جمع بندی قسم و عهد برای قضا شدن نماز

بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و احترام

معنای وفای به عهد اینست که انسان به قولی که داده و عهدی که بسته، به طور تمام و کمال، و طبق وعده، عمل نماید. بنابراین اگر شما چنین عهدی را بسته اید و بعد خلاف آن عمل کرده اید، قاعدتا مصداق عهدشکنی بوده.

در قرآن هم به وفای به عهد اهمیت خاصی داده شده و در جاهای مختلف، پایبندی به عهد و پیمان از مصادیق ایمان برشمرده شده است:

وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ؛ مؤمنان آنها هستند که امانتها و عهد خود را مراعات می کنند. (۱)

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُود؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، به عهد خود وفا کنید. (۲)

الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا؛ نیکوکاران کسانی هستند که به عهد خود، هنگامی که عهد بستند، وفا می کنند. (۳)

اما گاهی اوقات انسان صرفا با خودش قراری می گذارد؛ نه اینکه تعهد شرعی و چیزی مثل نذر باشد و مسئولیت های شرعی را بر او بار کند. در اینصورت این عمل مصداق تصمیم گیری ست، که اگر هم نشد و نتوانست عمل کند، نیازی به کفاره و مانند آن نیست. هرچند خوبست انسان به آنچه می گوید و عهد می کند عمل نماید.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ کَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ اى کسانى که ایمان آورده اید چرا چیزى مى گویید که انجام نمی دهید؟ نزد خدا سخت ناپسند است که چیزى را بگویید و انجام ندهید. (۴)

حکم شرعی مسئله را از همکاران محترم انجمن فقه و احکام شرعی هم سوال بفرمایید.

پی نوشت ها:
۱. سوره مومنون، آیه ۸؛ و سوره معارج، آیه ۳۲
۲. سوره مائده، آیه ۱
۳. سوره بقره، آیه ۱۷۷
۴. سوره صف، آیات ۲ و ۳

پرسش: من با خودم عهد بستم که اگر نماز صبحم قضا شد، چهار ساعت نماز قضا بخوانم. اما در عمل کردن به این عهد، بعد از یک ساعت خسته شدم. می ترسم اگر به خودم فشار وارد کنم از مبارزه با نفس خسته شوم. آیا اگر اینکار را ادامه ندهم، عهد شکنی محسوب می شود؟

پاسخ: معنای وفای به عهد اینست که انسان به قولی که داده و عهدی که بسته، به طور تمام و کمال، و طبق وعده، عمل نماید. بنابراین اگر شما چنین عهدی را بسته اید و بعد خلاف آن عمل کرده اید، قاعدتا مصداق عهدشکنی بوده. در قرآن هم به وفای به عهد اهمیت خاصی داده شده و در جاهای مختلف، پایبندی به عهد و پیمان از مصادیق ایمان برشمرده شده است:

وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ؛ مؤمنان آنها هستند که امانتها و عهد خود را مراعات می کنند. (۱)

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُود؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، به عهد خود وفا کنید. (۲)

الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا؛ نیکوکاران کسانی هستند که به عهد خود، هنگامی که عهد بستند، وفا می کنند. (۳)

اما گاهی اوقات انسان صرفا با خودش قراری می گذارد؛ نه اینکه تعهد شرعی و چیزی مثل نذر باشد و مسئولیت های شرعی را بر او بار کند. در اینصورت این عمل مصداق تصمیم گیری ست، که اگر هم نشد و نتوانست عمل کند، نیازی به کفاره و مانند آن نیست. هرچند خوبست انسان به آنچه می گوید و عهد می کند عمل نماید.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ کَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ اى کسانى که ایمان آورده اید چرا چیزى مى گویید که انجام نمی دهید؟ نزد خدا سخت ناپسند است که چیزى را بگویید و انجام ندهید. (۴)

حکم شرعی مسئله را از همکاران محترم انجمن فقه و احکام شرعی هم سوال بفرمایید.

پی نوشت ها:
۱. سوره مومنون، آیه ۸؛ و سوره معارج، آیه ۳۲
۲. سوره مائده، آیه ۱
۳. سوره بقره، آیه ۱۷۷
۴. سوره صف، آیات ۲ و ۳