حکم نقاشی و مجسمه سازی
تب‌های اولیه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
با توجه به لينک و متن ارائه شده ، ممنون ميشم پاسخ سوال ها رو بفرماييد:
http://www.askdin.com/showthread.php?t=42778
در متون روايي شيعه و سني روايات زيادي وارد شده كه دلالت مي‌كنند هركس صورتي ايجاد كند روز قيامت مكلف مي‌شود در آن روح بدمد و چون نمي‌تواند، عذاب مي‌شود.
به عنوان نمونه برقي از امام باقر (ع) روايت كرده است كه فرمود:
ان الذين يؤذون الله و رسوله هم المصوّرون يكلفون يوم القيامه ان ينفخوا فيها الروح..
يعني آنان كه خدا و رسول را آزار مي‌دهند همان صورتگرانند در روز قيامت مكلف مي‌شوند در ساخته‌هاي خود روح بدمند.
اين روايات در عين فراواني همگي از نظر سند ضعيف و غيرقابل اعتمادند؛ ولي با اين حال به خاطر كثرت، تعدد طريق و نقل در جوامع روايي شيعه و سني به نظر مي‌آيد مضمون آنها قابل اعتماد باشد و همين مقدار براي اعتماد به يك مضمون كافي است.
الان ، در بعضي رشته هاي هنري ، شاهد تدريس نقاشي و مجسمه سازي هستيم . در مدارس، نقاشي تدريس ميشه و درسي هست که در کارنامه ي پايان سال تحصيلي براي آن نمره قيد ميشه . گرچه به اسم (هنر) در کارنامه اومده ولي غالب همان نقاشي و رنگ آميزي هست.
بسياري از ما در کودکي با خمير يا گِل مجسمه و عروسک ساختيم . در بعضی رشته های دانشگاهی ، باید چند واحد مبانی هنرهای تجسمی رو پاس کنیم . رشته ی گرافیک که کاملا با طرح و نقش سر و کار داره .ولی از اینکه مجسمه سازی هم باید انجام بشه یا نه خبرندارم.
سوال اول:
آیا مجاز به انتخاب اینچنین رشته هایی هستیم ؟ یا اینکه اگر کراهت داره هم لطفا بیان بفرمایید.
سوال دوم:
در ادامه ي گزينه ي 3 در لینک ارائه شده ، آمده که :
نكته اصلي در تطبيق اين روايات، با مجسمه و نقاشي معمولي است. دقت در سياق اين احاديث نشان مي‌دهد كه موضوع آنها مجسمه و نقاشي معمولي نيست، زيرا برفرض كه نقاشي و مجسمه‌سازي حرام باشد، در عداد محرمات ديگر است، در حالي كه اين روايات درباره حرامي فوق‌العاده بحث مي‌كنند. چرا كه اين روايات از عذاب ابدي صورت ساز خبر مي‌دهند . او را عذاب مي‌كنند تا در آنها روح بدمد و او نمي‌تواند.. منظور از اين سخن اين است كه صورت ساز تا ابد مورد عذاب قرار مي‌گيرد. مي‌دانيم كه عذاب ابدي مناسب يك حرام معمولي نيست و همانطور كه مي‌دانيم مجسمه‌سازي معمولي در حدي نيست كه موجب آزار خدا و رسول باشد. بنابراين موضوع اين روايات نقاشي و مجسمه سازي معمولي نيست بلكه نقاشي و مجسمه‌اي است كه براي پرستش ساخته مي‌شوند. آیا می توان نتیجه گرفت که نقاشي و مجسمه سازي عادي مجاز است؟
سوال سوم:
الان نقاشی و طراحی تقریبا در هر گوشه و کناری دیده میشه. روی ظروف ، قالی ، پرده، پارچه و لباس ،،طراحی روی غذا ، شکلک هایی که در فضای مجازی هست ، انیمیشن ها و خیلی موارد دیگه که شامل طراحی و نقاشی میشه. حتی در مساجد هم از طرح گل روی کاشی کاری ها استفاده میشه. در لینکی که ارائه شد ، سوالی مطرح شده بود در رابطه طراحی غذا به شکل حیوان . آیا باید طوری غذا را تزیین کرد که کامل شبیه حیوان نشه ؟ مثلا دست یا پا نداشته باشه؟
سوال چهارم:
حکم کشیدن اشکال هندسی و طراحی نقشه های ساختمانی چیه ؟ آیا در این زمینه در احادیث نهی صورت گرفته؟
سوال پنجم:
حکم طراحی آناتومی بدن چیست ؟ همچنین طراحی چهره؟
در تمامی موارد ذکر شده ، منظور از طراحی ، هم طراحی انسان بوده و هم حیوان.
اگر ممکنه توضیح کلی بفرمایید که با نظر غالب یا همه ی مراجع منطبق باشه.
با تشکر
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
با توجه به لينک و متن ارائه شده ، ممنون ميشم پاسخ سوال ها رو بفرماييد:http://www.askdin.com/showthread.php?t=42778
در متون روايي شيعه و سني روايات زيادي وارد شده كه دلالت مي‌كنند هركس صورتي ايجاد كند روز قيامت مكلف مي‌شود در آن روح بدمد و چون نمي‌تواند، عذاب مي‌شود.
به عنوان نمونه برقي از امام باقر (ع) روايت كرده است كه فرمود:
ان الذين يؤذون الله و رسوله هم المصوّرون يكلفون يوم القيامه ان ينفخوا فيها الروح..
يعني آنان كه خدا و رسول را آزار مي‌دهند همان صورتگرانند در روز قيامت مكلف مي‌شوند در ساخته‌هاي خود روح بدمند.اين روايات در عين فراواني همگي از نظر سند ضعيف و غيرقابل اعتمادند؛ ولي با اين حال به خاطر كثرت، تعدد طريق و نقل در جوامع روايي شيعه و سني به نظر مي‌آيد مضمون آنها قابل اعتماد باشد و همين مقدار براي اعتماد به يك مضمون كافي است.
الان ، در بعضي رشته هاي هنري ، شاهد تدريس نقاشي و مجسمه سازي هستيم . در مدارس، نقاشي تدريس ميشه و درسي هست که در کارنامه ي پايان سال تحصيلي براي آن نمره قيد ميشه . گرچه به اسم (هنر) در کارنامه اومده ولي غالب همان نقاشي و رنگ آميزي هست.
بسياري از ما در کودکي با خمير يا گِل مجسمه و عروسک ساختيم . در بعضی رشته های دانشگاهی ، باید چند واحد مبانی هنرهای تجسمی رو پاس کنیم . رشته ی گرافیک که کاملا با طرح و نقش سر و کار داره .ولی از اینکه مجسمه سازی هم باید انجام بشه یا نه خبرندارم.
سوال اول:
آیا مجاز به انتخاب اینچنین رشته هایی هستیم ؟ یا اینکه اگر کراهت داره هم لطفا بیان بفرمایید.سوال دوم:
در ادامه ي گزينه ي 3 در لینک ارائه شده ، آمده که :
نكته اصلي در تطبيق اين روايات، با مجسمه و نقاشي معمولي است. دقت در سياق اين احاديث نشان مي‌دهد كه موضوع آنها مجسمه و نقاشي معمولي نيست، زيرا برفرض كه نقاشي و مجسمه‌سازي حرام باشد، در عداد محرمات ديگر است، در حالي كه اين روايات درباره حرامي فوق‌العاده بحث مي‌كنند. چرا كه اين روايات از عذاب ابدي صورت ساز خبر مي‌دهند . او را عذاب مي‌كنند تا در آنها روح بدمد و او نمي‌تواند.. منظور از اين سخن اين است كه صورت ساز تا ابد مورد عذاب قرار مي‌گيرد. مي‌دانيم كه عذاب ابدي مناسب يك حرام معمولي نيست و همانطور كه مي‌دانيم مجسمه‌سازي معمولي در حدي نيست كه موجب آزار خدا و رسول باشد. بنابراين موضوع اين روايات نقاشي و مجسمه سازي معمولي نيست بلكه نقاشي و مجسمه‌اي است كه براي پرستش ساخته مي‌شوند. آیا می توان نتیجه گرفت که نقاشي و مجسمه سازي عادي مجاز است؟سوال سوم:
الان نقاشی و طراحی تقریبا در هر گوشه و کناری دیده میشه. روی ظروف ، قالی ، پرده، پارچه و لباس ،،طراحی روی غذا ، شکلک هایی که در فضای مجازی هست ، انیمیشن ها و خیلی موارد دیگه که شامل طراحی و نقاشی میشه. حتی در مساجد هم از طرح گل روی کاشی کاری ها استفاده میشه. در لینکی که ارائه شد ، سوالی مطرح شده بود در رابطه طراحی غذا به شکل حیوان . آیا باید طوری غذا را تزیین کرد که کامل شبیه حیوان نشه ؟ مثلا دست یا پا نداشته باشه؟سوال چهارم:
حکم کشیدن اشکال هندسی و طراحی نقشه های ساختمانی چیه ؟ آیا در این زمینه در احادیث نهی صورت گرفته؟سوال پنجم:
حکم طراحی آناتومی بدن چیست ؟ همچنین طراحی چهره؟در تمامی موارد ذکر شده ، منظور از طراحی ، هم طراحی انسان بوده و هم حیوان.
اگر ممکنه توضیح کلی بفرمایید که با نظر غالب یا همه ی مراجع منطبق باشه.با تشکر
با سلام و احترام
1. انتخاب چنین رشته هایی به خودی خود اشکال ندارد و کراهتی یافت نشد
2.به نظر آیات عظام رهبری، سیستانی، مکارم نقاشی انسان و حیوان اشکال ندارد و ساختن مجسمه به نظر مقام معظم رهبری اشکال ندارد به نظر آیه الله سیستانی به احتیاط واجب جایز نیست و نظر مراجع در این مساله متفاوت است
3. تهیه غذای با اشکال حیوان اشکال ندارد
4. اشکال ندارد
5.طراحی همان حکم نقاشی را دارد و اشکال ندارد.
جهت اطلاع از روایات و صحت آن می توانید از کارشناسان حدیث راهنمایی بگیرید
پی نوشت :
استفتائات کتبی موجود از مراجع در پایگاه اطلاع رسانی جامعه الزهراء سایت فقه و معارف در بخش سرگرمی ها ذیل استفتای نقاشی ذی روح و مجسمه سازی به آدرس:
Www.pasokhbesoalat.ir
[FONT=arial]سلام
میشه لطفا حکم کشیدن نقاشی ها و مینیاتورهای مذهبی رو هم از نظر آیت الله بهجت بفرمایین؟
مثل ظهر عاشورای آقای فرشچیان و ....
سلام
میشه لطفا حکم کشیدن نقاشی ها و مینیاتورهای مذهبی رو هم از نظر آیت الله بهجت بفرمایین؟
مثل ظهر عاشورای آقای فرشچیان و ....
با سلام و احترام
به نظر آیه الله بهجت اگر ذي روح نيست مانع ندارد و نقاشي ذي‌روح تام خلاف احتياط است گرچه اظهر جواز آن است.
استفتائات کتبی موجود در آدرس:
http://www.pasokhbesoalat.ir/jozve.aspx?jId=44&nId=1292
ممنون از راهنماییتون.
سوال دیگر اینکه :
۱_ اینکه برخی قائل به حرمت یا کراهت نقاشی و مجسمه سازی هستند ، به چه دلیله ؟ به دلیل کثرت احادیث و تفسیر آنهاست؟ یا اینکه حرمت آن مثل حرمت شطرنج است و الان برخی از فقها با توجه به گذر زمان ، حکم به حلیت آن صادر کرده اند؟
۲_ منظور از ذی روح چیست؟
فقط انسان و حیوانات ذی روح محسوب می شوند یا گیاهان و هرچیزی که رشد و نمو داشته باشد ذی روح محسوب می شود ؟
فرق بین ذی روح و ذی روح تام چیست؟
۳_ ساختن عروسک و اسباب بازی در حکم ساختن مجسمه است؟
با تشکر
ممنون از راهنماییتون.سوال دیگر اینکه :
۱_ اینکه برخی قائل به حرمت یا کراهت نقاشی و مجسمه سازی هستند ، به چه دلیله ؟ به دلیل کثرت احادیث و تفسیر آنهاست؟ یا اینکه حرمت آن مثل حرمت شطرنج است و الان برخی از فقها با توجه به گذر زمان ، حکم به حلیت آن صادر کرده اند؟
۲_ منظور از ذی روح چیست؟
فقط انسان و حیوانات ذی روح محسوب می شوند یا گیاهان و هرچیزی که رشد و نمو داشته باشد ذی روح محسوب می شود ؟
فرق بین ذی روح و ذی روح تام چیست؟
۳_ ساختن عروسک و اسباب بازی در حکم ساختن مجسمه است؟
با تشکر
با سلام و احترام
1. قطعا یکی از موارد استنباط احکام شرعی و روایات معتبر است اما به عنوان تنها دلیل نیست البته برای دریافت پاسخ کامل تر می توانید از کارشناسان حدیث یا اعتقادی راهنمایی بگیرید.
2. ذی روح انسان و حیوان راقطعا شامل میشود درمورد گیاهان محل اختلاف نظر مراجع است که مشهور مراجع میگویند شامل نمیشود(1)
3. عروسک ساختن هم طبق نظر مراجع بزرگوار اختلافی است که به نظر مقام معظم رهبری اشکال ندارد برای اطاع از نظر سایر مراجع بصورت مستند و با مهر و امضای استفتا به آدرس در پی نوشت مراجعه نمایید(2)
پی نوشت:
1. http://www.pasokhbesoalat.ir/jozve.aspx?jId=44&nId=1292
2. http://www.pasokhbesoalat.ir/jozve.aspx?jId=44&nId=1292
همواره به سلامت باشید