط بحث تعداد نیست ، بلکه شاعر باید ببیند در کجا از این اختیار خودش استفاده کند
در مثالی که در پست قبل گفتم دیدید که حتی یک بار هم میتواند وزن شعر را کاملاً بر هم بزند
و نکتهء دیگر اینکه در شعر جناب شهریار که روی همان شعر ، بحث جابجایی هجاها را مطرح کردم ، باید به این مطلب دقت بفرمائید که ایشان در کل شعر از این جابجایی استفاده کردند ، نه فقط یک بیت یا یک مصراع. یعنی کلاً وزن شعر ایشان متفاوت بود
این دیگه چرا اشتباهه؟:Ghamgin:
کاملا آگاهانه اون "م" را گذاشتم.وگرنه میتونستم هجای آخر را بگذارم"پر".به دلیل اینکه هجای آخر میبایست کشیده میبود مثل "باد"؛بنا بر این یک هجای کوتاه و یک هجای بلند را ترکیب کردم که جای یک هجای کشیده را بگیرد.
چرا اشتباه است؟
در مورد روز و شبان هم که فرمودید "ان " آخری اضافه است ،همین استدلال را داشتم.یعنی گفتم "ش"+"بان" میشه هجای کشیده.همان طور که در هجای قبلی هم "رو" را با " ز" ترکیب کردم تا بشود هجای کشیده و با " "یاد" هماهنگ باشد.
چون در آخر مصرع هست :ok: در آخر مصرع ها هجای کشیده را نباید دو هجا در نظر گرفت
این جملهء خودتان یادتان هست؟
وقتی در آخر مصرع باشه خیلی کشیده بودنشون به نظر نمیاد
حالا مصرعی می نویسیم که انتهای آن کشیده باشد ، اما ببینید چگونه: صورت زیبای تو را یاد باد = بال و پرم بال و پرم بی پریـم
تقطیع هجایی انجام می دهیم تا بهتر مقایسه شود
بخش قرمز مربوط به نوشتهء شماست و بخش سبز نوشتهء من
صو = با
رَ = لُ
تِ = پَ
زی = رَم
با = با
یِ = لُ
تُ = پَ
را = رَم
یا = با = بی دِ = لُ = پَ
باد = پَ = ریـم
-- = رَم = --
نکته:
در تقطیع بالا کلمهء (( یاد )) را عمداً دو هجای جدا در نظر گرفتم (( یا دِ )) که مقایسه بهتر انجام بشود
در آخر مصرع ها هجای کشیده را نباید دو هجا در نظر گرفت
حالا مصرعی می نویسیم که انتهای آن کشیده باشد ، اما ببینید چگونه:
صورت زیبای تو را یاد باد = بال و پرم بال و پرم بی پریـم
سلام و ادب
خیلی جمله ی روشن کننده ای بود .ممنونم.:Gol:
اگر آهنگ مصرع را اینطور در نظر داشتید:
نَنَدیدم نَنَدیدم نَنَدید
حق با شماست
نه اینطور در نظرم نبود.بلکه کاملا جدا از هم. مثلِ تو که هستی: نه ندیدم.
اگر بخواهیم تقطیع هجا ها را ملاک نگیریم و طرز خوانش را ملاک بگیریم،نخریدم بدلیل اینکه پشت سر هم خوانده میشه ناهماهنگ تر است نسبت به نه ندیدم.:Gig:
چند تا مثال دیگه برای تو که هستی که دل و جان منی:(این مصرع خیلی برای من سخت بود)
width: 700
[TR]
[TD]تو که هستی که دل و جان منی
[/TD]
[TD]ت
[/TD]
[TD]ک
[/TD]
[TD]هس
[/TD]
[TD]تی
[/TD]
[TD]ک
[/TD]
[TD]د
[/TD]
[TD]ل
[/TD]
[TD]جا
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]م
[/TD]
[TD]نی
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]به امیدت بنشینم به امید
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ا
[/TD]
[TD]می
[/TD]
[TD]دت
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]شی
[/TD]
[TD]نم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ا
[/TD]
[TD]مید
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]بنگارم بنگرم بنگر
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گا
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گ
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گر
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]به شکارم به شکرم به شکر
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]نه ببارم نه ببرم نه ببر
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]با
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]بر
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
width: 700
[TR]
[/TR]
در مصرع اولی با اینکه تفاوت هجایی هست ،ولی در خواندن به نظر نمیاد.
در مصرع های بعدی ،با اینکه هجا ها کاملا منطبق اند،اگر بخواهیم خواندن اش شبیه مصرع نمونه باشد باید بین هجای 7 و 8 فاصله بیندازیم :
بنگ ... رم
که اصلا جالب نمیشود. چرا؟
برای مصرع:ما ز آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم:
در چه حالی در چه حالی در چه حال
و ...
کلا همان مثالهایی که برای مصرع ما زیاران چشم یاری داشتیم،آوردم ،بخش تکرار شده اش یک بار دیگر تکرار میشود.
برای مصرع:تو که هستی که همه معنی ایمان منی:
width: 700
[TR]
[TD]تو که هستی که همه معنی ایمان منی
[/TD]
[TD]ت
[/TD]
[TD]ک
[/TD]
[TD] هس
[/TD]
[TD]تی
[/TD]
[TD]ک
[/TD]
[TD]ه
[/TD]
[TD]م
[/TD]
[TD]مع
[/TD]
[TD]نی
[/TD]
[TD]ی
[/TD]
[TD]ای
[/TD]
[TD]ما
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]م
[/TD]
[TD]نی
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]بنگارم بنگرم بنگارم بنگر
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گا
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گ
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گا
[/TD]
[TD]رم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]گر
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]نه صفایی نه سفری نه صفایی نه سفر
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ص
[/TD]
[TD]فا
[/TD]
[TD]یی
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]س
[/TD]
[TD]ف
[/TD]
[TD]ری
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ص
[/TD]
[TD]فا
[/TD]
[TD]یی[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]س[/TD]
[TD]فر
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]نه صفایی نه صفایی نه صفایی نه صفا
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ص
[/TD]
[TD]فا
[/TD]
[TD]یی
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ص
[/TD]
[TD]فا
[/TD]
[TD]یی
[/TD]
[TD]نه
[/TD]
[TD]ص
[/TD]
[TD]فا
[/TD]
[TD]یی
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]ص
[/TD]
[TD]فا
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]تو مرا بنگر و من را تو مرا بنگر و من
[/TD]
[TD]ت
[/TD]
[TD]م
[/TD]
[TD]را
[/TD]
[TD]بن
[/TD]
[TD]گ
[/TD]
[TD]ر
[/TD]
[TD]من
[/TD]
[TD]را
[/TD]
[TD]ت
[/TD]
[TD]م
[/TD]
[TD]را
[/TD]
[TD]بن
[/TD]
[TD]گ
[/TD]
[TD]ر
[/TD]
[TD]من
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]به امیدت بنشینم به امیدت بنشین
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ا
[/TD]
[TD]می
[/TD]
[TD]دت
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]شی
[/TD]
[TD]نم
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ا
[/TD]
[TD]می
[/TD]
[TD]دت
[/TD]
[TD]ب
[/TD]
[TD]ن
[/TD]
[TD]شین
[/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
باز هم همان اشکال!
هجای هفتم در مصرع اصلی " گ" است.
در هر مثالی که هجای هفتم را کوتاه گذاشتم برای روان خواندن نیاز دارد که مکث کنم تا شبیه هجای بلند تلفظ شود. !!
ولی در هر مثالی که هجای هفتم را بلند گذاشتم با اینکه در مصرع اصلی کوتاه بود،خواندنش روان است. ابهام!!!
راستی یک سوال:
در علی ای همای رحمت ،چرا فرمودید تقطیعش این است: ع+ل+یی؟؟
چون ی در علی خیلی کوتاه خوانده میشود؟
نه اینطور در نظرم نبود.بلکه کاملا جدا از هم. مثلِ تو که هستی: نه ندیدم.
اگر بخواهیم تقطیع هجا ها را ملاک نگیریم و طرز خوانش را ملاک بگیریم،نخریدم بدلیل اینکه پشت سر هم خوانده میشه ناهماهنگ تر است نسبت به نه ندیدم
خواهر گرامی ، تمرین هایی که به شما و سایر کاربران دادم با دلیل بود
برخی از اوزان شعر تفاوت مشخص با هم دارند ، اما برخی دیگر تفاوت بسیار اندکی دارند
شما هم که ماشاالله حسابی عجول هستید و فرصت نمی دهید تا به جلسات بعدی برسیم :Nishkhand:
ایرادی ندارد ، اگر اینقدر کنجکاو هستید به روی چشم توضیح می دهم
فقط لطفاً اگر باز هم ابهامی بود کمی صبر کنید ، مطمئن باشید در جلسات بعدی پاسخ تمام سؤالهای خود را خواهید گرفتبه این جمله بسیار دقت بفرمائید: 1 - شما اشعار را با وزنی که بطور پیش فرض در ذهن دارید میخوانید
2 - فقط به تعداد هجاها توجه می کنید ، اما به موقعیت هجاها خیر
دو مورد بالا ، کلید تمام ابهامات شماست
توضیح مورد اول:
تو که هستی که دل و جان منی = نَنَدیدم نَنَدیدم نَنَدید
اما شما میفرمائید که منظور من این بوده:
نه ندیدم نه ندیدم نه ندید (نه را باید هجای بلند در نظر بگیریم)
حالا چرا شما چنین اشتباهی می کنید؟ چون از قبل وزنی را در ذهن دارید و اگر شعری با یکی از وزن های درون ذهن شما شبیه بود ، آن دو را قاطی می کنید
شما وزن شعر بنده را ناخودآگاه اینطور در نظر گرفته اید:
فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
درحالی که وزن شعر من این است: فعلاتن فعلاتن فعلات
برای اینکه مطلب بطور کامل دستتان بیاید ، پست بعدی را هم کامل مطالعه بفرمائید
بین تمرین هایی که دادم ، به موارد 3 ، 4 ، 5 و 6 دقت بفرمائید:
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم
4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم
5 - تو که هستی که دل و جان منی
6 - تو که هستی که همه معنیِ ایمان منی
این تمرین ها را عمداً به شما و سایر کاربران دادم تا وزن های نزدیک را بهتر درک کنید و منتظر هم بودم که سؤال برایتان پیش بیاید. حالا وزن اصلی تمرین های بالا را برای شما می نویسم ، انشاالله موضوع واضح تر شود:
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم === فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
5 - تو که هستی که دل و جان منی == فعلاتن فعلاتن فعلات
وزن دو مصرع بالا دقیقاً مثل یکدیگر است ، فقط هجاهای 1 ، 5 و 9 در مصرع اول بلند هستند و در مصرع دوم کوتاه
به این ترتیب دو وزن شعر داریم که بسیار شبیه هستند ، اما یکی نیستند
دو مصرع بعدی نیز دقیقاً همان بالایی ها هستند ، با این تفاوت که یک بخش وزنی اضافه تر دارند
(قسمت مشکی رنگ)
4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم ==
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
6 - تو که هستی که همه معنی ایمان منی ==== فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
اینها هم وزنشان دقیقاً مثل یکدیگر است ، فقط هجاهای 1 ، 5 ، 9 و 13 در مصرع اول بلند هستند و در مصرع دوم کوتاهدر نتیجه ما چهار وزن بیه به هم داریم به این شکل:
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلات 4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات 5 - تو که هستی که دل و جان منی == فعلاتن فعلاتن فعلات 6 - تو که هستی که همه معنی ایمان منی == فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
لذا شما عبارت وزنیِ (( نه ندیدم نه ندیدم نه ندید )) را برای (( تو که هستی که دل و جان منی )) استفاده کردید که اشتباه است
بلکه باید آن را برای این مصرع به کار ببرید: (( ما ز یاران چشم یاری داشتیم ))
ما ز یاران چشم یاری داشتیم (دا شِ تیم) >>>> ما ----- چش ----- دا ----- فاعلاتن فاعلاتن فاعــلات >>>>>>>>>>>>> فا ------- فا ------ فا ----- نه ندیدم نه ندیدم نه ندید >>>>>>>>>>>>> نه ------ نه ------- نه ----
تمام هجاهای متناظر ، بلند هستند
اما با این وزن جور در نمی آید:
تو که هستی که دل و جان منی >>>>>>> تُ ------ کِ ----- نِ ----- فعلاتن فعلاتن فعـلات >>>>>>>>>>>>> فَ ------ فَ ----- فَ ---- نه ندیدم نه ندیدم نه ندیـد >>>>>>>>>>> نه ------ نه ----- نه ----
چون هجاهای متناظر در شعر من و وزن اصلی کوتاه هستند ، اما در عبارت شما بلند هستند
و اتفاقاً برعکس نظر شما که فرمودید:
نخریدم بدلیل اینکه پشت سر هم خوانده میشه ناهماهنگ تر است
(( نخریدم )) دقیقاً به این دلیل که پشت سر هم خوانده میشود کاملاً با شعر بنده هماهنگ است :ok: :
تو که هستی که دل و جان منی >>>>>>> تُ ------ کِ ----- نِ ----- فعلاتن فعلاتن فعـلات >>>>>>>>>>>>> فَ ------ فَ ----- فَ ---- نخریدم نخریدم نخریـد >>>>>>>>>>>>> نَ ------- نَ ------ نَ ----
گل نازم گل نازم بیا من تشنه ی آبم
بده یادم بده یادم (در صورتی که "دِه" را هجای بلند در نظر گرفته اید درست است. ولی اگر کوتاه در نظر گرفته اید اشتباه است)
گنه کارم گنه کارم
پریشانم پریشانم
سلام به شما
قرمز رنگ ها اشتباه هستند و سبز رنگ ها صحیح (تمامش درست است بجز یک مورد)
شما هم در عبارت اول همان روش سرکار خانم "یکی دیگه" را به کار بردید و وزن ها را با هم مخلوط کردید
شما مصرع خودتان را باید اینطور بخوانید:
گلِ نازم = تو کِ هستی = دل و جانم = فَعَلاتن
پس درست نیست
اگر بخواهید دقیقاً با وزن مصرع بنده جور شود باید اینطور می نوشتید:
گلی نازم..... = تو را من چش..... = مفاعیلن
البته در شعر می توانید از این روش ها استفاده کنید تا برخی ضعف ها را پوشش دهید
اما قرار نیست در تمرین از این اختیارات استفاده کنیم :ok:
1. علی ای همای رحمت
به سرامد به سرامد
به کجا شد به کجا شد
تو زخوبی توزخوبی
من و غم ها منو غمها
دلو شادی دلو شادی
2.ما ازان خوش نام یارن چشم یاری داشتیم
دل به خون شد(3)دب به خون
با که هستی(3) با که ای
هر چه هستی(3) هرچه ای
لطف خوبان(3)لطف او
جان جانان(3) جان دوست
3.هوا دلپذیر شذ...
شما هم ظهور کن شما هم ظهوری
صدا در سکوت شد صدا را سکوتی
دراینجا فقیر شد دراین جا فقیری
فدا کن تمام، دل، فدا شد دلم تام
ز دریا بساز دل، ز دریا دلت ساز
4. صورت زیبای تو را...
راز دلم (2) راز دل
با غم او(2) با غمش
ره به کجا(2) ره به جا
حور و پری(2) حورو پر
دفتر من (2) دفترم
5. تو که هستی که دل و جان...
تو کجایی تو کجا و تو کجا
پر دردم پر دردو پر درد
شه خوبان شه خوب و شه خوب
سر پاکان سرپاک و سر پاک
گل نازان گل ناز و گل ناز
6.ما زیاران چشم یاری....
جان جانان جان جانان جان جان
راه عاشق(2) راه عشق
گنج پاکان(2) گنج پاک
مهر افسون(2) مهر من
شاد و بی غم (2) شاد شاد
7. تو که هستی که همه معنی....
به سرایید به سرایید با سرآیید
گل باغمی(2) در باغمی تو
دل پاکمی (2) دل پاکمی تو
به سفر رفت(2) او سفر رفت
غم بیهوده(2) بیهوده غمی
ین تمرین هایی که دادم ، به موارد 3 ، 4 ، 5 و 6 دقت بفرمائید: نوشته اصلی توسط Reza-D 3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم
4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم
5 - تو که هستی که دل و جان منی
6 - تو که هستی که همه معنیِ ایمان منی
این تمرین ها را عمداً به شما و سایر کاربران دادم تا وزن های نزدیک را بهتر درک کنید و منتظر هم بودم که سؤال برایتان پیش بیاید. حالا وزن اصلی تمرین های بالا را برای شما می نویسم ، انشاالله موضوع واضح تر شود:
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم === فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
5 - تو که هستی که دل و جان منی == فعلاتن فعلاتن فعلات
وزن دو مصرع بالا دقیقاً مثل یکدیگر است ، فقط هجاهای 1 ، 5 و 9 در مصرع اول بلند هستند و در مصرع دوم کوتاه
به این ترتیب دو وزن شعر داریم که بسیار شبیه هستند ، اما یکی نیستند
دو مصرع بعدی نیز دقیقاً همان بالایی ها هستند ، با این تفاوت که یک بخش وزنی اضافه تر دارند (قسمت مشکی رنگ)
4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
6 - تو که هستی که همه معنی ایمان منی ==== فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
اینها هم وزنشان دقیقاً مثل یکدیگر است ، فقط هجاهای 1 ، 5 ، 9 و 13 در مصرع اول بلند هستند و در مصرع دوم کوتاه
در نتیجه ما چهار وزن بیه به هم داریم به این شکل:
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلات 4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات 5 - تو که هستی که دل و جان منی == فعلاتن فعلاتن فعلات 6 - تو که هستی که همه معنی ایمان منی == فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
لذا شما عبارت وزنیِ (( نه ندیدم نه ندیدم نه ندید )) را برای (( تو که هستی که دل و جان منی )) استفاده کردید که اشتباه است
بلکه باید آن را برای این مصرع به کار ببرید: (( ما ز یاران چشم یاری داشتیم ))
ما ز یاران چشم یاری داشتیم (دا شِ تیم) >>>> ما ----- چش ----- دا ----- فاعلاتن فاعلاتن فاعــلات >>>>>>>>>>>>> فا ------- فا ------ فا ----- نه ندیدم نه ندیدم نه ندید >>>>>>>>>>>>> نه ------ نه ------- نه ----
تمام هجاهای متناظر ، بلند هستند
اما با این وزن جور در نمی آید:
تو که هستی که دل و جان منی >>>>>>> تُ ------ کِ ----- نِ ----- فعلاتن فعلاتن فعـلات >>>>>>>>>>>>> فَ ------ فَ ----- فَ ---- نه ندیدم نه ندیدم نه ندیـد >>>>>>>>>>> نه ------ نه ----- نه ----
چون هجاهای متناظر در شعر من و وزن اصلی کوتاه هستند ، اما در عبارت شما بلند هستند
و اتفاقاً برعکس نظر شما که فرمودید: نوشته اصلی توسط یکی دیگه. نخریدم بدلیل اینکه پشت سر هم خوانده میشه ناهماهنگ تر است
(( نخریدم )) دقیقاً به این دلیل که پشت سر هم خوانده میشود کاملاً با شعر بنده هماهنگ است :ok: :
تو که هستی که دل و جان منی >>>>>>> تُ ------ کِ ----- نِ ----- فعلاتن فعلاتن فعـلات >>>>>>>>>>>>> فَ ------ فَ ----- فَ ---- نخریدم نخریدم نخریـد >>>>>>>>>>>>> نَ ------- نَ ------ نَ ----
سلام و احترام خدمت استاد ارجمند تاپیک
از اینکه این همه توضیحات عالی شما را میبینم ،واقعا شرمنده شدم.
و از اینکه با سوالاتم برای شما ایجاد زحمت میکنم معذرت میخوام.
و از اینکه میبینم حضرتعالی در عین اینکه در شرایط خاصی قرار دارید،ولی با اخلاص کامل و به بهترین شکل ممکن،کاری را انجام میدید که اصلا وظیفه ای در قبالش ندارید و صد در صد لطف است،....
واقعا قابل تحسین است.....:Gol:
و از اینکه بر خلاف فرمایش شما عمل میکنم و باز هم میخواهم چیزی بگویم ،معذرت میخوام.
اما این بار خودم سعی کردم برای اشکالم توجیه پیدا کنم.
باید بگم که در واقع تمام اشکال من فقط در این هست که فکر میکنم هجای "نه" مثل "به" کوتاه است.چون اینطور خوانده میشود:نَ ولی شاید بعضی جاها همین هجا ،بلند خوانده شود مثل همین نه ندیدم.چون بین نه و ندیدم مکث میکنیم.نه...ندیدم
یا
همین هجای "نه" در مصرع"فرو رفتم به دریایی که نه پا و نه سر دارد" یک بار به صورت هجای بلند و در هجای "نه" بعدی به صورت هجای کوتاه خوانده میشود.
امیدوارم باز هم اشتباه نکرده باشم و خواهشم این است که اگر باز هم در اشتباهم،توضیحنفرمایید.بعدا و در طول کلاس متوجه خواهم شد.
سلام و احترام خدمت استاد ارجمند تاپیک
از اینکه این همه توضیحات عالی شما را میبینم ،واقعا شرمنده شدم.
و از اینکه با سوالاتم برای شما ایجاد زحمت میکنم معذرت میخوام.
و از اینکه میبینم حضرتعالی در عین اینکه در شرایط خاصی قرار دارید،ولی با اخلاص کامل و به بهترین شکل ممکن،کاری را انجام میدید که اصلا وظیفه ای در قبالش ندارید و صد در صد لطف است،....
واقعا قابل تحسین است.....:Gol:
و از اینکه بر خلاف فرمایش شما عمل میکنم و باز هم میخواهم چیزی بگویم ،معذرت میخوام.
اما این بار خودم سعی کردم برای اشکالم توجیه پیدا کنم.
باید بگم که در واقع تمام اشکال من فقط در این هست که فکر میکنم هجای "نه" مثل "به" کوتاه است.چون اینطور خوانده میشود:نَ ولی شاید بعضی جاها همین هجا ،بلند خوانده شود مثل همین نه ندیدم.چون بین نه و ندیدم مکث میکنیم.نه...ندیدم
یا
همین هجای "نه" در مصرع"فرو رفتم به دریایی که نه پا و نه سر دارد" یک بار به صورت هجای بلند و در هجای "نه" بعدی به صورت هجای کوتاه خوانده میشود.
امیدوارم باز هم اشتباه نکرده باشم و خواهشم این است که اگر باز هم در اشتباهم،توضیحنفرمایید.بعدا و در طول کلاس متوجه خواهم شد.
سلام و عرض ادب
زمانی علاقهء زیادی به معلم شدن یا استاد دانشگاه شدن داشتم (از نظر من هیچ چیز در جهان به شیرینی یاد دادن دانسته های خود به دیگران نیست) ولی شرایط زندگی نذاشت به آرزویم برسم. تا اینکه تاپیک شعر را به پیشنهاد استاد "صادق" عزیز (خیلی عزیز) راه انداختم و بعد با اینکه به هیچ وجه استاد نیستم و حتی در حد نامش هم نیستم ، فقط به احترام اینکه صاحب تاپیک هستم ، بزرگوارانی مثل استاد "سجاد" (شاعری فوق العاده) ، خانم "یارب" ، خانم "حبیبه" ، خانم "شهره22" و خود شما خانم "یکی دیگه" و سایر دوستانی که اسمشان یادم نیست ، با اینکه خودتان شاعرانی بسیار قوی هستید ، اما به من اجازه دادید که به تصحیح اشعار بپردازم و بعد هم که خانم "ریحانه النبی" پیشنهاد تاپیک آموزش را دادند و الان هم در خدمت شما هستم. پس در حقیقت این من هستم که باید از شماها سپاسگذار باشم که اجازه دادید به گوشه ای از آرزوی خود یعنی آموزش دست پیدا کنم
در مورد پرسش های زیاد هم چه شما باشید چه سایر کاربران گرامی ، ابداً از پاسخ دادن خسته نمیشوم. اما هدفم این است که کلاس ها برای تمام اعضای تاپیک بصورت یک نواخت پیش بروددرمورد توضیحی که فرمودید هم عرض کنم که درست متوجه شدید و مطلب را به خوبی گرفتید
بخصوص اشاره شما به این مصرع: "فرو رفتم به دریایی که نه پا و نه سر دارد" کاملاً بجا و درست بود
انشاالله در ادامهء دروس هم موفق باشید
و از اینکه میبینم حضرتعالی در عین اینکه در شرایط خاصی قرار دارید
خدا میداند که به عنوان نمونه همین امروز ، ساعت 7 صبح از خواب بیدار شدم ، تا ساعت 4 شرکت بودم ، ساعت 6 همسرم حالش بد شد و ایشان را به بیمارستان بردم و تقریباً یک ساعت پیش از بیمارستان آمدیم. همین الان که دارم این متن را تایپ می کنم هنوز لباس عوض نکرده ام
اینها را نگفتم که خدایی نکرده منتی بر سر کسی گذاشته باشم. منظورم تأیید حرف شماست که واقعاً شرایط سختی دارم و اگر برخی جلسات دیر و زود میشود یا پاسخ برخی سؤال ها را دیر می دهم ، امیدارم کاربران محترم شرایط مرا درک کنند و مرا ببخشند
3.هوا دلپذیر شذ...
شما هم ظهور کن شما هم ظهوری
صدا در سکوت شد صدا را سکوتی
دراینجا فقیر شد دراین جا فقیری
فدا کن تمام، دل، فدا شد دلم تام
ز دریا بساز دل، ز دریا دلت ساز
ه / وا / دل / پ / ذیر / شد / گ / لز / گل / ش / کفت ش / ما / هم / ظ / هور / کن / ش / ما / هم / ظ / هور (پس هوری ، سکوتی ، فقیری اشتباه هستند)
در واقع شما در آخر تمام مصرع هایی که نوشتید ، یک هجا اضافه قرار دادید. البته نکتهء جالب این است که چنین وزنی هم داریم ، اما وزن مصرع من نبوده. وزن مصرع من این بود:
هوا دل پذیر شد گل از گل شکفت =
فعولن فعولن فعولن فعولو وزنی که شما در نظر گرفتید این است:
شما هم ظهور کن شما هم ظهوری =
فعولن فعولن فعولن فعولن (یک هجا بیشتر از وزن مصرع من)
5. تو که هستی که دل و جان...
تو کجایی تو کجا و تو کجا
پر دردم پر دردو پر درد
شه خوبان شه خوب و شه خوب
سر پاکان سرپاک و سر پاک
گل نازان گل ناز و گل ناز
کاملاً درست نوشتید. اما بهتر است از همان کلمات چرخشی استفاده کنید
یعنی اینطور:
تو کجایی / تو کجایی / تو کجا
چون وزن ها هم غالباً همین حالت تکرار چرخشی را دارند ، پس گوش و ذهن شما بهتر برای مباحث وزن آماده میشود
7. تو که هستی که همه معنی....
به سرایید به سرایید با سرآیید
گل باغمی(2) در باغمی تو
دل پاکمی (2) دل پاکمی تو
به سفر رفت(2) او سفر رفت
غم بیهوده(2) بیهوده غمی
خانم "دختر ایرونی" از شما بعید بود!!
هیچ توضیحی نمی دهم. دوباره دقت کنید و مجدد عبارت ها را بنویسید
فقط یک راهنمایی: به پست شماره 161 رجوع کنید
ما ازان خوش نام یارن چشم یاری داشتیم
دل به خون شد(3)دل به خون
..........
صورت زیبای تو را...
راز دلم (2) راز دل
..........
ما زیاران چشم یاری....
جان جانان جان جانان جان جان
..........
به سرامد به سرامد
به کجا شد به کجا شد
تو زخوبی تو ز خوبی
من و غمها من و غمها
دل و شادی دل و شادی
وزن را کاملاً درست نوشتید. اما در مصرع اصلی نکته ای هست که قبلاً هم توضیحش دادم و در همین نقل قول هم اشاره ای کرده ام
اگر بتوانید وزن این عبارت ها را با کمی تغییر ، با مصرع اصلی هماهنگ کنید ، کمک زیادی به یادگیری خود کرده اید
هیچ توضیحی نمی دهم. دوباره دقت کنید و مجدد عبارت ها را بنویسید
تو ک هس تی که ه م مع نی ی ای ما ن م نی
من این مصرع رو به این صورت تقطیع کردم.
با توجه به وزنهای چرخشی که شما در پستهای قبل فرمودید:
به سرایم(3) به سرا
گل با غم(3) گل من
دل خونم(3) دل خون
به فدایت(3) به فدا
به کجایی (3) به کجا
هجاهایی که قرمز کردم جور در نیومد.
اگر بتوانید وزن این عبارت ها را با کمی تغییر ، با مصرع اصلی هماهنگ کنید ،
راستش نتونستم وزن چرخشی پیدا کنم.
علی ای همای رحمت
تو امام عاشقانی
تن و جان من فدایت
ز غمت دلم به خون شد
به فدای آن نگاهت
تو ک هس تی که ه م مع نی ی ای ما ن م نی
من این مصرع رو به این صورت تقطیع کردم.
با توجه به وزنهای چرخشی که شما در پستهای قبل فرمودید:
به سرایم(3) به سرا
گل با غم(3) گل من
دل خونم(3) دل خون
به فدایت(3) به فدا
به کجایی (3) به کجا
هجاهایی که قرمز کردم جور در نیومد.
ظرافت موضوع همینجاست خواهر گرامی
من در این مصرع از اختیارات شاعری استفاده کردم :khandeh!:
در تقطیع زیر قسمت های مشکل دار را با رنگ قرمز برای شما مشخص میکنم ، بعد آنها را هم توضیح خواهم داد
تو ک هس تی که ه م مع نی ی ای ما ن م نی(( مِ )) = این هجا در وزن اصلی بلند است ، اما من بجای آن هجای کوتاه به کار بردم
اگر شعر را به این شکل بنویسیم: تو که هستی که همان معنی ایمان منی
مشکل این هجا حل خواهد شد
(( نی یِ )) = این اجا را هم باید اینطور تقطیع کنید: (( نِ یِ ))
نتیجه اینکه تقطیع هجاها و تطبیق عبارت وزنی شما با آن ، اینطور میشود:
تو که هستی / که همان مع / نی ایما / ن منی بســـــــــرایم / بســـــــرایم / بسرایم / بسرا تو = ب
ک = س
هس = را
تی = یم
ک = ب
ه = س مان = را مع = یم نِ = ب
یِ = س ای = را
ما = یم
ن = ب
م = س
نی = را
تمرین این جلسه به این صورت است: 1 - مصرع هایی که خدمت شما ارائه میشود ، با آهنگ چند بار بخوانید و تکرار کنید تا آهنگ آن در ذهن شما بنشیند
2 - سپس 5 عبارت برای هر مصرع به همان صورتی که آموزش داده شد ، پیدا کنید و در زیر آن بنویسید
3 - این بخش اختیاری است اما بسیار مفید است. اختلاف هجایی هر مصرع ، با عبارت وزنی خود را پیدا کنید
البته دقت داشته باشید که نیاز نیست با هر 5 عبارت تطبیق بدهید ، چون قرار است وزن هر 5 عبارت شما یکی باشد
:ok:
1 - تو را من چشم در راهم [8]
چه دلخستم چه دلخستم ( چه دل خسته ام) [8]
امیدم را امیدم را [8]
نکن پنهان نکن پنهان [8]
بیا نزدم بیا نزدم [8]
ببین سردم ببین سردم [8]
2 - دلا خون شو که خوبان این پسندند [7] هراسانم هراسانم هراسان [7]
آن لاله ی خونینِ خدا را چیدند[12]
از اول ده کدخدا را چیدند[12] فریاد غم لرزان صدا را چیدند[12] آه که خبر آمد ابتدا را چیدند[12]
در همهمه هم خونِ ندا را چیدند[12]
این بخش باید بطور ویژه بررسی میشد :ok:
اول اینکه احسنت به شما برای یک موضوع مهم
اینکه در عبارات وزنی خود ، از هجاهای بلند استفاده کردید که یعنی هجاها را خوب میشناسید و درک میکنید
اما در این بخش از مطلب شما تعجب کردم که چطور هجای بلند
( فریاد ) و ( آه ) را کوتاه در نظر گرفتید!
البته کل مصرع های شما کاملاً درست بود بجز دو قسمت قرمز رنگ
اصلاح آن را برای شما مینویسم: فریاد غم لرزان صدا را چیدند = دردا غم لرزان صدا را چیدند آه که خبر آمد ابتدا را چیدند = گویا خبر آمد ابتدا را چیدند
سلام و درود
راستش نمی دونم ولی من خودم ترجیح میدم از شیوه آقا رضای عزیز استفاده کنم تا هم با کاربرد و به کارگیری کلمات در شعر آشنا بشم و هم این که با واژه های مختلف و وزنشون بیشتر آشنا بشم... این شیوه ای که گفتید در ابتدا واسه یادگیری خوبه ولی خب من نیاز دارم پیشرفت کنم که هر چه سریعتر باشه بهتر:) (و این که تا حدودی با وزن ها آشنا هستم ) ...بهترین یادگیری اینه که در یه بازه زمانی مشخص بیشترین بهره رو ببرید و بازده خوبی داشته باشه
سپاس بابت پیشنهادتون;)
سلام و عرض ادب
اول عرض کنم که حضور مستمر شما در کلاس ها و انجام قدم به قدم تمرین ها فابل تحسین هست
ضمناً استعداد شما هم بسیار عالی هست
غم هجران = غَ = کوتاه
مثلاً میشود به جای آن گفت:
درد هجران
( بلند / بلند / کوتاه / کوتاه ) = مُستَفعَلُ
ای زن به تو
از فاطمه
این گونه خ طابست
زیبنده ت
رین زینت
زن حفظ ح جابست
بسیار عالی :Gol:
میتونید وزن کامل این شعر رو بنویسید؟
البته با همین روشی که کلمات را تطبیق دادید بنویسید
به نظرم باید به این صورت باشد:
مستفعل مستفعل مستفعل تفعیل
کاملاً درست است مستفعلُ مستفعلُ مستفعلُ تفعیل
البته اگر قرار بود کاملاً تخصصی بنویسیم ، ما
(( تفعیل )) نداریم ، بلکه (( فع لن )) داریم (رجوع به پست 186 ، ارکان دو هجایی)
اما خب همانطور که گفتم خود این ارکان استاندارد هم صرفاً برای فهم وزن شعر هستند و میشود به شکل های دیگر نیز آنها را نوشت. به شرطی که هجاهای آن درست باشد
اول اینکه احسنت به شما برای یک موضوع مهم
اینکه در عبارات وزنی خود ، از هجاهای بلند استفاده کردید که یعنی هجاها را خوب میشناسید و درک میکنید
اما در این بخش از مطلب شما تعجب کردم که چطور هجای بلند
( فریاد ) و ( آه ) را کوتاه در نظر گرفتید!
البته کل مصرع های شما کاملاً درست بود بجز دو قسمت قرمز رنگ
اصلاح آن را برای شما مینویسم: فریاد غم لرزان صدا را چیدند = دردا غم لرزان صدا را چیدند آه که خبر آمد ابتدا را چیدند = گویا خبر آمد ابتدا را چیدند
سپاس بابت لطفتون:Gol:
من کلمه ی "فریاد" و "آه که" به صورت زیر تقطیع کردم
فر / یا / دِ
_ _ U
آه/ کِ
_ U
که البته در وزن اصلی "که" رو با استفاده از اختیارات شاعری بلند در نظر گرفتم( اشباع) ... تو این جور حرفا هم میشه یا..؟!:Gig:
در ضمن حرف آ رو باید به صورت هجای بلند در نظر گرفت یا کوتاه؟ چون آ رو یه جا اینجوری تقطیع کرده بود => همزه /ء + ا پس هجای بلند! و بنابراین کلمه ی آب نیز باید هجای کشیده باشه یا "آه" درسته؟
شُقِ وصلت (فعلاتن)
بلکه میگوئید: شُوقِ وصلت (فاعلاتن)
آه/ کِ
_ U
که البته در وزن اصلی "که" رو با استفاده از اختیارات شاعری بلند در نظر گرفتم( اشباع) ... تو این جور حرفا هم میشه یا..؟!
اشباع درنظر گرفتن (( کِ )) ایرادی ندارد ، اما مشکل در (( آه )) است و همانطور که خودتان به درستی اشاره کردید ، (( آه )) هجای کشیده است
فر / یا / دِ
_ _ U
فرهاد عزیز ، (( یاد )) هجای کشیده است که مساوی با یک هجای کوتاه است و یک هجای بلند
پس اگر (( د )) را با کسره در نظر بگیریم ، باز هم تفاوتی ندارد. چون:
یاد (کشیده) = یا (بلند) + دِ (کوتاه)
کنارت کنارت کنارت کنار[11](یک هجای کشیده)
ندیدی ندیدی ندیدی ندید[11](یک هجای کشیده)
تو را من تو را من تو را من تو را[11]
عروسی عروسی عروسی عروس[11](یک هجای کشیده)
چه زیبا چه زیبا چه زیبا چه خوب[11](یک هجای کشیده)
سلام
احسنت به شما ، تمام موارد کاملاً درست بود :Gol:
فقط موردی که نقل قول کردم یک ایراد داشت. البته اگر در شعر واقعی بود میشد آن را جزء اختیارات شاعر به حساب آورد و مشکلی نداشت ، اما خب تمرین است و باید دقیق باشد
وزن اصلی:
مُس / تَف / عَ / لُ = بلند / بلند / کوتاه / کوتاه
وزن عبارت شما:
یک / دُ / سِ / وُ = بلند / کوتاه / کوتاه / کوتاه
میشه یه سوال بپرسم؟
مس تف ع ل
جا بست
بجای هجای آخر "لُ" چه چیزی قرار میگیره؟
سؤال شما را درست متوجه نشدم
مصرع را هجا بندی میکنم امیدوارم به پاسخ خود برسید. اگر اینطور نبود ، مجدد سؤال خود را بپرسید تا توضیح بدهم البته در پست شماره 191 نیز توضیحاتی دادم ، نگاهی بیندازید اَر = مُس
زن = تَف
دِ = عَ
تَ = لُ
رین = مس
زی = تف
نَ = عَ
تِ = لُ
زن = مس
حِف = تف
ظِ = عَ حِ = لُ
جا = فع
بَست = لن
زن = مس
حِف = تف
ظِ = عَ
حِ = لُ
جا = فع
بَست = لن
بله درست
ولی تمرین این بود که برای "مستفعلُ" مثال بزنیم. من گمان میکردم منظور سرکار دختر ایرونی این بوده که این کلمات را بعنوان مثال برای این رکن آوردند. ولی ظاهرا اینطور نبوده. چون با رنگ قرمز مشخص فرمودند.
ولی تمرین این بود که برای "مستفعلُ" مثال بزنیم. من گمان میکردم منظور سرکار دختر ایرونی این بوده که این کلمات را بعنوان مثال برای این رکن آوردند. ولی ظاهرا اینطور نبوده. چون با رنگ قرمز مشخص فرمودند.
خوب بخش هایی رو که قرمز کردم، منظورم این بوده که وزن مستفعل رو نداره
اگه درست یادم باشه در این وزنهای چرخشی مورد آخر نسبت به بقیه متفاوت بود،
وزن اون کلمات قرمز فعلن هست.
سلام و عرض ادب استاد گرامی
ممنونم از زحماتتون
البته بنده عامدا این را نوشتم.میخواستم ببینم تا چه حد مجوز دارم و قابل چشم پوشی است.:ok:
در پست 150 فرمودید :
با اینکه هجای هفتم در شعر "تو که هستی که دل و جان منی "،"لُ" هست و کوتاه.
ولی در مصرع نخریدم نخریدم نخری هجای هفتم" ری" هست و بلند .
در فعلاتن فعلاتن فعلات هم همین طور.
چرا از این یک هجا میشود چشم پوشی کرد؟
- فرمودید "نه ندیدم نه ندیدم نه ندید" اشتباه است. این که کاملا با "نخریدم نخریدم نخرید " وزنش منطبق است؟؟!!!
شما فرموده بودید که میشود جای یک هجای کوتاه و بلند را عوض کرد.بجای هجای کوتاه "ت"،هجای بلند "خا" را قرار دادم و در عوض بجای هجای بلند "زی" ،هجای کوتاه"ه" را قرار دادم.البته باز هم در همین مصرع بجای هجای کوتاه "ت"،هجای بلند "خا" را قرار دادم و در عوض بجای هجای بلند "را" ،هجای کوتاه"ه".
و فرمودید اشتباه است.میتوانم نتیجه بگیرم که در یک مصرع فقط یک بار اینگونه جابجایی قابل قبول است؟
این دیگه چرا اشتباهه؟:Ghamgin:
کاملا آگاهانه اون "م" را گذاشتم.وگرنه میتونستم هجای آخر را بگذارم"پر".به دلیل اینکه هجای آخر میبایست کشیده میبود مثل "باد"؛بنا بر این یک هجای کوتاه و یک هجای بلند را ترکیب کردم که جای یک هجای کشیده را بگیرد.
چرا اشتباه است؟
در مورد روز و شبان هم که فرمودید "ان " آخری اضافه است ،همین استدلال را داشتم.یعنی گفتم "ش"+"بان" میشه هجای کشیده.همان طور که در هجای قبلی هم "رو" را با " ز" ترکیب کردم تا بشود هجای کشیده و با " "یاد" هماهنگ باشد.
به این دلیل که اولاً فقط یک مورد است ، نه بیشتر
ثانیاً در جایی از مصرع این تغییر در آهنگ هجا استفاده میشود که آنچنان به چشم نمی آید
دقت بفرمائید:
تو که هستی که دل و جان منیاگر بخواهیم مشابه این مصرع را جوری بنویسیم که تمام هجاهای آن صحیح باشد ، اینطور خواهد شد:
تو که هستی که کنون جان منی(دِ لُ ، دو هجای کوتاه ---> کُ نون ، یک هجای کوتاه و یک هجای بلند)
حالا فقط یک هجای آن را تغییر می دهیم اما ببینید که چقدر تابلو میشود!
تو گل هستی که کنون جان منی(که ، هجای کوتاه ---> گل ، هجای بلند)
می بینید که این مصرع هم فقط یک هجای آن متفاوت است ، اما این بار کاملاً به چشم می آید
نَنَدیدم نَنَدیدم نَنَدید
حق با شماست
بله درست است
ضمن اینکه فقط بحث تعداد نیست ، بلکه شاعر باید ببیند در کجا از این اختیار خودش استفاده کند
در مثالی که در پست قبل گفتم دیدید که حتی یک بار هم میتواند وزن شعر را کاملاً بر هم بزند و نکتهء دیگر اینکه در شعر جناب شهریار که روی همان شعر ، بحث جابجایی هجاها را مطرح کردم ، باید به این مطلب دقت بفرمائید که ایشان در کل شعر از این جابجایی استفاده کردند ، نه فقط یک بیت یا یک مصراع. یعنی کلاً وزن شعر ایشان متفاوت بود
در آخر مصرع ها هجای کشیده را نباید دو هجا در نظر گرفت
این جملهء خودتان یادتان هست؟
برای درک بهتر ، به توضیحی که خدمت جناب "Far Had" رجوع کنید
در این لینک:
http://www.askdin.com/showthread.php?t=52862&p=785914&viewfull=1#post785914
حالا مصرعی می نویسیم که انتهای آن کشیده باشد ، اما ببینید چگونه:
صورت زیبای تو را یاد باد = بال و پرم بال و پرم بی پریـم
تقطیع هجایی انجام می دهیم تا بهتر مقایسه شود
بخش قرمز مربوط به نوشتهء شماست و بخش سبز نوشتهء من
صو = با
یا = با = بیرَ = لُ
تِ = پَ
زی = رَم
با = با
یِ = لُ
تُ = پَ
را = رَم
دِ = لُ = پَ
باد = پَ = ریـم
-- = رَم = -- نکته:
در تقطیع بالا کلمهء (( یاد )) را عمداً دو هجای جدا در نظر گرفتم (( یا دِ )) که مقایسه بهتر انجام بشود
سلام و ادب
خیلی جمله ی روشن کننده ای بود .ممنونم.:Gol:
نه اینطور در نظرم نبود.بلکه کاملا جدا از هم. مثلِ تو که هستی: نه ندیدم.
اگر بخواهیم تقطیع هجا ها را ملاک نگیریم و طرز خوانش را ملاک بگیریم،نخریدم بدلیل اینکه پشت سر هم خوانده میشه ناهماهنگ تر است نسبت به نه ندیدم.:Gig:
چند تا مثال دیگه برای تو که هستی که دل و جان منی:(این مصرع خیلی برای من سخت بود)
در مصرع اولی با اینکه تفاوت هجایی هست ،ولی در خواندن به نظر نمیاد.
در مصرع های بعدی ،با اینکه هجا ها کاملا منطبق اند،اگر بخواهیم خواندن اش شبیه مصرع نمونه باشد باید بین هجای 7 و 8 فاصله بیندازیم :
بنگ ... رم
که اصلا جالب نمیشود. چرا؟ برای مصرع:ما ز آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم:
در چه حالی در چه حالی در چه حال
و ...
کلا همان مثالهایی که برای مصرع ما زیاران چشم یاری داشتیم،آوردم ،بخش تکرار شده اش یک بار دیگر تکرار میشود.
برای مصرع:تو که هستی که همه معنی ایمان منی:
باز هم همان اشکال!
هجای هفتم در مصرع اصلی " گ" است.
در هر مثالی که هجای هفتم را کوتاه گذاشتم برای روان خواندن نیاز دارد که مکث کنم تا شبیه هجای بلند تلفظ شود. !!
ولی در هر مثالی که هجای هفتم را بلند گذاشتم با اینکه در مصرع اصلی کوتاه بود،خواندنش روان است.
ابهام!!!
راستی یک سوال:
در علی ای همای رحمت ،چرا فرمودید تقطیعش این است: ع+ل+یی؟؟
چون ی در علی خیلی کوتاه خوانده میشود؟
گل نازم گل نازم
بیا من تشنه ی آبم
بده یادم بده یادم
گنه کارم گنه کارم
پریشانم پریشانم
سلام
جناب رضا ببینید من درست متوجه شدم تا تمارین بعدی هم انجام بدم . مچکرم
با سلام
خواهر گرامی ، تمرین هایی که به شما و سایر کاربران دادم با دلیل بودبرخی از اوزان شعر تفاوت مشخص با هم دارند ، اما برخی دیگر تفاوت بسیار اندکی دارند
شما هم که ماشاالله حسابی عجول هستید و فرصت نمی دهید تا به جلسات بعدی برسیم :Nishkhand: ایرادی ندارد ، اگر اینقدر کنجکاو هستید به روی چشم توضیح می دهم
فقط لطفاً اگر باز هم ابهامی بود کمی صبر کنید ، مطمئن باشید در جلسات بعدی پاسخ تمام سؤالهای خود را خواهید گرفت به این جمله بسیار دقت بفرمائید:
1 - شما اشعار را با وزنی که بطور پیش فرض در ذهن دارید میخوانید
2 - فقط به تعداد هجاها توجه می کنید ، اما به موقعیت هجاها خیر
دو مورد بالا ، کلید تمام ابهامات شماست
توضیح مورد اول:تو که هستی که دل و جان منی = نَنَدیدم نَنَدیدم نَنَدید
اما شما میفرمائید که منظور من این بوده:
نه ندیدم نه ندیدم نه ندید (نه را باید هجای بلند در نظر بگیریم)حالا چرا شما چنین اشتباهی می کنید؟ چون از قبل وزنی را در ذهن دارید و اگر شعری با یکی از وزن های درون ذهن شما شبیه بود ، آن دو را قاطی می کنید
شما وزن شعر بنده را ناخودآگاه اینطور در نظر گرفته اید:
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتدرحالی که وزن شعر من این است: فعلاتن فعلاتن فعلات
برای اینکه مطلب بطور کامل دستتان بیاید ، پست بعدی را هم کامل مطالعه بفرمائید
بین تمرین هایی که دادم ، به موارد 3 ، 4 ، 5 و 6 دقت بفرمائید:
این تمرین ها را عمداً به شما و سایر کاربران دادم تا وزن های نزدیک را بهتر درک کنید و منتظر هم بودم که سؤال برایتان پیش بیاید. حالا وزن اصلی تمرین های بالا را برای شما می نویسم ، انشاالله موضوع واضح تر شود:3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم === فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
5 - تو که هستی که دل و جان منی == فعلاتن فعلاتن فعلات
وزن دو مصرع بالا دقیقاً مثل یکدیگر است ، فقط هجاهای 1 ، 5 و 9 در مصرع اول بلند هستند و در مصرع دوم کوتاه
به این ترتیب دو وزن شعر داریم که بسیار شبیه هستند ، اما یکی نیستند
دو مصرع بعدی نیز دقیقاً همان بالایی ها هستند ، با این تفاوت که یک بخش وزنی اضافه تر دارند
(قسمت مشکی رنگ)4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم ==
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات6 - تو که هستی که همه معنی ایمان منی ==== فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
اینها هم وزنشان دقیقاً مثل یکدیگر است ، فقط هجاهای 1 ، 5 ، 9 و 13 در مصرع اول بلند هستند و در مصرع دوم کوتاه در نتیجه ما چهار وزن بیه به هم داریم به این شکل:
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
لذا شما عبارت وزنیِ (( نه ندیدم نه ندیدم نه ندید )) را برای (( تو که هستی که دل و جان منی )) استفاده کردید که اشتباه است4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم == فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
5 - تو که هستی که دل و جان منی == فعلاتن فعلاتن فعلات
6 - تو که هستی که همه معنی ایمان منی == فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
بلکه باید آن را برای این مصرع به کار ببرید: (( ما ز یاران چشم یاری داشتیم ))
ما ز یاران چشم یاری داشتیم (دا شِ تیم) >>>> ما ----- چش ----- دا -----
فاعلاتن فاعلاتن فاعــلات >>>>>>>>>>>>> فا ------- فا ------ فا -----
نه ندیدم نه ندیدم نه ندید >>>>>>>>>>>>> نه ------ نه ------- نه ----
تمام هجاهای متناظر ، بلند هستند
اما با این وزن جور در نمی آید:
تو که هستی که دل و جان منی >>>>>>> تُ ------ کِ ----- نِ -----
فعلاتن فعلاتن فعـلات >>>>>>>>>>>>> فَ ------ فَ ----- فَ ----
نه ندیدم نه ندیدم نه ندیـد >>>>>>>>>>> نه ------ نه ----- نه ----
چون هجاهای متناظر در شعر من و وزن اصلی کوتاه هستند ، اما در عبارت شما بلند هستند
و اتفاقاً برعکس نظر شما که فرمودید:
(( نخریدم )) دقیقاً به این دلیل که پشت سر هم خوانده میشود کاملاً با شعر بنده هماهنگ است :ok: :
تو که هستی که دل و جان منی >>>>>>> تُ ------ کِ ----- نِ -----
فعلاتن فعلاتن فعـلات >>>>>>>>>>>>> فَ ------ فَ ----- فَ ----
نخریدم نخریدم نخریـد >>>>>>>>>>>>> نَ ------- نَ ------ نَ ----
قرمز رنگ ها اشتباه هستند و سبز رنگ ها صحیح (تمامش درست است بجز یک مورد)
شما هم در عبارت اول همان روش سرکار خانم "یکی دیگه" را به کار بردید و وزن ها را با هم مخلوط کردید
شما مصرع خودتان را باید اینطور بخوانید:
گلِ نازم = تو کِ هستی = دل و جانم = فَعَلاتنپس درست نیست
اگر بخواهید دقیقاً با وزن مصرع بنده جور شود باید اینطور می نوشتید:
گلی نازم..... = تو را من چش..... = مفاعیلنالبته در شعر می توانید از این روش ها استفاده کنید تا برخی ضعف ها را پوشش دهید
اما قرار نیست در تمرین از این اختیارات استفاده کنیم :ok:
الان خیلی خسته ام
این را در وقت دیگری توضیح می دهم :Gol:
به نام خدا
با سلام و عرض ادب
1. علی ای همای رحمت
به سرامد به سرامد
به کجا شد به کجا شد
تو زخوبی توزخوبی
من و غم ها منو غمها
دلو شادی دلو شادی
2.ما ازان خوش نام یارن چشم یاری داشتیم
دل به خون شد(3)دب به خون
با که هستی(3) با که ای
هر چه هستی(3) هرچه ای
لطف خوبان(3)لطف او
جان جانان(3) جان دوست
3.هوا دلپذیر شذ...
شما هم ظهور کن شما هم ظهوری
صدا در سکوت شد صدا را سکوتی
دراینجا فقیر شد دراین جا فقیری
فدا کن تمام، دل، فدا شد دلم تام
ز دریا بساز دل، ز دریا دلت ساز
4. صورت زیبای تو را...
راز دلم (2) راز دل
با غم او(2) با غمش
ره به کجا(2) ره به جا
حور و پری(2) حورو پر
دفتر من (2) دفترم
5. تو که هستی که دل و جان...
تو کجایی تو کجا و تو کجا
پر دردم پر دردو پر درد
شه خوبان شه خوب و شه خوب
سر پاکان سرپاک و سر پاک
گل نازان گل ناز و گل ناز
6.ما زیاران چشم یاری....
جان جانان جان جانان جان جان
راه عاشق(2) راه عشق
گنج پاکان(2) گنج پاک
مهر افسون(2) مهر من
شاد و بی غم (2) شاد شاد
7. تو که هستی که همه معنی....
به سرایید به سرایید با سرآیید
گل باغمی(2) در باغمی تو
دل پاکمی (2) دل پاکمی تو
به سفر رفت(2) او سفر رفت
غم بیهوده(2) بیهوده غمی
سلام و احترام خدمت استاد ارجمند تاپیک
از اینکه این همه توضیحات عالی شما را میبینم ،واقعا شرمنده شدم.
و از اینکه با سوالاتم برای شما ایجاد زحمت میکنم معذرت میخوام.
و از اینکه میبینم حضرتعالی در عین اینکه در شرایط خاصی قرار دارید،ولی با اخلاص کامل و به بهترین شکل ممکن،کاری را انجام میدید که اصلا وظیفه ای در قبالش ندارید و صد در صد لطف است،....
واقعا قابل تحسین است.....:Gol:
و از اینکه بر خلاف فرمایش شما عمل میکنم و باز هم میخواهم چیزی بگویم ،معذرت میخوام.
اما این بار خودم سعی کردم برای اشکالم توجیه پیدا کنم.
باید بگم که در واقع تمام اشکال من فقط در این هست که فکر میکنم هجای "نه" مثل "به" کوتاه است.چون اینطور خوانده میشود:نَ
ولی شاید بعضی جاها همین هجا ،بلند خوانده شود مثل همین نه ندیدم.چون بین نه و ندیدم مکث میکنیم.نه...ندیدم
یا
همین هجای "نه" در مصرع"فرو رفتم به دریایی که نه پا و نه سر دارد" یک بار به صورت هجای بلند و در هجای "نه" بعدی به صورت هجای کوتاه خوانده میشود.
امیدوارم باز هم اشتباه نکرده باشم و خواهشم این است که اگر باز هم در اشتباهم،توضیحنفرمایید.بعدا و در طول کلاس متوجه خواهم شد.
سلام و عرض ادب
زمانی علاقهء زیادی به معلم شدن یا استاد دانشگاه شدن داشتم (از نظر من هیچ چیز در جهان به شیرینی یاد دادن دانسته های خود به دیگران نیست) ولی شرایط زندگی نذاشت به آرزویم برسم. تا اینکه تاپیک شعر را به پیشنهاد استاد "صادق" عزیز (خیلی عزیز) راه انداختم و بعد با اینکه به هیچ وجه استاد نیستم و حتی در حد نامش هم نیستم ، فقط به احترام اینکه صاحب تاپیک هستم ، بزرگوارانی مثل استاد "سجاد" (شاعری فوق العاده) ، خانم "یارب" ، خانم "حبیبه" ، خانم "شهره22" و خود شما خانم "یکی دیگه" و سایر دوستانی که اسمشان یادم نیست ، با اینکه خودتان شاعرانی بسیار قوی هستید ، اما به من اجازه دادید که به تصحیح اشعار بپردازم و بعد هم که خانم "ریحانه النبی" پیشنهاد تاپیک آموزش را دادند و الان هم در خدمت شما هستم. پس در حقیقت این من هستم که باید از شماها سپاسگذار باشم که اجازه دادید به گوشه ای از آرزوی خود یعنی آموزش دست پیدا کنم در مورد پرسش های زیاد هم چه شما باشید چه سایر کاربران گرامی ، ابداً از پاسخ دادن خسته نمیشوم. اما هدفم این است که کلاس ها برای تمام اعضای تاپیک بصورت یک نواخت پیش برود درمورد توضیحی که فرمودید هم عرض کنم که درست متوجه شدید و مطلب را به خوبی گرفتید
بخصوص اشاره شما به این مصرع: "فرو رفتم به دریایی که نه پا و نه سر دارد" کاملاً بجا و درست بود
انشاالله در ادامهء دروس هم موفق باشید
سلام و عرض ادب
ه / وا / دل / پ / ذیر / شد / گ / لز / گل / ش / کفت
ش / ما / هم / ظ / هور / کن / ش / ما / هم / ظ / هور (پس هوری ، سکوتی ، فقیری اشتباه هستند) در واقع شما در آخر تمام مصرع هایی که نوشتید ، یک هجا اضافه قرار دادید. البته نکتهء جالب این است که چنین وزنی هم داریم ، اما وزن مصرع من نبوده. وزن مصرع من این بود:
هوا دل پذیر شد گل از گل شکفت =
فعولن فعولن فعولن فعول و وزنی که شما در نظر گرفتید این است:شما هم ظهور کن شما هم ظهوری =
فعولن فعولن فعولن فعولن (یک هجا بیشتر از وزن مصرع من)یعنی اینطور: تو کجایی / تو کجایی / تو کجا
چون وزن ها هم غالباً همین حالت تکرار چرخشی را دارند ، پس گوش و ذهن شما بهتر برای مباحث وزن آماده میشود
خانم "دختر ایرونی" از شما بعید بود!!هیچ توضیحی نمی دهم. دوباره دقت کنید و مجدد عبارت ها را بنویسید فقط یک راهنمایی:
به پست شماره 161 رجوع کنید
اینها کاملاً صحیح هستند و عالی نوشتید :Gol:
اگر بتوانید وزن این عبارت ها را با کمی تغییر ، با مصرع اصلی هماهنگ کنید ، کمک زیادی به یادگیری خود کرده اید
به نام خدا
با سلام و عرض ادب خدمت استاد گرامی
در ابتدا از تلاشهای شما کمال تشکر و سپاس را دارم.
اجرتان با خدا
من اینجا اصل شعر در ذهنم چیز دیگری بود:
هوا دلپذیر شد گل از گل بر شکفت
به نظرم به همین دلیل اشتباه رخ داده
به نام خدا
تو ک هس تی که ه م مع نی ی ای ما ن م نی
من این مصرع رو به این صورت تقطیع کردم.
با توجه به وزنهای چرخشی که شما در پستهای قبل فرمودید:
به سرایم(3) به سرا
گل با غم(3) گل من
دل خونم(3) دل خون
به فدایت(3) به فدا
به کجایی (3) به کجا
هجاهایی که قرمز کردم جور در نیومد.
راستش نتونستم وزن چرخشی پیدا کنم.
علی ای همای رحمت
تو امام عاشقانی
تن و جان من فدایت
ز غمت دلم به خون شد
به فدای آن نگاهت
به سرابیا سرایم
به کجا روی کجایی
تو زما سوا سوایی
من در این مصرع از اختیارات شاعری استفاده کردم :khandeh!:
در تقطیع زیر قسمت های مشکل دار را با رنگ قرمز برای شما مشخص میکنم ، بعد آنها را هم توضیح خواهم داد
تو ک هس تی که ه م مع نی ی ای ما ن م نی (( مِ )) = این هجا در وزن اصلی بلند است ، اما من بجای آن هجای کوتاه به کار بردماگر شعر را به این شکل بنویسیم: تو که هستی که همان معنی ایمان منی
مشکل این هجا حل خواهد شد (( نی یِ )) = این اجا را هم باید اینطور تقطیع کنید: (( نِ یِ )) نتیجه اینکه تقطیع هجاها و تطبیق عبارت وزنی شما با آن ، اینطور میشود: تو که هستی / که همان مع / نی ایما / ن منی
بســـــــــرایم / بســـــــرایم / بسرایم / بسرا
تو = ب
ک = س
هس = را
تی = یم
ک = ب
ه = س
مان = را
مع = یم
نِ = ب
یِ = س
ای = را
ما = یم
ن = ب
م = س
نی = را
و کاملاً درست است :ok:
1 - تو را من چشم در راهم [8]
چه دلخستم چه دلخستم ( چه دل خسته ام) [8]
امیدم را امیدم را [8]
نکن پنهان نکن پنهان [8]
بیا نزدم بیا نزدم [8]
ببین سردم ببین سردم [8]
2 - دلا خون شو که خوبان این پسندند [7]
هراسانم هراسانم هراسان [7]
لبالب من لبالب من لبالب [7]
نگاهم کن نگاهم کن نگاهم [7]
برادرها برادرها برادر [7]
تو را خواهم تو را خواهم تو را من [7]
عذابت را عذابت را عذابت [7]
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم [10] (یه هجا کشیده)
سبزماندم سبزماندم سبز ماند [8] (سه هجا کشیده)
گَشَتَمَت من گشتمت من گشتمت[11]
خفته در شب خفته در شب خفته در[11]
عاشقانت عاشقانت عاشقان[11]
آخرین ره آخرین ره آخرین[11]
4 - ما از آن خوش نام یاران چشم یاری داشتیم [14] (یه هجا کشیده)
هر چه را تو هر چه را تو هر چه را تو هر چه را [15]
در هوایت در هوایت در هوایت در هوا [15]
خسته از خود خسته از خود خسته از خود خسته از [15]
ماورایش ماورایش ماورایش ماورا [15]
چشم ها هم چشم ها هم چشم ها هم چشم ها [11] (4 هجای کشیده)
5 - تو که هستی که دل و جان منی [11]
تو یه عشقی تو یه عشقی تو یه عشق[11]
خفه تر شد خفه تر شد خفه تر ( :Nishkhand: ) [11]
که زمان هم که زمان هم که زمان[11]
بِسِپارَش بسپارش بسپار[11]
مرتب شد مرتب شد مرتب[11]
6 - تو که هستی که همه معنیِ ایمان منی[15]
که در این شب که در این شب که در این شب که در این[15]
همه ی من همه ی من همه ی من همه ی[15]
غم دوری غم دوری غم دوری غم من[15]
تو فراتر تو فراتر تو فراتر تو فرا[15]
شوق وصلت شوق وصلت شوق وصلت شوق وصل[15]
7 - هوا دل پذیر شد گل از گل شکفت
(راستش وزن اینو نفهمیدم:Gig:)
8 - صورت زیبای تو را یاد باد [10] (یک هجای کشیده)
لحظه ی ما لحظه ی ما لحظه ی [11]
منتظرم منتظرم منتظر[11]
آن پَرِ تو آن پر تو آن پرت[11]
داد زدم داد زدم داد زد[11]
بشنو جوان بشنو جوان بشنو تو[11]
9 - علی ای همای رحمت[8]
جوابم ده جوابم را[8]
غمم نطفه کرد در غم[8]
دم از هر که پس زدم رفت[8]
بهارم تو در هوایت[8]
نگفتی که رازِ خود را [8]
10 - از آخر مجلس شهدا را چیدند[12]
آن لاله ی خونینِ خدا را چیدند[12]
از اول ده کدخدا را چیدند[12]
فریاد غم لرزان صدا را چیدند[12]
آه که خبر آمد ابتدا را چیدند[12]
در همهمه هم خونِ ندا را چیدند[12]
*امیدوارم وزن و قافیه ها درست باشه:Gig:شاید اولین شعرم باشه:khandeh!:
شما خودتان با وزن آشنا هستید تو که هستی که دل و جان منی = فعلاتن فعلاتن فعلات
مرتب شد مرتب شد مرتب = مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل
مگر اینکه کلمهء (( مرتب )) را با تلظ دیگری در نظر گرفته باشید تو که هستی که همه معنی ایمان منی = فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلات
شوق وصلت شوق وصلت شوق وصلت شوق وصل = فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات فعولن فعولن فعولن فعول
خدایا خدایا خدایا خدا
تویی دل تویی دل تویی دل تویی
(( بشنو )) اینطور خوانده نمیشود: بشنُ
بلکه اینطور خوانده میشود: بشنُو صورت زیبای تو را یاد باد = مفتعلن مفتعلن مفتعل
بشنو جوان بشنو جوان بشنو تو = مستفعلن مستفعلن مستفعل
بجز موردی که سبز رنگ است ، بقیه اشتباه هستند
وزن را مینویسم خودتان اصلاح بفرمائید علی ای همای رحمت= فعلات فاعلاتن (فعلاتُ فاعلاتن)
ضمناً اشتباه اصلی شما برادر عزیزم ، بیشتر در ابتدای مصرع هاست:
غمم نطفه کرد در غم (اشتباه) = همه نطفه کرد در غم (صحیح)
این بخش باید بطور ویژه بررسی میشد :ok:
اول اینکه احسنت به شما برای یک موضوع مهم
( فریاد ) و ( آه ) را کوتاه در نظر گرفتید!اینکه در عبارات وزنی خود ، از هجاهای بلند استفاده کردید که یعنی هجاها را خوب میشناسید و درک میکنید
اما در این بخش از مطلب شما تعجب کردم که چطور هجای بلند
البته کل مصرع های شما کاملاً درست بود بجز دو قسمت قرمز رنگ
اصلاح آن را برای شما مینویسم:
فریاد غم لرزان صدا را چیدند = دردا غم لرزان صدا را چیدند
آه که خبر آمد ابتدا را چیدند = گویا خبر آمد ابتدا را چیدند
چه دلخستم چه دلخستم ( چه دل خسته ام) [8]
امیدم را امیدم را [8]
نکن پنهان نکن پنهان [8]
بیا نزدم بیا نزدم [8]
ببین سردم ببین سردم [8]
2 - دلا خون شو که خوبان این پسندند [7]
هراسانم هراسانم هراسان [7]
لبالب من لبالب من لبالب [7]
نگاهم کن نگاهم کن نگاهم [7]
برادرها برادرها برادر [7]
تو را خواهم تو را خواهم تو را من [7]
عذابت را عذابت را عذابت [7]
3 - ما ز یاران چشم یاری داشتیم [10] (یه هجا کشیده)
سبزماندم سبزماندم سبز ماند [8] (سه هجا کشیده)
گَشَتَمَت من گشتمت من گشتمت[11]
خفته در شب خفته در شب خفته در[11]
عاشقانت عاشقانت عاشقان[11]
آخرین ره آخرین ره آخرین[11]
سلام بر شما
خسته نباشيد
بهتر نيست تمرين وزن ها و ريتم ها با ضربانگ ها تمرين شود مثلا
سینه مالامال درد است ای دریغا مرهمی
لالاي لاي لاي لالاي لاي لاي لالاي لاي
ناناي ناي ناي ناناي ناي ناي ناناي ناي
دارام دام دام دارام دام دام دارام دام
لالاي لاي لاي لالاي لاي لاي لالاي لاي
ناناي ناي ناي ناناي ناي ناي ناناي ناي
دارام دام دام دارام دام دام دارام دام
البته جناب سجاد نگاه كنيد پشت سرتون نباشندها:Nishkhand:
سلام چه جالب
برای همه وزنها میشه مگه؟
سلام و درود
راستش نمی دونم ولی من خودم ترجیح میدم از شیوه آقا رضای عزیز استفاده کنم تا هم با کاربرد و به کارگیری کلمات در شعر آشنا بشم و هم این که با واژه های مختلف و وزنشون بیشتر آشنا بشم... این شیوه ای که گفتید در ابتدا واسه یادگیری خوبه ولی خب من نیاز دارم پیشرفت کنم که هر چه سریعتر باشه بهتر:) (و این که تا حدودی با وزن ها آشنا هستم ) ...بهترین یادگیری اینه که در یه بازه زمانی مشخص بیشترین بهره رو ببرید و بازده خوبی داشته باشه
سپاس بابت پیشنهادتون;)
همه را هم با وزن دیگری نوشتید! :Nishkhand:
درستش این میشود:
سینه مالا /مال درد اس /ت ای دریغا / مرهمی لای لا لای لای /لای لا لای لای / لای لا لای لای / لای لا لایدام دارام دام / دام دارام دام /دام دارام دام /دام دارام
بعله :ok:
سلامبله میشود و در جلسات بعدی از این روش نیز استفاده خواهیم کرد
البته در حدی که جناب "سجاد" به ما کارت قرمز ندهند :Nishkhand:
لالاي لاي لاي لالاي لاي لاي لالاي لاي
ولي به نظرم وزن هر دو اينه
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن:Nishkhand:
نه
درسته حق با شما است
-U---U---U-
به نام خدا
با سلام و عرض ادب
تو به یا....د خدا
دل من
ره ما
به کجا
ز هوا
ز لطفت
برامد
خدا را
ستایش
شما هم
کرامت
در سرم
دل به خون
جان به کف
آخرین
رو به رو
جانانه
شاهانه
بت خانه
من با تو
دردانه
پروانه
عاشقتر
زیبایی
سربازی
جان در کف
مهتابی
تو از جانم
بیا پیشم
دلم خون شد
چرا اکنون
تو بی حالی
به هوایت
به سرآید
تو به شادی
زکجایی
همه را بین
ته شادی
گل از گلش
بهارمن
دلم رها
به جان او
صفای دل
رهای از
دلم خون شو
بهاران تو
به کاشانه
رهایی تو
کجایی تو
به هوای
تو به جای
به فدای
ز نگاه
به جفا تو
درد دوری
غم هجران
ابرو باران
ماه آبان
لطف خوبان
جان جانان
جان بر رهت
یادم برفت
ما هم جدا
با عاشقان
دل از کفم
ای ماه من
ای مهربان
در یاد من
راه توبه
سر به کوی
بوی جوی
سوی خانه
آشیانه
صاحب دل
لیلی من
راحت جان
جانب او
عاشق گل
ای زن به تو
از فاطمه
این گونه خ
طابست
زیبنده ت
رین زینت
زن حفظ ح
جابست
اول عرض کنم که حضور مستمر شما در کلاس ها و انجام قدم به قدم تمرین ها فابل تحسین هست
ضمناً استعداد شما هم بسیار عالی هست غم هجران = غَ = کوتاه
مثلاً میشود به جای آن گفت:
درد هجرانبسیار عالی :Gol:
میتونید وزن کامل این شعر رو بنویسید؟
البته با همین روشی که کلمات را تطبیق دادید بنویسید
چون بعدش تمرین دیگری هم برای شما دارم
به نام خدا
با سلام و عرض ادب
من نیز از تلاشهای شما متشکرم.
به نظرم باید به این صورت باشد:
مستفعل مستفعل مستفعل تفعیل
مستفعلُ مستفعلُ مستفعلُ تفعیل
البته اگر قرار بود کاملاً تخصصی بنویسیم ، ما
(( تفعیل )) نداریم ، بلکه (( فع لن )) داریم (رجوع به پست 186 ، ارکان دو هجایی)اما خب همانطور که گفتم خود این ارکان استاندارد هم صرفاً برای فهم وزن شعر هستند و میشود به شکل های دیگر نیز آنها را نوشت. به شرطی که هجاهای آن درست باشد
مثلاً این وزن نیز درست است:
فع لن فعلاتن فعلاتن فعلاتنسپاس بابت لطفتون:Gol:
من کلمه ی "فریاد" و "آه که" به صورت زیر تقطیع کردم
فر / یا / دِ
_ _ U
آه/ کِ
_ U
که البته در وزن اصلی "که" رو با استفاده از اختیارات شاعری بلند در نظر گرفتم( اشباع) ... تو این جور حرفا هم میشه یا..؟!:Gig:
در ضمن حرف آ رو باید به صورت هجای بلند در نظر گرفت یا کوتاه؟ چون آ رو یه جا اینجوری تقطیع کرده بود => همزه /ء + ا پس هجای بلند! و بنابراین کلمه ی آب نیز باید هجای کشیده باشه یا "آه" درسته؟
بله بنده تشدید رو در کلمه ی مرتب در نظر نگرفتم
یعنی اینجوریت تقطیع کردم
مُ / رَ / تَب
U U _
شُ / قِ / وص / لت
U U _ _
اشتباهه؟:Gig:
7 - هوا دل پذیر شد گل از گل شکفت
کنارت کنارت کنارت کنار[11](یک هجای کشیده)
ندیدی ندیدی ندیدی ندید[11](یک هجای کشیده)
تو را من تو را من تو را من تو را[11]
عروسی عروسی عروسی عروس[11](یک هجای کشیده)
چه زیبا چه زیبا چه زیبا چه خوب[11](یک هجای کشیده)
بله صحیح است..این نکته رو یادم نبود :)
بله در تشخیص وزن این بیت هم مشکل داشتم که رفع شد:ok:
سپاس:Gol:
شو / قِ / وَص / لَت
این مورد هم مثل کلمهء
(( بشنو )) استیعنی شما اینطور تلفظ نمی کنید:
شُقِ وصلت (فعلاتن)بلکه میگوئید: شُوقِ وصلت (فاعلاتن)
اشباع درنظر گرفتن (( کِ )) ایرادی ندارد ، اما مشکل در (( آه )) است و همانطور که خودتان به درستی اشاره کردید ، (( آه )) هجای کشیده است فرهاد عزیز ، (( یاد )) هجای کشیده است که مساوی با یک هجای کوتاه است و یک هجای بلند
پس اگر (( د )) را با کسره در نظر بگیریم ، باز هم تفاوتی ندارد. چون: یاد (کشیده) = یا (بلند) + دِ (کوتاه)
پس در هر دو حالت ، نظم هجاهای بعدی به هم میخورد
سلامو ادب
فعلن:
نروم
چه کنم
شب من
طلبم
نشود
فعولن:
ملولم
صبورم
ندیدی
چه ساکت
چرا تو
فاعلن:
ساکتم
من روم
ای دلم
بی رمق
خسته ام
مفعولُ:
شب رفت و
با من تو
دیوانه
این جا نه
در خانه
مفعولن:
دیشب هم
در باران
عیاران
شک دارم
عطرت را
بردارم
مفاعیلن:
در این باران
دلم دریا
سماواتی
سبک باران
درختانم
فعلاتن:
به شکوهت
شب رفتن
نگرانم
من و دردم
تو خدایم
مفاعلن:
دقایقم
به راه من
کنار دل
تویی چرا
شکوه دل
مفاعیلِ:
شباهنگ و
دلم تنگ و
دلم خسته
تو بشکسته
به راهی که
فعلاتُ:
نعمات و
سکرات و
بنشان و
برهان و
به امیدِ
فاعلاتن:
دار باقی
در چه حالی
من نیابم
درد دل را
در هوایت
مستفعلن:
در خانه ام
با سر روم
این جا کجا
این خانه را
ویرانه کن
فاعلاتُ:
مشکلات و
بت پرست و
سر به راه و
مست و منگ و
این چه خانه
مفتعلن:
در عجبم
تا تو بگو
این نه منم
در به درم
سر بنهم
مستفعلُ:
یک دو سه و
در جای تو
گفتم که تو
جانم به چه
بودم که نه
میشه یه سوال بپرسم؟
مس تف ع ل
جا بست
بجای هجای آخر "لُ" چه چیزی قرار میگیره؟
احسنت به شما ، تمام موارد کاملاً درست بود :Gol:
فقط موردی که نقل قول کردم یک ایراد داشت. البته اگر در شعر واقعی بود میشد آن را جزء اختیارات شاعر به حساب آورد و مشکلی نداشت ، اما خب تمرین است و باید دقیق باشد
وزن اصلی:
مُس / تَف / عَ / لُ = بلند / بلند / کوتاه / کوتاهوزن عبارت شما:
یک / دُ / سِ / وُ = بلند / کوتاه / کوتاه / کوتاهسؤال شما را درست متوجه نشدم
مصرع را هجا بندی میکنم امیدوارم به پاسخ خود برسید. اگر اینطور نبود ، مجدد سؤال خود را بپرسید تا توضیح بدهم
البته در پست شماره 191 نیز توضیحاتی دادم ، نگاهی بیندازید
اَر = مُس
زن = تَف
دِ = عَ
تَ = لُ
رین = مس
زی = تف
نَ = عَ
تِ = لُ
زن = مس
حِف = تف
ظِ = عَ
حِ = لُ
جا = فع
بَست = لن
بله درست
ولی تمرین این بود که برای "مستفعلُ" مثال بزنیم. من گمان میکردم منظور سرکار دختر ایرونی این بوده که این کلمات را بعنوان مثال برای این رکن آوردند. ولی ظاهرا اینطور نبوده. چون با رنگ قرمز مشخص فرمودند.
ببینید استاد توی ذهن من این بود:
یک دو ... سه و
نه؛
یک دُ سه و
یعنی بنظرم " دو " یه کم کشیده تر از "دُ" حوانده میشه
ممنونم از وقتتون
به نام خدا
با سلام
خوب بخش هایی رو که قرمز کردم، منظورم این بوده که وزن مستفعل رو نداره
اگه درست یادم باشه در این وزنهای چرخشی مورد آخر نسبت به بقیه متفاوت بود،
وزن اون کلمات قرمز فعلن هست.