جمع بندی آیا اهل بیت (علیهم السلام) حقی بر ما دارند؟

جمع بندی پرسش: آیا اهل بیت (علیهم السلام)  حقی بر گردن ما دارند ؟ چگونه باید این حق را بدهیم؟   پاسخ: در پاسخ به سؤال شما نکاتی را تقدیم می کنیم: در آیات شریفه قرآن به مواردی از حقوق اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بر امت اسلامی و بر شیعیان اشاره شده که از آن جمله می توان به محبت و مودت آنها در آیه مودت، پیروی و اطاعت از آنها در آیه اطاعت، تن دادن به ولایت امامان معصوم بعنوان اولوالامر در آیه ولایت، و پرداخت خمس اموال و دارایی ها به اهل بیت و برخی دیگر اشاره نمود. همچنین در روایات فراوانی حقوق آنان بر عهده ما و وظیفه ما در برابر اهل بیت (علیهم السلام) و نیز نحوه ادای این وظایف بیان شده است و ابواب متعددی از احادیث درباره ولایت ، محبت ، مودت و نصرت اهل بیت وجوددارد که به مواردی اشاره می کنیم: 1 - مودت و محبت . در زیارت جامعه است : « بموالاتکم تقبل الطاعة المفترضة و لکم المودة الواجبة، به سبب ولایت شما طاعت واجب پذیرفته می شود و « مودت واجب » برای شماست . پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) در حدیثی مفصل ، خطاب به سلمان و ابوذر و مقداد از جمله فرموده است : « ان مودة اهل بیتی مفروضة واجبة علی کل مؤمن ومؤمنة . . . مودت اهل بیت من بر هر مرد و زن با ایمان ، فرض و واجب است . (1) بی شک، محبت و مودت آل الله اساس هستی است و محبت خدای متعال محقق نمی شود مگر از گذرگاه محبت و مودت اهل بیت (علیهم السلام). 2 - تمسک و چنگ زدن به آستان آنان . پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) فرمود : « من تمسک بعترتی من بعدی کان من الفائزین هر کس پس از من به خاندانم چنگ بزند و تمسک جوید ، از رستگاران خواهد بود .(2) تمسک به اهل بیت یعنی در همه شئون زندگی دقت کنیم دنباله رو راه آنها باشیم، پشت سر آنها که مقتدایان عالم هستی هستند حرکت کنیم از قافله آنها عقب نمانیم و نه جلوتر حرکت کنیم. اگر از آنها عقب بمانیم در ضلالت و گمراهی فرو می رویم و اگر جلوتر حرکت کنیم در دره های هولناک گمراهی سقوط خواهیم کرد. 3 - ولایت و پذیرش رهبری آنان . علی (علیه السلام) فرمود : « لنا علی الناس حق الطاعة والولایة برای ما بر عهده مردم حق اطاعت و ولایت است .(3) بی شک، این حق را خدای متعال بر ما واجب کرده و هر کس با این حق مخالفت کند اگر تمامی روزهای عمرش را روزه بدارد و شب ها را به عبادت بگذراند حتی به قدر پر مگسی روی سعادت را نخواهد دید. 4 - مقدم داشتن آنان بر دیگران . رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمود : « اهل بیتی نجوم لاهل الارض ، فلا تتقدموهم و قدموهم فهم الولاة بعدی خاندان من ستارگانی برای اهل زمین اند ، پس از آنان جلو نیفتید ، بلکه آنان را جلو اندازید ، که آنان پس از من والیان اند . (4) حقی که اولیاء الهی اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بر ما دارند حتی از حق والدین و هر صاحب حقی به جز خدای متعال بالاتر است. 5 - اقتدا به آنان در امور دین و دنیا . رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: « اهل بیتی یفرقون بین الحق والباطل و هم الائمة الذین یقتدی بهم اهل بیت من میان حق و باطل را جدا می کنند و آنان پیشوایانی هستند که باید به آنان اقتدا کرد .(5) حکم اهل بیت (علیهم السلام) حکم کشتی نجات در دریاهای سهمگین را دارد هر کس بر این کشتی سوار شد به ساحل امن و نجات خواهد رسید و هر کس تخلف ورزد غرق خواهد شد. 6 - اکرام و احترام نسبت به آنان . همچنین رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: « ایها الناس ! عظموا اهل بیتی فی حیاتی و من بعدی و اکرموهم و فضلوهم » . ای مردم ، اهل بیت مرا چه در دوران حیات من، چه پس از من بزرگ بدارید و آنان را احترام و اکرام کنید و آنان را بر دیگران برتری دهید . (6) از جمله موارد حقوق اهل بیت و وظایف ما نسبت به ایشان عبارتند از: ادای خمس اموال و درآمدها ، نیکی کردن و پیوند داشتن با آنان و ذریه ایشان ، صلوات و درود فرستادن بر آنان ، یاد کردن آنان و فضایلشان ، ذکر مصائب و مظلومیت آنان برای حفظ و احیای راه و مسلک آنها و ادامه راه آنها، رفتن به زیارت قبور مطهرشان و ... بهترین مسیر و راه ادای حقوق آنها رعایت تقوا و پرهیزکاری و تمسک به راه و روش آن ذوات مقدسه است، محبت و دوستی آنها قدم اول و شرط لازم سعادت است اما شرط کافی زمانی است که ما در تمام امور و مراحل زندگی تن به ولایت و اطاعت آنها داده و چنانکه ادعا می کنیم شیعه آنها هستیم در مقام عمل نیز شیعه و پیرو واقعی آنها باشیم. پی نوشت ها: 1 - وسائل الشیعه ، شیخ حر عاملی ، دار احیاء التراث العربی ، بیروت، بی تا، ج 9، ص 553 . 2 - حسینی کوه کمره ای، عبداللطیف، نشر بیدار، قم، 1401، کفایةالاثر، ص 22. 3 - آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالحکم، دارالکتاب الاسلامی، قم، 1410، ج 1، ص 572، ح 7587. 4 - الاحتجاج طبرسی، نشر مرتضوی، تهران، بی تا، ترجمه غفاری ؛ ج 1 , ص 318 . 5 - همان. 6 - شوشتری، نورالله، احقاق الحق و ازهاق الباطل ، نشر کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، قم، 1409، ج 5 ، ص 42 .