" موجود مجرد " چیست؟

به نام خدا
دوستان :Gol: سلام
وقتی اصطلاح " مجرد" رو می شنویم سریع مفهوم مقابل اون "متاهل" یادمون میاد. و قتی هم که میگن روح موجودی مجرداست. یک لحظه به ذهن میاد که: اِ ...:Gig: پس این همه ادم که متاهلند هم مجردند؟؟
اما امان که هزار نکته اریکتر از مو اینجاست!
*اصطلاح "مجرد" در مباحث فلسفی و کلامی ما،در مقابل "مادی" به کار میره وباید اون رو مترادف "غیرمادی" بدونیم.
به همین خاطر ،برای فهم معنای "مجرد" باید تفسیر خودمون از معنای " مادی"رو روشن کنیم.
می دونیم "ماده" چه در علوم عقلی (مثل فلسفه) وچه در علوم طبیعی (مثل فیزیک) به معانی متعددی به کار میره که بررسی شون از حوصله بحث ما خارجه!
پس بهتره برای روشن شدن مساله به ذکر برخی ویژگی های موجود می پردازیم :
*شیء مادی،شیئی است که جرم و حجم و وزن دارد و مکانی است یعنی همواره در مکان قرار داردو امکان حرکت مکانی دارد. همچنین ،شیء مادی قابلیت انقسام خارجی دارد،یعنی همواره امکان تجزیه آن به دو یا چند جزء است. به علاوه اینکه می توان شیء مادی را –و لو با استفاده از ابزار – با حواس ظاهری درک کرد و آن را مورد اشاره حسی قرار داد. شیء مادی همواره در معرض تغییر و تحول قرار دارد.
پس به این ترتیب ،مقصود ما از شیء مجرد ،شیئی است که خواص اشیای مادی در آن راه ندارد و از اوصاف مدکور خالی است .

نکته جالب:
:Sham:1.حکمای اسلامی موجود مجرد را به دو نوع تقسیم می کنند:
1)مجرد تام که هیچ کدام از خواص ماده را ندارد.
2)مجرد غیر تام(=مثالی یا برزخی) که دارای شکل واندازه است،ولی دیگر اوصاف موجودات مادی را ندارد.
:Sham:2.راستی یه چیزی : نبودن خواص و اثار مادی در موجودات مجرد ،به معنای نقض و ضعف اونها نیست بلکه خواص مادی با نوعی محدودیت و نقصان وجودی همراه اند،موجود مجرد ،در رتبه کاملتری از وجود نسبت به مادیات قرار دارد.

-------------------------------------
ر.ک: محمد سعیدی مهر، آموزش کلام اسلامی 2(راهنما شناسی- معادشناسی)،کتاب طه، قم، چاپ سوم 1381
صص216-215.