گفتم : چگونه گريه نكنم ؛ در ميان امّت ، مثل تو نيست ، امّا در به رويت بسته است (يعنى از مقام اجتماعى و ثروت و مكنت برخوردار نيستى) امام (ع ) فرمود: اى عمرو! گريه نكن ؛ بيشترين غذاهاى پاكيزه و لذيذ را مى خوريم و لباس نرم مى پوشيم و حال آن كه اگر چنان شود كه تو مى گويى (رهبرى امت به دست ما بيفتد)، همانند امير مؤ منان (ع ) جز غذاهاى سخت و لباس خشن نخواهد بود و اگر جز اين باشد عاقبتى جز غل و زنجير آتشين نخواهد داشت .(306) از اين روايات استفاده مى شود كه هر چند در زمان ظهور زمينه براى استفاده از هر نوع لذت مادى فراهم مى شود، اما اهل بيت پيامبر كسانى هستند كه اگر به زعامت برسند، بيشتر از گذشته به دنيا پشت پا مى زنند و اين از وظايف و ويژگى هاى رهبرى امام معصوم است
با ظهور حضرت مهدى (عج ) مسير تاريخ دگرگون شده و فصل نوينى در زندگى انسان ها گشوده مى شود. آن روز اوج اقتدار مستضعفان مؤ من و خوارىِ ستمگران است . با تحقق ظهور، صلح و صفا، امنيت و عدالت ، رشد و شكوفايى ، توحيد و يكتاپرستى با جنگ و خونريزى ، ظلم و ستم و شرك و خرافه پرستى مبادله مى شوند و ثمره تلاش تمام پيامبران ، اوليا و اوصيا در آن روز آشكار مى گردد. در اين جا به بررسى بخشى از ابعاد حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) از ديدگاه روايات مى پردازيم .
با ظهور حضرت مهدى (عج ) دوران ستمگران به سر رسيده و زمين از لوث وجودشان پاكسازى مى شود. امام جواد(ع ) در اين باره فرمود: وقتى شمار لشكر مهدى (عج ) به ده هزار نفر رسيد، به فرمان خدا خروج مى كند و پيوسته دشمنان خدا را از دم تيغ مى گذراند تا آن كه خداوند از او خشنود شود.(307)
تمام نقاط زمين در سيطره حكومت امام مهدى (عج ) قرار مى گيرد و عدالتش بر همه جا سايه مى افكند. امام باقر(ع ) در مورد آيه )اَلَّذِينَ اِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِى الاَْرْضِ اَقَامُوا الصَّلوةَ وَ ءَاتَوُا الزَّكوةَ وَ اَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الاُْمُورِ)(308) فرمود: اين آيه درباره خاندان محمد(ص ) است ؛ در مورد مهدى (عج ) و يارانش مى باشد، خداوند آنان را فرمانرواى شرق و غرب زمين قرار مى دهد و دين آشكار مى گردد، خداوند به وسيله مهدى (عج ) و يارانش بدعت ها و باطل را مى ميراند، همان گونه كه سفيهان حق را ميرانده بودند تا اين كه نشانه اى از ستم باقى نماند. آنان به معروف ، فرمان داده ، از زشتى باز مى دارند و پايان امور از آن خداست .(309)
از ضرورى ترين نيازهاى انسان ، برقرارى امنيت و صلح و صفا در جامعه است . زندگى در محيط نا امن ، تلخ و دشوار است . با استقرار حكومت امام مهدى (عج ) و سركوبى اشرار و تبهكاران ، امنيت در حد عالى در سراسر گيتى برقرار مى شود و ثبات و آرامش روانى ، جاى اضطراب حاصل از ناامنى مى نشيند. امام باقر(ع ) فرمود: قائم (عج ) و يارانش مى جنگند تا همه به توحيد و يكتاپرستى رو آورند و چيزى را شريك خدا قرار ندهند. پيرزن ناتوان از شرق زمين به غرب آن مسافرت مى كند، بدون اين كه از ناحيه كسى آسيب ببيند...(310)
علم و دانش بشرى با تمام دستاوردها و مظاهر شگفت انگيزش ، هنوز دوران كودكى خود را سپرى مى كند و با تحقق ظهور امام مهدى (عج ) به بلوغ كامل مى رسد. امام صادق (ع ) فرمود: علم و دانش 27 حرف (شعبه و شاخه ) است و مجموع آنچه پيامبران آورده اند، دو حرف است . مردم تا روز ظهور بيش از آن دو حرف را نمى دانند، وقتى قائم (عج ) قيام كند، 25 حرف بقيه را بيرون آورده و در ميان مردم منتشر مى سازد و بدين سان مجموع 27 جزء دانش را نشر مى دهد.(311)
... مردم در زمان قائم (عج ) از حكمت برخوردار مى شوند تا آن جا كه زن در خانه اش به كتاب خدا و سنت پيامبر(ص ) قضاوت مى كند.(312) و نيز فرمود: هنگامى كه قائم ما قيام كند، دستش را بر سر بندگان مى نهد و به آن ، عقل هاشان جمع شده و افكار و انديشه شان كامل مى شود.(313) به طور خلاصه ، در پرتو هدايت امام مهدى (عج ) مردم با افكارى باز، همتى والا و بينشى وسيع پرورش مى يابند و يك انقلاب فكرى و علمى با امواجى گسترده در همه قشرهاى جامعه به وقوع مى پيوندد.
هم اكنون رشد جمعيت كره زمين ، زمزمه كمبود مواد غذايى در آينده را به وجود آورده است ، در زمان امام مهدى (عج ) خداوند بركات آسمان و زمين را به روى مردم مى گشايد و هيچ نوع قحطى در هيچ نقطه اى از زمين مشاهده نمى شود. حذيفه از پيامبر(ص ) اين گونه نقل مى كند: آب ها در دوران حكومت مهدى (عج ) فراوان مى شود، نهرها پر آب مى گردد، زمين خوراكى هاى خود را چند برابر مى كند و گنج هاى خود را بيرون مى دهد.(314) و نيز فرموده است : زمين گنج هايش را براى او (مهدى (عج )) خارج مى كند و وى مال و سرمايه بى شمار بين مردم پخش مى كند.(315) هم چنين از آن حضرت نقل شده است كه فرمود: باران به طور فراوان فرود مى آيد و زمين انواع گياهان خود را مى روياند.(316)
در عصر حكومت امام مهدى (عج ) شهرهاى وسيع و آباد، جاده هاى پهن و مساجد
امام باقر(ع ) فرمود: گنج هاى زمين براى قائم (عج) آشكارمى شود، سلطنت و حكومتش شرق و غرب زمين را فرا مى گيرد،خداوند به وسيله او دينش را بر تمام اديان چيره مى گرداند، گرچه براى مشركان ناپسند باشد و همه خرابى هاى زمين آباد مى گردد...(317) مفضل مى گويد: از امام صادق (ع ) شنيدم كه فرمود: وقتى قائم آل محمد(عج ) قيام كند، در پشت كوفه مسجدى بنا مى كند كه داراى هزار در است و خانه هاى كوفه به رودخانه كربلا مى پيوندند.(318) ابو بصير از امام باقر(ع ) چنين نقل كرده است : هنگامى كه قائم قيام كند... مساجد در عصر او همگى داراى ديوارهاى كوتاه و بدون كنگره خواهد بود، همان گونه كه در عصر رسول خدا(ص ) بود. او جاده هاى بزرگ و اصلى را توسعه مى دهد و به شصت ذراع مى رساند و تمام مساجدى را كه در مسير راه قرارگيرند، خراب مى كند...(319) از اين روايات استفاده مى شود كه در زمان قائم (عج )؛ در كنار آبادانى شهرها و راه ها، مساجد نيز توسعه يافته و آباد مى گردد؛ چرا كه با رهبرى آن حضرت ، مردم در مسير بندگى كه هدف آفرينش انسان است ، قرار مى گيرند و رفاه و آبادانى در خدمت فضايل و كمالات انسانى درمى آيد.
در پرتو ارشاد و تربيت امام مهدى (عج )، نفوس انسانى رشد و تكامل پيدا كرده و ارزش هاى اخلاقى به اوج خود مى رسد. شيعيان به امام باقر(ع ) عرض كردند: ما در كوفه گروه بسيارى هستيم . اگر شما فرمان دهى ، همه فرمان برند و از شما پشتيبانى و حمايت خواهند كرد.
آيا چنين هست كه يكى از اين گروه بيايد و آنچه نياز دارد، از جيب برادرش بردارد؟ گفتند: نه . فرمود: پس اين گروه (كه در راه دادن مال به يكديگر اين گونه بخل مى ورزند) براى دادن خون خويش (در راه اصلاح جامعه ) بخيل تر خواهند بود. مردم هم اكنون در صلح و زندگى مسالمت آميزند؛ از مردم همسر مى گيريم و به آنان همسر مى دهيم ، از يكديگر ارث مى بريم ، حدود را بر آنان اقامه مى كنيم ؛ امانتشان را بازمى گردانيم (يعنى زندگى مردم در همين حد است و نه كاملاً اسلامى ) امّا با قيام قائم (عج ) آنچه هست ، دوستى و يگانگى است تا آن جا كه هر كس هر چه نياز دارد، از جيب برادرش بدون هيچ ممانعتى برمى دارد.(320)
کاربر مهمان خوش آمدید
گفتم : چگونه گريه نكنم ؛ در ميان امّت ، مثل تو نيست ، امّا در به رويت بسته است (يعنى از مقام اجتماعى و ثروت و مكنت برخوردار نيستى)
امام (ع ) فرمود:
اى عمرو! گريه نكن ؛ بيشترين غذاهاى پاكيزه و لذيذ را مى خوريم و لباس نرم مى پوشيم و حال آن كه اگر چنان شود كه تو مى گويى (رهبرى امت به دست ما بيفتد)، همانند امير مؤ منان (ع ) جز غذاهاى سخت و لباس خشن نخواهد بود و اگر جز اين باشد عاقبتى جز غل و زنجير آتشين نخواهد داشت .(306)
از اين روايات استفاده مى شود كه هر چند در زمان ظهور زمينه براى استفاده از هر نوع لذت مادى فراهم مى شود، اما اهل بيت پيامبر كسانى هستند كه اگر به زعامت برسند، بيشتر از گذشته به دنيا پشت پا مى زنند و اين از وظايف و ويژگى هاى رهبرى امام معصوم است
با ظهور حضرت مهدى (عج ) مسير تاريخ دگرگون شده و فصل نوينى در زندگى انسان ها گشوده مى شود. آن روز اوج اقتدار مستضعفان مؤ من و خوارىِ ستمگران است . با تحقق ظهور، صلح و صفا، امنيت و عدالت ، رشد و شكوفايى ، توحيد و يكتاپرستى با جنگ و خونريزى ، ظلم و ستم و شرك و خرافه پرستى مبادله مى شوند و ثمره تلاش تمام پيامبران ، اوليا و اوصيا در آن روز آشكار مى گردد.
در اين جا به بررسى بخشى از ابعاد حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) از ديدگاه روايات مى پردازيم .
با ظهور حضرت مهدى (عج ) دوران ستمگران به سر رسيده و زمين از لوث وجودشان پاكسازى مى شود.
امام جواد(ع ) در اين باره فرمود:
وقتى شمار لشكر مهدى (عج ) به ده هزار نفر رسيد، به فرمان خدا خروج مى كند و پيوسته دشمنان خدا را از دم تيغ مى گذراند تا آن كه خداوند از او خشنود شود.(307)
...
تمام نقاط زمين در سيطره حكومت امام مهدى (عج ) قرار مى گيرد و عدالتش بر همه جا سايه مى افكند.
امام باقر(ع ) در مورد آيه )اَلَّذِينَ اِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِى الاَْرْضِ اَقَامُوا الصَّلوةَ وَ ءَاتَوُا الزَّكوةَ وَ اَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الاُْمُورِ)(308) فرمود:
اين آيه درباره خاندان محمد(ص ) است ؛ در مورد مهدى (عج ) و يارانش مى باشد، خداوند آنان را فرمانرواى شرق و غرب زمين قرار مى دهد و دين آشكار مى گردد، خداوند به وسيله مهدى (عج ) و يارانش بدعت ها و باطل را مى ميراند، همان گونه كه سفيهان حق را ميرانده بودند تا اين كه نشانه اى از ستم باقى نماند. آنان به معروف ، فرمان داده ، از زشتى باز مى دارند و پايان امور از آن خداست .(309)
از ضرورى ترين نيازهاى انسان ، برقرارى امنيت و صلح و صفا در جامعه است . زندگى در محيط نا امن ، تلخ و دشوار است . با استقرار حكومت امام مهدى (عج ) و سركوبى اشرار و تبهكاران ، امنيت در حد عالى در سراسر گيتى برقرار مى شود و ثبات و آرامش روانى ، جاى اضطراب حاصل از ناامنى مى نشيند.
امام باقر(ع ) فرمود:
قائم (عج ) و يارانش مى جنگند تا همه به توحيد و يكتاپرستى رو آورند و چيزى را شريك خدا قرار ندهند.
پيرزن ناتوان از شرق زمين به غرب آن مسافرت مى كند، بدون اين كه از ناحيه كسى آسيب ببيند...(310)
علم و دانش بشرى با تمام دستاوردها و مظاهر شگفت انگيزش ، هنوز دوران كودكى خود را سپرى مى كند و با تحقق ظهور امام مهدى (عج ) به بلوغ كامل مى رسد.
امام صادق (ع ) فرمود:
علم و دانش 27 حرف (شعبه و شاخه ) است و مجموع آنچه پيامبران آورده اند، دو حرف است . مردم تا روز ظهور بيش از آن دو حرف را نمى دانند، وقتى قائم (عج ) قيام كند، 25 حرف بقيه را بيرون آورده و در ميان مردم منتشر مى سازد و بدين سان مجموع 27 جزء دانش را نشر مى دهد.(311)
...
... مردم در زمان قائم (عج ) از حكمت برخوردار مى شوند تا آن جا كه زن در خانه اش به كتاب خدا و سنت پيامبر(ص ) قضاوت مى كند.(312)
و نيز فرمود:
هنگامى كه قائم ما قيام كند، دستش را بر سر بندگان مى نهد و به آن ، عقل هاشان جمع شده و افكار و انديشه شان كامل مى شود.(313)
به طور خلاصه ، در پرتو هدايت امام مهدى (عج ) مردم با افكارى باز، همتى والا و بينشى وسيع پرورش مى يابند و يك انقلاب فكرى و علمى با امواجى گسترده در همه قشرهاى جامعه به وقوع مى پيوندد.
هم اكنون رشد جمعيت كره زمين ، زمزمه كمبود مواد غذايى در آينده را به وجود آورده است ، در زمان امام مهدى (عج ) خداوند بركات آسمان و زمين را به روى مردم مى گشايد و هيچ نوع قحطى در هيچ نقطه اى از زمين مشاهده نمى شود.
حذيفه از پيامبر(ص ) اين گونه نقل مى كند:
آب ها در دوران حكومت مهدى (عج ) فراوان مى شود، نهرها پر آب مى گردد، زمين خوراكى هاى خود را چند برابر مى كند و گنج هاى خود را بيرون مى دهد.(314)
و نيز فرموده است :
زمين گنج هايش را براى او (مهدى (عج )) خارج مى كند و وى مال و سرمايه بى شمار بين مردم پخش مى كند.(315)
هم چنين از آن حضرت نقل شده است كه فرمود:
باران به طور فراوان فرود مى آيد و زمين انواع گياهان خود را مى روياند.(316)
در عصر حكومت امام مهدى (عج ) شهرهاى وسيع و آباد، جاده هاى پهن و مساجد
...
امام باقر(ع ) فرمود:
گنج هاى زمين براى قائم (عج) آشكارمى شود، سلطنت و حكومتش شرق و غرب زمين را فرا مى گيرد،خداوند به وسيله او دينش را بر تمام اديان چيره مى گرداند، گرچه براى مشركان ناپسند باشد و همه خرابى هاى زمين آباد مى گردد...(317)
مفضل مى گويد:
از امام صادق (ع ) شنيدم كه فرمود:
وقتى قائم آل محمد(عج ) قيام كند، در پشت كوفه مسجدى بنا مى كند كه داراى هزار در است و خانه هاى كوفه به رودخانه كربلا مى پيوندند.(318)
ابو بصير از امام باقر(ع ) چنين نقل كرده است :
هنگامى كه قائم قيام كند... مساجد در عصر او همگى داراى ديوارهاى كوتاه و بدون كنگره خواهد بود، همان گونه كه در عصر رسول خدا(ص ) بود. او جاده هاى بزرگ و اصلى را توسعه مى دهد و به شصت ذراع مى رساند و تمام مساجدى را كه در مسير راه قرارگيرند، خراب مى كند...(319)
از اين روايات استفاده مى شود كه در زمان قائم (عج )؛ در كنار آبادانى شهرها و راه ها، مساجد نيز توسعه يافته و آباد مى گردد؛ چرا كه با رهبرى آن حضرت ، مردم در مسير بندگى كه هدف آفرينش انسان است ، قرار مى گيرند و رفاه و آبادانى در خدمت فضايل و كمالات انسانى درمى آيد.
در پرتو ارشاد و تربيت امام مهدى (عج )، نفوس انسانى رشد و تكامل پيدا كرده و ارزش هاى اخلاقى به اوج خود مى رسد.
شيعيان به امام باقر(ع ) عرض كردند:
ما در كوفه گروه بسيارى هستيم . اگر شما فرمان دهى ، همه فرمان برند و از شما پشتيبانى و حمايت خواهند كرد.
...
آيا چنين هست كه يكى از اين گروه بيايد و آنچه نياز دارد، از جيب برادرش بردارد؟
گفتند: نه .
فرمود:
پس اين گروه (كه در راه دادن مال به يكديگر اين گونه بخل مى ورزند) براى دادن خون خويش (در راه اصلاح جامعه ) بخيل تر خواهند بود. مردم هم اكنون در صلح و زندگى مسالمت آميزند؛ از مردم همسر مى گيريم و به آنان همسر مى دهيم ، از يكديگر ارث مى بريم ، حدود را بر آنان اقامه مى كنيم ؛ امانتشان را بازمى گردانيم (يعنى زندگى مردم در همين حد است و نه كاملاً اسلامى ) امّا با قيام قائم (عج ) آنچه هست ، دوستى و يگانگى است تا آن جا كه هر كس هر چه نياز دارد، از جيب برادرش بدون هيچ ممانعتى برمى دارد.(320)
292- غيبت نعمانى ، ص 157.