((رفتارهاى, عملى, امام جواد عليه السلام))

[=Century Gothic]فصل اول : زيباييهاى رفتارى و شخصى

لباس امام جواد عليه السلام
مطابق آن چه از روايات استفاده مى شود، امام جواد عليه السلام نيز مانند ساير مردم ، از گونه هاى مختلف لباس و پوشاك به مناسبت هاى گوناگون استفاده مى كرده است ، به طور نمونه در حالت عادى پيراهن كتانى و روپوش كتانى و كفش سفيد مى پوشيد، و عمامه اى به سر مى گذاشت2 ؛ ولى اين لباسها گاهى به مناسبت هاى مختلف تغيير مى كرد و يا رنگ آنها عوض مى شد، مثلا امام در روز شهادت پدر بزرگوارش امام رضا عليه السلام روپوش سفيد بر تن و عمامه اى سياه بر سر داشت3 ، و گاهى اصحاب آن حضرت ، او را مى ديدند كه دو پيراهن بر تن و يك لنگ همانند لنگ احرام بر كمر بسته و عمامه اى كه داراى دو تحت الحنك ، يكى از جلو و يكى از پشت مى باشد، بر سر گذارده است4
.
[=Century Gothic]انگشتر موروثى
يكى از خدمتگذاران امام رضا و امام جواد عليها السلام كه به طور دائم در خدمت آنها بوده و حتى امام جواد عليه السلام را در سنين كودكى ، در محضر پدرش ، روى گردن خويش سوار نموده و به دور خانه خدا طوافش ‍ مى داد، شخصى به نام موفق است .
او مى گويد: روزى در محضر امام جواد عليه السلام بودم ، انگشترى را كه در انگشت مبارك داشت به من نشان داده و فرمود: اين انگشتر را مى شناسى ؟
گفتم : آرى ، نقش آن را مى شناسم ، اما شكل و صورتش برايم آشنا نيست !
با دقت بيشتر متوجه شدم ، همه ى اجزإ انگشتر از جنس نقره است و نگين گردى كه روى آن جمله ى ((حسبى الله )) حكّاكى شده ، در قسمت فوقانى آن خود نمايى مى كند.
گفتم : انگشتر كيست ؟
امام عليه السلام فرمود: انگشتر پدرم امام رضا عليه السلام است !
گفتم : چگونه به دست شما رسيده است ؟
فرمود: چنان كه زمان وفات پدرم فرا رسيد آن را به من داده و فرمود: فرزندم ! هيچ گاه اين انگشتر را از دست خود بيرون نياور، تا آن را به دست فرزندت و امام پس از خودت ((على ))(امام هادى عليه السلام ) برسانى 5 .

[=Century Gothic]ادامه دارد.......!

انگشتر سليمان
حسين فرزند امام كاظم عليه السلام و عموى امام جواد عليه السلام مى گويد: انگشترى نقره اى در انگشت و دست امام جواد عليه السلام ديدم ، گفتم : شخصيتى مانند شما انگشترى اين چنين به دست مى كند؟
فرمود: تعجب نكن ، اين انگشتر حضرت سليمان است1 .
در برخى از روايات ، گونه هاى ديگرى از نقش انگشتر براى امام عليه السلام نقل شده است :
حسين بن خالد روايت مى كند كه نقش انگشتر امام عليه السلام ((حسبى الله حافظى )) بوده است 2.
برخى نقش انگشتر امام عليه السلام را مانند نقش انگشتر پدرش ((العزّة لله ))،3 و برخى ((نعم القادر الله ))4 ذكر كرده اند.

مركب سوارى امام
براى امام جواد عليه السلام دو نوع مركب سوارى نقل شده است ، برخى گفته اند: دراز گوشى داشت كه بر آن سوار مى شد5، و برخى گفته اند: قاطرى داشت و بر آن سوار مى شد6.

1- سعد السعود: 236، س 13. بحارالانوار: 26/222، ح 48. مستدرك الوسائل : 3/284، ح 3596.
2- مكارم الاخلاق : 85.
3- دلايل الامامه : 397.
4- فصول المهمّه : 266.
5- كافى : 1/493، ح 2.
6- كشف الغمّة : 2/363

ادامه دارد.......!

مسواك ، حجامت ، خضاب

از جمله خصوصيات همه ى معصومان و الگوهاى رفتارى بزرگان دين ، توجه به مسايل بهداشتى مى باشد، امام جواد عليه السلام به مساله ى مسواك كردن دندان ها بسيار اهميت مى داد.
راوى مى گويد: به محضر امام وارد شدم ، و آن را ديدم كه در حال نشسته مشغول مسواك كردن دندان هايش مى باشد.1
در روايت آمده است كه امام عليه السلام در زمان مامون ، به دنبال شخصى حجامتگر فرستاد و از او خواست تا بدن وى را آنگونه كه او مى گويد حجامت كند، حجامتگر نيز به فرموده ى امام عمل كرد.2
احمد بن عبدوس بن ابراهيم مى گويد: امام جواد عليه السلام را در حال خروج از حمام ديدم كه از فرق سر تا پاى وى ، مانند گل به رنگ حنا در آمده كه از خضاب كردن وى حكايت مى كرد.3

غذاها و آداب غذا خوردن
امام جواد عليه السلام نيز مانند ساير انسان ها از نعمت هايى كه خداوند براى انسان آفريده است ، استفاده مى نمود، البته بايد توجه داشتم باشيم كه خوب است آدمى مراقب غذاهاى خود و فرزندانش باشد، مطابق آن كه روايت شده امام رضا عليه السلام بسيار مراقب غذا خوردن فرزندش امام جواد بود، و در كودكى موز را از پوستش جدا مى كرد، و مغزش را به او مى خوراند4،
و زمانى كه به خراسان مسافرت نمود و فرزندش در مدينه بود، براى اصحاب و يارانش نامه مى نوشت و به آنان نسبت به كيفيت تغذيه ى فرزند خويش ، توصيه هاى لازم را بيان مى فرمود.5
از جمله آدابى كه در زندگى بسيارى از امامان معصوم به چشم مى آيد، همراهى و هم نشينى آنان با اصحاب و يارانش مى باشد، على بن مهزيار مى گويد: روزى به همراه امام جواد عليه السلام غذا مى خورديم ، كه پرنده ى بريانى را براى ما آوردند و ما هم خورديم ، و امام فرمود: غذاى مباركى بود.6
در نقلى ديگر نيز آمده كه امام جواد عليه السلام در ميان ميوه ها به انگور رازقى بسيار علاقه مند بود.7
روايت شده است : روزى كه امام جواد عليه السلام به مدينه آمد، با گروهى از اصحاب و يارانش هم سفره شده و با آنان غذا مى خورد، و پس از غذا دستان مباركش را كه چرب شده بود شست ، سپس پيش از آنكه دستانش را با حوله خشك كند، سر و صورت خود را مسح نمود و اين دعا را خواند: ((اللهم اجعلنى ممّن لا يرهق وجهه قتر ولا ذلّة )).8
يكى از زيباييهاى اخلاق اجتماعى ، پذيرش دعوت ديگران است ، امام جواد عليه السلام نيز چنان چه با دعوت ديگران مواجه مى شد و براى وى محذورى ايجاد نمى كرد، مى پذيرفت ؛ روايت شده كه روزى معتصم عباسى از امام جواد دعوت نمود تا به مجلس وى برود، ولى ابتدا با ممانعت امام مواجه شد.
گفت : من شما را به صرف غذا دعوت نمودم و دوست دارم به منزل من وارد شويد، پاى بر فرش خانه ى من بگذاريد تا بدين وسيله ، زندگى من متبرك شود.
اگر چه پر واضح است كه اين گونه سخن پراكنى خليفه ى عباسى حاكى از نقشه هاى شوم وى دارد، نه از قصد قربت وى ، ولى امام عليه السلام چون با اصرار وى مواجه شد پذيرفت و دعوت او را اجابت نمود.9

1- مهج الدعوات : 52.
2- مناقب ابن شهر آشوب : 4/389.
3- كافى : 6/509، ح 4. وسايل الشيعه : 2/73، ح 1522، تهذيب : 1/376، ضمن ح 1161. بحارالانوار: 50/95، ح 8. حلية الابرار: 4/619، ح 7.
4- كافى : 6/360، ح 3.
5- كافى : 6/307، ح 13.
6- كافى : 6/312، ح 5.
7- اثبات الوصية : 227.
8- محاسن (برقى ): 2/426، ح 234. بحارالانوار: 63/358، ح 27. وسايل الشيعه : 24/345، ح 30737.
9- تفسير عباسى : 1/319، ح 109.
ادامه دارد.......!

رفتارهاى عبادتى

نماز مخصوص امام جواد عليه السلام
براى بسيارى از امامان معصوم نمازهاى مخصوصى روايت شده است كه بعضى را خودشان مى خوانند و بعضى ديگر توصيه شده كه بخوانند و پاداش آن را به آنان هديه كنند.
براى امام جواد عليه السلام نيز گونه هاى مختلفى از نماز نقل شده است .
مرحوم سيد بن طاووس مى نويسد: نماز امام جواد عليه السلام دو ركعت است كه در هر ركعت آن يك بار سوره ى حمد و هفتاد مرتبه سوره ى اخلاص خوانده مى شود(1).

مرحوم راوندى مى نويسد: نماز امام چهار ركعت است و در هر ركعت يك بار سوره ى حمد و چهار بار سوره ى اخلاص ، و پس از نماز، يكصد بار صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام مى فرستى ، و سپس حاجت خود را طلب مى كنى (2).

مطابق نقل مرحوم كفعمى نماز امام جواد دو ركعت است كه در هر ركعت يك بار سوره ى حمد و چهل بار سوره ى توحيد خوانده مى شود و يكصد بار سلام و صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام مى فرستد.
مرحوم راوندى نقل مى كند كه شايسته است ، انسان در روز دوشنبه چهار ركعت نماز به خواند و به امام جواد عليه السلام هديه كند(3).
احمد بن عبدالله بجلى روايت مى كند، هر كسى نماز بخواند و پاداش آن را نه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم و امير مؤ منان عليه السلام و اوصياى بعد از وى هديه كند، خداوند چند برابر آن را به وى پاداش خواهد داد، و پيش از آن كه جانرا به جان آفرين تسليم كند به وى گفته مى شود: اى فلانى ! هديه و پاداش نماز تو به ما رسيد، و امروز وقت جبران آن فرا رسيده است ، پس خوشحال باش كه چشمت به آن چه خدا برايت مهيا ساخته ، روشن خواهد شد، گوارا باد بر تو، آن چه در پيش دارى .
راوى مى گويد: گفتم : چگونه نمازم را به آنان هديه كنم ؟
فرمود: نيت مى كنى كه پاداش نمازت براى آنان باشد، و نمازت را همانند نماز واجب با هفت تكبير و يا سه تكبير و يا يك تكبير در هر ركعت آغاز مى كنى ، و در ركوع و سجده پس از ذكر واجب ، اين جمله را سه بار مى گويى : صلى الله على محمد و آله الطيبين الطاهرين .
و پس از تشهد و سلام مى گويى : اللهم اءنت السلام و منك اسلام ، يا ذاالجلال والاكرام ، صل على محمد الطيبين الطاهرين الاءخيار، و اءبلغهم منى اءفضل التحية و السلام ....
و سپس چنان چه خواستى پاداش نمازت را به امام جواد عليه السلام هديه كنى سه بار بگو: اللهم ان هاتين الركعتين هدية منى الى عبدك و ابن عبدك ، ووليك و ابن وليك ، سبط نبيك فى اءرضك ، و حجتك على خلقك ، يا ولى المؤ منين (4).

1- توبه : 9/80.
2- دلائل الامامة : 384 ح 342. هداية الكبرى : 295. مشارق انوار اليقين : 98. مناقب ابن شهر آشوب : 4/387. مدينة المعاجز: 7/264، ح 2312. حليه الابرار: 4/534 ح 2. بحار الانوار: 50/8، ضمن ح 9، و 108، ح 27.تفسير برهان : 3/127،ح 5.
3- كافى : 1/384 ح 7، و494 ح 4 بصائر الدرجات : ص 258، ح 10. ارشاد مفيد: ص 325، س 22 كشف الغمه : مناقب ابن شهر آشوب : 4/389. خرايج و جرايح : 1/384: ح 14. الثاقب فى المناقب : ص 513، ح 439. اثبات الوصيه : ص 218. مجمع البيان : 3/506. تاءويل الايات الظاهره : ص 296. اعلام الوردى : 2/99. مدينه المعاجر: ج 7، ص 279، ح 2323. حليه الابرار: 4/543، ح 1. اثبات الهداه : 3/329، ح 4. وافى : 2/378 861. و3/827، ح 1436. تفسير برهان : 3/7، ح . نور الثقلين : 3/325، ح 32. بحار الانوار: 50/37، ح 1، 25/100، ح 1.
4- كافى : 1/383، ح 4. بحارالانوار: 25/102، ح 5.