جمع بندی تفاوت « انشالله» و « ان شاء الله» در نوشتن

با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد میقات

  با سلام ودرود «إِنْ شاءَ اللَّهُ» یعنی اگر خدا بخواهد؛ هرگاه خدا بخواهد «إِنْ» از ادات شرط است و به معنای اگر «شاءَ» فعل از ریشه «شَیَأَ» «اللَّهُ» فاعل و اسم جلاله خداوند   در قرآن این گونه آمده است: «إِنَّا إِنْ شاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُون‏» (بقره: 2/ 70) «إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ» (یوسف: 12/ 99) «سَتَجِدُني‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ صابِراً» (کهف: 18/ 69) «سَتَجِدُني‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحين‏» (قصص: 27/ 28) «سَتَجِدُني‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرين‏» (صافات: 37/ 102)

آیا گفتن ایشالله به جای ان شاءالله گفتن حرام است؟

  «ایشالله»؛ یک خطای محاوره ای و عرفی است و الا منظور گوینده، همان «إن شاء الله» است؛ لذا حرام نیست.  

آیا نوشتن انشالله که ظاهرا معنی "ما خدا را ایجاد کردیم" نعوذ با الله حرام است و نوشتن آن اشکال شرعی دارد؟ چون بیشتر اوقات بر طبق عادت انشالله را روی هم مینویسیم

  «انشالله»؛ این نیز خطای محاوره ای است، البته از نظر نوشتار، اشتباه و خطا است، ولی حرام نیست و معنای آن هم «ما خدا را ایجاد کردیم» نیست، زیرا؛   1. گوینده چنین قصدی ندارد که با گفتن این عبارت، منظورش بوجود آوردن و ایجاد کردن خداوند باشد؛ لذا اگر کسی بگوید او مرتکب حرام شده است؛ صحیح نیست.   2. از نظر ریشه لغوی، بین این دو، تفاوت هست: «شاء» (خواستن)، از ریشه « ش ی أ» است «إنشاء» (ایجاد کردن و به وجود آوردن)، از ریشه «ن ش أ» است لذا از نظر لغوی، دو واژه مستقل و جداگانه هستند، با معانی متفاوت.   3. «انشالله» معنایش «ما خدا را ایجاد کردیم» نیست، زیرا باید می گفت «أَنْشَأْنا»، نه «انشا» توجه داشته باشید که «أَنْشَأْنا»، یک کلمه است؛ ولی «إن شاء» یا «إنشاء»، ترکیب شده است از «إن» شرطیه + فعل «شاء»   نکته: در عربی به صورت «إن شاء الله» نوشته می شود ولی در فارسی ممکن است بعلت ساده نویسی «إنشاء الله» هم نوشته شود؛ این تفاوت، تفاوت ظاهری و در نوشتن است و الا مراد هر دو، یکی است.

متأ سفانه یکی از اشتباهاتی که در زبان محاوره ای در بین اکثر مردم رسم شده به کاربردن الفاظی است که ندانسته و نا آگاهانه به کار می بریم که معانی متفاوت و حتی ناپسندی دارند. همان طور که گفته شد به جای واژه  صحیح « ان شاء الله » الفاظ غلطی مثل ایشا الله و انشا الله. به کار می بریم که نشان از نا آگاهی و جهل ماست. خداوند متعال همه ما را ببخشاید.. ان شاءالله خداوند قادر و توانا به ما توفیق دهد بر دانایی و آگاهی خود بیفزاییم. 

جمع بندی پرسش: آیا گفتن «ایشالله» به جای «ان شاءالله»  و یا نوشتن «انشالله» که ظاهرا معنی "ما خدا را ایجاد کردیم" می دهد، حرام است و نوشتن آن اشکال شرعی دارد؟   پاسخ: «إِنْ شاءَ اللَّهُ» یعنی اگر خدا بخواهد؛ هرگاه خدا بخواهد «إِنْ» از ادات شرط است و به معنای اگر «شاءَ» فعل از ریشه «شَیَأَ» «اللَّهُ» فاعل و اسم جلاله خداوند در قرآن این گونه آمده است: «إِنَّا إِنْ شاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُون‏»(1)؛ «إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ»(2)؛ «سَتَجِدُني‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ صابِراً»(3)؛ «سَتَجِدُني‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحين‏»(4)؛ «سَتَجِدُني‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرين‏»(5) مطلب دیگر؛ «ایشالله»؛ یک خطای محاوره ای و عرفی است و الا منظور گوینده، همان «إن شاء الله» است؛ لذا حرام نیست. هم چنین «انشالله»؛ این نیز خطای محاوره ای است، البته از نظر نوشتار، اشتباه و خطا است، ولی حرام نیست و معنای آن هم «ما خدا را ایجاد کردیم» نیست، زیرا؛ 1. گوینده چنین قصدی ندارد که با گفتن این عبارت، منظورش بوجود آوردن و ایجاد کردن خداوند باشد؛ لذا اگر کسی بگوید او مرتکب حرام شده است؛ صحیح نیست. 2. از نظر ریشه لغوی، بین این دو، تفاوت هست: «شاء» (خواستن)، از ریشه « ش ی أ» است «إنشاء» (ایجاد کردن و به وجود آوردن)، از ریشه «ن ش أ» است لذا از نظر لغوی، دو واژه مستقل و جداگانه هستند، با معانی متفاوت. 3. «انشالله» معنایش «ما خدا را ایجاد کردیم» نیست، زیرا باید می گفت «أَنْشَأْنا»، نه «انشا» توجه داشته باشید که «أَنْشَأْنا»، یک کلمه است؛ ولی «إن شاء» یا «إنشاء»، ترکیب شده است از «إن» شرطیه + فعل «شاء» نکته: در عربی به صورت «إن شاء الله» نوشته می شود ولی در فارسی ممکن است بعلت ساده نویسی «إنشاء الله» هم نوشته شود؛ این تفاوت، تفاوت ظاهری و در نوشتن است و الا مراد هر دو، یکی است.   پی نوشت ها: 1. بقره: 2/ 70. 2. یوسف: 12/ 99. 3. کهف: 18/ 69. 4. قصص: 27/ 28. 5. صافات: 37/ 102.