جمع بندی مفهوم لغت صلاة در قرآن
تب‌های اولیه
با سلام
شخصی اظهار می داشت که لغت صلاه در قرآن بمعنای یک رویکرد در زندگی است و نماز را بعنوان یک امر واجب قبول نداشت ( میگفت کار خوبی هست)!
لطفا به من کمک کنید و آیاتی از قرآن در وجوب نماز بیاورید و اثبات نمایید که نمازی که اکنون می خوانیم همان صلاه سفارش شده خداوند در قرآن می باشد؟
پرسش:
مفهوم صلوه در قرآن آیا همان نماز است و دلالت بر وجوب آن می کند؟
پاسخ:
صلاه در قرآن دارای معانی متعددی می باشد.
که یکی از آنها به معنای نمازهای واجب، مانند: « وأقیموا الصلاة » (1)، یعنی نمازهای فرض بر پا دارید. بیشتر لفظ "الصلاة" در قرآن کریم بر این معنا وارد شده است، و خیلی وقتها همراه با لفظ زکات می آید.که این آیات امر و دلالت بر وجوب دارند.
از جمله آیات نماز,آیاتی که درباره اوقات نمازهای واجب روزانه است، در چند سوره قرآن وارد شده و به چند دسته تقسیم می شوند:
در آیه 238 سوره بقره،(2) تنها اشاره به وقت یک نماز دارد؛ نماز وسطى که در این آیه آمده است، طبق تفسیر صحیح، همان نماز ظهر است.(3)
گاهى اشاره به وقت سه نماز از نمازهاى پنج گانه کرده؛ مانند آیه 114 سوره هود که می فرماید: «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْل"، که "طرف النهار» اشاره به نماز صبح و مغرب و "زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ" اشاره به نماز عشا است.(4)
گاهى اوقات هر پنج نماز را اجمالا بیان مى کند که آیه 78 سوره اسراء آن را بیان می کند. در این آیه می فرماید: "نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکى شب [نیمه شب] برپا دار و همچنین قرآن فجر [نماز صبح] را چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است".
اما در مورد وجوب نماز باید عرض کنیم خداوند در قرآن انجام نماز را با فعل امر دستور می فرمایند؛ بدین معناست که نماز واجب است و باید به آن عمل نمود. زیرا فعل امر دلالت بر وجوب دارد. و نکته دیگر اینکه تمام کلمات و الفاظ قرآن، عربی می باشد. صیغه فعل امر در عربی به معنی باید و حتما، در زبان فارسی است.
و نمونه ای از آیات که صراحت در وجوب نمازهای یومیه می باشد:
اول: آیه «وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرّاکِعینَ: و نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید...»(5)
دوم: آیه «حافِظُوا عَلَی الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطی: در انجام همه نمازها به خصوص نماز وسطی (نماز ظهر ) کوشا باشید»(6)
سوم: آیه «... فَأَقیمُوا الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ کانَتْ عَلَی الْمُؤْمِنینَ کِتابًا مَوْقُوتًا: نماز را اقامه کنید. زیرا نماز وظیفه ثابت و معینی برای مؤمنان است»(7)
پی نوشت ها:
1. بقرة، آیه 43
2. "حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطی".
3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 12، ص223، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1374.
4. همان، ص 223.
5. بقره، آیه 110.
6. بقره، آیه 238.
7. نساء، آیه 103.