جمع بندی آموزش طرز نگاه کردن صحیح

بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و ادب

یکی از حواسی که خداوند در اختیار بشر قرار داده، چشم و قوه بینائی ست. در واقع یکی از ورودی های ذهن انسان چشم است. همان چیزهائی که از چشم انسان وارد ذهن شوند، پردازش شده و بر رفتار و اعمال او تاثیر گذارند. همانطوری که غذای جسم از راه دهان و خوردن تامین می شود، غذای روح هم از چشم و گوش وارد شده و مواد اولیه افکار انسان را فراهم می کند.

امیرالمومنین علی (علیه السلام) فرمودند: «العَينُ جاسُوسُ القَلبِ و بَريدُ العَقلِ؛ چشم، جاسوس دل و قاصد خرد است.» (۱)

یکی از سیاست های شیطان، سیاست گام به گام اوست. بدین معنا که انسان را به طور خیلی آهسته، بدون اینکه خودش متوجه شود، به سمت گناه سوق می دهد. ممکن است در گام های اول، تمایل فقط به نگاه های غیر حرام باشد؛ اما معمولا هر جائی که انسان بر نفسش سهل گیری کند، دچار خسران خواهد شد. به هر اندازه که چشم انسان تابع نفس شد، نفس قوی تر شده و خواهش ها و تمایلاتش بیشتر و شدیدتر می شوند تا کم کم خدای نکرده انسان را به جائی بکشد که در ابتدا حتی فکرش هم برایش ناراحت کننده بود.

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و اله و سلم) فرموده اند: «إيّاكُم و فُضولَ النَّظَرِ؛ فإنَّه يَبذُرُ الهوى و يُوَلِّدُ الغَفلَةَ؛ از نگاه هاى زيادى بپرهيزيد؛ زيرا كه آن تخم هوس مى پراكند و غفلت مى زايد.» (۲)

معنای این حرف این نیست که هر نگاهی، حتی حلال و بی شائبه، انسان را حتما دچار گناه می کند؛ بلکه منظور اینست که حتی نگاه های حلال را هم باید مواظبت کرد تا به خواهش دل نبوده و از روی تمایلات نفسانی نباشند. اما نگاه هائی که به جهت امور روزانه و برای انجام کارها، به طور معمول انجام می شوند، انسان را دچار هیچ آلودگی نمی کنند. به شرطی که انسان خودش را فریب نداده و واقعا نگاهش پاک و بدون هر گونه خواهش نفسانی باشد. یعنی اگر انسان به خودش مراجعه کرد، اطمینان حاصل کند که نگاهش به استاد، دقیقا مانند نگاهش به تخته سیاه بوده و به همان اندازه در قلبش بی اثر است.

پی نوشت:
‍۱. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، مترجم شیخی، حمیدرضا، انتشارات دارالحدیث، قم، ج ۱۲، ص ۲۳۲
۲. همان

پرسش: نگاه کردن به استاد جوان چگونه باید باشد که اثر تکوینی برای انسان نداشته باشد؟

پاسخ: یکی از حواسی که خداوند در اختیار بشر قرار داده، چشم و قوه بینائی ست. در واقع یکی از ورودی های ذهن انسان چشم است. همان چیزهائی که از چشم انسان وارد ذهن شوند، پردازش شده و بر رفتار و اعمال او تاثیر گذارند. همانطوری که غذای جسم از راه دهان و خوردن تامین می شود، غذای روح هم از چشم و گوش وارد شده و مواد اولیه افکار انسان را فراهم می کند.

امیرالمومنین علی (علیه السلام) فرمودند: «العَينُ جاسُوسُ القَلبِ و بَريدُ العَقلِ؛ چشم، جاسوس دل و قاصد خرد است.» (۱)

یکی از سیاست های شیطان، سیاست گام به گام اوست. بدین معنا که انسان را به طور خیلی آهسته، بدون اینکه خودش متوجه شود، به سمت گناه سوق می دهد. ممکن است در گام های اول، تمایل فقط به نگاه های غیر حرام باشد؛ اما معمولا هر جائی که انسان بر نفسش سهل گیری کند، دچار خسران خواهد شد. به هر اندازه که چشم انسان تابع نفس شد، نفس قوی تر شده و خواهش ها و تمایلاتش بیشتر و شدیدتر می شوند تا کم کم خدای نکرده انسان را به جائی بکشد که در ابتدا حتی فکرش هم برایش ناراحت کننده بود.

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و اله و سلم) فرموده اند: «إيّاكُم و فُضولَ النَّظَرِ؛ فإنَّه يَبذُرُ الهوى و يُوَلِّدُ الغَفلَةَ؛ از نگاه هاى زيادى بپرهيزيد؛ زيرا كه آن تخم هوس مى پراكند و غفلت مى زايد.» (۲)

معنای این حرف این نیست که هر نگاهی، حتی حلال و بی شائبه، انسان را حتما دچار گناه می کند؛ بلکه منظور اینست که حتی نگاه های حلال را هم باید مواظبت کرد تا به خواهش دل نبوده و از روی تمایلات نفسانی نباشند. اما نگاه هائی که به جهت امور روزانه و برای انجام کارها، به طور معمول انجام می شوند، انسان را دچار هیچ آلودگی نمی کنند. به شرطی که انسان خودش را فریب نداده و واقعا نگاهش پاک و بدون هر گونه خواهش نفسانی باشد. یعنی اگر انسان به خودش مراجعه کرد، اطمینان حاصل کند که نگاهش به استاد، دقیقا مانند نگاهش به تخته سیاه بوده و به همان اندازه در قلبش بی اثر است.

پی نوشت ها:
‍۱. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، مترجم شیخی، حمیدرضا، انتشارات دارالحدیث، قم، ج ۱۲، ص ۲۳۲
۲. همان