ماه رجب؛ ولادت یا شهادت امام هادی (علیه السلام)

با نام و یاد دوست             کارشناس بحث: استاد عماد

سلام علیکم پاسخ اجمالی در تولد و شهادت اکثر ائمه اقوال مختلفی است، اگر چه قولی که صحیح تر است در بین شیعیان مشهور شده است. ولادت و شهادت امام هادی علیه السلام نیز از این امر مستثنی نیست و اقوال مختلفی دارد. اقوال مختلف به دلیل گزارش های متعدد است. ولادت پانزدهم ماه ذی الحجه و شهادت آن امام همام سوم ماه رجب صحیح تر و به تبع آن معروف تر است اما در مورد دعای که فرمودید بله اگر ثابت شود دعا از لسان معصوم صادر شده است شکی نیست که فرمایش معصوم بر هر گزارش دیگری مقدم است اما بحث در صحت انتساب این دعا به معصوم است.  

تاریخ مشهور ولادت و شهادت امام هادی علیه السلام چیست.

همان طور که عرض شد در تاریخ تولد و شهادت اکثر ائمه علیهم السلام نقل های مختلفی وجود دارد.  بنابر نقلی از مرحوم کلینی و مرحوم شیخ طوسی امام هادی (علیه السلام) در 15 ماه ذی الحجه سال 212 متولد شدند.(1) البته برخی تولد ایشان را در اول یا پنجم ماه رجب نوشته اند.(2) برخی نیز در جمادی الثانی بدون در نظر گرفتن  روز عنوان نموده اند(3) به نظر می رسد همان 15 ذی الحجه صحیح باشد و سایر تواریخ به اندازه آن اعتبار نداشته باشد. 1.مرحوم کلینی،‌ محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۷؛ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۱۰۴. 2. مسعودی،‌ علی بن حسین، اثبات الوصیه للامام علی بن ابی‌طالب(علیه السلام)، قم، انصاریان، ۱۴۲۶ق، ص۲۲۸. 3.مرحوم کلینی،همان

با توجه به اینکه سوم ماه رجب روز شهادت آن حضرت است. اما در دعای ماه رجب آمده: اللهم انی اسئلک بالمولودین فی رجب محمد بن علی الثانی وابنه علی بن محمد المنتجب.

برفرض صحت سند این دعای شریف،‌منافاتی با این ندارد که روز شهادت امام هادی (علیه السلام) سوم ماه رجب باشد. زیرا این دعای شریف روز را مشخص نکرده بلکه بر مبنای آن فقط ثابت می شود ولادت در ماه رجب اتفاق افتاده است. از طرفی در گزارشها نیز دوم و پنجم رجب در مورد تولد این امام همام داریم اما گزارشی در مورد ولادت در سوم ماه نیامده است. پس بر فرض صحت سندی دعای مذکور،‌ دوم یا پنجم ولادت است و سوم شهادت. منافاتی با هم ندارد

که تصریح روایت بیانگر ولادت و نه شهادت آن حضرت در ماه رجب است

دعا ولادت را اثبات می کند اما شهادت را نفی نمی کند. دعا می گوید در این ماه دو ولادت اتفاق افتاده است. اگر برداشت شما صحیح باشد باید بگویم تولد حضرت علی علیه السلام نیز در این ماه نیست زیرا در این دعا نیامده است. نیز در این دعا به تولد امام باقر(علیه السلام) اشاره ای نشده،‌پس باید بگوئیم که تولد ایشان نیز در ماه رجب صحیح نیست.  

البته سوال دیگری هم هست که چرا به روز ولادت در دعا اشاره شده و نه روز شهادت. و این نشان دهند آن است که در اسلام به ولادت بهایی خاص داده شده است آیا این برداشت صحیح است؟  

اگر ما باشیم این دعا، و دعا،‌ حدیث و گزارش دیگری نداشت باشیم برداشت شما صحیح است. اما برای اثبات یک نظریه باید به تمام مطالب مربوطه مراجعه کرده و از مجموع آنها یک نتیجه گیری کنیم. صرف دیدن یک دعا،‌ آنهم بدون بررسی سندی نمی توان چنین نتیجه ای گرفت در اسلام هر چیز جای خود را دارد. عزا جای خود و شادی جای خود

سلام ببخشید وارد بحثتون مشیم جناب کارشناس چند مرتبه در خلال نوشتهاتون گفتید«برفرض صحت سند این دعای شریف» یعنی دعا سندش ضعیفه؟

جناب کارشناس چند مرتبه در خلال نوشتهاتون گفتید«برفرض صحت سند این دعای شریف» یعنی دعا سندش ضعیفه؟

سلام علیکم  عرض کردم بر فرض صحت،‌ اثباتا و نفیا در مورد صحت سند اظهار نظری نکردم اگر مایل به بررسی سندی هستید در کارشناسان حدیث انجمن سوال بفرمائید

سلام علیکم حالا حکم سند روایت چیست؟ معتبر هست یا خیر؟ آیا در مباحث تاریخی مورخین به اخبار روایی ضعیف استناد می کنند؟

حالا حکم سند روایت چیست؟ معتبر هست یا خیر؟

با توجه به تخصصی بودن مباحث در این سایت، اگر این سوال با کارشناسان حدیث مطرح کنید ممنون میشوم. تاپیکی ایجاد کرده و از دوستان حدیثی همین سوال را بپرسید

آیا در مباحث تاریخی مورخین به اخبار روایی ضعیف استناد می کنند؟

این مسئله خیلی جای بحث دارد. یعنی جواب آن بله یا خیر نیست. مثلا اگر معارض داشته باشد یا اینکه از طریق دیگر اشتباه بودن آن معلوم باشد نمی توانیم به سند ضعیف عمل کنیم اما گاهی ما هستیم و یک گزارش با سند ضعیف. آن را به عنوان یک احتمال مطرح می کنیم به هر حال بحث از هات مختلف فرق می کند