امام مهدی«عج»آخرین خلیفۀ اثنی عشر

روايات از طرق عامه
1 - بخاري به سند خود از جابر بن سمره نقل کرده که پيامبر«صلي الله عليه وآله»فرمود: «يکون اثناعشر اميراً. فقال کلمة لم اسمعها فقال ابي: انّه قال: کلّهم من قريش»؛ «دوازده امير خواهد بود. آن‏گاه سخني‏گفت که من آن‏را نشنيدم. پدرم گفت: پيامبرفرمود: همه‏آنان‏ازقريشند».[FONT=Times New Roman][1]
2 - مسلم به سندش از جابر بن سمره نقل کرده که گفت: با پدرم بر پيامبرصلي الله عليه وآله وارد شديم، شنيديم که مي‏گويد: «انّ هذا الامر لا ينقضي حتي يمضي فيهم اثناعشر خليفة: قال: ثم تکلم بکلام خفي عليّ قال: فقلت لأبي ما قال؟ قال: کلّهم من قريش»؛ «اين امر منقضي نمي‏شود تا آن‏که دوازده خليفه در ميان آنان بگذرد. آن‏گاه تکلّم به کلامي نمود که بر من مخفي گشت، از پدرم سؤال کردم: رسول خدا چه گفت: پدرم در جواب گفت: همه آن‏ها از قريشند».[FONT=Times New Roman][2]
3 - و نيز مسلم از جابر نقل کرده که از رسول خداصلي الله عليه وآله شنيدم که مي‏فرمود: «لايزال امر الناس ماضياً ما وليهم اثناعشر رجلاً، ثمّ تکلم النبي‏صلي الله عليه وآله بکلمة خفيت عليّ فسألت ابي ماذا قال رسول اللَّه؟ فقال: کلّهم من قريش»؛ «دائماً امر مردم گذرا است تا آن‏که دوازده مرد متولّي آنان گردند. آن‏گاه تکلم به کلمه‏اي کرد که بر من مخفي شد. از پدرم سؤال کردم که رسول خداصلي الله عليه وآله چه فرمود: گفت: همه آن‏ها از قريشند».[FONT=Times New Roman][3]
4 - و نيز از جابر نقل مي‏کند که از رسول خداصلي الله عليه وآله شنيدم که فرمود: «لا يزال الاسلام عزيزاً إلي اثني‏عشر خليفة. ثم قال کلمة لم افهمها فقلت لأبي ما قال؟ فقال: کلّهم من قريش»؛ «هميشه اسلام عزيز است تا دوازده خليفه بر آن‏ها حاکم شود. آن‏گاه کلمه‏اي گفت که من آن را نفهميدم، به پدرم گفتم: چه فرمود؟ گفت: همه آن‏ها از قريشند».[FONT=Times New Roman][4]

ادامه دارد

[FONT=Times New Roman][1].صحيح بخاري، ج 8، ص 127، کتب الأحکام، باب الاستخلاف، ح 7223.

[FONT=Times New Roman][2]. صحيح مسلم، ج 6، ص 3؛ شرح صحيح مسلم، ج 12، ص 201.

[FONT=Times New Roman][3]. همان.

[FONT=Times New Roman][4]. صحيح مسلم، ج 6، ص 3.

5 - و نيز از جابربن سلمة نقل کرده که فرمود: من با پدرم خدمت رسول خداصلي الله عليه وآله رسيديم، شنيدم که مي‏فرمايد: «لا يزال هذا الدين عزيزاً منيعاً إلي اثني‏عشر خليفة. فقال کلمة صمّنيها الناس فقلت لأبي ما قال؟ قال: کلّهم من قريش»؛ «هميشه اين دين نفوذ ناپذير و پابرجاست تا دوازده خليفه بيايد. آن‏گاه سخني گفت که مردم را با سر و صدا از گوش دادن به آن بازداشتند، به پدرم عرض کردم: حضرت چه فرمود؟ گفت: همه آنان از قريشند».[FONT=Times New Roman][1]

6 - سعد بن ابي وقّاص مي‏گويد: به جابر بن سمره نوشتم که خبر ده مرا به چيزي که از رسول خدا شنيده‏اي. برايم نوشت: در روز جمعه، شبي که اسلمي رجم شد، از رسول خدا شنيدم که فرمود: «لا يزال الدين قائماً حتي تقوم الساعة او يکون عليکم اثناعشر خليفة کلّهم من قريش»؛ «هميشه دين قائم است تا قيام قيامت تا اين‏که دوازده خليفه بر شما حکومت کنند که همه آنان از قريشند».[FONT=Times New Roman][2]

7 - طبراني از جابر نقل کرده که گفت: با پدرم نزد پيامبر بودم که فرمود: «يکون لهذه الأمة اثناعشر قيّماً، لايضرّهم من خذلهم. ثمّ همس رسول اللَّه بکلمة لم اسمعها فقلت لأبي: ما الکلمة الّتي همس بها النبيّ‏صلي الله عليه وآله؟ قال: کلّهم من قريش»؛ «براي دين امّت دوازده قيّم است، خذلان مردم به آن‏ها ضرر نمي‏رساند. آن‏گاه آهسته سخني گفت که من آن را نشنيدم. به پدرم گفتم: اين سخني که پيامبر آهسته فرمود چه بود؟ گفت: همه آنان از قريشند».[FONT=Times New Roman][3]

-------------------------------------------------------------

[FONT=Times New Roman][1][FONT=Times New Roman]. صحيح مسلم، ج 6، ص 4.

[FONT=Times New Roman][2][FONT=Times New Roman]. پيشين.

[FONT=Times New Roman][3][FONT=Times New Roman]. المعجم الکبير، ج 2، ص 196، ح 1794.

8 - و نيز جابر نقل مي‏کند که پيامبر فرمود: «لا يزال هذا الأمر ظاهراً علي من ناواه لا يضرّه مخالف ولا مفارق حتي يمضي من امّتي اثناعشر خليفة من قريش»؛ «هميشه اين دين نفوذناپذير و پابرجا و غلبه کننده بر مخالفين خود است تا آن‏که دوازده حاکم مالک آن گردند. آن‏گاه مردم شلوغ کرده، سخن گفتند، لذا من نفهميدم که بعد از «کلّهم» چه فرمود، از پدرم سؤال کردم، گفت: همه آنان از قريشند».[FONT=Times New Roman][1]

9 - احمد بن حنبل نيز از جابر بن سمره نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله در خطبه‏اي که براي ما ايراد کرد، فرمود: «لا يزال هذا الأمر عزيزاً منيعاً ظاهراً علي من ناواه حتي يملک اثناعشر کلّهم. قال: فلم افهم ما بعد قال. فقلت لأبي ما قال؟ قال: کلّهم من قريش»؛ «اين دين دائماً نفوذناپذير است تا دوازده خليفه بيايد. آن‏گاه سخني فرمود که من نفهميدم و مردم با صداي بلند ضجّه زدند. به پدرم گفتم: حضرت چه فرمود؟ گفت: فرمود: «کُلّهم من قريش».[FONT=Times New Roman][2]

10 - در حديثي ديگر جابر مي‏گويد: بعد از سخن پيامبر مردم تکبير گفته و ضجّه زدند....[FONT=Times New Roman][3]

11 - و نيز از جابر نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله براي ما در عرفات و بنابر نقلي ديگر در منا خطبه‏اي خواند، و فرمود: «لن يزال هذا الامر عزيزاً ظاهراً حتي يملک اثناعشر، کلّهم. ثم لغط القوم وتکلّموا فلم افهم قوله بعد (کلّهم). فقلت لأبي: يا ابتاه! ما بعد کلّهم؟ قال کلّهم من قريش»؛ «هميشه اين امر نفوذ ناپذير و غالب است تا آن‏که دوازده نفر حاکم شوند، همه آن‏ها در اين هنگام سر و صدا کرده و هياهو نمودند، لذا نفهميدم که بعد از «کلّهم» چه فرمود: از پدرم پرسيدم که پيامبر چه فرمود؟ گفت: «کلّهم من قريش».[FONT=Times New Roman][4]

12 - و نيز از پيامبر نقل کرده که فرمود: «لا يزال هذا الدين عزيزاً منيعاً... إلي اثني‏عشر خليفة. قال: فجعل الناس يقومون ويقعدون»؛ «اين دين نفوذناپذير و پابرجا است... تا دوازده خليفه بيايند، آن‏گاه مردم شروع کردند به بلند شدن و نشستن».[FONT=Times New Roman][5]

---------------------------------------------------------

[FONT=Times New Roman][1][FONT=Times New Roman]. همان، ح 1796.

[FONT=Times New Roman][2][FONT=Times New Roman]. مسند احمد، ج 5، ص 93، ح 20923.

[FONT=Times New Roman][3][FONT=Times New Roman]. پيشين.

[FONT=Times New Roman][4][FONT=Times New Roman]. مسند احمد، ج 5، ص 99.

[FONT=Times New Roman][5][FONT=Times New Roman]. همان.

دلالت حديث دوازده خلیفه:
از مجموعه روايات «دوازده خليفه» استفاده مي‏شود که اين حديث در ضمن خطبه مهمي بوده که رسول اکرم«‏صلي الله عليه وآله» آن را در اواخر عمر خود ايراد فرموده است.
بنابر نقل برخي ديگر از روايات، خطبه در سرزمين عرفات در حجة الوداع ايراد شده است؛ خطبه‏اي که پيامبر«صلي الله عليه وآله»در آن، وصيّت معروف خود که همان تمسک به کتاب و عترت بوده را ذکر کرده است.
وصيتي که از آن به خوبي حتمي بودن وجود مردي از اهل بيت در کنار قرآن که اهليت براي تمسک داشته باشد، استفاده مي‏شود. اين عترت همان امامان معصومي هستند که پيامبر اولين نفر از آنان را در همان حجة الوداع در سرزمين خم به مردم معرفي نمود و او کسي غير از علي بن ابي طالب«‏عليه السلام»نیست.

همان‏گونه که آيات، يکديگر را تفسير و تبيين مي‏کنند و ناطق به يکديگرند، روايات نيز چنين‏اند، و لذا مي‏توانند يکديگر را شارح و مفسّر باشند.
سه روايت در حد تواتر میان شیعه و سنی؛ يعني: احاديث دوازده خليفه، حديث ثقلين و حديث غدير مي‏توانند معرّف يکديگر باشند، به اين بيان که: دوازده نفر از عترت پيامبر«صلي الله عليه وآله» که از قبيله قريش و بني هاشمند، خلفا و اميران و امامان اين امت تا روز قيامتند، که در رأس آن‏ها علي بن ابي طالب«علیه السلام» مي‏باشد.
اين سه نوع حديث در اين جهت اشتراک دارند که اشاره به آينده امت اسلامي دارند، اين احاديث نه تنها خبر از يک واقعيت تاريخي که بعد از وفات آن حضرت اتفاق مي‏افتد، دارد، بلکه به جهت اهميّت دادن پيامبر به آن؛ خصوصاً آن‏که در اواخر عمر آن حضرت ايراد شده، به نوبه خود دلالت بر حقيقت مهمّي دارد که دربردارنده وظيفه سنگيني بر دوش امت اسلامي است، وظيفه‏اي که به طور حتم و يقين با عمل به آن، مردم به هدايت رسيده و از ضلالت و گمراهي نجات مي‏يابند، همان هدفي که در حديث ثقلين به طور وضوح و آشکارا به آن تصريح شده است. و اين نقطه اساسي است که هر شخص بايد آن را مورد توجه قرار دهد.

در حديث ثقلين اشاره شده: «انّهما لن يفترقا حتّي يردا عليّ الحوض»؛ «اين دو هرگز از يکديگر جدا نمي‏شوند تا در کنار حوض کوثر به پيامبر بازگردند».
و نيز آمده است: «ما ان تمسکتم بهما لن تضلّوا بعدي ابداً»؛ «اگر به کتاب و عترت هر دو تمسک کنيد هرگز بعد از من [رسول] گمراه نمي‏شويد».
از اين فقرات حديث به خوبي استفاده مي‏شود که در هر زمان از اين گونه افراد که همان معصومان از عترت پيامبرند يک نفر موجود است، و تا کنون يازده نفر آمده‏اند، در نتيجه يک نفر باقي مي‏ماند که همان امام دوازدهم مهدي موعود«عليه السلام» است. و از آنجا که امامان تا روز قيامت از دوازده نفر بيشتر نيستند و در هر زمان از بعد از عصر رسالت پيامبر بايد يکي از آن‏ها وجود داشته باشند، در نتيجه: از جمع بين اين احاديث به خوبي استفاده مي‏شود که بايد امام دوازدهم حضرت مهدي‏«عج الله تعالی فرجه الشریف» الآن وجود خارجي داشته باشد.

ادامه دارد

از مجموعه روايات «دوازده خليفه» استفاده مي‏شود که اين حديث در ضمن خطبه مهمي بوده که رسول اکرم«‏صلي الله عليه وآله» آن را در اواخر عمر خود ايراد فرموده است.
برخي ديگر از روايات،بیان می دارند که این خطبه در سرزمين عرفات در حجة الوداع ايراد شده است؛ خطبه‏اي که پيامبر«صلي الله عليه وآله»در آن، وصيّت معروف خود که همان تمسک به کتاب و عترت بوده را ذکر کرده است.
وصيتي که از آن به خوبي حتمي بودن وجود مردي از اهل بيت در کنار قرآن که اهليت براي تمسک داشته باشد، استفاده مي‏شود. اين عترت همان امامان معصومي هستند که پيامبر اولين نفر از آنان را در همان حجة الوداع در سرزمين خم به مردم معرفي نمود و او کسي غير از علي بن ابي طالب«‏عليه السلام»نیست.

همان‏گونه که آيات، يکديگر را تفسير و تبيين مي‏کنند و ناطق به يکديگرند، روايات نيز چنين‏اند، و لذا مي‏توانند يکديگر را شارح و مفسّر باشند.
سه روايت در حد تواتر میان شیعه و سنی؛ يعني: احاديث دوازده خليفه، حديث ثقلين و حديث غدير مي‏توانند معرّف يکديگر باشند، به اين بيان که: دوازده نفر از عترت پيامبر«صلي الله عليه وآله» که از قبيله قريش و بني هاشمند، خلفا و اميران و امامان اين امت تا روز قيامتند، که در رأس آن‏ها علي بن ابي طالب«علیه السلام» مي‏باشد.
اين سه نوع حديث در اين جهت اشتراک دارند که اشاره به آينده امت اسلامي دارند، اين احاديث نه تنها خبر از يک واقعيت تاريخي که بعد از وفات آن حضرت اتفاق مي‏افتد، دارد، بلکه به جهت اهميّت دادن پيامبر به آن؛ خصوصاً آن‏که در اواخر عمر آن حضرت ايراد شده، به نوبه خود دلالت بر حقيقت مهمّي دارد که دربردارنده وظيفه سنگيني بر دوش امت اسلامي است، وظيفه‏اي که به طور حتم و يقين با عمل به آن، مردم به هدايت رسيده و از ضلالت و گمراهي نجات مي‏يابند، همان هدفي که در حديث ثقلين به طور وضوح و آشکارا به آن تصريح شده است. و اين نقطه اساسي است که هر شخص بايد آن را مورد توجه قرار دهد.

در حديث ثقلين اشاره شده: «انّهما لن يفترقا حتّي يردا عليّ الحوض»؛ «اين دو هرگز از يکديگر جدا نمي‏شوند تا در کنار حوض کوثر به پيامبر بازگردند».
و نيز آمده است: «ما ان تمسکتم بهما لن تضلّوا بعدي ابداً»؛ «اگر به کتاب و عترت هر دو تمسک کنيد هرگز بعد از من [رسول] گمراه نمي‏شويد».
از اين فقرات حديث به خوبي استفاده مي‏شود که در هر زمان از اين گونه افراد که همان معصومان از عترت پيامبرند يک نفر موجود است، و تا کنون يازده نفر آمده‏اند، در نتيجه يک نفر باقي مي‏ماند که همان امام دوازدهم مهدي موعود«عليه السلام» است. و از آنجا که امامان تا روز قيامت از دوازده نفر بيشتر نيستند و در هر زمان از بعد از عصر رسالت پيامبر بايد يکي از آن‏ها وجود داشته باشند، در نتيجه: از جمع بين اين احاديث به خوبي استفاده مي‏شود که بايد امام دوازدهم حضرت مهدي‏«عج الله تعالی فرجه الشریف» در حال حاضر وجود خارجي داشته باشد.