جمع بندی بازی های خانوادگی

سلام

ژان پیاژه نخستین روانشناسی بود که به نقش مهمّ بازی در رشد شناختیِ کودک تأکید کرد. در نظر ما روانشناسان، کودکان از راه بازی، بدون دخالت دیگران، تجربه به دست می آورند و بهترین روش ها برای رسیدن به هدف را یاد می گیرند. به صورت کلّی، بازی رشد هوشی کودک را سرعت می بخشد. بازی های مناسب فرزندان تان را به تفکیک سنّ خدمت تان معرفی می کنم:

- 12 تا 18 ماهگی:
چون کودک در این سن بر راه رفتن مسلط شده است، دوست دارد دنبال مادر راه بیفتد و کارهایش را تقلید کند. از آنجا که تا حدودی در استفاده از دستانش مهارت یافته است از بازی با اسباب بازی هایی که توانایی های دستی او را افزایش می دهد، بیش از هر کار دیگری خوشحال می شود. همچنین با توانایی صحبت کردن و درک بعضی از کلمات و مفاهیم از گوش دادن به داستان ها لذت می برد. خمیربازی، نقاشی و رنگ آمیزی تحت نظر مادر، اتل متل و قایم باشک بازی هایی هستند که کودک در این سنّ می تواند انجام دهد. اسباب بازی های روی هم چیدنی، اسباب بازی های هل دادنی و کشیدنی، وسایل رنگ آمیزیِ ساده برای خط خطی کردن مناسب این سن هستند.

- 18 ماهگی تا 2 سالگی:
عموزنجیرباف، نقاشی با انگشت برای این سنّ مفید هستند. اسباب بازی های جور کردنی (اسباب بازی هایی که در آن ها قطعه هایی با شکل های مختلف باید در جای مناسب قرار گیرند) و نخ کردنی (قرقره هایی که می توان نخی را از میان آن ها رد کرد)، تشخیص شکل های مختلف را آموزش می دهند و سبب تقویت مهارت های دستی کودک می شوند. تلفن اسباب بازی نیز نیاز کودک به ارتباط با دیگران را ارضا می نماید و مهارت های کلامی او را تقویت می کند.

- 2 تا سه و نیم سالگی:
در این سن استقلال، کنترل زبان و مهارت های جدید کودک روز به روز افزایش می یابد. با این حال باید کاملا مواظب او باشید، زیرا هنوز معنی احتیاط را به خوبی درک نمی کند. فرزندتان دوست دارد چیزهایی را روی هم بچیند و واژگون کند و به هم بچسباند و جدا کند، او از هر چیزی که توانایی هایش را بیازماید لذت می برد. بازی های الفبایی و شمارشی، نقاشی با پاشیدن رنگ بر روی کاغذ، نقاشی با اثر اشیاء مانند: قراردادن سکه زیر کاغذ و کشیدن مداد روی کاغذ تا اثر سکه بیفتد و بازی هایی که در آنها موسیقی نقش دارد (صندلی بازی) برای کودک در این سنّ مناسب هستند. دکتربازی، پلیس بازی و بازی با وسایل خانه داری نیز برای کودک در این سنّ مفیدند.

- سه و نیم تا پنج سالگی:
تا قبل از این سنّ کودک چندان به مشارکت در بازی اهمیت نمی دهد. در این سنّ کودک بازیِ مشارکتی را یاد می گیرد. به عبارت روشن تر در این سن با هم بازی کردن و فعالیت های مشترک با سایر کودکان اهمیت دارد. کودک شما نسبت به خیلی از چیزها کنجکاوی نشان می دهد، زیاد پرسش می کند و می خواهد مهارت های بدنی خود را بیازماید. گستره توجه او آنقدر طولانی شده است که می تواند برای مدتی خود را با فعالیت های مختلف سرگرم کند. شعرها و آوازهای مربوط به اعداد و شمارش، بازی با فرفره، فعالیت های هنریِ ساده (ساختن ماسک با مقوّا) برای کودک در این سنّ جذابیت زیادی دارند. مدل های کوچک از چیزهای واقعی (مغازه اسباب بازی)، اثاثیه خانه عروسکی، ماشین های باری و مسافری اسباب بازی، مشوق بازی های تخیلی در این سنّ هستند. اسباب بازی های ورزشی (مانند:بولینگ و پرتاب حلقه) برای این سنّ مناسبند. در این سنّ می توانید کودک را به موزه یا باغ وحش ببرید تا مطالب تازه بیاموزد.

- پنج تا هفت سالگی:
کودک در این سن علاقه روز افزونی به خواندن، نوشتن و جمع های ساده نشان می دهد. او همچنین در مورد وسایل و طرز کار آنها کنجکاو است و دوست دارد در فعالیت های بزرگسالان دخالت کند و علاقه بیشتری به فعالیت های اجتماعی دارد. کتاب های آموزشی علمی که عکس دارند، مناسب این سنّ هستند. عروسک های لباس دار، نمونه های کوچک از دستگاه های بزرگسالان مانند: کامپیوترِ اسباب بازی، برای بازی های تقلید از بزرگسالان مناسب می باشند.

سلااااااام

داش اتمقلی

سال نو شما مبارک. امیدوارم سال خوب و خوشی و سرشار از موفقیت داشته باشید.

متشکرم که در این موضوع مشارکت کردید.

پرسش:

یک پسر هفت ساله و پسر دو و نیم ساله دارم. پسر بزرگم خیلی به من اصرار می کند که با او بازی کنم. لطفا بازی هایی معرفی نمایید که برای محیط خانه مناسب باشند و باعث شادیِ بچه ها شوند و فعالیت ذهنی و بدنیِ کودک را افزایش دهند.

پاسخ:

ژان پیاژه نخستین روانشناسی بود که به نقش مهمّ بازی در رشد شناختیِ کودک تأکید کرد. در نظر ما روانشناسان، کودکان از راه بازی، بدون دخالت دیگران، تجربه به دست می آورند و بهترین روش ها برای رسیدن به هدف را یاد می گیرند. به صورت کلّی، بازی رشد هوشی کودک را سرعت می بخشد. بازی های مناسب فرزندان تان را به تفکیک سنّ خدمت تان معرفی می کنم:

- 12 تا 18 ماهگی:
چون کودک در این سن بر راه رفتن مسلط شده است، دوست دارد دنبال مادر راه بیفتد و کارهایش را تقلید کند. از آنجا که تا حدودی در استفاده از دستانش مهارت یافته است از بازی با اسباب بازی هایی که توانایی های دستی او را افزایش می دهد، بیش از هر کار دیگری خوشحال می شود. همچنین با توانایی صحبت کردن و درک بعضی از کلمات و مفاهیم از گوش دادن به داستان ها لذت می برد. خمیربازی، نقاشی و رنگ آمیزی تحت نظر مادر، اتل متل و قایم باشک بازی هایی هستند که کودک در این سنّ می تواند انجام دهد. اسباب بازی های روی هم چیدنی، اسباب بازی های هل دادنی و کشیدنی، وسایل رنگ آمیزیِ ساده برای خط خطی کردن مناسب این سن هستند.

- 18 ماهگی تا 2 سالگی:
عموزنجیرباف، نقاشی با انگشت برای این سنّ مفید هستند. اسباب بازی های جور کردنی (اسباب بازی هایی که در آن ها قطعه هایی با شکل های مختلف باید در جای مناسب قرار گیرند) و نخ کردنی (قرقره هایی که می توان نخی را از میان آن ها رد کرد)، تشخیص شکل های مختلف را آموزش می دهند و سبب تقویت مهارت های دستی کودک می شوند. تلفن اسباب بازی نیز نیاز کودک به ارتباط با دیگران را ارضا می نماید و مهارت های کلامی او را تقویت می کند.

- 2 تا سه و نیم سالگی:
در این سن استقلال، کنترل زبان و مهارت های جدید کودک روز به روز افزایش می یابد. با این حال باید کاملا مواظب او باشید، زیرا هنوز معنی احتیاط را به خوبی درک نمی کند. فرزندتان دوست دارد چیزهایی را روی هم بچیند و واژگون کند و به هم بچسباند و جدا کند، او از هر چیزی که توانایی هایش را بیازماید لذت می برد. بازی های الفبایی و شمارشی، نقاشی با پاشیدن رنگ بر روی کاغذ، نقاشی با اثر اشیاء مانند: قراردادن سکه زیر کاغذ و کشیدن مداد روی کاغذ تا اثر سکه بیفتد و بازی هایی که در آنها موسیقی نقش دارد (صندلی بازی) برای کودک در این سنّ مناسب هستند. دکتربازی، پلیس بازی و بازی با وسایل خانه داری نیز برای کودک در این سنّ مفیدند.

- سه و نیم تا پنج سالگی:
تا قبل از این سنّ کودک چندان به مشارکت در بازی اهمیت نمی دهد. در این سنّ کودک بازیِ مشارکتی را یاد می گیرد. به عبارت روشن تر در این سن با هم بازی کردن و فعالیت های مشترک با سایر کودکان اهمیت دارد. کودک شما نسبت به خیلی از چیزها کنجکاوی نشان می دهد، زیاد پرسش می کند و می خواهد مهارت های بدنی خود را بیازماید. گستره توجه او آنقدر طولانی شده است که می تواند برای مدتی خود را با فعالیت های مختلف سرگرم کند. شعرها و آوازهای مربوط به اعداد و شمارش، بازی با فرفره، فعالیت های هنریِ ساده (ساختن ماسک با مقوّا) برای کودک در این سنّ جذابیت زیادی دارند. مدل های کوچک از چیزهای واقعی (مغازه اسباب بازی)، اثاثیه خانه عروسکی، ماشین های باری و مسافری اسباب بازی، مشوق بازی های تخیلی در این سنّ هستند. اسباب بازی های ورزشی (مانند:بولینگ و پرتاب حلقه) برای این سنّ مناسبند. در این سنّ می توانید کودک را به موزه یا باغ وحش ببرید تا مطالب تازه بیاموزد.

- پنج تا هفت سالگی:
کودک در این سن علاقه روز افزونی به خواندن، نوشتن و جمع های ساده نشان می دهد. او همچنین در مورد وسایل و طرز کار آنها کنجکاو است و دوست دارد در فعالیت های بزرگسالان دخالت کند و علاقه بیشتری به فعالیت های اجتماعی دارد. کتاب های آموزشی علمی که عکس دارند، مناسب این سنّ هستند. عروسک های لباس دار، نمونه های کوچک از دستگاه های بزرگسالان مانند: کامپیوترِ اسباب بازی، برای بازی های تقلید از بزرگسالان مناسب می باشند.

در کنار انجام توصیه های بالا، در همه سنین برای فرزندان تان کتاب بخوانید. برای سرگرم کردن کودکان، به جای نشاندنِ آنها جلوی تلویزیون، بهتر است تا می توانید برایشان کتاب بخوانید. این کار به دوستیِ کودکان با کتاب در سنین بالاتر منجر می شود. کتاب «بازی، بازوی تربیت» نوشته آقای "محسن عباسی وَلَدی" از انتشارات "آیین فطرت" نیز می تواند مفید باشد. این کتاب حاوی 140 بازی از دوران نوزادی تا دوران نوجوانی است؛ بازی هایی که در فرهنگ بومی کشورمان ایران رواج داشته؛ اما آرام آرام به دست فراموشی سپرده می شود.