جمع بندی چرا عقل انسان نمی تواند به مصالح و مفاسد احکام دین پی ببرد؟

پس با صرفنظر از استثناها ، چگونه است که ما در ایران با دلایل عقلی به اسلام شیعی مبتنی بر ولایت فقیه مبتنی بر فقه اثنی عشری مبتنی بر......رسیدیم
با همان دلایل عقلی کسی در عربستان به اسلام ...تسنن مبتنی بر وهابیت....میرسد
با همان دلایل عقلی کسی در چین رسیدهاست به بودایی مبتنی بر.......
با همان دلایل عقلی کسی در آمریکا رسیده است به مسیحیت کاتولیک فلان فلان .....؟؟؟؟

در حالی که گزاره های عقلی یک جواب واحد دارد. مگر ندارد؟ گزاره 2+2=4 یک گزاره عقلی درست است که ساکنین ایران و سویس و آلمان و ....همه یک نتیجه میگیرند...
پس تعارف نفرمایید! میبینید که مرحله اول فقط تعارف است که گفته باشیم ما به حجت عقلی هم بها میدهیم.
اگر بنده راجع به دین اسلام صحبت کردم، به خاطر اشاره شما به آن بود، وگرنه هرکس با هر سطح فکری دین خود را با استفاده از دلایل عقلی پذیرفته شده از جانب خودش انتخاب می کند و اگر دینش را بدون تعصب، پیش زمینه فکری و با انتخاب مسیر صحیح برگزید آن وقت در پیشگاه الهی سربلند خواهد بود.
این انتخاب های گوناگونی که شما اشاره فرمودید، نتیجه دخالت دادن پیش زمینه های فکری، تعصبات و انتخاب مسیر های مختلف است.
پس تعارفی در کار نیست، بلکه عقل در انتخاب دین حرف اول را می زند.

توجه بفرمایید احکامی که برایشان دلیل عقلی داشته باشید ارتباطی با دین ندارد. مساله فقط احکامی است که صرفا فقط حکم دینی است. حتی التزام اخلاقی داشتن هم نیازی به حکم دین ندارد. مثلا در هیچ جامعه ای دزدی ، دروغگویی و تجاوز اعمال نیک شمرده نمیشود. همگی به عقل میدانند که اینها امور غیر اخلاقی است. نیازی نیست که دین گفته باشد که از دزدی احتراز کنید.

بنابراین در دایره دین باوری،شما فقط ملزم به اجرای احکامی میشوید که با نیت گردن نهادن به فرمان دین یا خدای دین عمل میکنید و هیچ حجت عقلی هم برایش ندارید.

دقت کنید وقتی شما ملزم به انجام اعمال دین هستید چه حجت عقلی باشد چه نباشید چه نیازی به عقل دارید؟ یعنی از عقل به قول شما فقط برای- استواری و اطمینان قلبی - استفاده میکنید ؟!!!! چه کاریه؟

با سلام خدمت شما سرکار بی نظیر.
می دانید که در بسیاری جلسات و نشست های کلان بین سران کشورها مشروب سرو می شود. سران آنها هم از آن میل می کنند منتها با کنترل. نه مست می شوند و نه حالت غیر عادی به آنها دست می دهد و نه عقل آنها زایل می گردد. اتفاقا در برخی موارد می توان آنها را عاقل تر هم دانست. اینطور نیست؟
در ضمن از کجا می دانید نوشابه های گازدار و چیپس و پفک نمکی این ضررها را ندارد؟ پس می توان ضرر شراب را به همان اندازه ضررهای موادی مانند نوشابه و چیپس و پفک و ... دانست.
و من الله توفیق

سلام خدمت شما

در کل با نظر شما که علت حرام بودن شراب زائل شدن عقل و مست شدگیست موافقم
و همچنین اعتیاد اور بودن
اما به نظرم کنترل در خوردن اندازه ان و زیاده روی نکردن در ان
با وجود انسانهای ضعیف و بی اراده بقدری سخت است
که اسلام بهترین راه مبارزه را در حرام دانستن کلی ان دانسته است

موفق باشید

با سلام خدمت شما دوست عزیز و ممنون بابت مطالب ارزشمند شما.
مطالب شما مورد تایید بنده هم هست غیر از آخری. در واقع مسئله اینجاست که شما چه تعریفی از دین داشته باشید و فلسفه دین را چه بدانید؟
اگر فلسفه دین استفاده صحیح از عقل سلیم باشد و در واقع دعوت اصلی دین را دعوت به عقلانیت بدانید و قایل به این باشید که تمام احکام دین عقلانی است و در چهارچوب عقل و البته فرهنگ زمان خود نازل شده است دیگر فرقی بین انسان عاقل و دیندار وجود ندارد. در واقع هدف دین از ساختن انسان متدین در حقیقت ساختن انسان عاقل است.
و من الله توفیق

با تشکر از شما دوست نادیده نازنین
با این تبیینی که شما از دین دارید که قابل تامل هم هست به نظرم چنین دینی دست کم در ادیان مرسوم ما وجود خارجی ندارد. ما وقتی میگوییم دین اسلام در حال حاضر ،منظورمان باورهای مسلمانان حال حاضر است . فرمایشات شما هم که بسیار نزدیک به عرایض بنده هست چیزی از دین در آن یافت نمیشود و صرفا همان عقلانیت است.
بحث ما در اینجا انتخاب و نافذ بودن یکی از این دو معیار یعنی معیار دین و معیار عقل است.
اینکه میفرمایید فلسفه دین استفاده صحیح از عقل سلیم است، به نوعی جایگاهی برای دین نمیماند. مانند این است که بگوییم فلسفه دین ، استفاده از عقل است نه از دین. و این هم ارز این است که بگوییم دین عقل را مرجح بر خود میداند. این یعنی معیار عقل است نه دین. هرچند مطلب قابل تاملی که در بابت ختم نبوت فرمودید که مبتنی بر این است که انسانها من بعد در عقاید به عقل خود تاسی کنند.

النهایه شترسواری که دولا دولا نمیشود! بزرگان دین ما به یک جمله بسنده نکرده اند که ای مومنین به عقول خود عمل کنید و عاقل باشید ! بلکه هر کدام کتابی فقط در احکام عملی نگاشته اند که ما مومنین از آن تقلید!!! کنیم ...دقت کنید تقلید کنیم ...اگر به بار معنایی کلمه تقلید و مرجع تقلید دقت فرمایید ، عرض بنده مشخص میشود!

یک تقسیم بندی که دوستان انجام دادند مبنی بر اینکه دین متشکل از دو بخش احکام و عقاید است برای مخلص قابل تامل است.
همانگونه که میدانیم ، در اسلام عقاید صرفا باید حجت عقلی داشته باشد ولی برای احکام عملی حجت عقلی محل سوال است (محل سوال فروم حاضر هم همین است)
مننتهی در این تقسیم بندی تصوری به نظر من اشتباه رخ میدهد. اینکه بخش عقاید را اصل و احکام را فرع بدانیم.
مرجع این اختلاط هم از همان تقسیم بندی معروف نشات میگیرد. یعنی اصول دین و فروع دین. بعد هم گفته میشود اصول دین تقلید پذیر نیست و فروع دین نیاز به تقلید دارد.
اما اگر به ساختن جامعه بهتر و اخلاقی تر و حتی از جنبه فردی به انسان والاتر بیندیشیم ، به نظر مخلص ، مصادیق احکام عملی اهمیت اولاتر دارد.
به نظر شما کدام اهیمت دارد؟ اعتقاد به نبوت یا وحدانیت خدا یا تلاش و کنکاش در صحت و سقم این عقاید اهمیت اولی تر دارد یا باور داشتن به احکامی که مصادیق رفتار انسانها در ارتباط با خود و جامعه هست؟
لطفا دقیق تر بیندیشیم
مصادیق عملی باورهای فردی و اجتماعی ، روابط بین انسانها ،‌رفتار فردی و اجتماعی انسانها مهم است یا اعتقاد و عقیده نظری به جنبه های وحدانیت خدا یا صحت و سقم نبوت و معاد؟
بنابراین به نظرم جای اصل و فرع عوض شده است!!

با سلام. خوب مسلما عقل اعراب آن زمان قدرت تشخیص علت احکام را نداشته است. آن هم به دلیل این بوده که علوم تجربی اینقدر پیشرفت نکرده بود. حال که این علوم پیشرفت کرده و به علت احکام دست پیدا کرده است دیگر نیازی به دین در این حوزه ها ( حوزه های علوم تجربی ) ندارد. حوزه هایی که به امور دنیایی انسان مربوط است. برای همین هم هست که نبوت ختم شد. ولی هنوز دین در حوزه معنا حرف برای گفتن دارد. معارف بلندی در دین وجود دارد که می تواند انسان را به یک انسان معنوی تبدیل کند.
و من الله توفیق

رفتار تعبدی الزاما رفتار غیر عقلانی نیست.بستگی دارد انسان نسبت به چه کسی و چه چیزی تعبدا عمل کند.وقتی عقل به تعبد از الله حکم میکند این تعبد عین عقلانیت است.
البته باید توجه کرد که امکان تضاد عقل و دین وجود ندارد اما اگر جایی عقل تصور میکند که ناتوان در درک فلسفه ی احکام و فروعات دین است این ناشی از نقصان عقل است.یا به بیان بهتر نقصان اطلاعات رسیده به عقل.چون دانش و اطلاعات ما نسبت به خودمون و محیط پیرامون ما کامل نیست و البته اکثر ما نتوانستیم بر قوای شهوانیه و غضبیه غلبه کنیم در نتیجه این دو عامل باعث میشود که عقل ما در تشخیص دچار خطا بشود.در نتیجه طبیعی است که در همه ی جزییات نشود به تشخیص عقل به تنهایی اعتماد کرد.

البته اگر عقل قادر به تشخیص کامل اینها بود و هیچ خطایی در تشخیص ان راه نداشت دیگر نیازی به وجود دین نبود که حالا بخواهیم این سوال رو(سوال تاپیک رو) بپرسیم...!
از نظر شما این دو عامل امروز کاملا برطرف شده؟
یعنی اطلاعاتی که به عقل ما رسیده کامل است و بی عیب؟یعنی چیزی نیست که ندانیم یا چیزی نیست که دانش ما در موردش نه تنها ناقص که اصلا غلط باشد؟!؟!؟...
و یا مورد دوم.ایا بشر امروز از نظر وابستگی ها به امور شهوانی و دنیوی بیشتر محصور شده یا کمتر؟!؟...
میل و البته امکانات بشر امروز برای براوردن نیاز های حیوانیش که نهایتا موجب خود محوری در تصمیم گیری ها و مصلحت سنجی فردی و نه اجتماعی میشود نسبت به گذشته کمتر است؟ یا به بیان بهتر کاملا از این امیال ازاد شده و قدرت کامل غلبه بر انها رو در تصمیم گیری ها، قضاوتها و قانون گزاری ها دارد؟!؟
ایا میشود تضمین کرد بشر امروز در قانون گزاری هاش وابستگی های نژادی ، مالی ، میل به قدرت ، نگاه هایی که در مورد برتری های جنسیتی هست ، ملیت گرایی و.... رو تاثیر نمیدهد؟و یا اگر نخواد اونها رو هم تاثیر بده ایا قطعا قانونی که مینویسد درست است؟
بشری که درکش از جهان اخرت بسیار کم است چه طور قادر است همه ی اموری رو که موجب سعادت اخرویش میشود رو کامل بفهمد؟!
و....

اما اگر قانونی بیاید بگوید: «در سرپایینی با دنده عقب برانید» و هیچ دلیلی هم برای آن نگوید، کسی آنرا انجام نمی‌دهد چون دلیل آن‌را نمی‌داند و همچنین آنرا در برابر خرد و منطق می‌بیند.

هنگامی هم که کسی می‌گوید «موسیقی یا شطرنج» حرام است و هیچ دلیلی برای آن نمی‌گوید نیز چنین است و کسی به آن سخن گوش نمی‌دهد چون هر آدمی با گوش کردن موسیقی، احساس آرامش می‌کند و هرکسی پس از بازی شطرنج، احساس خوبی را می‌چشد و اینکه کسی این‌ها را ناروا بداند، سخنی در برابر منطق گفته است که باید دلیلی برای سخن خود بیاورد.
خیر همیشه این طور نیست که گفتید.
بله بعضی قوانین مثل همان قوانین راهنمایی رانندگی اند که دلیلش رو همه میدانند.گرچه در ان مورد هم اختلاف هست....
اما شکل دیگرش این است که مثلا شما میخواهید برای اولین بار به یک جنگل برید.خب برای رسیدن به مقصد باید چه کرد؟
دوتا راه دارین.یا خودتون بدون نقشه و هیچ اطلاعاتی وارد جنگل بشید و انقدر مسیرهای غلط رو برید تا راه رو پیدا کنید (البته "اگر" بتوانید!!!اگر گم نشید!اگر گیر حیوان وحشی نیافتید!اگر از میوه های سمی نخورید!اگر از سخره ای نیافتید!اگر،اگر،اگر....) و یا اینکه بگردید و کسی رو که از همه بهتر جنگل رو میشناسد کمک بگیرید.او بشود راهنمای شما.اینجا شما چه میگنید؟مثلا گفت برو به چپ میگویید تو دلیلش رو به من بگو بعد؟خب میگوید مسیر این است.راه این است.اگر از اینجا بروی به مقصد میرسی.شما از او ایرد بگیریدمیگوید تو مگه راه رو بلدی که داری از من ایراد میگیری؟!شما وقتی راه درست رو نمیدونید چه طور از اون فرد میتوانید ایراد بگیرید؟!یا مثلا مریض میشوید و پیش دکتر میرید.دکتر میگوید فلان قرص را بخور.شما میگویید نه تا نگویی این از چه درست شده و چرا باعث میشه من خوب بشم و نگی دقیقا با خوردن این چه اتفاقی در بدن من می افتد نمیخورم؟!؟دکتر میگوید اگر میخواهی خوب بشوی باید این کار هارو بکنی.چون شما اطلاعاتت ناقص هست توانی ندارید برای ایراد گرفتن.

حالا در مورد مسیر زندگی میشود راه اول رو رفت؟میشود انقدر مسیرهای مختلف رو بریم و الودگی ها و صدماتش رو که بر روحمان ( والبته بر دیگران)وارد میشه رو هم بپذیریم تا شاید راه درست رو پیدا کنیم؟ان هم در مورد زندگیی که قرار است توشه ی اخرتی باشد که میشه گفت بدون اطلاعات دین ما عملا چیزی از ان نمیدانیم؟!!...چه طور ممکن است مسیر درست رو پیدا کنیم؟

در مورد راه دوم هم اطلاعات ما در حدی نیست که بخواهیم ایراد بگیریم.ما فقط میتوانیم بگردیم بهترین راه بلد رو پیدا کنیم.بهترین دکتر رو پیدا کنیم.دیگه نمیتوانیم از انها ایراد بگیریم!

مسئله ی دین هم همین است.نبود اطلاعات کافی برای تصمیم گیری ما رو مجبور به تعبد میکند.اما عقل حکم میکند که دنبال بهترین نقشه و صحیح ترینش بریم تا ما رو به مقصد برساند.
یعنی شما وقتی فلسفه ی دین رو پیدا کنید و به دین به عنوان یک برنامه ی الهی برای رسیدن به کمال نگاه کنید و وقتی مطمئن شوید فلان دستور دستور خداوند است دیگر چه متوجه دلیلش بشوید چه نه عقل حکم میکند پیرو ان باشید

سلام

شرط لازم برای عبادت و بندگی داشتن عقل و اختیار لازم برای استفاده از آن است. هدف اصلی خداوند هم هدایت انسان در مسیری است که بتواند بدرستی از عقلش استفاده کند تا بهتر بتواند بندگی خدا را بنماید.

با فرض صحت داستان، از یک صوفی مذهب انتظاری بیش از این نمی رود، اصلاً تا زمانی که ما امامانی پیرو واقعی پیامبر داریم، چه احتیاجی به الگو قرار دادن افکار و اعمال غیر؟

در مورد روزه هم تمام کلامم در بالا (قرمز رنگ) صادق است.

درود بر شما، «هارب» گرامی :Gol:
سپاس از سخنان زیبا و به جایتان.

خیر همیشه این طور نیست که گفتید.
بله بعضی قوانین مثل همان قوانین راهنمایی رانندگی اند که دلیلش رو همه میدانند.گرچه در ان مورد هم اختلاف هست....
اما شکل دیگرش این است که مثلا شما میخواهید برای اولین بار به یک جنگل برید.خب برای رسیدن به مقصد باید چه کرد؟
دوتا راه دارین.یا خودتون بدون نقشه و هیچ اطلاعاتی وارد جنگل بشید و انقدر مسیرهای غلط رو برید تا راه رو پیدا کنید (البته "اگر" بتوانید!!!اگر گم نشید!اگر گیر حیوان وحشی نیافتید!اگر از میوه های سمی نخورید!اگر از سخره ای نیافتید!اگر،اگر،اگر....) و یا اینکه بگردید و کسی رو که از همه بهتر جنگل رو میشناسد کمک بگیرید.

دکتر میگوید اگر میخواهی خوب بشوی باید این کار هارو بکنی.چون شما اطلاعاتت ناقص هست توانی ندارید برای ایراد گرفتن.

کسی هم که آگاهی نداشته باشد، پس از یک هفته در می‌یابد که بهبود یافته است یا خیر! اگر بهبود یافت که هیچ اگر هم نه، به خوب نبودن آن پزشک باور پیدا می‌کند و پیش یک پزشک دیگر که شناخته شده است می‌رود

اما در مورد فتوای فقیهان، مردم باید تا پس از مرگ برای دریافت پاسخ شکیبایی بورزند که ببینند آیا این کار درست بوده یا نه!

مسئله ی دین هم همین است.نبود اطلاعات کافی برای تصمیم گیری ما رو مجبور به تعبد میکند.اما عقل حکم میکند که دنبال بهترین نقشه و صحیح ترینش بریم تا ما رو به مقصد برساند.

به راستی، ما از کیشمان چیزی نمی‌دانیم؟
این همه چراغ برای ما در کنار راه گذاشته شده است!

ابتدا و مهم‌ترین، خرد آدمی است که با آن به قرآن و هر چیز دیگر باور پیدا می‌کنیم و بدون آن هیچ باوری هستی نمی‌یابد.

سپس قرآن که یک نوشتار بسیار بسیار ژرف است.

پس از آن چه بسیار نوشتارهای ژرفی که در مورد کیش، بدرستی و بدور از دگم‌اندیشی سخن گفته‌اند و درستی این نوشتارها، اثبات شده است.
نوشتارهایی همچون مثنوی که یک نوشتار قرآنی، اخلاقی، عرفانی، روانشناسی و در یک جمله، «دریایی» است بی‌کران.

با این همه چرا؛، آیا باید کوکورانه گام برداشت؟

همچنین نوشتار بسیار ژرفی همچون نهج‌البلاغه‌ی شیرخدا که البته تنها بزرگان و دانشمندان راستین می‌توانند به درون آن راه یابند و مردم ساده باید از نوشتارهایی همچون مثنوی برای رسیدن به آن استفاده کنند.

[QUOTE]یعنی شما وقتی فلسفه ی دین رو پیدا کنید و به دین به عنوان یک برنامه ی الهی برای رسیدن به کمال نگاه کنید و وقتی مطمئن شوید فلان دستور دستور خداوند است دیگر چه متوجه دلیلش بشوید چه نه عقل حکم میکند پیرو ان باشید[/QUOTE]

مشکل در همین است که آشکار نیست کدام فرمان، فرمان خدا است!
همه فقیه هستند؛ همه درستکار هستند؛ همه دانشمند هستند؛ هرکدام هم دیدگاه‌هایی خود را دارند که در برابر دیدگاه دیگری ایستاده است!

با سلام خدمت شما دوست گرامی.
ببینید یک سوال از شما دارم. همانطور که می دانید مسایل مبتلا به انسان ها هر روز در حال تغییر است. خداوند هم که امورش را به غیر اسباب انجام نمی دهد. حال اینکه خداوند یک سری باید و نباید که مربوط به مسایل مبتلا به اعراب باشد را بیان کند تعلیم بهتری انجام داده یا نحوه برخورد کردن با مسایل مبتلا به را به او آموزش دهد تعلیم بهتری است؟ اگر خداوند نحوه برخورد با مسایل مبتلا به انسان ها را به او آموزش نداده است آیا در هدایتش نقص بوجود نمی آید؟ لذا به همین دلیل است که می گویم در تمام احکام دین روحی ( علتی ) نهفته است که باید بشر بتواند به آن دست یابد تا بوسیله این روح با مسایل دیگری برخورد کند.
لذا خداوند باید برای مسایل مبتلا به انسان ها هم قوانینی داشته باشد. حال به نظر شما چرا چیپس و پفک حرام نیست؟ چرا خداوند به آنها اشاره ای نکرده است؟ چرا یافتن ضرر و زیان این ها را به علم ناقص بشر واگذار کرده است؟ اگر می توان به ضرر و زیان آنها پی برد و حلال و حرامشان را تعیین کرد چرا در مورد شراب نتوان؟ در مورد گوشت خوک نتوان؟ در مورد ... ؟ چه فرقی بین اینها وجود دارد؟ همه موادی هستند از همین دنیا. فرقی بین آنها نیست.

اینکه آموزش نحوه برخورد با مسائل گوناگون عاقلانه تر است، مورد تأیید هر عقل سلیمی است.
اما در اینجا توجه به یک نکته ضروری است:
خداوند قوانین کلی در زمینه های مختلف دارد (هر چند در جای دیگر این کلی گویی از جانب شما نقد شده! بماند) که در دستیابی به مسائل مبتلا به راهگشای انسان ها بوده و هست.
به عنوان مثال این قانون کلی وجود دارد: هر چیزی که برای انسان مضر باشد، حرام است.
حال ممکن است این سؤال پیش آید که شناخت ضرر و زیان بر عهده کیست؟
گاهی بعضی از فقها با استفاده از علم روز ضرر و زیان برخی مواد برایشان محرز می شود و آن را حرام اعلام میکنند.
بعضی دیگر هنوز دلایل عقلی برای حرام اعلام کردن آن مواد ندارند، لذا یا حلال و یا مکروه اعلام می کنند.
بعضی هم حلال و حرامش را بر عهده مکلف قرار داده و خود وی را به تحقیق در این باره توصیه می نمایند.

در مقابل این حکم کلی، احکام جزئی تری هم وجود دارد، مانند حرمت شرب خمر، زمانی که حکمی قطعی و چنین محکم صادر می شود، علاوه بر حرام اعلام کردن خود شراب، در واقع کمکی در شناخت حرمت مسائل مبتلا به است، به این صورت که امروز مواد زیان آوری مانند شیشه، کراک و غیره وجود دارد که در زمان نزول وحی حتی تصور چنین موادی دور از ذهن بود، حال با توجه به شناخت مفاسد شراب، پی به حرمت اینگونه مواد نیز می بریم.
این است فلسفه توصیه انسان به شناخت حلیت و حرمت خداوند، نه تفکر شما، که می اندیشید با شناخت مفاسد و پرهیز از آنها حرمت از بین می رود.

یعنی خداوند بر اساس ظرفیت اعراب دستوراتی به آنها داده و چون می دانسته که علم آنها در آن زمان اینقدر نیست که به ضرر و زیان برخی مواد پی ببرند یا اگر پی بردند بتوانند آنها را رفع کنند لذا دلیلی برای آن ذکر نکرده است.

چون در ظرفیت علم آن زمان نبود. خداوند خود می دانست با پیشرفت علم بشر خود راهی پیدا می کند.

اصولا این واژه های واجب و مستحب و .... ساخته دست فقها هستند. مثلا از فلان آیه اینطور استنباط می کنند که واجب است و از فلان آیه مستحب را استخراج می کنند نه اینکه این واژه ها در قرآن و احادیث بوده باشد. استنباط فقهاست که البته خطاپذیر است.

خوب این ها قبلا هم گفتم. اگر جایگزینی پیدا کردیم جایگزین می کنیم. مانند قوانین مربوط به دیه و قصاص و مجازات ها و ارث و .....

اصولا دین و احکامی که از زبان رسول الله بیرون آمد بسیار ساده بود. خود او به سادگی آنها اذعان داشته است. همین سادگی دلیلی است بر اینکه علت آنها مسایلی است که براحتی می توان به آن پی برد.

آری، اگر چنین کسی پیدا شود، باید گوش به سخنان او داد؛ اما اگر کسی در ایران کنونی، بخواهد الگویی را برای رهنوردی خود برگزیند، چگونه چنین کاری را می‌کند؟

گفته می‌شود که فقیهان برای چنین کاری هستند و باید در میان آنان، دانشمندترین و درستکارترین را برگزید.
این سخن بسیار شنیده می‌شود اما اگر می‌شود به ما بگویید ما از کجا دریابیم که کدام فقیه از همه درستکارتر است؟
همه‌ی آنان «آیت‌الله» هستند و همه‌ی آنان «به ظاهر» درستکار هم هستند؛ آیا تا کنون شنیده شده است که برای نمونه آیت‌الله فلان، گناهی را انجام داده است؟

پس همه‌ی آیت‌الله درستکار هستند

در مورد میزان دانش، آیا تاکنون گفت و گویی بوده است که بگوید دانش فلان فقیه از فلان فقیه بیشتر است و یا فلان فقیه از فلان فقیه بهتر است؟

اکنون یک آدم ساده چگونه می‌تواند دریابد که کدام فقیه از همه بهتر است؟
هنگامی که هیچ سخنی در مورد اشتباه فقیهان گفته نمی‌شود، درون‌مایه‌اش این است که همه‌ی آنان درستکاراند و هنگامی که هیچ مقایسه‌ای در مورد دانش آنان انجام نمی‌شود، نشان‌دهنده‌ی این است که همه‌ی آنان «تقریباً» به یک اندازه دانشمنداند.

اکنون که همه در ظاهر با هم برابرند، مردم چگونه دریابند که کدام فقیه بهتر است؟
مردم از کجا دریابند که این تفاوت در فتوا‌ها، کدامشان درست است؟
مردم روی چه گواهی می‌توانند بگویند که ما فقیه فلان را «راهنمای» خود می‌گیریم چون وی گناهی نکرده است و از دیگران دانشمندتر است؟

(البته دو سه‌تا از فقیهانی که در برابر سیاست کشور ایستادند، از جانب سیاست‌مداران رد شدند چون در برابر آنان ایستادند و سخنان سیاسی‌ای در برابر آنان گفتند و گرنه دیگر فقیهان، به ظاهر هم درستکارند و هم دانشمند)
سلام
منظور من اصل دین بود
اصل اسلام نه با فقیه است نه... با امام معصوم است که بدون خطاست. این بدبختیهای امروز ما هم به خاطر همین نداشتن امام است.
در کل که میخواستم در مورد خود دین بگم. در مورد دین و پیامبر که شما نمیتونید این حرفارو بزنید.میتونید؟
حالام که امام نیست بله به قول شما فقیه غیر معصوم داریمو... خب چاره نداریم.چی کار کنیم؟نهایت توانمان اینه که یا خودمون وقت بذاریم بخونیم و یاد بگیریم یا از کسایی که خوندن بپرسیم.بر اساس ایه 122 توبه:[FONT=arial] [FONT=arial]وَ ما كانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ .خدام بیشتر از این ازمون توقع نداره.البته راستش به نظم این پستتون ربطی به پست من نداشت. چون من درباره اصل دین حرف زدم.
در مورد اون فقیهم درسته معصوم نیست ولی انصاف اگه داشته باشیم باید قبول کنیم که اونی که 40 سال عمرشو(حداقل ) گذشته برای خوندن این چیزا بیشتر از من و شما میدونه.حالا اون 40 گذاشته خونده شما میخواین برای هر حکمی که میده بگه به فلان دلیل؟!حدیثشو بیاره،سندشو برای شما بررسی کنه،تطابقشو با ایه قران برسی کنه(که خب باید عربیم کامل بلد باشین)،با احادیث متناقضی که هست مقایسه کنه و.... که به شما ثابت بشه اون حکم حکم دینه بعد شما انجامش بدین؟!؟!؟.....خب برید این درسارو بخونید اینارم میفهمین.
البته حرف اصلی تاپیک درباره عقل است نه احادیث چون اون فقیه هم اگه به فرض اینارو به شما بگه از رو احادیث میگه بعضیاشم با عقل.بازم اونجا قرار نیست فلسفه همه احکامو بگه.کافیه ثابت کنه این حکم حکم دینه،دستور پیامبره...بعد دیگه شما این ایرادو نمیتونی بگیری که من دلیل میخوام.اینجام داری تقلید میکنی.البته از یه معصوم تقلید میکنی.

عامل اول را تعبد از الله می دانید. با این تصور دیگر جایگاهی برای علم کلام باقی نمی ماند. یعنی علاوه بر احکام اعتقادات و اخلاقیات هم چون از خدا صادر شده و اگر ما بدون چون و چرا آنها را بپذیریم باز هم عقلانی است. لذا نمی دانم چرا اینقدر شهید مطهری تلاش کرده دلیلی برای برخی اعتقادات شیعه پیدا کند؟ در واقع بر اساس مطلب شما علم کلام عبث بوده است. چرا بدون آن هم باورهای ما عقلانی بوده است؟
عرض بنده این است که همانطور که باورهای اعتقادی دین نیازمند ادله عقلانی است احکام هم می بایست دلایل عقلی و علمی داشته باشند.
در مورد دلیل دوم هم در دین هست که چیزی را که به آن علم نداری نپذیر. بر همین اساس اگر عقل انسان نتوانست باورهای دین را اثبات کند مشکل از عقل است نه دین. ولی به اعتقاد بنده باید تصویری از باورهای دین ارایه شود که عقلانی باشد.

قطعا نمی توان گفت که درست است. ولی اگر شما انحرافاتی در تشخیص بشر در اداره دنیایش می بینید می تواند به استفاده غلط از عقل باشد. همانطور که استفاده غلط از دین هم کمتر از عقل نیست ( چه بسا بسیار بیشتر از عقل باشد. )

سعادت اخروی می تواند بستگی به سعادت دنیوی داشته باشد. مثلا اگر شما به فقرا و مستضعفان کمک کنید مسلما دنیای بهتری خواهید داشت که در آن فقر کمتر است و این کاملا عقلانی است. برای همین هم دین گفته که دستگیری از مستمندان موجب سعادت اخروی می گردد.
حضرت علی (ع) می گوید اگر خدا هم وجود نداشت ما باز شما را به مکارم اخلاق دعوت می کردیم. این مسئله می رساند بسیاری از تعالیم دین بواسطه سعادت دنیوی موجب سعادت اخروی می شود.

خیر کامل نیست. منتها این نقصان مورد مغرفت الهی قرار می گیرد. همان طور که شیعیان هم معتقدند که اگر مراجع در صدور فتوا خطاهایی داشتند ( که بسیار محتمل است چون علم رجال علمی بشری و خطاپذیر است. ) مورد مغفرت خداوند قرار می گیرد.

ببینید یک سوال از شما دارم. همانطور که می دانید مسایل مبتلا به انسان ها هر روز در حال تغییر است. خداوند هم که امورش را به غیر اسباب انجام نمی دهد. حال اینکه خداوند یک سری باید و نباید که مربوط به مسایل مبتلا به اعراب باشد را بیان کند تعلیم بهتری انجام داده یا نحوه برخورد کردن با مسایل مبتلا به را به او آموزش دهد تعلیم بهتری است؟ اگر خداوند نحوه برخورد با مسایل مبتلا به انسان ها را به او آموزش نداده است آیا در هدایتش نقص بوجود نمی آید؟ لذا به همین دلیل است که می گویم در تمام احکام دین روحی ( علتی ) نهفته است که باید بشر بتواند به آن دست یابد تا بوسیله این روح با مسایل دیگری برخورد کند.

درود بر آقای هارب :Gol:.

سلام
منظور من اصل دین بود

البته راستش به نظم این پستتون ربطی به پست من نداشت. چون من درباره اصل دین حرف زدم.

البته حرف اصلی تاپیک درباره عقل است نه احادیث چون اون فقیه هم اگه به فرض اینارو به شما بگه از رو احادیث میگه بعضیاشم با عقل.بازم اونجا قرار نیست فلسفه همه احکامو بگه.کافیه ثابت کنه این حکم حکم دینه،دستور پیامبره...بعد دیگه شما این ایرادو نمیتونی بگیری که من دلیل میخوام.اینجام داری تقلید میکنی.البته از یه معصوم تقلید میکنی.

به راستی چرا از گفتن دلیل، این همه پرهیز می‌شود؟!
آیا نیم‌کاسه‌ای زیر کاسه است؟
آیا این رفتار همانند رفتار کشیشان نیست؟ آن‌ها نیز مردم را از خردورزی دور می‌کردند و چنین کاری را پست می‌دانستند.

سلام

همانگونه از نام این گفتار بر می‌آید (چرا عقل نمی‌تواند به مصالح و مفاسد «احکام دین» پی ببرد» ، گفت و گو در مورد خرد و «احکام» است و سخنی از اصول دین نیست.
آقای «شریعت» سخنی از اثبات هستی خدا، عدالت یا نبوت و ... نکرده‌اند که درباره‌ی آن‌ها دلیل بخواهند. سخن در مورد پذیرش خردمندانه‌ی احکام است.

نباید به این نگاه کرد که کسی چند سال تلاش کرده است! سال‌های زیاد تلاش کردن بدون بهره‌مند شدن از آن تلاش‌ها، سودی به بار نمی‌آورد.

به راستی چرا از گفتن دلیل، این همه پرهیز می‌شود؟!
آیا نیم‌کاسه‌ای زیر کاسه است؟
آیا این رفتار همانند رفتار کشیشان نیست؟ آن‌ها نیز مردم را از خردورزی دور می‌کردند و چنین کاری را پست می‌دانستند.

چرا عقل انسان نمی تواند به مصالح و مفاسد احکام دین پی ببرد؟

چرا عقل می تواند اعتقادات و اخلاقیات را بر اساس عقل اثبات کند ولی قادر به کشف مصالح و مفاسد احکام نیست؟

با سلام خدمت شما دوست عزیز. ان شاء الله که در زمره یکی از 313 نفر قرار بگیرید.

اگر پی بردن به مصالح و مفاسد احکام کار راحتی است، چند سؤال:
چرا می پرسید چرا با قاطعیت مفاسد و مصالح برخی از احکام را بیان نمی کنید تا بقیه استفاده کنند؟
شما فرمودید علم کافی ندارید، چرا عالمان مشخص نمی کنند؟
در مورد مثالتان:
آیا خداوند از گرم مزاجی اعراب آن زمان مطلع نبود و پس از پی بردن، حکم را نسخ کرد؟
آیا امروز که ما اعراب گرم مزاج نیستیم، می توانیم به حکم قبلی عمل کنیم؟

بنده اصولا سعی می کنم فروتنانه صحبت کنم. اصولا خود را هم در جایگاهی نمی بینم که برای انسان ها حکم صادر کنم. چه اینکه ادعایی هم ندارم که به تمام علوم تجربی آگاهی دارم. تنها تخصص بنده در استدلال کردن است. منتها جایگزین کردن احکامی به جای احکام دین کار متخصصان در علم های مربوطه است. هر حکمی در زمینه ای صادرشده است. ( فیزیک - شیمی - روان شناسی و پزشکی و ... ) بنده که دانشمند در این زمینه ها نیستم. تمایلی هم به بحث های مصداقی ندارم. در کل استدلال بنده این است :
برای اینکه انسان بتواند امور مبتلا به اش را در هر زمان و مکان رفع و رجوع کند باید بتواند به علل احکام پی ببرد تا از طریق آن علل بفهمد که چه جیزی برایش حرام است و چه چیزی برایش حلال.

سلام خدمت شما دوست عزیز و تشکر از بابت ادامه بحث

خوب از کجا باید بفهمیم که زمانش فرا رسیده است؟ از کجا معلوم که زمانش الان نباشد؟

در پناه حضرت حق موفق و پایدار باشید..

سوال :
چرا عقل انسان نمی تواند به مصالح و مفاسد احکام دین پی ببرد؟

پاسخ :
در ابتدا باید گفت در نگاه شیعی عقل در کنار کتاب وسنت جز منابع استنباط احکام شرع است وحکم آن مثل حکم کتاب وسنت حجت شرعی است .
به دلیل این که عقل ذاتا و تکوینا حجت الهی بر مردم است و در کنار حجت ظاهری یعنی انبیا و ائمه ،راهنمای انسان به سوی سعادت است ، در همه امور از جمله مسایل خداشناسی معیار و ملاک محسوب می‌شود. اگر عقل اعتباری نداشته باشد، و واقعیت را از این طریق بدست نیاوریم هیچ چیزی قابل اثبات نیست.
اگر همه چیز و یا بسیاری از مسایل اعتقادی از طریق وحی و نبوت اثبات می‌شود ، نبوت و نیاز بشر به راهنمای آسمانی (پیامبر و امام معصوم) به وسیله عقل ثابت می‌شود. چون نبوت به وسیله نبی اثبات نمی‌شود، زیرا این موجب دور می‌شود. چه این که عقل چراغ است و شریعت راه. کسی به کمال می‌رسد که هم چراغ دارد و هم راه. انسانی که چراغ دارد، ولی راه ندارد، یا راه را نمی‌داند، چگونه می‌تواند به هدف برسد؟
از این رو برخی از اندیشوران بزرگ تصریح کرده اند: در برخی امور عقل معیار، در برخی مصباح و چراغ، در بعضی دیگر مفتاح است . در مجموع عقل را در همه محورهای سه گانه معتبر است. معیار و میزان بودن عقل نسبت به برخی از امور و اصول و عقاید به گونه‌ای است که انسان به کمک آن ها ضرورت شریعت وحی را اثبات می‌کند، ولی عقل با تدبر در چشمه سار زلال وحی از تمام غبارهایی که او را تیره و تار نماید ،پاک می‌شود.
بنابراین حضور عقل در دامن شریعت همانند وجود چراغ است که آدمی را به جریان جاودان رسالت و سرچشمه جوشان شریعت هدایت می‌کند. با تمسک به این چراغ است که احکام شریعت مشخص می‌گردد. مفتاح و کلید بودن عقل نسبت به شریعت به این معناست که عقل بعد از آن که به عنوان چراغ وظیفه خود را نسبت به قوانین و مقررات شریعت انجام داد و احکام شریعت را در افق هستی خود به صورت مفاهیم کلی اظهار نمود ،نیاز خود را به شریعت اذعان می‌کند. (1)
در ارزش و اهمیت و اعتبار عقل مباحثی دیگر نیز است که تفصیل آن را در منبع ذیل جویا شوید. (2)
پس از نظر عقلانی و وحیانی تردیدی در اعتبار و ملاک بودن عقل نیست . این اعتبار ذاتی عقل است که از سوی آموزه‌های وحیانی بر آن تاکید شده است.
با توجه به آنچه بیان شد، ملاک بودن عقل کاملا مشخص است زیرا وقتی عقل از نظر ذاتی آن اعتبار را دارا است و از نظر آموزه های دینی نیز بر حجیت آن تاکید شده ، معلوم می شود هر چه عقل بگوید، نه تنها صحیح، بلکه حجت است . البته با تفاوت در نوع دریافت های عقلی و امکان طبیعی خطا در برخی از این آموزه ها لااقل در قسم بدیهیات شبه ریاضی احتمال خطا و اشتباه وجود ندارد .
بی‌تردید عقل چراغ فهم و استنباط است و بدون پرتو افکنی آن بهره‌گیری از کتاب و ممکن نیست، بدین معنا همه خردگرایان و خردستیزان در روشنگر بودن عقل اتفاق نظر دارند.(3)
خامسا یکی دیگر از دلایل حجیت عقل، قاعده ملازمه است . آن قاعده مربوط به ملازمه بین حکم عقل و حکم شرع است. بر اساس این قاعده هر حکمی که شرع دهد، عقل نیز مطابق آن فرمان می‌راند.
این قاعده از نتائج مسأله حُسن و قبح ذاتی افعال است. حتی بر اساس برخی از مبانی، عین آن شمرده می‌شود، زیرا اگر پسندیده بودن کار به معنای شایستگی در دنیا و پاداشی در آخرت باشد، خود به خود ملازمة حکم عقل و شرع اثبات می‌شود.
پس در نگاه شیعه عقل در همه امور دینی اعم از اعتقادی واخلاقی وفقهی (احکام) معتبر وحجت است . اما این که نمی تواند اسرار ومصالح را درک نماید وبه حکمت وفلسفه احکام شرع واقف گردد بدلیل آن است که غیر از خدا و پیامبر وائمه از آن امور آگاه نیست وآن امور فوق درک عقل بشر عادی است .

پی‌نوشت‌ها:
1. . جوادی آملی معرفت در آینه شریعت نشر الزهرا، تهران، 1378 ش .، ص 211.
2. جلوه‌های قرآنی در نگاه امام خمینی، نشر موسسه نشر آثار امام خمینی 1387 ش . ص 58.
3. . حسن یوسفیان، عقل و وحی، نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1383ش. ص 234 ـ 248.