جمع بندی بود و نبود انسان چه فرقی دارد؟

با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد مسلم

من هم سوال مشابهی داشتم حالا که اینجا رو دیدم گفتم بپرسم در رسیدن به کمال انسان چه فایده ای نهفته هست ؟ خودمونی ترش میشه به کمال برسیم که چه ؟ حضور در بهشت یا جهنم برای هیچکس جز خود انسان نه فایده ای دارد و نه اهمیتی چون به قول شما بود و نبودش هیچ اثری ندارد و هیچ چیزی نیازمند انسان نیست ، پس آن شخصی که آفریده شده و به جهنم میره که چی بشه ؟ این جمله زیبا نیست ولی مثل یک تومور سرطانی در مغزمه بپرسم شاید جواب قانع کننده بیابم جهان مثل یک بازی کامپیوتری هست که یک فرد ساخته اون فرد هیچ نیازی به کسانی که تو اون بازی هستند نداره اونها هم هیچ اثری در اون فرد ندارند جز سرگرمی ( نعوذ بالله ) آیا ما برای سرگرمی آفریده شدیم که به کمال برسیم و موجب خشنودی پروردگارمان بشویم ؟

بنام خدا.     بود و نبود انسان چه فرقی دارد؟     بنظرمن در اینگونه مباحث بزرگ و عمومی و برای رسیدن به یک پاسخ صحیحتر باید ابتدا  ازهر مذهب و دین خاصی که هستیم برای تایم و وقت  تحقیق بیاییم بیرون  یا  بیطرفانه به قضیه نگاه  یا  تحقیق کنیم  اینجوری شاید به اصل پاسخ یا پاسخی منطقی تر نزدیکتر شویم چون همانگونه که ملاحظه میکنیم  پاسخ های دینی هریک بنوعی دیگری را  نقض نموده یا مینمایند مثلا جایی که میگویند وجود انسان هیچ فرقی بحال دنیا نداشته و نخواهد داشت و جایی دیگرکه میگوید انسان بی دلیل آفریده نشده است لذا اگر از منظر قرآن که میگوید انسان بی دلیل آفریده نشده یا بحال خود رها نشده ، این قضیه را دنبال نمایید بهتر میتوانیم به پاسخ یا حداقل پاسخی مطمئن تریا عقلانی و منطقی تر  برسیم.     البته نظر شخصی من این است که وجود موجودی مثل سوسک با پشه و گربه و سگ هم  نمیتواند بی دلیل و بدون هدف بوده باشد چه رسد به انسان یا موجودی که بخاطر قدرت انجام {قدرت انجام و نه فقط تفکر} اشرفیت پیدا نموده به سایر موجودات زمینی و حتی فراتر از این معتقدم که خلقت این موجود در زمین از واجبات دنیای خلقت بوده و حتی میبایست که خلق شود یا میشد یا حداقل برای تکامل میباید که از زمین یا زندگی زمینی عبور نماییم {مثلا چند آیه در قرآن وجود دارد که انگار خداوند از خلقت انسان یا ادامه زندگی او  در زمین {فقط در زمین چون هنگام خلقت انسان در کائنات یا عرش ،  بخودش درود فرستاده} ناراحت و پشیمان است؟همین نکته و خواسته یا ناخواسته ما را به اینطرف هدایت مینماید که گویی یا انگار خلقت انسان بر روی زمین جبری و از روی ناچاری بوده است} {و البته شاید با چنین پاسخ یا  پاسخهایی برسیم به جاهایی که سوء تعبیرهایی هم بشود ... اما بهرحال نباید به  کتب الهی  ومخصوصا و مخصوصا قرآن مقدس شک و تردید نماییم که خلقت انسان بی دلیل و بدن هدف نبوده}   «أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ؛ آيا مي‌پنداريد كه شما را بيهوده آفريده‌ايم و به سوي ما باز نمي‌گرديد؟»    مؤمنون/ 115      

  بنام خدا.        

گویی یا انگار خلقت انسان بر روی زمین جبری و از روی ناچاری بوده است

  ؟؟ یعنی کسی قوی تر از خدا وجود دارد که به او زور بگوید ؟       و عرض سلام و ادب.   پاسخ کوتاه اینکه بهرحال فلسفه خلقت از نظر من همینه اما ..؟؟     اما پاسخ طولانی تر    خدا اگر این چیزی باشد که شما و سایرین برداشتش کرده اید >>> بله فلسفه خلقت یا یه چیز بیخودی بوده چه برای انسان چه برای سایر موجودات یا فقط بخاطر نماز و روزه که برخی هم بگویند مثلا این خالق محتاج این نماز و روزه هاست؟   اما اگر خدا را خالقی تصور نماییم که برای خلقت انسان و میلیاردها موجود و  کارخانه طبیعی و میلیاردها سیاره و ستاره و چه و چی وقت گذاشته و با اندیشه و یک اندیشه خوب و منطقی ،  جهانی به این عظمت و بسیار پیچیده را پایه گذاری نموده و برای هر خلقتی دلیلی خاص و موجه ای  داشته ،  آنوقت قبول خواهیم کرد که خداوند مثل یک بت نیست یا خالقی که چون قدرت داشته لذا  اراده کرده و هرچه خواسته خلق شده و بعد که نگاه میکند متوجه میشود چه اشتباهاتی هم داشته که برخی بندگان او متوجه آنها شده ایم اما خود این خالق الان متوجه شده یا مثلا چون قدرت دارد  زورگو هم هست و میگوید همه شما هم اگر به جهنم هم بروید برای من که خدا و قدرتمند و زورگو هستم مسئله مهمی نیست یا مثلا چون میلم کشیده تو را خلق نمودم و این بدبختی ها را هم بسرت می آورم هیچ غلطی هم نمیتوانی بکنی حالا خوب یا بد باید بسازی چون من خدایی قدرتمند و در کنار قدرت زورگو و نادان هم  هستم و اگر مخالفتی هم بکنی ، در دنیای بعدی ات نیز جایت در ته ته جهنم خواهد بود پس بسوز و بساز؟   اینجوری که باید از این خدا نه ترس که وحشت نمود..!!؟؟ خیر و بلکه  خدا از نظر من خالق و موجودیست که علیرغم تمام قدرت و علم و توانایی هایش اهل صبر و منطق بوده و دنیایی هم که بر روی زمین و اطراف زمین خلق نموده بر اساس عقل و منطق انسانی و همچنین ، زمان و صبربوده  و تنها چیزی که میتوان  گفت این است که  علیرغم اینهمه قدرت ، خود را محدود نموده چرا که شاید چون مسئولیت را گذاشته بعهده خود ما انسانها {مخصوصا بعد از اتمام رسل و کتاب و آنچه که میبایست میگفت را گفته}  که انسانها هریک با توانایی ها و دانش و وخمیر مایه وجدانی خود چه میکنند چرا که اگر اینچنین نبود ما در این عصر شاهد بریدن سر یک بچه معصوم و بی گناه و ناتوان آنهم بدلیل شیعه بودن بدست یک انسان بالغ قوی هیکل و قدرتمند و البته بسیار نادان و ناجوانمرد  بنام داعشی  آنهم به اسم دین و همین خدا نبودیم و خداوند همان لحظه او را خشک مینمود و یا میگفت  این اجازه را به تو نمیدهم چون من محتاج عبادت نماز و روزه ای او خواهم شد یا مثلا چون برایش مهم نبوده گفته ببر طوری نیست !!؟؟   او هیچ اقدامی نکرد چرا که او چیزهایی میداند که ما اتفاقا باید بدنبال همانها باشیم نه یک قضاوت اشتباه یا یک بی تفاوتی یا سکوتی تحقیقاتی و فکری بخاطر یک راه گم کرده برخاسته از یک فهم کج رفته که مثلا اینها جزو اسرار هستند یا  گناه هستند  و .. و اینچنین  تا ثریا هم کج خواهیم رفت و لذا در علم و پیشرفت و رفاه  هم همواره محتاج دیگران.دیگرانی که  دارند یکی یکی علوم و اسرار  او را کشف میکنند.   {البته این تنها نظر من هسته و نظر شما هم برای من محترم}  

بنام خدا.     نقل قول از Error404   فهمیدیم که انسان در بهشت فایده ای ندارد       با عرض سلام و ادب.   ابتدا برای من سوالی  پیش آمده که در اینجا منظور اصلی چیست؟ آیا بودن انسان در بهشت برای خود او فایده ای ندارد یا بودن انسان در بهشت برای خود بهشت  یا بهشتیان فایده ای ندارد؟       دوم اینکه :     نقل قول از Error404 در این جا درباره ی این بحث میکنیم که چرا انسان   بود و نبودش تفاوتی ندارد؟     واقعا من بشخصه متوجه نمیشوم یعنی چی که بود و نبود انسان در این عالم تفاوتی نمیکند وقتی که باید معتقد بود وجود یک پشه یا دانه و میوه هم بی تاثیر در نظم و نظام خلقت و آفرینش نمیباشد؟   البته کاش شما ابتدا ثابت میکردید که این وجود واقعا  بی تفاوت و بیخودی بوده بعد این بحث و شبهه را مطرح مینمودید که  بتوان در مورد آن تبادل اطلاعات نمود{و اگر در تاپیکی دیگر در موردش بجث شده و به نتیجه هم رسیده آدرس آنرا محبت نمایید.سپاسگذار}         ادامه: و در مورد جمله کارشناس مورد نظر شما مجددا من بشخصه متوجه این گفتار شما یا صحبت ایشان نشدم.   بنظر من این متن  دارد میگوید انسانها در بهشت وظیفه فایده رساندن به دیگران را ندارند چرا چون احتمالا کسی نیازمند فایده دیگران نخواهند بود.   {البته اگر درست متوجه آن شده باشم} مثلا یک انسان ثرتمند که الان خودش در ثروت و رفاه غرق است  چه احتیاجی به ثروت دیگری دارد ؟ یا مثلا خودش ماشین  دارد و هیچ مشکلی هم ندارد لذا چه احتیاجی به ماشین یکی دیگر..؟؟   یا ..؟؟ یا دهها مثال مرتبط دیگر.     بنابراین در اینجا ابتدا  سوال اصلی باید این باشد که زمان یا مدت زمان این بهشت چه مقدار خواهد بود و..؟؟   و بنظر من سوال و سوالات بعدی و حتی مهمتر اینکه ..؟؟   آیا یک انسان که به بهشت  میرود دقیقا همان انسانی ست که قبلش در زمین میزیسته یا زندگی میکرده؟؟   یعنی بنوعی با همین قیافه یا حداقل  با وجود همین ژن ها و صفات یا خیر و بلکه منظور از آنسان بهشتی زمین تا آسمان فرق میکنند با انسانی که در زمین زاده شده یا وجود داشته و در این بین  فقط نام و اسم انسان را یدک میکشد..؟؟ لذا ابتدا باید قدری انسان را شناخت سپس دنیا یا دنیاهای احتمالی را  و حتی قوانین حاکم بر هر دنیا یا جهان را و ..؟؟ و بنابراین نظر کلی من این است که اگر بتوانیم به این سوالات فکر کنیم یا  با امنیت فکری  یا  رفاه جسمی و ذهنی به آنها  پاسخی جامع ترو دقیقتر  در همه سطوح و با در نظر گرفتن برخی جوانب و حاشیه ها بدهیم آنوقت است که میتوانیم دید خود را به جهان یا  دنیا و خدا و بهشت و جهنم و خوبی ها و بدی ها و هزاران سوال دیگر قدری  وسیع تر و دقیقترو منطقی تر نمود و ..؟؟   {و انشاا.. .که  بود و نبود انسان هم متاثر از همین مجموعه خواهد بود و امیدوارم که اینبار پاسخها و نظرات و سوالات همه مرتبط به بحث اصلی باشند}                      

بسم الله الرحمن الرحیم سلام خدا اول فقط عقل (اصل خیر) را خلق کرد و بعد جهل (اصل شر) را، بیش از آن هم خلق نکرد ... بعد عقل را به جنود عقل مدد داد، جهل گفت چیزی که به او دادی را من هم مثلش را می‌خواهم و خدا هم جنود جهل را به او بخشید ... ما هر چه هستیم یا از جنود عقل هستیم و یا از جنود جهل ... ما که هیچ، ظاهراً سایر موجودات و حتیٰ جمادات هم همینطور هستیم ... یک گروه با اسم‌های جمال خدا طرف هستند و گروه دیگر با اسم‌های جلال خدا ... ولی در کل در این نگاه فرق خیلی خاصی بین انسان و حیوان و ملک و جن و گیاه و سنگ وجود ندارد، مگر در مراتبشان ... مثل اینکه شما به عنوان یک انسان هم روح دارید و هم بدن و بدنتان هم دست دارد و هم پا و هم کلیه و هم کبد و هم قلب و هم استخوان و هم چشم و هم گوش و ... همه‌ی این‌ها جنود شما هستند ولی مراتبشان یکسان نیست ... مراتب انسان‌ها که از سایر موجودات بتواند بالاتر باشد یا حتیٰ پایین‌تر باشد از این نظر است، که اعضای برجسته‌تری در جنود عقل باشند یا در جنود جهل ... جهل اگر یک مقدار خودشناسی داشت و عقل داشت از خدا مابه‌ازای جنود عقل را طلب نمی‌کرد و می‌گذاشت خودش باشد و خودش، تا جهان پر شود از عقل و جنود عقل و خیر و مظاهر خیر، ولی عقل خواست و خدا هم بهش داد و فرصت داد تا طوری که فکر می‌کند بلد است از جنودش بهره بگیرد، سپس در قیامت بازخواست می‌شود ... جهل اگر عقل بود به اینکه خدا جنودی بهش نداد راضی می‌شد و می‌گفت شکر خدا، ولی طمع کرد، حریص بود که هر چه خوبی است را او هم داشته باشد ... این همان توصیفی است که خدا هم از انسان در قرآن می‌کند ... إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا ... وَيَدْعُ الْإِنسَانُ بِالشَّرِّ دُعَاءَهُ بِالْخَيْرِ ۖ وَكَانَ الْإِنسَانُ عَجُولًا  ... إِنَّ الْإِنسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ * وَإِنَّهُ عَلَىٰ ذَٰلِكَ لَشَهِيدٌ * وَ إِنَّهُ لِحُبِّ الْخَيْرِ لَشَدِيدٌ ... و آیات دیگر ... در روایت امام صادق علیه‌السلام هم آمده است که اصل خیر ما هستیم و هر خیری از فروع ماست و اصل شر دشمنان ما هستند و هر قبیحی از فروع ایشان است ... پس چه خلقت انسان‌های خوب، و چه انسان‌های بد، همه روی حساب است و بیخود نیست ... اگر بگویید فقط مثلاً ۱۴ معصوم علیه‌السلام کافی بودند مثل این بود که مثلاً خدا به شما بدن بدهد و مثلاً کلاً اعضای اصلی بدن را داشته باشید اما نه همه‌اش را ... ایشان اگرچه در اصل نورانیّتشان یکی باشند ولی در همه چیز که یکی نیستند ... مثلاً اگر پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله عقل هستند، علم که وزیر عقل است امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام است، و قص علیٰ هذا ... یا اینکه رسول خدا صلی‌الله‌علیهه‌وآله فرمودند فاطمه علیها السلام روح من است که بین دو جنب من است ... حضرت علی علیه‌السلام هم که مطابق با آیه‌ی مباهله نفس حضرت هستند ... روح و نفس در اصطلاح فلسفه یکی هستند مگرنه در لسان روایات متفاوت هستند، روح چیزی است که موقع خواب در بدن می‌ماند و نفس چیزی است که از بدن جدا می‌شود و در عوالم گردش می‌کند ... سایر ائمه علیهم‌السلام و انبیاء و مرسلین و اوصیاء ایشان و صدیقین و شهداء و مؤمنین و متقین و قانتین و فرشتگاه و غیره و غیره همگی از جنود عقل هستند ... و هر کسی کارکرد خودش را دارد، مثل اینکه هر سلول از بدن شما کارکرد خودش را در عملکرد بدن شما دارد ... جهل و جنود جهل که باید ازشان تبرّی جست مانند مدفوع و ادرار است که باید ازش دوری جست، اضافاتی که نجس هستند، همانطور که کافران و مشرکان و پیروان طاغوت نجس هستند ... با این نگاه هنوز هم فقط دو نفر خلق شده‌اند ... شخص رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله و اصل دشمن ایشان که معروف است که دومی باشد ...

بسم الله الرحمن الرحیم سلام برادر، اگرچه تصریح روایات به خلقت جهل است و اینکه جهل اصل شرّ است، و با اینکه خداوند صحبت از خلقت انسانی می‌نماید که ظلوماً جهولاً بوده است، اما این جهل در مقابل عقل است و نه علم ... در روایات عقل و جهل، جهل یک شعور خودآگاه است که خدا را می‌شناسد و او را به عنوان خدایی که باید از او اطاعت کرد هم می‌شناسد، فقط وقتی خدا دستوری به او می‌دهد که او دلیلش را درک نمی‌کند فراموش می‌کند که او خداست، برای خودش شأنی قائل می‌شود که با خدا محاجّه کند که چرا چنین باشد و آن چنان نباشد؟ ... در اینجا جهل به نوعی یعنی غفلت و فراموشی ... و اصل شر هم همین غفلت است ... و ذکر نقطه‌ی مقابل آن است ... اهل ذکر می‌شوند مؤمنان، مثل کسانی که یاد خدا هستند، یاد مرگ هستند، یاد آخرت هستند و همین یاد کردن‌ها تمام زندگی‌اشان را سامان می‌دهد ... اما شخص جاهل، کسی که آرزوهای بلند یاد مرگ را از ذهنش می‌برد، کسی که به همین زندگی دنیا دل خوش می‌کند و به فکر آخرتش نیست، این شخص کسی است که اهل ذکر نیست، فراموشی و غفلت هم امری عدمی است ... البته نسیان و فراموشی ویژگی بارز انسان است، چنانکه در روایت دیدم که ریشه‌ی کلمه‌ی انسان هم از نسیان گرفته شده است ... مثل اینکه خدا عهد الست را از همگان گرفت ولی همه بدون استثناء فراموش می‌کنند تا بعداً هر کسی سر اتفاقاتی در زندگی‌اش خدا را به یاد بیاورد و او را بشناسد و بداند که خدایش هست و باید مطیعش باشد و انکارش نکند، گرچه باز هم وقتی خرشان از پل بگذرد باز هم بیشترشان او را از یاد می‌برند چون اهل ذکر نیست ... انسان ظلوماً جهولاً باید ارزش افزوده‌ی «ذکر» را برای خودش ایجاد کند تا رشد کند، تا اهل عقلانیت شود، تا اهل قلب سلیم شود ... قرآن ذکر است، انبیا که بشارت‌دهنده و انذار کننده بوده‌اند همه ذکر بوده‌اند، اتفاقات زندگی همه در جهت عبرت گرفتن و متذکر شدن است، چنانکه در قرآن آمده که وقتی بدی می‌کنند بخشی از زشتی کارشان را به ایشان باز می‌گردانیم تا مگر متذکر شوند و باز گردند ... این جهل بخاطر فقدان ذکر است ... و فقدان ذکر هم امری عدمی است ... عالمی می‌گفت که وقتی در سوره‌ی حمد آمده است که «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ * صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ»، این به آن معنا نیست که یک عده بهشان نعمت داده شده و بقیه یا گمراه هستند و یا مورد غضب، بلکه نعمت به همه داده شد ولی یک عده قدرش را ندانستند و غفلت کردند و گمراه شدند و یک عده‌ی دیگر پا را فراتر گذاشتند و با نعمتی که به ایشان داده شده بود دشمنی هم کردند ...

حتیٰ تکبر که تقریباً ریشه‌ای‌ترین رذیله‌ی اخلاقی محسوب می‌شود و مثلاً ابلیس سر داشتن تکبر رانده شد، حتی تکبر هم نتیجه‌ی همین فراموشی و غفلت است ... کسی که یادش برود که مخلوق خداست و هر چه می‌داند را خدا بهتر از او می‌داند، کسی که فکر کند عددی هست و یادش برود که در مقابل خدا هیچ چیزی نیست، چنین کسی خودش در نظرش جلوه می‌کند و خودش را بزرگ می‌بیند و خیری اگر ببیند را برای خودش می‌خواهد و کار را ممکن است تا به جایی بکشاند که بگوید اصلاً به جای خدا بیایید و من را دوست داشته باشید و من را بپرستید ... اینها از غفلت است ... در قرآن کسی که اینطور بشود را می‌گوید که او هلاک شده است ... زنده شدن آن وقت چیزی مانند حالت یقظه است که شخص از خواب می‌پرد و می‌داند که هر چه دیده است خواب بوده است، هر چند که خوابش در حین خواب  دیدن واقعی به نظر می‌رسیده است هم مهم نیست الآن او می‌داند که آن موقع خواب بوده است ... وقتی شخص خود را در محضر خدا ببیند آن موقع حجت بر او تمام است و راهی برای انکار نیست، بعد که از آن حالت درآمد، وقتی دوباره گرفتار روزمرگی‌هایش شد، آن موقع است که باید این نور را در قلبش با قوت ذکر حفظ کند ... باید یادش بیاید که رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَـٰذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ بخاطر همین است که امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرموده‌اند که اصل هر شرّی جهل است ... جهل عجیب چیزی است ... دشمن اصلی ما غفلت ماست، و بزرگترین تجلی این غفلت در مخلوقی بوده است که تحت عنوان «جهل» معرفی می‌شود، با اینکه بجز جهل چه بسا نکات مثبت وجودی زیادی هم داشته بوده است، بلکه چه بسا خیلی دانا و عالم هم بوده است ... اگر علم نداشت و علمش در نظرش بزرگ جلوه نمی‌کرد مقابل خدا نمی‌ایستاد منم‌منم بکند ... هر چه خوبان داشته باشند را چه بسا او هم داشته، فقط یک چیز نداشته، و آن ذکر به میزان کافی بوده است ... و همین باعث شد که از ولایت خدا خارج شود و طغیان کند و دیگر به من و شما می‌گویند به او کافر شویم تا اهل نجات گردیم ...

بنام خدا.     باسلام.     نقل قول از باء خدا اول فقط عقل (اصل خیر) را خلق کرد و بعد جهل (اصل شر) را       ضمن تشکر از همه مطالبی که بیان فرمودید که بسیار هم مثمرثمرو مفید  بودند ، لطفا اگر  آیه یا سند و روایت و حدیثی در این باره که نقل قولش را کپی نمودم هم موجود است بیان نمایید؟   باتشکر.    

بسم الله الرحمن الرحیم، سلام جناب علم ایرانی،

لطفا اگر  آیه یا سند و روایت و حدیثی در این باره که نقل قولش را کپی نمودم هم موجود است بیان نمایید؟

خدا اول فقط عقل (اصل خیر) را خلق کرد و بعد جهل (اصل شر) را

مبنای این حرفم کم‌وبیش این سه روایت یا مشابه‌های آن بودند: ۱. اوَّلُ ما خَلَقَ اللهُ العقلُ ... ۲. قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنْ مَوَالِيهِ فَجَرَى ذِكْرُ الْعَقْلِ وَ الْجَهْلِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اعْرِفُوا الْعَقْلَ وَ جُنْدَهُ وَ الْجَهْلَ وَ جُنْدَهُ تَهْتَدُوا قَالَ سَمَاعَةُ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا نَعْرِفُ إِلَّا مَا عَرَّفْتَنَا فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْعَقْلَ وَ هُوَ أَوَّلُ خَلْقٍ مِنَ الرُّوحَانِيِّينَ‏ عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ مِنْ نُورِهِ فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ فَقَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى خَلَقْتُكَ خَلْقاً عَظِيماً وَ كَرَّمْتُكَ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِي قَالَ ثُمَّ خَلَقَ الْجَهْلَ مِنَ الْبَحْرِ الْأُجَاجِ ظُلْمَانِيّاً فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَلَمْ يُقْبِلْ فَقَالَ لَهُ اسْتَكْبَرْتَ فَلَعَنَهُ ثُمَّ جَعَلَ لِلْعَقْلِ خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ جُنْداً فَلَمَّا رَأَى الْجَهْلُ مَا أَكْرَمَ اللَّهُ بِهِ الْعَقْلَ وَ مَا أَعْطَاهُ أَضْمَرَ لَهُ الْعَدَاوَةَ فَقَالَ الْجَهْلُ يَا رَبِّ هَذَا خَلْقٌ مِثْلِي خَلَقْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ قَوَّيْتَهُ وَ أَنَا ضِدُّهُ وَ لَا قُوَّةَ لِي بِهِ فَأَعْطِنِي مِنَ الْجُنْدِ مِثْلَ مَا أَعْطَيْتَهُ فَقَالَ نَعَمْ فَإِنْ عَصَيْتَ بَعْدَ ذَلِكَ أَخْرَجْتُكَ وَ جُنْدَكَ مِنْ رَحْمَتِي قَالَ قَدْ رَضِيتُ ... ۳. محمد بن يعقوب: عن محمد بن يحيى، عن أحمد بن محمد، عن ابن محبوب، عن عبد الله بن سنان، قال: سمعت أبا عبد الله (عليه السلام) يقول: «إن الله خلق الخير يوم الأحد، و ما كان ليخلق الشر قبل الخير، و في يوم الأحد و الاثنين خلق الأرضين، و خلق أقواتها في يوم الثلاثاء، و خلق السماوات يوم الأربعاء و يوم الخميس، و خلق أقواتها يوم الجمعة، و ذلك قول الله عز و جل: خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ‏» روایت اول می‌گوید زمان (یا مرتبه‌ای) بوده است که عقل بوده است و مخلوق دیگری نبوده است ... روایت دوم می‌گوید عقل بود و جهل بود، اما هنوز جنود عقل و جنود جهل نبودند ... روایت سوم می‌گوید که خلقت خیر (عقل یا مطابق برخی روایات «وزیر عقل») مقدم بر خلقت آسمان‌ها و زمین بوده است و خلقت شر (جهل یا مطابق همان روایات «وزیر جهل») قبل از آن نبوده است، در این روایت البته تصریح نشده است که خلقت شر یا جهل هم مقدم بر خلقت آسمان‌ها و زمین بوده باشد، گرچه چنین برداشتی از روایت می‌شود ... اما احتمالاً چیزی که باعث تردید یا تعجب شما شده است خلقت جهل پیش از خلقت جنود عقل باشد، اگر عقل را همان نور محمدی صلی‌الله‌علیه‌وآله بگیریم و جنود آن را نور اهل بیت علیهم‌السلام و انبیاء و مرسلین و مؤمنین و ملائکه بگیریم ... چرا که در روایات دیگری داریم که خدا ابتدا نور محمدی صلی‌الله‌علیه‌وآله و علوی علیه‌السلام را خلق کرد و بعد سایر اهل بیت علیهم‌السلام را از نور ایشان خلق کرد قبل از آنکه آسمان‌ها و زمین و ملائکه و دیگران را خلق کند، اما الآن قبل از خلقت آسمان‌ها و زمین صحبت از خلقت کس دیگری هم به میان آمده است که به نظر می‌رسد خلقتش نباید مقدم بر سایر اهل بیت علیهم‌السلام و ملائکه و انبیاء و مرسلین بوده باشد، آن هم اگر به جای بحث تقدم زمانی که اهل کلام به آن تمایل دارند صحبت از تقدم رُتبی باشد که عرفا و فلاسفه به آن علاقمند هستند ... این تردید و سؤال شما الآن به نظر من هم کاملاً بجاست و تا بحال از این زاویه به این مطلب نگاه نکرده بودم، خدا خیرتان بدهد ... برای اینکه به نتیجه‌ی قابل اطمینانی در این زمینه برسیم باید تمام روایات مرتبط را بررسی کنیم، ولی همینطوری بر اساس همین سه روایت که آوردم مطلب جالب دیگری هم به چشم می‌خورد و آن اینکه در حدیث دوم صحبت از خلقت عقل و جهل از چیزهای دیگری به میان آمده است، یعنی خلقت آن‌ها لا من شیء نبوده است، ولو اینکه خلقت هر دو هم مقدم بر خلقت آسمان‌ها و زمین بوده باشد ... واقعیت این است که مطابق روایات ما فوق آسمان‌ها و دون زمین همچنان خلائق بسیارند، چنانکه آسمان‌ها و زمین نبودند و آب بود و کان عرشه علیٰ الماء ... و این در حالی است که خلقت نور محمدی صلی‌الله‌علیه‌وآله به قبل از خلقت حتیٰ عرش خدا برمی‌گردد ... بنابراین اینکه گفتم و گاه می‌گویند که عقل همان نور محمدی صلی‌الله‌علیه‌وآله است احتمالاً اشتباه باشد یا لااقل دقیق نباشد، به این معنا که حداقل از مرتبه‌ای به بعد این یکسان بودن اعتبار دارد ... اینکه در کتاب علل‌الشرایع آمده که عقل یک مَلَک است با این تفسیر بهتر هم فهمیده می‌شود ... با وجود ظاهراً اشتباه بودن آن مطلبی که گفتم، در نهایت، ظاهراً همچنان بتوان خیلی از بخش‌های آن پستم را بعد از بازنویسی معتبر دانست، ولی دیگر همه‌ی جزئياتی که گفتم درست نیستند و نیاز به اصلاح دارند ... و الله العالم از سؤال تذکرگونه‌اتان متشکرم              

سلام من اونطور که تا الان که عمر کردم فهمیدم همه به هم نیاز دارند ،  مثال : دیوانه به پزشک نیاز دارد و پزشک هم تا دیوانه نباشد درآمد ندارد. دزد به پلیس نیاز دارد و پلیس هم به دزد کودن به زرنگ نیاز دارد و زرنگ به کودن  و ...... اما من سوالم از جناب کارشناس اینه :  اون اول اول دقت کنید اون اول اول خلقت چه علتی باعث شد کودن به وجود بیاید و اون یکی زرنگ ، یعنی اون علت اولیه چه معیاری برای لیاقت کودنی و زرنگی در نظر گرفته؟ شانسی بوده ( تمام کارشناسان اینجا رد کردند ) ؟ برنامه ریزی بوده ( کارشناسان اینجا کمی اکراه دارند حقیقت را بیان کنند و سعی می کنند در بروند ) ؟ اگر از این دو تا هیچی نبوده پس چی بوده ؟؟!