1 - اعمال و عبادات مستحبى كه انسان انجام مى دهد، ضمن آنكه بايد با خصوصيات روحى و حال معنوى او مناسب باشد، لازم است حتى المقدور با شوق و نشاط نيز همراه باشد. لذا اگر انجام برخى اعمال مستحب، موجب ملال و تنفّر نفس كسى گرديد، بايد از آن پرهيز نموده و به اصلاح عوامل آن بپردازد، همچنان كه اگر كسى بخواهد به اعمال و عبادات خود بيفزايد بايد به تدريج و به گونه اى عمل نمايد كه رغبت نفس به عبادت محفوظ مانده و باعث ملالت آن نگردد.
2 - انسان هنگام توجه به خداى متعال، نبايد در ذهن خود چيزى را تصور كند يا براى خودش چيزى را درست كرده و به آن توجه نمايد. در اين مقام راه هاى گوناگونى از سوى عرفا ارائه شده است، ولى بهترين راه براى «توجّه» همان طريقى است كه حضرات معصومين عليهم السلام ارائه فرموده اند. چنانكه امام صادق عليه السلام ضمن حديثى مى فرمايند: پس از گفتن تكبيرة الاحرام مى گويى:
از اين طريق بدون اينكه انسان تصوّر كند كه او جلّ جلاله چيست يا چگونه است توجه مى كند به «كسى كه آسمان ها و زمين را خلق فرموده است».
و اين همان معنايى است كه قرآن كريم از قول حضرت ابراهيم عليه السلام نقل نموده و گفتن آن هنگام نماز مستحب مى باشد.
3 - همچنين خوب است انسان براى انجام هر عمل مستحب، ساعتى را مشخص كند تا به انجام آن عمل در روزهاى ديگر بهتر موفّق گردد.
4 - بى شك وعده هاى خداوند هيچگاه خلاف ندارد. پس علت اينكه گاهى انسان از عمل خود نتيجه نمى گيرد، بيشتر مربوط به نقصان ايمان و باور خود اوست. لذا كسى كه دعاهاى وارده را مى خواند و به دستورات عبادى عمل مى كند، پيش از هر چيز بايد به گفته هاى پيامبر اكرم و ائمه ى اطهار عليهم السلام «ايمان» داشته باشد.
مهم اين است كه فرموده هاى آنها را «باور» داشته باشيم، لذا اگر كسى عملى را با ترديد، انجام دهد و بگويد: «فعلاً اين دعا را مى خوانم تا ببينم چه مى شود» نه تنها فايده اى نبرده، بلكه خودش را خسته مى كند. و البته اگر متوجه شود كه باور ندارد، پيش از هر چيز بايد بررسى كند كه چرا باور ندارد و علت آن را برطرف سازد.
5 - به طور كلى هر عبادتى كه مستند به روايات بوده و از جانب پيشوايان معصوم عليهم السلام به ما رسيده باشد، عمل به آن بلا مانع است. به خصوص اگر به طور عام دستور داده باشند؛ مثل اينكه فرموده باشند: «هر كس» اين عمل را انجام دهد فلان پاداش نصيب او خواهد شد.
همچنان كه عمل يا دستورى كه مستند به روايات نباشد، نه تنها انجامش قرب آور نيست بلكه گاه موجب دورى يا برخى مفاسد ديگر نيز مى شود.
6 - بسيارى از دعاها و اذكار براى عموم مؤمنين قابل عمل است. اما برخى، مخصوص شخص يا افراد خاصى مى باشد كه معمولاً ديگران با انجام آن به نتيجه ى مورد نظر نمى رسند، لذا اگر كسى با اذن استادى خبير يا شخص صاحب نفَسى انجام دهد، علاوه بر يافتن اثر و نتيجه، از تبعات منفىِ احتمالى آن نيز مصون خواهد بود.
پرسش: چرا برخی از اذکار بدون اذن استاد ضرر دارد؟ و چرا عدد در ذکر گفتن این قدر موثر است و اهمیت دارد که بدون رعایت عدد، نتیجه حاصل نمی گردد؟
پاسخ: اذکار در یک تقسیم بندی به دو گروه تقسیم می شوند:
1. اذکار خاص
برای گفتن اذکار خاص که دارای عدد و وقت مشخص می باشد، باید از استاد اهل فن و راه پیموده اجازه گرفت. علتش این است که:
أ-با گفتن این اذکار حالاتی برای انسان پیش می آید که باید این حال به استاد عرضه شود تا انسان را از آن حال عبور دهد و مانع توقف شاگرد و بروز مشکل نشود.
ب-چون این اذکار جنبۀ داروی خاص دارند، با توجه به روحیات و نیاز و نقص شاگرد تجویز می شود.از تجویز خود سرانه باید پرهیز نمود تا گرفتار عواقب آن نشود.
ج-معمولاً اذکاری که در کتب بیان شده،کامل نیست. نویسنده تمام شرایط را بیان نمی کند. گفتن آن مطابق کتاب، به جای سود، زیان آور خواهد بود.
د- بعضی اذکار اثر خود را به صورت فقر یا بیماری یا مشکل در زندگی نشان می دهد که ما توان تحمل آن را نداریم. چه بسا باعث از دست دادن ایمان کم ما هم بشود.البته مقصود همانطور که گفته شد اذکار با عدد مشخص مقصود است و گفتن هر ذکری بدون عدد و به نیت یاد خدای متعال هیچ مشکل و ضرری ندارد.
همچنین ضرر داشتن بدین معناست که اثرات آن ذکر خاص با شرایط و تحمل و وضعیت فعلی ما سازگاری ندارد.نه اینکه ذکر شر یا بدی داشته باشد.
ه-ممکن است انسان در اثر این اذکار به افراط و تفریط کشیده شود. از ادامه راه باز ایستد. بسیاری از ماندگان راه،آن هایی هستند که در دام افراط و تفریط افتاده اند.
2. اذکار عمومی
این ذکرها جنبۀ داروی عمومی دارند و گفتن آن بدون تجویز استاد جایز و اثر بخش است.
معمولاً ذکرهایی که از اهل بیت (علیهم السلام) در کتاب هایی مثل مفاتیح الجنان و ثواب الأعمال شیخ صدوق وارد شده، و اذکار ایام هفته، گفتنش ایرادی ندارد.مثلا در روایتی فرموده هر کس فلان ذکر را (بدون عدد یا با عدد)بگوید فلان اثر را دارد،
چون در روایت فرموده اند هر کس و روایت برای شخص خاصی نبوده است این دستورالعمل عمومی است
اما از ذکر هایی که از علما و عرفا نقل شده با عدد خاص، باید پرهیز کنید و این اذکار که البته مأخوذ از منابع دینی هستند باید با اذن و اجازه استاد گفته شوند. به این نکته هم توجه شود، اعمال و عبادات مستحبى كه انسان انجام مى دهد، ضمن آنكه بايد با خصوصيات روحى و حال معنوى او مناسب باشد، لازم است حتى المقدور با شوق و نشاط نيز همراه باشد، تا موثر واقع شود.
کاربر مهمان خوش آمدید
بسمه تعالی
نکاتی مهم از یکی از اولیاء الله:
1 - اعمال و عبادات مستحبى كه انسان انجام مى دهد، ضمن آنكه بايد با خصوصيات روحى و حال معنوى او مناسب باشد، لازم است حتى المقدور با شوق و نشاط نيز همراه باشد. لذا اگر انجام برخى اعمال مستحب، موجب ملال و تنفّر نفس كسى گرديد، بايد از آن پرهيز نموده و به اصلاح عوامل آن بپردازد، همچنان كه اگر كسى بخواهد به اعمال و عبادات خود بيفزايد بايد به تدريج و به گونه اى عمل نمايد كه رغبت نفس به عبادت محفوظ مانده و باعث ملالت آن نگردد.
2 - انسان هنگام توجه به خداى متعال، نبايد در ذهن خود چيزى را تصور كند يا براى خودش چيزى را درست كرده و به آن توجه نمايد. در اين مقام راه هاى گوناگونى از سوى عرفا ارائه شده است، ولى بهترين راه براى «توجّه» همان طريقى است كه حضرات معصومين عليهم السلام ارائه فرموده اند. چنانكه امام صادق عليه السلام ضمن حديثى مى فرمايند: پس از گفتن تكبيرة الاحرام مى گويى:
وَجَّهْتُ وَجْهِىَ لِلَّذى فَطَرَ السَّماواتِ وَ الارْض عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ حَنيفًا مُسْلِمًا وَ ما اَنَا مِنَ الْمُشْرِكينَ . . .
از اين طريق بدون اينكه انسان تصوّر كند كه او جلّ جلاله چيست يا چگونه است توجه مى كند به «كسى كه آسمان ها و زمين را خلق فرموده است».
و اين همان معنايى است كه قرآن كريم از قول حضرت ابراهيم عليه السلام نقل نموده و گفتن آن هنگام نماز مستحب مى باشد.
3 - همچنين خوب است انسان براى انجام هر عمل مستحب، ساعتى را مشخص كند تا به انجام آن عمل در روزهاى ديگر بهتر موفّق گردد.
4 - بى شك وعده هاى خداوند هيچگاه خلاف ندارد. پس علت اينكه گاهى انسان از عمل خود نتيجه نمى گيرد، بيشتر مربوط به نقصان ايمان و باور خود اوست. لذا كسى كه دعاهاى وارده را مى خواند و به دستورات عبادى عمل مى كند، پيش از هر چيز بايد به گفته هاى پيامبر اكرم و ائمه ى اطهار عليهم السلام «ايمان» داشته باشد.
مهم اين است كه فرموده هاى آنها را «باور» داشته باشيم، لذا اگر كسى عملى را با ترديد، انجام دهد و بگويد: «فعلاً اين دعا را مى خوانم تا ببينم چه مى شود» نه تنها فايده اى نبرده، بلكه خودش را خسته مى كند. و البته اگر متوجه شود كه باور ندارد، پيش از هر چيز بايد بررسى كند كه چرا باور ندارد و علت آن را برطرف سازد.
5 - به طور كلى هر عبادتى كه مستند به روايات بوده و از جانب پيشوايان معصوم عليهم السلام به ما رسيده باشد، عمل به آن بلا مانع است. به خصوص اگر به طور عام دستور داده باشند؛ مثل اينكه فرموده باشند: «هر كس» اين عمل را انجام دهد فلان پاداش نصيب او خواهد شد.
همچنان كه عمل يا دستورى كه مستند به روايات نباشد، نه تنها انجامش قرب آور نيست بلكه گاه موجب دورى يا برخى مفاسد ديگر نيز مى شود.
6 - بسيارى از دعاها و اذكار براى عموم مؤمنين قابل عمل است. اما برخى، مخصوص شخص يا افراد خاصى مى باشد كه معمولاً ديگران با انجام آن به نتيجه ى مورد نظر نمى رسند، لذا اگر كسى با اذن استادى خبير يا شخص صاحب نفَسى انجام دهد، علاوه بر يافتن اثر و نتيجه، از تبعات منفىِ احتمالى آن نيز مصون خواهد بود.
آب کم جو تشنگی آور به دست
تا بجوشد آبت از بالا و پست!
پرسش:
چرا برخی از اذکار بدون اذن استاد ضرر دارد؟ و چرا عدد در ذکر گفتن این قدر موثر است و اهمیت دارد که بدون رعایت عدد، نتیجه حاصل نمی گردد؟
پاسخ:
اذکار در یک تقسیم بندی به دو گروه تقسیم می شوند:
1. اذکار خاص
برای گفتن اذکار خاص که دارای عدد و وقت مشخص می باشد، باید از استاد اهل فن و راه پیموده اجازه گرفت. علتش این است که:
أ-با گفتن این اذکار حالاتی برای انسان پیش می آید که باید این حال به استاد عرضه شود تا انسان را از آن حال عبور دهد و مانع توقف شاگرد و بروز مشکل نشود.
ب-چون این اذکار جنبۀ داروی خاص دارند، با توجه به روحیات و نیاز و نقص شاگرد تجویز می شود.از تجویز خود سرانه باید پرهیز نمود تا گرفتار عواقب آن نشود.
ج-معمولاً اذکاری که در کتب بیان شده،کامل نیست. نویسنده تمام شرایط را بیان نمی کند. گفتن آن مطابق کتاب، به جای سود، زیان آور خواهد بود.
د- بعضی اذکار اثر خود را به صورت فقر یا بیماری یا مشکل در زندگی نشان می دهد که ما توان تحمل آن را نداریم. چه بسا باعث از دست دادن ایمان کم ما هم بشود.البته مقصود همانطور که گفته شد اذکار با عدد مشخص مقصود است و گفتن هر ذکری بدون عدد و به نیت یاد خدای متعال هیچ مشکل و ضرری ندارد.
همچنین ضرر داشتن بدین معناست که اثرات آن ذکر خاص با شرایط و تحمل و وضعیت فعلی ما سازگاری ندارد.نه اینکه ذکر شر یا بدی داشته باشد.
ه-ممکن است انسان در اثر این اذکار به افراط و تفریط کشیده شود. از ادامه راه باز ایستد. بسیاری از ماندگان راه،آن هایی هستند که در دام افراط و تفریط افتاده اند.
2. اذکار عمومی
این ذکرها جنبۀ داروی عمومی دارند و گفتن آن بدون تجویز استاد جایز و اثر بخش است.
معمولاً ذکرهایی که از اهل بیت (علیهم السلام) در کتاب هایی مثل مفاتیح الجنان و ثواب الأعمال شیخ صدوق وارد شده، و اذکار ایام هفته، گفتنش ایرادی ندارد.مثلا در روایتی فرموده هر کس فلان ذکر را (بدون عدد یا با عدد)بگوید فلان اثر را دارد،
چون در روایت فرموده اند هر کس و روایت برای شخص خاصی نبوده است این دستورالعمل عمومی است
اما از ذکر هایی که از علما و عرفا نقل شده با عدد خاص، باید پرهیز کنید و این اذکار که البته مأخوذ از منابع دینی هستند باید با اذن و اجازه استاد گفته شوند.
به این نکته هم توجه شود، اعمال و عبادات مستحبى كه انسان انجام مى دهد، ضمن آنكه بايد با خصوصيات روحى و حال معنوى او مناسب باشد، لازم است حتى المقدور با شوق و نشاط نيز همراه باشد، تا موثر واقع شود.