جمع بندی وابستگی معنایی چند آیه از سوره های قرآن

کارشناس بحث: استاد یاسین

میخواهم دلیل کنار هم اومدن و استفاده همزمان یک آیه ، با یکی از سوره های قرآن کریم رو بدونم، چه وابستگی باهم دارند؟
آیه " إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا " با آیات یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ (۲۷) ارْجِعِى إِلَى‏ رَبِّکَ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً (۲۸) فَادْخُلِى فِى عِبَادِى (۲۹) وَادْخُلِى جَنَّتِى‏ (۳۰)
ممنونم از وقتی که میگذارین.
سر فراز دو جهان باشید.
یا علی مدد

سلام
عسر کثرت ،دنیا و نفس است
یسر وحدت ، آخرت، خدا ، تجرد و روح است
یا علیم

متوجه نشدممم

سلام
با توجه به آیات سوره فجر که دعوت عروج به ملکوت و ورود به جنت الهی است پس عسر همان دنیاست همان تعلق به نفس تدبیر کننده امور دنیوی و کثرت عالم ماده است. در مقابل یسر به معنای عالم ملکوت عالم وحدت و نور الهی است و جنت لقای اوست.
یا علیم

منظور از نظر معنایی چ ارتباطی می توند داشته باشند، یک بنده خدایی برای رساندن هدفی این چند آیه رو برایم خوند، بهشون دسترسی ندارم تا علتش رو بپرسم.

بسم الله الرحمن الرحیم

یک ارتباطی که می توان بین این آیات برقرار کرد این است که در سوره شرح که صحبت از «آسانی پس از مشکلات است» را به دنیا تعبیر کنیم یعنی پس از دنیا که همراه با مشکلات است آخرت وجود دارد که برای مومن راحتی و گشایش است. در حدیث می فرماید:الدُّنْيَا سِجْنُ‏ الْمُؤْمِنِ‏ وَ الصَّبْرُ حِصْنُهُ وَ الْجَنَّةُ مَأْوَاهُ وَ الدُّنْيَا جَنَّةُ الْكَافِرِ وَ الْقَبْرُ سِجْنُهُ وَ النَّارُ مَأْوَاهُ»[1] (دنيا زندان مؤمن است، و صبر دژ او، و بهشت مأواى او. و دنيا بهشت كافر است، و گور زندانش، و دوزخ مأوايش).

و آیات سوره فجر به این آسایش مومن اشاره دارد که می فرماید:« تو اى روح آرام ‏يافته. به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، پس در سلك بندگانم درآى، و در بهشتم وارد شو»

---

[/HR][1]- تحف العقول، النص، ص: 363.

سوال:
میخواهم دلیل کنار هم اومدن و استفاده همزمان یک آیه ، با یکی از سوره های قرآن کریم رو بدونم، چه وابستگی باهم دارند؟
آیه " إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا " با آیات یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ (۲۷) ارْجِعِى إِلَى‏ رَبِّکَ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً (۲۸) فَادْخُلِى فِى عِبَادِى (۲۹) وَادْخُلِى جَنَّتِى‏ (۳۰)

پاسخ:
بسم الله الرحمن الرحیم

«فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً اِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً»[1] (به يقين با (هر) سختى آسانى است(آرى) مسلّماً با (هر) سختى آسانى است‏).

گرچه بعضى از مفسران اين آيات را اشاره به فقر مالى عمومى مسلمانان در آغاز ظهور اسلام شمرده‏اند، ولى گستردگى مفهوم آيات همه مشكلات را شامل مى‏شود، اين دو آيه به صورتى مطرح شده كه اختصاص به شخص پيامبر اكرم ص و زمان آن حضرت نيز ندارد و بلكه به صورت يك قاعده كلى و به عنوان تعليلى بر مباحث سابق مطرح است، و به همه انسانهاى مؤمن مخلص و تلاشگر نويد مى‏دهد كه هميشه در كنار سختيها آسانيها است، حتى تعبير به" بعد" نمى‏كند بلكه تعبير به" مع" كه نشانه همراهى است مى‏كند.[2]

«يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّة ارْجِعِي إِلى‏ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّة فَادْخُلِي فِي عِبادِي وَ ادْخُلِي جَنَّتِي‏»[3] (تو اى روح آرام‏يافته به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، پس در سلك بندگانم درآى، و در بهشتم وارد شو).

بعد از ذكر عذاب وحشتناكى كه دامان طغيانگران و دنياپرستان را در قيامت مى‏گيرد، در آيات مورد بحث به نقطه مقابل آن پرداخته، و از" نفوس مطمئنه" و مؤمنانى كه در ميان اين طوفان عظيم از آرامش كامل برخوردارند پرداخته، و آنها را با يك دنيا لطف و محبت مخاطب ساخته مى‏گويد:" اى نفس مطمئنه‏ به سوى پروردگارت بازگرد...

چنين نفسى هم اطمينان به وعده‏ هاى الهى دارد، و هم به راه و روشى كه برگزيده مطمئن است، هم در اقبال دنيا و هم در ادبار دنيا، هم در طوفانها، و هم در حوادث و بلاها، و از همه بالاتر در آن هول و وحشت و اضطراب عظيم قيامت نيز آرام است.

منظور از بازگشت به سوى پروردگار به عقيده جمعى از مفسران بازگشت به ثواب و رحمت او است، ولى بهتر آن است كه گفته شود بازگشت به سوى خود او است، يعنى در جوار قرب او جاى گرفتن، بازگشتى معنوى و روحانى نه مكانى و جسمانى.[4]

یک ارتباطی که می توان بین این آیات برقرار کرد این است که در سوره شرح که صحبت از «آسانی پس از مشکلات است» را به دنیا تعبیر کنیم یعنی پس از دنیا که همراه با مشکلات است آخرت وجود دارد که برای مومن راحتی و گشایش است. در حدیث می فرماید:الدُّنْيَا سِجْنُ‏ الْمُؤْمِنِ‏ وَ الصَّبْرُ حِصْنُهُ وَ الْجَنَّةُ مَأْوَاهُ وَ الدُّنْيَا جَنَّةُ الْكَافِرِ وَ الْقَبْرُ سِجْنُهُ وَ النَّارُ مَأْوَاهُ»[5] (دنيا زندان مؤمن است، و صبر دژ او، و بهشت مأواى او. و دنيا بهشت كافر است، و گور زندانش، و دوزخ مأوايش).

و آیات سوره فجر به این آسایش مومن اشاره دارد که می فرماید:« تو اى روح آرام ‏يافته. به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، پس در سلك بندگانم درآى، و در بهشتم وارد شو»

کلید واژه: عسر، یسر، نفس مطمئنه، بهشت.

---

[/HR][1] - شرح،5-6.

[2]-تفسير نمونه، ج‏27، ص: 127.

[3] - فجر،27-30.

[4] -تفسير نمونه، ج‏26، ص: 475

[5] -تحف العقول، النص، ص: 363.