جمع بندی حبیب ابن مظاهر و دفاع از حرم اهل بیت (ع)

با عرض سلام و ادب

اینکه در این نماهنگ بسیار زیبا و ازشی از حبیب بن مظاهر بعنوان مدافع حرم تعبیر شده است،به این معنا نیست که از بین شهدای کربلا فقط ایشان چنین خدمتی کرده اند،بلکه همه شهدای کربلا بعنوان مدافعان حریم امامت و ولایت ایفای نقش کردند. انتخاب حبیب بن مظاهر در این شعر،شاید بخاطر سن بالای ایشان و اینکه از کوفه به امام پیوسته بود باشد.

اما در مورد دوبار جان را فدای امام حسین(علیه السلام) کردن،اینگونه نقل شده است:
در منابع شیعی نقل شده که حضرت امیر المومنین(ع) به همراه دو فرزند گرامی‌شان به منزل مظاهر اسدی دعوت بودند. حبیب‌بن مظاهر که در بهار جوانی بود و عشق و علاقه خاصی نسبت به سید‌الشهدا(ع) را داشت به پشت بام خانه رفت تا لحظه آمدن امام حسین(ع) را تماشا کند.

زمانی که حبیب متوجه می‌شود مکه مهمان‌ها نزدیک هستند برای آن که خبر را به خانواده برساند با عجله در حالی که از پشت بام به پایین می‌آمد لیز می‌خورد و می‌افتد و در همان جا جان خود را از دست می‌دهد.

پدر و مادر حبیب بن مظاهر که این صحنه می‌بینند برای آنکه مهمان‌ها متوجه نشوند و سبب ناراحتی آنها نشود جنازه پسرشان را در اتاقی پنهان می‌کنند.

زمانی که امام علی (ع) سراغ حبیب را می‌گیرد مظاهر اسدی مرتبه اول ماجرا را بازگو نمی‌کنند ولی وقتی امام(ع) برای بار دوم سراغ حبیب را می‌گیرد، مظاهر اسدی مجبور می‌شود که حقیقت را بازگو کند.
همان موقع امام حسین(ع) بر بالای سر جنازه می‌آید و صدا می‌زند حبیب و حبیب بن مظاهر چشمان خود را باز می‌کند.

مرتبه دوم که حبیب بن مظاهر جان خود را فدای امام(ع) می‌کند در روز عاشورا است که حبیب در آنجا پیرمردی بیش نبود و تا آخرین قطره خون از حریم امام حسین(ع) و اهل بیتش دفاع کرد و جنگید.

جالب است که هر عاشقی که زائر حرم امام حسین(ع) است در هر بار زیارت حسین بن علی(ع) دو مرتبه حبیب بن مظاهر را زیارت می‌کند چرا که مزار حبیب در کنار درب ورودی حرم سید‌الشهدا واقع شده است.

منبع:
دانشنامه‌ امام حسین(ع) نوشته حضرت آیت‌الله محمدی ری‌شهری

علیکم السلام.

هر چند این ماجرا در دانشنامه امام حسین(علیه السلام) نقل شده است ولی تا جایی که ما بررسی کردیم در منابع حدیثی چنین مطلبی نیافتیم.

پرسش:
چرا در برخی سرودها از حبیب بن مظاهر بعنوان مدافع حرم یاد می شود و گفته می شود که او دو بار جان خودش را در راه امام حسین(علیه السلام) فدا کرده است؟

پاسخ:
اینکه در برخی سرودها از حبیب بن مظاهر بعنوان مدافع حرم تعبیر شده است،به این معنا نیست که از بین شهدای کربلا فقط ایشان چنین خدمتی کرده اند،بلکه همه شهدای کربلا بعنوان مدافعان حریم امامت و ولایت ایفای نقش کردند. انتخاب حبیب بن مظاهر در این شعر،شاید بخاطر سن بالای ایشان و اینکه از کوفه به امام پیوسته بود باشد.

اما در مورد دوبار جان را فدای امام حسین(علیه السلام) کردن،این گونه نقل شده است:
حضرت امیر المومنین(علیه السلام) به همراه دو فرزند گرامی‌شان به منزل مظاهر اسدی دعوت بودند. حبیب‌بن مظاهر که در بهار جوانی بود و عشق و علاقه خاصی نسبت به سید‌الشهدا(علیه السلام) را داشت به پشت بام خانه رفت تا لحظه آمدن امام حسین(علیه السلام) را تماشا کند.

زمانی که حبیب متوجه می‌شود که مهمان‌ها نزدیک هستند برای آن که خبر را به خانواده برساند با عجله در حالی که از پشت بام به پایین می‌آمد لیز می‌خورد و می‌افتد و در همان جا جان خود را از دست می‌دهد.
پدر و مادر حبیب بن مظاهر که این صحنه می‌بینند برای آنکه مهمان‌ها متوجه نشوند و سبب ناراحتی آنها نشود جنازه پسرشان را در اتاقی پنهان می‌کنند.
زمانی که امام علی(علیه السلام) سراغ حبیب را می‌گیرد مظاهر اسدی مرتبه اول ماجرا را بازگو نمی‌کنند ولی وقتی امام(ع) برای بار دوم سراغ حبیب را می‌گیرد، مظاهر اسدی مجبور می‌شود که حقیقت را بازگو کند.
همان موقع امام حسین(علیه السلام)بر بالای سر جنازه می‌آید و صدا می‌زند حبیب و حبیب بن مظاهر چشمان خود را باز می‌کند.

مرتبه دوم که حبیب بن مظاهر جان خود را فدای امام(ع) می‌کند در روز عاشورا است که حبیب در آنجا پیرمردی بیش نبود و تا آخرین قطره خون از حریم امام حسین(علیه السلام) و اهل بیتش دفاع کرد و جنگید.

جالب است که هر عاشقی که زائر حرم امام حسین(علیه السلام) است در هر بار زیارت حسین بن علی(علیه السلام) دو مرتبه حبیب بن مظاهر را زیارت می‌کند چرا که مزار حبیب در کنار درب ورودی حرم سید‌الشهدا واقع شده است.

در مورد جان دادن حبیب به عشق امام حسین(علیه السلام) در بار اول که با دعای امام حسین(علیه السلام) زنده شد،این ماجرا تا جایی که بررسی کردیم در منابع روایی نیامده است.علاوه بر این طبق نقل مشهور حبیب بن مظاهر هنگام شهادت 75 سال(1) داشته است و سن امام حسین(علیه السلام) موقع شهادت 57 سال بوده است.یعنی حبیب بیست سال از امام حسین(علیه السلام) بزرگتر بود.بنابراین نمی توان این مطلب را پذیرفت و گفت حبیب در کودکی با دعای امام حسین(علیه السلام) زنده شده بود.

پینوشت:
(1). الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، خير الدين الزركلى (م 1396)، بيروت، دار العلم للملايين، ط الثامنة، 1989. ،ج‏2،ص:166