چه گناهاني باعث فشار قبر ميشوند ؟ وبراي دوري از آن چه بايد كرد؟
تب‌های اولیه
پاسخ :
مقدمه:
مؤمن بايد بيم و اميدش به خدا در يك سطح باشد اگر ترسش از عذاب‌هاي الهي بيش از حد باشد از رحمت خداوند مأيوس مي‌شود و به اصطلاح عوام مي‌گويد آب كه از سر گذشت چه يك وجب و چه صد وجب. و از طرفي اگر اميدش به فضل و رحمت الهي بيش از اندازه باشد، امن از مكر الهي پيدا مي‌كند و از جانب ديگر سقوط مي‌كند و انگيزه‌اي براي انجام اعمال نيك و پسنديده پيدا نمي‌كند در حالي‌كه خداوند كريم‌تر از آن است كه بندة ضعيف و ذليل را عذاب كند. در نتيجه به هر عمل ناشايستي تن داده و باز دم از فضل و كرم و لطف و رحمت خدا مي‌زند در همين راستا حضرت پيامبر عظيم‌الشأن اسلام (ص) فرمود: «اگر اندازة رحمت خدا را مي‌دانستيد هر آيينه بر آن تكيه مي‌كرديد و جز اعمال اندكي انجام نمي‌داديد و اگر ميزان غضب و خشم خدا را مي‌دانستيد گمان مي‌كرديد كه ديگر نجات نخواهيد يافت.»[1] ولي بنابر فرمايش امام صادق (ع): «هيچ بندة مومني نيست مگر آن كه در قلبش دو نور وجود دارد نور خوف (از عذاب الهي) و نور اميد (به رحمت پروردگار) كه اگر هريك را با ديگر بسنجد از آن زيادتر نخواهد بود»[2]يعني هر دو به يك ميزان خواهند بود پس شما دوست عزيز هم به همان ميزان كه از عذاب الهي بيمناك هستيد به فضل و رحمت پروردگار هم اميدوار باشيد تا انگيزة خود را براي انجام اعمال خوب و پسنديده از دست ندهيد و به گناه كبيرة يأس از رحمت پروردگار گرفتار نشويد.
فشار قبر: انسان عوالم مختلفي را پشت سر نهاده و عوالم ديگري را در پيش‌رو دارد، انسان با مرگ از عالم دنيا به عالم آخرت منتقل مي‌شود كه عالم آخرت هم ابتدايش عالم برزخ و انتهايش كه بعد از برپايي قيامت كبري است بهشت يا دوزخ مي‌باشد. يكي از ويژگي‌هاي عالم برزخ فشار قبر مي‌باشد. فشار قبر نسبت به افراد متفاوت است بعضي از افراد فشار قبر ندارند و آن‌ها كه دارند فشارشان از نظر شدت و ضعف يكسان نيست و بستگي به اعمال آن‌ها دارد.
عواملي كه موجب فشار قبر مي‌شود: 1ـ بداخلاقي. 2ـ سخن‌چيني، مراعات نكردن طهارت و نجاست و پرهيز نكردن از بول.[3] 3ـ ياري نكردن مظلوم. در كتاب ثواب الاعمال آمده است كه يكي از علماي بني‌اسرائيل از دنيا رفت و فشار قبر بر او وارد شد چرا كه او يك بار نماز را (عمداً) بي‌وضو خوانده بود و از كنار مظلومي گذشته بود و او را ياري نكرده بود.[4] 4ـ ضايع نمودن نعمت‌هاي الهي: حضرت پيامبر اكرم (ص) فرمودند: «فشار قبر براي مؤمن كفاره تباه نمودن نعمت‌ها از ناحية اوست.»[5]
عواملي كه باعث كاهش يا رفع فشار قبر مي‌شود:[6]
1ـ نماز شب و كامل نمودن ركوع: امام رضا (ع )فرمود: «كسي كه نماز شب بخواند و در قنوت نماز «وتر» هفتادبار استغفار كند از عذاب قبر پناه داده مي‌شود.» و امام باقر (ع )فرمود: «هر كس ركوع نمازش را كامل انجام دهد وحشت قبر به او نمي‌رسد.»[7]
2ـ صدقه و نماز مخصوص[8].
3ـ نماز وحشت: اين نماز بسياري از مردگان را از عذاب قبر و فشار قبر نجات داده است كه حكايات عجيبي در داستان‌هاي شگفت شهيد دستغيب در اين باره موجود است كه مي‌توان به آن مراجعه نمود. [9]
4ـ حج نمودن: دو روايت است كه هر كس چهار مرتبه حج به جا آورد عذاب قبر از او برداشته مي‌شود. [10]
5ـ خواندن بعضي از سوره‌هاي قرآن: علي(ع) مي‌فرمايد: «هر كس در هر جمعه سورة نساء را تلاوت كند از فشار قبر امان مي‌يابد.»[11] سوره‌هاي زخرف، ياسين، تكاثر و تبارك، نيز در اين مورد سفارش شده‌اند.
6- اين كه مرگ انسان در روز جمعه باشد.
7- نهادن دو چوب تر در كفن ميت هنگام دفن.
8.- ريختن آب روي قبر.
9. نماز شب و كامل انجام دادن ركوع در نماز‌ها.
اميرمؤمنان علي ـ عليه السّلام ـ فرمود:
براي پدرت و معلّمت از جايت برخيز اگر چه امير باشي.
غررالحكم، 1/114 [1] - ميزان الحكمه 10 جلدي، ج 3، ص 178.
[2] - بحارالانوار، ج 78، ص 259.
[3] - همان، ج 75، ص 265.
[4] - ثواب الاعمال، ص 111.
[5] - بحارالانوار، ج 6، ص 221.
[6] - با استفاده از كتاب «عالم برزخ در چند قدمي ما» محمد محمدي اشتهاردي، انتشارات نبوي.
[7] - همان، ج 85، ص 107.
[8] - بحارالانوار، ج 91، ص 219.
[9] - حاشية مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي.
[10] - من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 217، روايت 2209، باب 2.
[11] - وسايل الشيعه، ج 7، باب 54، ص 409، روايت 9714.