مانیتورها..قاتلین چشم ها
تبهای اولیه
امروزه بسیاری از ما ساعات کاری خود را مقابل صفحه مانیتور سپری می کنیم و وقتی به خانه می رسیم هم خستگی تن خود را جلوی صفحه تلوزیون (یا مجددا مانیتور کامپیوتر) به در می کنیم، اما با خستگی چشمهایمان چه کنیم؟
[/HR]خستگی و حتی درد چشمها در برابر مانیتور یکی از شایعترین مشکلاتی است که کاربران کامپیوتر با آن مواجه اند. مساله ای که بعضی وقتها ممکن است حتی مانع از فعالیت عادی و یا خوابیدن هم بشود. شاید شما هم قبلا گرفتار چنین مشکلی شده اید و حتی به دنبال راه حلی برای آن هم گشته اید. اما چه کار باید کرد؟
اولین کار این است که "خستگی چشمها" را بشناسیم. یا آنگونه که این روزها مرسوم است: خستگی چشمها را از نو تعریف کنیم!
[h=2]شناخت "خستگی چشمها"
[/h]تشخیص علائم خستگی چشمها بسیار آسان است، اما چیزی که کمی سخت است، یافتن ارتباط بین این علائم و خستگی چشمهاست. چون این علائم بسیار غیراختصاصی و رایج هستند. مثلا سردرد، احساس سنگینی سر، سرگیجه یا پرش عضلات اطراف چشم و پلک می تواند نشانه ای از خستگی چشم باشد. همچنین ممکن است درد و سوزش چشمها (حتی وقتی که چشمها را می بندیم) و احساس سنگینی چشم و حتی تهوع هم علامت خستگی چشم باشند. اما مساله این است که ما بیشتر اوقات به جای توجه به این علائم که چشم برای ما می فرستد، آنها را تقصیر کم خوابی یا استرس کار و خستگی روزمره می دانیم و اهمیتی برای آنها قائل نمی شویم.
[h=2]چطور از دست خستگی چشم خلاص شویم؟
[/h]به چشمهایتان زنگ تفریح بدهید: بعضی وقتها بلند شدن از جلوی کامپوتر خیلی سخت است اما بهتر است هر نیم ساعت که با کامپیوتر کار می کنید، چند دقیقه ای به چشمانتان استراحت بدهید، بروید و یک نوشیدنی برای خودتان بیاورید. با کسی که قرار است پروژه ای را تحویلش بدهید کمی تلفنی صحبت کنید. از پنجره به بیرون نگاهی بیندازید یا هر کار دیگری که مستلزم نگاه کردن به صفحه مانیتور نباشد انجام بدهید. چشم شما قدرشناسی خود را نشان خواهد داد و کمتر بهانه خواهد گرفت.
[h=2]از نرم افزارها ها برای یادآوری استفاده کنید:
[/h]تعداد زیادی از اپلیکیشن های یادآور سلامت برای گیکهای محترم عرضه شده اند. مثلا: Awareness, WorkRave, Time Out, و ProtectYourVision. کار همه آنها این است که گاه به گاه به شما یاد آوری می کنند که این اطراف چیزی غیر از مانیتور و کامپیوتر هم هست و بهتر است لحظاتی به چشمان خود استراحت بدهید.
[h=2]قانون 20-20-20
[/h]برای بخاطر سپاری بهتر و رفع خستگی چشمها، عده ای قانون 20-20-20 را پیشنهاد می کنند که به این صورت بیان می شود. هر 20 دقیقه، 20 ثانیه به جایی در 20 قدمی خود نگاه کنید (این 20 قدم چیزی حدود 6-7 متر می شود) اما من ترجیح می دهم این قانون را به این صورت اصلاح کنم: هر 20 دقیقه 20 ثانیه به فاصله دور نگاه کنید و 20 قدم هم راه بروید. اینطوری هم از خستگی چشمها در امان خواهید بود و هم درد کمر و کتف و شانه ها کمتر به سراغتان می آید. چون توصیه شده است که بعد از مدتی نشستن، بهتر است چند قدم راه بروید.
[h=2]
چشمها را باید شست؟
[/h]بله چشمها را باید شست، البته خود چشم بلد است این کار را انجام بدهد. پلک زدن مرتب، عمل شستشوی چشم را با استفاده از ماده پاک کننده و محافظ فوق العاده ای به نام اشک انجام می دهد. اما متاسفانه وقتی به شدت به چیزی خیره شده اید (مثلا یه صفحه مانیتور) دفعات پلک زدن بسیار کم می شوند و این چیزی است که اصلا خوب نیست و بعد از مدتی ممکن است اشک کاربر محترم را در بیاورد.بهتر است گهگاه چشمانتان را برای چند ثانیه ببندید یا چند بار عمدا پلک بزنید.
[h=2]عادت های خوب برای چشم
[/h]وقتی شروع به استفاده از قانون 20-20-20 کردید، سعی کنید اینکار را مرتب انجام دهید. در ضمن می توانید این قانون را طوری اصلاح کنید که با شرایط شما سازگارتر باشد. ادامه دار بودن این استراحت بسیار مفیدتر از انجام دقیق آن هر 20 دقیقه یکبار است. همچنین بهتر است نور صفحه نمایش را متناسب با شرایط خودتان و روشنایی محیط تنظیم کنید.بعضی نرم افزارها مانند Flux می توانند کار تنظیم روشنایی صفحه در طول روز را برایتان انجام دهند. همچنین بهتر شدن شرایط زیستی محیط کار شما نظیر تنظیم روشنایی و تهویه مناسب و حتی دکوراسیون و رنگ بندی خوب؛ می تواند تاثیر زیادی در بهبود سلامت بدن و چشمهایتان داشته باشد. حتی یک تغییر کوچک هم می تواند کمک بزرگی باشد.
نهایتا اینکه، بهتر است در غیر از ساعات کاری استفاده از صفحه نمایش را محدود کنید. دل کندن از تکنولوژی اطلاع رسانی خیلی سخت است ولی یک قدم زدن معمولی می تواند در سلامت و روحیه شما تاثیری بگذارد که به چند دقیقه دوری از صفحه مانیتورتان می ارزد.
[h=2]پنج راه برای کاهش خستگی چشم هنگام کار با کامپیوتر[/h]
[h=2]وضعیت قرارگیری مانیتور خود را تنظیم کنید[/h] تنظیم صحیح وضعیت قرارگیری مانیتور میتواند خستگی چشم را به میزان زیادی کم کند. مانیتور باید به گونهای قرار گیرد که فاصله آن از چشم شما بین 50 تا 75 سانتیمتر باشد.
ضمنا بالاترین قسمت مانیتور باید هم سطح و در راستای چشم شما باشد. به گونهای که نگاهتان هنگام کار با مانیتور باید رو به پایین باشد نه بالا.
[h=2]نورپردازی را به درستی تنظیم کنید[/h] منظور از نورپردازی، تنظیم نور مانیتور نیست. منظور تنظیم نور محیطی اتاق است. نورهای فلورسنت در شرکتها بهوفور مورد استفاده قرار میگیرند. بازتاب این نور در مانیتور باعث خستگی چشم شما میشود.
نور خانه یا شرکت هیچ گاه نباید از روبرو یا پشت سرتان به صورت مستقیم به نمایشگر بتابد. چراکه به این ترتیب چشم شما خسته میشود.
بهتر است به جای نور مهتابی از چراغهای رومیزی استفاده کنید و آنها را طوری تنظیم کنید که از کنار به صورت غیرمستقیم به مانیتور بتابد.
[h=2]از قانون 20-20-20 استفاده کنید[/h] هر 20 دقیقه به یک شی که در فاصله حداقل 20 فیتی (6 متری) شما قرار دارد، 20 ثانیه نگاه کنید.
این راه همچون ورزشی برای چشم شما بوده و چشم شما را از آسیب دیدن و خستگی در امان میدارد. اگر فراموش می کنید که هر 20 دقیقه این کار را انجام دهید، برنامه استراحت چشم را روی سیستم ویندوزی یا مک خود نصب کنید.
[h=2]از عینکهای مخصوص کار با کامیپوتر استفاده کنید[/h] نور مصنوعی حاصل از لامپها به اضافه نور مانیتور و همچنین نور طبیعی محیط، به چشم شما فشار میآورد. پس بهتر است به روشی جلوی این همه نور را بگیرید.
بهترین راه برای جلوگیری از ورود این حجم نور به چشم شما، استفاده از عینکهای مخصوص کامیپوتر یا Gunnar است. این عینکها مجهز به شیشههای کمرنگ زرد هستند و نور آبی ساتع شده از مانیتور را خنثی میکنند.
این عینک کمی درشتنمایی نیز میکند و امکان مطالعه متون را سادهتر مینماید. قیمت عینک Gunnar معادل 80 دلار است.
[h=2]تنظیمات را طوری تغییر دهید که چشمتان اذیت نشود[/h] زمانیکه وسایل شما در قسمتهای مختلف میز کارتان گسترده شده، چشم شما با نگاه کردن به هریک از آنها، دائما در حال تنظیم کردن خودش است. برای جلوگیری از این موضوع بهتر است وسایلی که بیشتر به آنها نگاه میکنید را در یک راستا و نزدیک به هم قرار دهید. به طور مثال، کیبورد خود را کاملا به مانیتور نزدیک کنید تا زمانیکه نگاهتان دائما از کیبورد به مانیتور تغییر میکند نیاز به تنظیم نداشته باشد و کمتر خسته شود.
تاثیر مانیتور ها بر چشم!
متهم اصلی ضعیف شدن چشم ها بی شک مانیتور ها هستند در ادامه بیشتر بخوانید.
این روزها کمتر خانهای را میتوان پیدا کرد که کامپیوتر به آن راه نیافته باشد؛ حتی بسیاری از مردم گونه قابل حمل این مظهر دنیای نوین را همه جا با خود به همراه میبرند. به این ترتیب زمان قرار گرفتن در مقابل مانیتور و چشم دوختن به آن نیز در مقایسه با دهه قبل افزایش یافته و حتی کودکان هم ساعات زیادی را به بهانه بازی یا چت مقابل نمایشگر میگذرانند و گاه تکالیفشان را هم با استفاده از رایانه انجام میدهند.
__________________________________
متهم ضعیفی چشم
البته احتمال ابتلا به این عارضه در صورتی که فرد بدون هیچگونه استراحتی طی مدت زیادی در مقابل صفحه نمایش قرار داشته باشد بیشتر هم میشود اما چگونه میتوانیم خستگی بینایی را تشخیص بدهیم؟ نشانههای این عارضه شامل قرمزی، خارش و حساس شدن چشمهاست. علاوه بر این و در موارد شدیدتر ممکن است اشک از چشمها جاری شود و در کره چشم احساس درد کنید. در برخی موارد هم سردردهایی که منشاء مغزی دارند یا انواع کمر درد همراه با این علائم بروز میکنند.
برخی از محققان معتقدند احتمال دارد کار با نمایشگرها منجر به افزایش آب سیاه شود. افزایش فشار چشم دلیل بروز بیماری آب سیاه است که در رده بیماریهای اعصاب بینایی قرار میگیرد و با کاهش میدان دید بروز میکند.
این معضل چشمی با از بین رفتن فیبرهای بینایی نیز همراه است. البته این موضوع به طور کامل ثابت نشده اما احتمال دارد که کار با نمایشگرها احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد زیرا طبق آمار، بروز آب سیاه در افرادی که با کامپیوتر کار میکنند، بیشتر است. با تمام این حرف و حدیثها حتی اگر کار با نمایشگرها باعث ایجاد مشکلات بینایی هم نشود، میتواند وجود برخی مشکلات پنهان چشمی مانند مشکلات شکست نور را برای فرد مشخص کند و از این بابت قابل توجه است.
برخی از پزشکان معتقدند بالا رفتن نمره چشم یک روند طبیعی است و قرار گرفتن در معرض نمایشگرها باعث بالاتر رفتن نمره چشم یا ضعیف شدن آن نمیشود. این گروه از چشم پزشکان میگویند حالا که برخی از افراد مجبورند هفت یا هشت ساعت پشت کامپیوتر بنشینند باید به عواملی مانند نور اطراف چشم، اکونومیصندلی، فاصله فرد به کامپیوتر، فاصله چشم تا کامپیوتر، نور دستگاه کامپیوتر و نور محیط و سلامت چشم توجه کنند زیرا در زمینه قدرت بینایی موثرند و نبود هر کدام از آنها باعث عوارض چشمی خواهد شد.
با وجود این استفاده مداوم و طولانی از کامپیوتر با بروز خشکی چشم همراه خواهد شد که باعث فشار بر چشم و قرمز شدن آن میشود. چشم پزشکان پیشنهاد میکنند که افراد در شرایط استفاده مداوم از نمایشگرها مرتب پلک بزنند و در موارد شدت خشکی چشم از داروهای چشمی بهره بگیرند. همچنین باید تغییراتی در نوع تغذیه خود به وجود آورند و مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ مانند ماهیهای چرب، تخم مرغ، تخم کتان و گردو را افزایش دهند.
کمبود رطوبت در هوای اتاق نیز باعث خشکی چشم میشود. پزشکان پیشنهاد میکنند در ماههای سرد سال که میزان رطوبت هوا کم میشود یک دستگاه بخور در اتاق کار خود روشن کنید. چند دقیقه بستن چشمها هنگام کار با کامپیوتر هم علائم خشکی چشم را بهبود میبخشد.
قبل از هر چیزی با یک چشم پزشک درباره استفاده از عینکهای مخصوص کامپیوتر، مشکلات تقارب و شکست نور، قدرت بینایی و فاصله مناسب بین خودتان و نمایشگر صحبت کنید.
وقتی در مقابل نمایشگر قرار میگیرید آرنجها باید در حالت افقی تکیه داده شوند و صندلی و میز هم در ارتفاع مناسبی باشند. چشمهای شما باید از بالا به مانیتور اشراف داشته باشند.
انعکاس نور پنجره یا لامپ روی صفحه نمایشگر، سلامت چشمهای شما را تهدید میکند. با نگاه کردن منظم به نقاط مختلف اتاق به چشمهای خود استراحت بدهید. همچنین باید از جایتان بلند شوید و کمی راه بروید.
شقیقهها، پوست سر و گردن خود را به طور منظم ماساژ بدهید.
بهتر است از کامپیوترهای LCD استفاده کنید و نور محیط هم کمتر از نور عادی باشد.