جمع بندی منظور از ساعت

تمامی ساعات و اوقات شبانه روز، آفرینش خدای متعال است. از این رو، همه روزگار و ساعات آن، سعد و خوشبختی است. کسی نمی تواند از نظر عقلی دلیل بیاورد که چه روز یا ساعتی سعد و خوش، و یا چه روز یا ساعتی نحس و بد است؛ چرا که فرقی میان این روز، آن روز و این ساعت و آن ساعت نیست.

در نهج البلاغه کلام امام علی گفته شده که براي مومن سه ساعت است(1) يعني او بايد براي برآوردن نيازهاي جسمي و روحي، مادي و معنوي خويش زندگي شبانه روزي خود را به سه قسمت تقسيم كند از اين قرار كه:
1. زماني را براي عبادت و نيايش و برقرار نمودن ارتباط با خالق هستي اختصاص دهد چون يكي از مهم ترين نيازهاي انسان پرستش و عبادت است و لذا در طول تاريخ عبادت و كرنش و خضوع در جوامع بشري وجود داشته است هر چند در اكثر موارد اين مسأله مهم به خرافه گرائي كشيده شده است، ولي به هر حال آن نياز مبرم و اقتضاي روحي هر كس نسبت به مناجات و خلوت با خدا به طور صحيح بايد برآورده شود و به درستي روح انسان از اين جهت بايد اشباع شود زيرا به صريح آيه شريفه كه مي فرمايد: «همانا دل ها با ياد خدا آرام مي گيرد»،(2) روح انسان دچار اضطراب است و آرامش واقعي را ندارد مگر آنگاه كه با خدا ارتباطي داشته و به او توكل نموده و فقط به او متكي باشد.
2. زماني را براي تأمين هزينه و معاش زندگي قرار دهد كه از ضروريات اوليه زندگي بشر است و اگر تأمين نشود زندگي دوام نخواهد داشت.
3. زماني را براي وا داشتن خويشتن به استفاده از لذت هاي حلال كه مايه زيبائي است اختصاص بدهد.
پی نوشت :
1. دشتي، محمد، نهج البلاغه، مشرقين، چاپ چهارم، 1379ش،ص724.
2. همان.

منظور از ساعت همیشه ساعت روزانه 1تا 24 نیست که با توجه به کلام امام علی معنی دیگری دارد مثلا قسمت و مرحله و دوره و...که روزانه به سه ساعت تقسیم می شود

سوال :
در اكثر معموره ها نهايتش از پانزده ساعت زياده نيست ، اگر مقدار روز صد ساعت يا دويست ساعت مى شد، هر آينه هر چه بر روى زمين است از حيوانات و نباتات هلاك مى شدند و منظور از ساعت چیست؟

پاسخ :
منظور از ساعت در زمین با توجه به قرارداد بشریت 2 ساعت است ولی برخی روایات گویای این مساله است که بر غیر 24 ساعت هم دلالت دارد که شاهد حرف ما ، کلام امام علی(علیه السلام) بوده که روزانه به سه ساعت تقسیم می شود :
امام علی (علیه السلام) فرموده که براي مومن سه ساعت است(1) يعني او بايد براي برآوردن نيازهاي جسمي و روحي، مادي و معنوي خويش زندگي شبانه روزي خود را به سه قسمت تقسيم كند:
وَ قَالَ علی (علیه السلام) لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ یُنَاجِی فِیهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ یَرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ یُخَلِّی بَیْنَ نَفْسِهِ وَ بَیْنَ لَذَّتِهَا فِیمَا یَحِلُّ وَ یَجْمُلُ وَ لَیْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ یَکُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِی ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِی مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِی غَیْرِ مُحَرَّم‏،(2)
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرماید: وقت هر انسان مؤمن سه قسمت است: 1 ـ یک وقت و ساعتی که برای مناجات و دعا و عبادت است 2 ـ یک وقت و ساعتی که برای کسب معاش و در آمد است 3 ـ یک وقت و ساعتی که برای تفریح و استفاده از لذت های حلال است و انسان عاقل جز در این سه مورد، وقت نمی گذراند یا کسب معاش یا قدم نهادن برای معاد و آخرت و یا لذت بردن در غیر حرام.
1. زماني را براي عبادت و نيايش و برقرار نمودن ارتباط با خالق هستي اختصاص دهد چون يكي از مهم ترين نيازهاي انسان پرستش و عبادت است و لذا در طول تاريخ عبادت و كرنش و خضوع در جوامع بشري وجود داشته است هر چند در اكثر موارد اين مسأله مهم به خرافه گرائي كشيده شده است، ولي به هر حال آن نياز مبرم و اقتضاي روحي هر كس نسبت به مناجات و خلوت با خدا به طور صحيح بايد برآورده شود و به درستي روح انسان از اين جهت بايد اشباع شود زيرا به صريح آيه شريفه كه مي فرمايد: «همانا دل ها با ياد خدا آرام مي گيرد»،(3) روح انسان دچار اضطراب است و آرامش واقعي را ندارد مگر آنگاه كه با خدا ارتباطي داشته و به او توكل نموده و فقط به او متكي باشد.
2. زماني را براي تأمين هزينه و معاش زندگي قرار دهد كه از ضروريات اوليه زندگي بشر است و اگر تأمين نشود زندگي دوام نخواهد داشت.
3. زماني را براي وا داشتن خويشتن به استفاده از لذت هاي حلال كه مايه زيبائي است اختصاص بدهد.

__________________
1. دشتي، محمد، نهج البلاغه، مشرقين، چاپ چهارم، 1379ش،ص724.
2. نهج البلاغه کلمات قصار شماره 390.
3. [=Times New Roman]أَلا بِذِكرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ ؛ رعد13//24