آیا اشرافی‌گری و تجمل در اسلام حرام است !؟

کارشناس بحث: استاد پیام

از نظر آموزه‌هاي قرآني، هستي براساس اموري چون عدالت و جمال و حسن آفريده شده است. پس انسان مي‌بايست از اين زاويه ديد به خود و هستي بنگرد و چنين گرايش به هستي داشته باشد.
اصولا بهره‌مندي انسان در اين فرصت كوتاه عمر، براي شدن‌هاي كمالي، تنها از طريق بهره‌گيري از اين اصول و قوانين كمالي امكان پذير است. اگر انسان خود را در دنيا براي ابديت مي‌سازد، مي‌بايست اين سازه بهترين، كامل‌ترين و زيباترين و معتدل‌ترين‌ها باشد.
به سخن ديگر، انسان در دنيا مي‌بايست خدايي (متاله) شود تا در آخرت جلوه‌هاي آن را در اشكال گوناگون به تمام و كمال مشاهده نمايد. براي دست يابي به اين عنوان متاله لازم است كه از همه آنچه خداوند از طيبات و كمالات و جمالات آفريده بهره برد. بهره‌مندي درست از اين نعمت‌هاي الهي است كه مصداق درست شكر و سپاس از نعمت است. پس لازم است كه هر انساني از پاك ترين و زيباترين چيزهاي آفرينش بهره‌مند شود تا سير كمالي تحول خود را در محيط پاك و زيبا بپيمايد. خداوند در آيه 32 سوره اعراف درباره بهره‌مندي انسان از نعمت‌هاي الهي براي رشد و كمال يابي، در يك جمله تعريضي مي‌فرمايد: «قل من حرم زينه الله التي اخرج لعباده و الطيبات من الرزق» گو چه كسي زينت‌هاي الهي كه براي بندگان خود آفريده و روزي‌هاي پاكيزه را حرام كرده است؟!
به سخن ديگر، زينت‌هاي الهي و زيبايي‌هاي موجود در دنيا و همه روزي‌هاي پاكيزه براي انسان آفريده شده تا انسان بتواند در مسير شدن‌هاي كمالي از آن بهره گيرد و به كمال مطلق يعني خدايي شدن برسد. بنابراين، حرام كردن و تحريم آنها به معناي كفران و ناسپاسي بلكه خروج از طبيعت و قوانين حاكم الهي بر جهان و هستي مي‌باشد.
انساني كه سير طبيعي را در چارچوب سنت‌ها و قوانين الهي مي‌پيمايد، گرايش به امور جمالي و زيبايي و زينت‌ها دارد و مي‌كوشد تا آن را به نمايش گذارد. بنابراين، نه تنها گرايش داشتن به تجملات و زيبايي‌ها و زينت‌ها امري طبيعي و مصداق شكر نعمت است، بلكه لازم است تا انسان اين تجملات و زينت‌ها را به نمايش بگذارد و با نهان كردن آن، كفران و ناسپاسي نورزد. از اين رو پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي‌فرمايد:
«ان الله يحب اذا انعم علي عبد ان يري اثر نعمته عليه» «همانا خداوند وقتي نعمتي به بنده‌اي داد، دوست دارد اثر نعمتش را بر او ببيند.»
خداوند در آيه 77 سوره قصص دستور مي‌دهد كه براي رسيدن به آخرت و كمال مطلق تلاش كند و با بهره‌گيري از تمام نصيب و سهم خويش از دنيا، آن را براي دست يابي به كمالات به كار گيرد لذا به پيامبرش(ص) فرمان مي‌دهد: «و ابتغ فيما آتيك الله الدار الاخره و لاتنس نصيبك من الدنيا» به هر چيزي كه خدا به تو عطا كرده، از قواي ظاهري و باطني و مال و ساير نعمت‌هاي دنيا بكوش تا ثواب و سعادت دار آخرت تحصيل كني و ليكن بهره‌ات را هم از نعم الهي دنيا فراموش مكن.
از نظر قرآن، همه انسان‌ها اعم از زن و مرد، سفيد و سياه، مومن و كافر از نعمت‌هاي دنيا بهره‌مند هستند؛ هر چند كه در آخرت تمام خوبي‌ها و نعمت‌ها از آن مومنان بهشتي است: «قل هي للذين ءامنوا في الحيوه الدنيا خالصه يوم القيامه» بگو اين نعمت‌ها در دنيا براي اهل ايمان است و خالص اينها (يعني لذات كامل) و نيكوتر از اينها در آخرت براي آنان خواهد بود. (اعراف، آيه23)
به هر حال، تجمل‌گرايي يعني گرايش به زيبايي‌ها و كمالات، گرايش طبيعي و فطري انسان است؛ اما آنچه در اين ميان به عنوان آفت از آن ياد مي‌شود، افراط در تجمل گرايي به شكل يك بيماري رواني و ناهنجاري رفتاري است.
در ادبيات فارسي وقتي از تجمل گرايي سخن به ميان مي‌آيد، همين رويه افراطي در زندگي است كه از مصاديق اسراف، تبذير و اتراف مي‌باشد. تجمل گرايي همانند رفاه زدگي آسيب‌هاي جدي به ساختار اقتصاد سالم جامعه وارد مي‌كند؛ چرا كه تجمل‌گرايي موجب مي‌شود تا افراد از صرفه جويي و قناعت طبع بيرون روند و با از ميان بردن ثروت و هدر دادن آن، گردش درست اقتصادي را مختل نمايند؛ چنان كه تجمل‌گرايي منفي موجب مي‌شود تا انسان در دام ناسپاسي و كفران نعمت گرفتار آيد و نعمت‌هاي الهي را تباه سازد؛ زيرا اين روحيه و رويه منفي عامل اسراف و تبذير و ريخت و پاش‌ها و از ميان بردن نعمت‌هاي الهي مي‌باشد.

نهج البلاغه:خطبه 209 ش1=پس ازجنگ بصره امام علی ع برعلاءالدین وارد شدکه ازیاران امام بودوقتی خانه ی بسیارمجلل ووسیع اورادید فرمود:بااین خانه ی وسیع دراین دنیاچه میکنی ،درحالیکه دراخرت به ان نیازمندتری !؟اری،اگربخواهی میتوانی باهمین خانه به اخرت برسی !دراین خانه ی وسیع مهمانان راپذیرایی کنی،به خویشاوندان بانیکوکاری بپیوندی وحقوقی که برگردن تواست،به صاحبان حق برسانی پس انگاه توباهمین خانه ی وسیع نیزبه اخرت میتوانی برسی.(علاءگفت :ازبرادرم عاصم بن زیادبه شماشکایت میکنم فرمودچه شده اورا؟گفت:عبایی پوشیده وازدنیاکناره گرفته است امام ع فرمود:اورابیاورید.وقتی امد به اوفرمود:) خطبه 209 ش 2:ای دشمنک جان خویش!شیطان سرگردانت کرده ایاتوبه زن وفرزندانت رحم نمیکنی؟تومیپنداری که خداوندنعمتهای پاکیزه اش راحلال کرده ،امادوست نداردتوازانهااستفاده کنی ؟تودربرابرخداکوچکترازانی که اینگونه باتو رفتارکند.(عاصم گفت:ای امیرمومنان !پس چراتوبااین لباس خشن وان غذای ناگواربه سرمیبری؟امام فرمود:)وای برتو!من همانندتونیستم خداوندبرپیشوایان حق واجب کرده که خودرابامردم ناتوان همسوکنند،تافقرونداری ،تنگدست رابه هیجان نیاورد،وبه طغیان نکشاند. به نظرمن درگفتاراهل بیت ع میتونیم درس بگیریم ازهمه نعمتهای خدادرست استفاده کنیم تابه اخرت برسیم هدف اخرته !امااین به معنی گوشه گیری ازدنیانیست وبه معنی استفاده صحیح ازاموال است وحتی ازهرچیزی حتی تجملات میتونیم به اخرت برسیم ولی چشم وهم چشمی درست نیست استفاده نادرست درست نیست به قول جناب پیام افراط گرایی درتجملات خوب نیست.

ضمن تایید 100% حرفهای دوست بالاییمون ...

اشراف گرایی کلا چیز خوبی نیست ! چه از نظر دینی چه اجتماعی . یعنی اینکه مثلا کسی ماشین 500 میلیونی سوار شه و بقیه براش هیچ اهمیتی نداشته باشن خوب نیست

اما اینکه کسی ماشین خیلی خوب سوار شه و به اندازه معقول کمک هم به بقیه بکنه به نظر من که ایرادی نداره . زحمت کشیده برای خودش مال و ثروت جمع کرده . میتونه استفاده کنه . اما همونطور که گفتم نه فقط برا خودش . برا خودش + یه عده نیازمند .

اما بعضی ها اشراف گرا نبودن رو با فقیر مسلک بودن اشتباه میگیرند متاسفانه

سلام

برا من هم اين مساله هنوز حل نشده ....

قسمتي از سخنراني حجه الاسلام انجوي نژاد :

الان خیلی از سیستم روحانیت ما، تجمل را جزء ابزارهای قدرت نمایی اسلام می دانند

و می گویند باید به گونه ای باشد که وقتی کسی از بلاد خارجه می آید،

تجمل اسلام و زیبایی زندگی یک مسلمان، این ها را شگفت زده کند!

به نظرتون اين كار از نظر اسلام جايزه ؟ مثلا يه جاهايي مثل برج ميلان برا جذب خارجي ها درسته اينجور درش تجملات باشه ؟؟

الان خیلی از سیستم روحانیت ما، تجمل را جزء ابزارهای قدرت نمایی اسلام می دانند

و می گویند باید به گونه ای باشد که وقتی کسی از بلاد خارجه می آید،

تجمل اسلام و زیبایی زندگی یک مسلمان، این ها را شگفت زده کند!

به نظرتون اين كار از نظر اسلام جايزه ؟ مثلا يه جاهايي مثل برج ميلان برا جذب خارجي ها در

نظر شخصی من :

اگر منظور ایشون این بوده که یک خارجی باید زندگی مارو طوری ببینه که فکر نکنه اسلام همرو ملزم میکنه به اینکه با امکانات کم زندگی کنند ... خب درسته . اما فکر نکنم منظورشون این بوده باشه که غرورمون به خاطر قشنگی و مال و اوال زندگیمون باشه !
خیلی هم خوبه یه خارجی بیاد و از کشور ما خوشش بیاد . اسلام هدفش این نیست که ما پسرفت کنیم . هدفش پیشرفت ما هست . اما خب آخه در مقایسه با خیلی از کشورایی که توریست زیاد دارند اصلا ما چیز خاصی نداریم ! همون تورسیت هم نداریم !!

ولی اگر منظور ایشون از حرفشون جولان دادن بوده باشه ! با توجه به این امکاناتی که تو کشور ما هست ، بلاد خارجه مورد نظر کسی که این حرف رو زده احتمالا هایتی یا امثال اون باید باشه !!!

خیلی مونده تا به طور کامل به این مسئله برسیم در کل موضوعی نیست که نیاز به فکر داشته باشه فکر کنم !!!!

اگر به نفع اسلام و مسلمانان باشه بله خیلی هم خوبه .

مي گن :به هنگام ايجاد شهر كوفه، علاوه بر مسجد قصري براي حاكم شهر ساختند. سعد بن ابي وقاص، نخستين حاكم كوفه در 17 ق، قصري در كنار مسجد احداث كرد كه قطر برج‌هاي آن 5/3 متر بود. از آن پس حاكمان كوفه در اين قصر ساكن شدند به جز امام علي عليه السلام كه در قصر و دارالاماره حضور نيافت و در مسجد و منزل خويش به اداره سرزمين‌هاي خلافت اسلامي پرداخت

خوب پس چرا امام علي (ع) وقتي حاكم شدن نرفتن در قصر دارالاماره خلافت كنن ؟؟
مگه اين قصر هم نمي تونست جلوه اي از قدرت اسلام باشه در برابر بيگانگان ؟

اگر نباید در اسلام برای قدرت‌نمایی از زینت‌های الهی (یا همان زینت‌های دنیوی!) بهره ببریم پس چرا حرم‌های امامان و امام‌زادگان را اینقدر تجملاتی می‌سازیم!؟!!؟
مگر نه برای نشان دادن قدرت اسلام و صلابت و اهمیت و بزرگی ائمه (ص) هست ؟

يه روايت هست كه پیامبر(صلی الله علیه و آله) درباره وضعیت مساجد در آخرالزمان می فرماید: "مساجدهم عامره و هی خراب من الهوی""مسجدهای آن زمان آباد و زیباست. ولی از هدایت و ارشاد و در آن خبری نیست."

آقاي قرائتي هم روزي مي گفتن اين همه خرج حرمها مي كنن....لوستر خيلي بزرگ مي زنن....و....

اي كاش يه چند تا كلاس تفسير و احكام و....مي گذاشتن!!

مثلا در همين كشور خودمون استقبال زياد از مراسمهاي اعتكاف و راهيان نور زياده!! اما متاسفانه به خاطر كمبود بودجه فرهنگي

خيلي ها نمي تونن شركت كنن ؟

آيا به جاي ساختن ساختمانهاي تجملاتي و خرج هاي اضافي و ريخت و پاش ها .....مردم را با اخلاق و بيان خوب به دين جذب كنيم ؟؟

مگه امام خميني جز در يك خانه ساده زندگي مي كردن !! اما توجه همه دنيا را به خودشون جلب كردن ؟؟

الان احترامي كه به امام علي (ع) گذاشته مي شه به خاطر قصر دارالاماره بوده و يا به خاطر ساده زيستي ؟؟؟

اون مساله لباس پوشيدن خوب بحثي جداست!! بستگي به شرايط زمان داره...

در زماني كه مردم وضعشون خوبه كه نمي شه با يه لباس كهنه در انظار ظاهر شد ؟؟

اما در شرايطي كه همه مردم يه خونه ساده هم ندارن.....مردم افريقا و ... دارن از گرسنگي مي ميرن!!

آيا ساختن برج ها و صرف غذاهاي آنچناني و تجملاتي .....اونهم به بهانه جذب خارجيها به اسلام ....

توجيهي داره ؟؟

باسلام

دوست عزیز تجمل گری واشرافی هرگز در اسلام حرام نیست.البته تا منظور شما از تجمل گرایی و اشرافگری چی باشه؟!اگرمشروب خوری و عیش و نوش باشه 100%حرام هست.:Sokhan: