جمع بندی آیا این روایت صحیح است: رسیدن به درجه امام حسین(ع) با دو بار متعه

کارشناس بحث: استاد مجید

با صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم و رحمت الله و برکاته
پرسشگر گرامی این روایت در کتب اربعه مشاهده نشده و در آدرسی هم که ارسال فرمودید بنده دسترسی نداشتم که بررسی نمایم:
اما در این زمینه روایتی که در کتاب «من لایحضر الفقیه» آمده خدمت شما ارسال می گردد:
"وَ رَوَى صَالِحُ بْنُ عُقْبَةَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ قُلْتُ لَهُ لِلْمُتَمَتِّعِ ثَوَابٌ قَالَ إِنْ کَانَ یُرِیدُ بِذَلِکَ وَجْهَ اللَّهِ تَعَالَى وَ خِلَافاً عَلَى مَنْ أَنْکَرَهَا لَمْ یُکَلِّمْهَا کَلِمَةً إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ تَعَالَى لَهُ بِهَا حَسَنَةً وَ لَمْ یَمُدَّ یَدَهُ إِلَیْهَا إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً فَإِذَا دَنَا مِنْهَا غَفَرَ اللَّهُ تَعَالَى لَهُ بِذَلِکَ ذَنْباً فَإِذَا اغْتَسَلَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ بِقَدْرِ مَا مَرَّ مِنَ الْمَاءِ عَلَى شَعْرِهِ قُلْتُ بِعَدَدِ الشَّعْرِ قَالَ نَعَمْ بِعَدَدِ الشَّعْرِ(1)
در حدیثی از امام باقر (ع) نقل شده که از حضرت سوال کردند: آیا بر کسی که ازدواج موقت می کند ثوابی هم می دهند؟ و آن حضرت در پاسخ فرمودند :هر گاه کسی به خاطر رضایت خدا و مخالفت با تحریم کننده آن زنی را به عقد موقت خود درآورد . به خاطر هر کلمه ای که با آن زن سخن بگوید . برایش حسنه نوشته می شود . دستش را به سوی او دراز نمی کند مگر اینکه خداوند به خاطر آن ثوابی برای او ثبت می کند، و اگر به او نزدیک شد خداوند به میمنت آن گناهی از او می بخشد، پس اگر غسل جنابت نمود. به عدد موهای بدنش که آب غسل از روی آن جریان پیدا می کند خداوند گناه از او می بخشد .راوی با تعجب می پرسد: به تعداد موها؟ حضرت فرمودند:بله به تعداد موها.

در ارتباط با این روایت نیز نکته ای قابل توجه است مبنی بر این که تمام ثواب های وعده داده شده موجود در روایت، هنگامی است که نیت الاهی در انجام این عمل باشد و می دانیم که اعمال مباح نیز اگر با نیتی الاهی انجام شود، انتظار پاداش از آن، دور از انتظار نخواهد بود.

منبع:
1- شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 463، ح 4600.

سلام
یادمه خیلی وقت پیش این حدیثو دیدم...و با سرچ ساده ای که کردم متوجه شدم که جعلی می باشد.
سلامت باشید

سلام
روایت در کتاب لئالی الاخبار ج 3 ص 243 آمده که ابتدای روایت می نویسد و فیه عن تفسیر ملافتح الله در واقع روایت را از کتاب تفسیر «منهج الصادقین فی تفسیر القرآن المبین و إلزام المخالفین‏»نوشته ملا فتح اللّه کاشانى نقل می کند ایشان آنجا می فرمایند:
و از جملهء روايات از ائمهء اطهار صلوات اللَّه عليهم در باب ترغيب متعه و انكار منكر آن حضرت ( من خصه اللَّه باللطف الأبدى خاتم المجتهدين بالتوفيق السرمدى الغريق فى بحار رحمة اللَّه الملك العلى الشيخ على ابن عبد العالى قدس اللَّه سره و روح اللَّه روحه ) در رسالهء كه در باب متعه نوشته آورده كه
قال النبى ( ص ) من تمتع مرة واحدة عتق ثلاثة من النار و من تمتع عتق ثلثاه من النار و من تمتع ثلث مرات عتق كله من النار
هر كه يك بار متعه كند دو دانگ او از آتش دوزخ آزاد شود و هر كه دو بار متعه كند چهار دانگ او از آتش دوزخ آزاد گردد و هر كه سه بار متعه كند همهء او از آتش دوزخ آزاد گردد و ايضا
قال النبى ( ص ) من تمتع مرة امن من سخط الجبار و من تمتع مرتين حشر مع الأبرار و من تمتع ثلث مرات زاحمنى فى الجنان
هر كه يك بار متعه كند ايمن شود از خشم خداى قهار و هر كه دو بار متعه كند محشور
شود با جماعت نيكوكاران و هر كه سه بار متعه كند مزاحمت كند با من در روضهء جنان و درجهء رضوان و ايضا
قال من تمتع مرة درجته كدرجة الحسين و من تمتع مرتين درجته كدرجة الحسن و من تمتع ثلث مراءة درجته كدرجة على و من تمتع اربع مرات درجته كدرجتى
هر كه يك بار متعه كند درجهء او چون درجهء حسين ( ع ) باشد و هر كه دو بار متعه كند درجهء او چون درجه حسن ( ع ) باشد و هر كه سه بار متعه كند درجهء او چون درجهء على بن ابى طالب ( ع ) باشد و هر كه چهار بار متعه كند درجهء او چون درجهء من باشد.

که البته بنده به این رساله ای که ایشان در منهج الصادقین اشاره می نماید دسترسی ندارم اما همینکه ایشان با این الفاظ از ایشان یاد می کند و خود تفسیر منهج الصادقین هم مورد اعتماد است که آیت الله بهجت در مورد این تفسیر می فرمایند:
«باید ملتفت باشیم قرآن را یاد بگیریم، الفاظش را یاد بگیریم که از غلط، محفوظ باشد. آن‌چه را که می‌دانیم، قرائتش را تصحیح کنیم، تجویدش را تصحیح کنیم، در نمازمان صحیح القرائت باشیم. و همچنین تفسیرهای آسان و ساده را ما که فارسی زبانیم، بدانیم؛ و [یک] تفسیر فارسی پیدا کنیم که از روی آن سهل باشد ما قرآن را بفهمیم؛ مثلاً «منهج الصادقین» را کم و بیش مطالعه کنیم، بلکه از اول تا به آخر، چون کتاب فارسی است و کتاب خوبی هم هست. اگر بهتر از او پیدا بکنیم عیب ندارد، اما کجا پیدا شود بهتر از او که معتبر باشد؟»

اما علی ای حال در بدترین امکان و حالت فرض را بر ارسال روایت می گذاریم اما از باب تسامح در ادله سنن بنا بر روایات من بلغ (علیّ بن إبراهیم، عن أبیه، عن ابن أبی عمیر، عن هشام بن سالم، عن أبی عبداللّه(ع) قال: من سمع شیئاً من الثواب علی شیء فصنعه کان له وان لم یکن علی ما بلغه) رجاء عمل به این روایات به قصد قربت اشکال ندارد و ان شاء الله ماجور است.

سند روایت فوق صحیح است و در معتبرترین کتب روایی یعنی کتاب کافی آمده است و ترجمه آن چنین است:
هر كسى بشنود كه انجام کاری ثواب دارد و آن گاه آن کار را انجام دهد, پس براى اوست آن ثواب وعده داده شده; اگر چه آن روایتی که به او رسیده آنگونه که هست نباشد (در روایت دیگری آمده و ان كان رسول اللّه(ص) لم يقله حتی اگر رسول الله هم در واقع آن سخن را نگفته باشد اما او به قصد رجاء و ثواب آن را انجام داده)

عَنْ مُحَمَّدِ بـْنِ مـَرْوَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ مَنْ بَلَغَهُ ثَوَابٌا مِنَ اللَّهِ عَلَی عَمَلٍ فَعَمِلَ ذَلِکَ الْعَمَلَ الْتِمَاسَ ذَلِکَ الثَّوَابِ أُوتِیَهُ وَ إِنْ لَمْ یَکُنِ الْحَدِیثُ کَمَا بَلَغَهُ

مـحمد بن مروان گوید: شنیدم امام صادق (ع) فرمود: کسیکه ثواب از خدا بر عملی به او برسد و آن عمل را به امید آن ثواب انجام دهد، به او می‌دهند اگر چه حدیث چنانکه به او رسیده نباشد.

سلام علیکم

نه بزرگوار چنین چیزی وجود نداره و صحت نداره

ابتدایی ترین و اولین وظیفه هر مسلمان ادای فرایضی چون زکات و نماز و روزه و دیگر احکامات و آوردن سنت های گهربار رسول ص ( چون سنت خوابیدن ، خوردن ، سنت دعاهای روزانه، وقت دخول و خروج مسجد یا حمام ،سنت سنت نمازهای نوافل تهجد و اشراق و... ) و همین ها هستند درجه انسان را بالا می برند.

سلام
لازم است یک توضیحی اینجا ارائه شود چون عموم انسان ها از درک بعضی از ثواب ها عاجز هستند و ما فراوان داریم کسی فلان عمل را انجام دهد درجه شهید دارد یا درجه او چون پیامبر است یا با پیامبر محشور می شود و یا با اهل بیت محشور می شود یا فلان عمل ثواب هزاران حج را دارد و یا مثلا حتی مثلا قرائت فلان سوره از قرآن ثواب قرائت کل قرآن را دارد یا ثواب فلان نماز معادل چند هزار نماز است و ...
اما انسانی که با عقل مادی خود می خواهد به این موضوع بپردازد یا منکر می شود یا احادیث را دروغ می خواند اما تعجب افراد نمی‌تواند دلیلی برای اشکال در مطلب مذکور باشد. چراکه: دین الله لا یقاس بالعقول و کسی به‌جز خدای متعال نمی‌تواند در رتبه‌بندی اعمال قیاس کند و جزا و پاداش آن‌ها را نسبت به هم بسنجد.
اجر و ثواب بر دو قسم است: استحقاقى و تفضلی. اجر و مزدى که خداوند به مقتضاى حکمت خود در مقابل هر یک از اعمال صالح – واجب یا مستحب- قرار داده ثواب استحقاقى است.
ثوابى و فضیلتى را که زاید از مقدار مقرّر و ناشى از مشیّتى است که ریشه در رحمت و کرامت دارد و خداوند از فضل خود براساس معیارهای خاص به بندگان صالح مرحمت مى فرماید، ثواب تفضلى گویند.
ثواب ها و فضیلت هایى که براى عبادات، اذکار و ادعیه و قرائت قرآن و غیر آن در کتاب ها و روایات آمده، برخى ناظر به ثواب هاى استحقاقى است ولى بیشتر آن ها ثواب هاى تفضلى را بیان نموده است.
مراجعه به قرآن کریم پایه سست دور پنداری در ثواب هایی که عموما با عقول قابل درک نیست را آشکارتر می‌سازد: به‌عنوان‌مثال:
لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ
شب قدر بهتر از هزار ماه است!
ممکن است در این رابطه هم گفته شود که چگونه یک شب به تنهایی می تواند بهتر از هزار ماه باشد

مَنْ ذَا الَّذی یقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کثیرَهً وَ اللَّهُ یقْبِضُ وَ یَبْسُطُ وَ إِلَیهِ تُرْجَعُونَ

کیست آن‌کس که به [بندگانِ] خدا وام نیکویی دهد تا [خدا] آن را برای او چند برابر بیفزاید؟ و خداست که تنگی و گشایش پدید می‌آورد؛ و به‌سوی او بازگردانده می‌شوید.

با قرض دادن اموال خود به دیگران برای رضایت خداوند هرچند که در ظاهر از اموال شخص کاسته می‌شود اما خدای متعال وعده داده است که آن را چند برابر می‌کند.

مَثَلُ الَّذینَ ینْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فی سَبیلِ اللَّهِ کمَثَلِ حَبَّهٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فی کلِّ سُنْبُلَهٍ مِائَهُ حَبَّهٍ وَ اللَّهُ یضاعِفُ لِمَنْ یشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ علیم.

مَثَل کسانی که اموالِ خود را درراه خدا انفاق می‌کنند همانند دانه‌ای است که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه‌ای صد دانه باشد؛ و خداوند برای هر کس که بخواهد [آن را] چند برابر می‌کند و خداوند گشایشگر داناست.

شخصی درراه خدا بخشی از مال خود را انفاق می‌کند و خدای متعال آن را هفت‌صد برابر می‌کند. قرآن کریم برای این کار مثال می‌آورد و یک‌دانه گندم و چند برابر شدن آن را آیه قرار می‌دهد. این هم مخلوق خدای متعال است و خدا چنین قرار داده که یک‌دانه گندم به این صورت مضاعف شود و مالی که انفاق می‌شود هم این‌گونه مضاعف شود.

مَنْ ذَا الَّذی یقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ کریمٌ

کیست آن‌کس که به خدا وامی نیکو دهد تا [نتیجه‌اش را] برای وی دوچندان گرداند و او را پاداشی خوش باشد؟

إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً یضاعِفْهُ لَکمْ وَ یغْفِرْ لَکمْ وَ اللَّهُ شَکورٌ حَلیم

اگر خدا را وامی نیکو دهید، آن را برای شما دوچندان می‌گرداند و بر شما می‌بخشاید و خدا [ست که] سپاس پذیر بردبار است.

از سوی دیگری در آیات قرآن آمده است: و إن تَعُدُوا نِعمَهَ اللهِ لا تُحصُوها حال این نعمت‌هایی که در ابتدای خلقت به مخلوقات داده شده است بر چه اساسی بوده است؟ آیا مخلوقات درخواست یا طلبی از خدای متعال داشته‌اند؟ پس اگر در ابتدای خلقت خدای متعال بدون طلبی از سوی مخلوقات این نعمت‌ها را به آن‌ها داده است چرا اگر در میانه خلقت به عملی این اجر و ثواب‌ها عطا کند عجیب و شگفت به نظر می‌رسد؟!

خدای متعال می‌تواند بدون هیچ چشم‌داشتی لطف کند و ازآنجاکه او لا یسْأَلُ عَمَّا یفْعَل است لذا هیچ‌کسی نمی‌تواند از او بپرسد چرا؟

لِیجْزِیهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا وَ یزیدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ یرْزُقُ مَنْ یشاءُ بِغَیرِ حِسابٍ تا خدا بهتر ازآنچه انجام می‌دادند، به ایشان جزا دهد و از فضل خود بر آنان بیفزاید و خدا [ست که] هر که را بخواهد بی‌حساب روزی می‌دهد.

مَنْ عَمِلَ سَیئَهً فَلا یجْزی إِلاَّ مثلها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِک یدْخُلُونَ الْجَنَّهَ یرْزَقُونَ فیها بِغَیرِ حِساب هر که بدی کند، جز به‌مانند آن کیفر نمی‌یابد؛ و هر که کار شایسته کند -چه مرد باشد یا زن- درحالی‌که ایمان داشته باشد، درنتیجه آنان داخل بهشت می‌شوند و در آنجا بی‌حساب روزی می‌یابند.


البته – گاهی عمل بسیار نیک با ثواب و پاداش فراوان به جا می آورد، اما بعد از آن، با عمل دیگری همه آنها و حتی برخی از اعمال دیگر را که انجام داده است، نابود می کند ؛ بنابراین مراقبت پس از عمل نیز بسیار مهم است. این بدان خاطر اهمیت دارد که انسان تصور نکنتد با انجام یک عمل ، بهشت را برای خود تضمین نموده و می تواند هر کاری انجام دهد. ثواب و پاداش بسیار که برای اعمال نقل شده، برای آن است که انسان را به سوی کارهای خیر و پاکی دل تشویق و ترغیب کند.
کشش و دعوت از سوی خداوند با این همه پاداش، برای آن است که انسان به خدا نزدیک شود.
مطمئنا این انگیزه که انسان با انجام عمل خیری، خود را از کارهای دیگر تبرئه کند یا مجوزی برای انجام اعمال منفی و ناشایست شود، با روح عبادات و اعمال خیر سازگار نیست

با صلوات بر محمد و آل محمد
و سلام و عرض ادب خدمت همه دوستانی که در این پست مشارکت فرمودند
همان گونه که بیان شد این روایت در کتب روایی شیعه نیامده اما در تفسير منهج الصادقين في إلزام المخالفين، ج‏2، ص: 480 آمده:
«...و از جمله روايات از ائمه اطهار صلوات اللَّه عليهم در باب ترغيب متعه و انكار منكر آن حضرت (من خصه اللَّه باللطف الأبدى خاتم المجتهدين بالتوفيق السرمدى الغريق فى بحار رحمة اللَّه الملك العلى الشيخ على ابن عبد العالى قدس اللَّه سره و روح اللَّه روحه) در رساله كه در باب متعه نوشته آورده كه:

قال النبى (ص) من تمتع مرة واحدة عتق ثلاثة من النار و من تمتع عتق ثلثاه من النار و من تمتع ثلث مرات عتق كله من النار؛ هر كه يك بار متعه كند دو دانگ او از آتش دوزخ آزاد شود و هر كه دو بار متعه كند چهار دانگ او از آتش دوزخ آزاد گردد و هر كه سه بار متعه كند همه او از آتش دوزخ آزاد گردد و ايضا

قال النبى (ص) من تمتع مرة امن من سخط الجبار و من تمتع مرتين حشر مع الأبرار و من تمتع ثلث مرات زاحمنى فى الجنان؛ هر كه يك بار متعه كند ايمن شود از خشم خداى قهار و هر كه دو بار متعه كند محشور شود با جماعت نيكوكاران و هر كه سه بار متعه كند مزاحمت كند با من در روضه جنان و درجه رضوان و ايضا

قال من تمتع مرة درجته كدرجة الحسين و من تمتع مرتين درجته كدرجة الحسن و من تمتع ثلث مراءة درجته كدرجة على و من تمتع اربع مرات درجته كدرجتى؛ هر كه يك بار متعه كند درجه او چون درجه حسين (ع) باشد و هر كه دو بار متعه كند درجه او چون درجه حسن (ع) باشد و هر كه سه بار متعه كند درجه او چون درجه على بن ابى طالب (ع) باشد و هر كه چهار بار متعه كند درجه او چون درجه من باشد و ايضا

قال (ص) من خرج من الدنيا و لم يتمتع جاء يوم القيامة و هو اجدع؛ هر كه بى متعه از دنيا بيرون رود در روز قيامت گوش و بينى او بريده و بد خلقت محشور شود.
و در کتاب «خلاصة المنهج، ج‏1، ص: 292 »نیز آمده ولی اصل نکته این است که در هیچ یک از این دو کتاب سند و آدرس دقیقی برای این حدیث نقل نشده است که مورد بررسی سندی قرار گیرد.

با عرض سلام و تشکر

بنده هم مشابه همین مطالبی که مطرح نمودید را در پست های قبلی به نحو دیگری به عرض رساندم.

باصلوات بر محمد و آل محمد
و سلام و عرض ادب
از زحمات شما کاربر بزرگوار تشکر و قدردانی می نمایم.
من الله التوفیق

جمع بندی

سؤال:
سلام علیکم و رحمة الله
عرض خسته نباشید... این روایت چقدر صحت دارد...
«پیامبر اکرم (ص) فرمودند: هر کس یک بار در زندگی خود متعه کند، درجه اش به مانند درجه امام حسن مجتبی علیه السلام خواهد بود و هر کس دوبار متعه کند، درجه اش به مانند امام حسین سید الشهداء‌علیه السلام خواهد بود و هر کس سه بار این کار را انجام دهد، به درجه امام علی مرتضی علیه السلام نائل می آید و هر کس چهار بار متعه بگیرد، درجه اش همانند من خواهد بود. لئالی الاخبار ج 3 ص 243»

پاسخ:
سلام علیکم و رحمه الله و برکاته
پرسشگر گرامی روایت فوق در کتب اربعه شیعه نیامده اما در کتاب تفسير«منهج الصادقين في إلزام المخالفين، ج‏2، ص480» آمده است:
«... و از جمله روايات از ائمه اطهار صلوات اللَّه عليهم در باب ترغيب متعه و انكار منكر آن حضرت (من خصه اللَّه باللطف الأبدى خاتم المجتهدين بالتوفيق السرمدى الغريق فى بحار رحمة اللَّه الملك العلى الشيخ على ابن عبد العالى قدس اللَّه سره و روح اللَّه روحه) در رساله كه در باب متعه نوشته آورده كه: قال النبى (ص) من تمتع مرة واحدة عتق ثلاثة من النار و من تمتع عتق ثلثاه من النار و من تمتع ثلث مرات عتق كله من النار؛ هر كه يك بار متعه كند دو دانگ او از آتش دوزخ آزاد شود و هر كه دو بار متعه كند چهار دانگ او از آتش دوزخ آزاد گردد و هر كه سه بار متعه كند همه او از آتش دوزخ آزاد گردد و ايضا

قال النبى (ص) من تمتع مرة امن من سخط الجبار و من تمتع مرتين حشر مع الأبرار و من تمتع ثلث مرات زاحمنى فى الجنان؛ هر كه يك بار متعه كند ايمن شود از خشم خداى قهار و هر كه دو بار متعه كند محشور شود با جماعت نيكوكاران و هر كه سه بار متعه كند مزاحمت كند با من در روضه جنان و درجه رضوان و ايضا

قال من تمتع مرة درجته كدرجة الحسين و من تمتع مرتين درجته كدرجة الحسن و من تمتع ثلث مراءة درجته كدرجة على و من تمتع اربع مرات درجته كدرجتى؛ هر كه يك بار متعه كند درجه او چون درجه حسين (ع) باشد و هر كه دو بار متعه كند درجه او چون درجه حسن (ع) باشد و هر كه سه بار متعه كند درجه او چون درجه على بن ابى طالب (ع) باشد و هر كه چهار بار متعه كند درجه او چون درجه من باشد و ايضا

قال (ص) من خرج من الدنيا و لم يتمتع جاء يوم القيامة و هو اجدع؛ هر كه بى متعه از دنيا بيرون رود در روز قيامت گوش و بينى او بريده و بد خلقت محشور شود.
و نیز در کتاب «خلاصة المنهج، ج‏1، ص: 292 » نیز آمده ولی نکته اساسی این است که در هیچ یک از این دو کتاب سند برای آن و یا آدرس دقیقی برای این حدیث نقل نشده است که مورد بررسی سندی قرار گیرد .