کظم غیظ عبارت است از، فرو بردن خشم و خود را در حالت غضب، نگاهداشتن. کظم غیظ اگر چه حلم نیست ،اما آن نیز ضدیت با غضب دارد که نمی گذارد آثار غضب، ظهور نماید. کظم غیظ و فرو خوردن خشم در حقیقت، با زحمت حلم ورزیدن است. بنابراین در ارزشمندی، مقامی پایین تر از حلم دارد.هرچند در جای خود ارزشمند و ستوده است. قرآن کریم ، کظم غیظ را از صفات پارسایان ونوعی نیکی و احسان می داند،
در آغاز باید دید منشأ پیدایش خشم و غضب چیست؟ هر ناراحتی موجب شعله ور شدن آتش غضب نمیگردد، بلکه خشم آن گاه زبانه میکشد که انسان خود را حریف طرف مقابل و شخص مغضوب ببیند و لااقل خود را با او متساوی و در یک مرتبه احساس کند، امّا اگر از عمل و برخورد فرد قدرتمندی ناراحت گردد، اگر چه غم و حزن در قلب او پدیدار میشود، امّا چون از انتقام ناتوان است،چاره ای ندارد جز این که غضب خود را فرو برد. این خشم به باطن بر میگردد و عقده درونی ایجاد میکند و به کینه تبدیل میشود.(1)
بنابراین چون فرد خشم آلود غالباً خود را در موضع قدرت و برتری و سلطه میبیند، باید با عواملی که باعث شعلهور شدن غضب میشود، پنجه درافکند و با عامل آنها که حبّ نفس (خویشتن خواهی) میباشد، یا مال دوستی و جاه طلبی و شهرت خواهی و تکبّر و ... مبارزه کند، روحیه و میانه روی به نفس ببخشد تا حبّ نفس وسیلة انسان گردد و او را در جاده کرامت و عزّت راه ببرد، نه این که بر آدمی چیره گردد واو را در لجنزار غرور و خودپسندی فرو ببرد.
"غضب در وجود انسان مانند یک سگ شکاری است که نیازمند آموزش دادن است،تا حرکات و سکناتش با اشاره صاحبش صورت گیرد، نه با میل خودش.(2)
عامل دیگری که موجب میشود انسان از نور انسانیت خارج گردد و به ظلمت عصبانیت وارد شود، جهل و حماقت است. گاهی برخی جاهلان دست به کاری خشن میزنند، پرخاشگری میکنند و کار خود را نوعی شجاعت و شهامت و کمال میدانند. اینان از خود تعریف و توصیفها میکنند، در حالی که عصبانیت و خشم جاهلان، ناشی از ضعف نفس سستی ایمان، سالم نبودن روح و روان آنان و خوف از دست رفتن لذّتها و موقعیتهای آنان است.(3)
عامل سوم: کار زیاد، خستگی، گرسنگی و تشنگی موجب شعله ور شدن عصبانیت میگردد.
درمان:
أ) انسان از راه مراقبت و مواظبت بر احوال خویش نباید بگذارد تنور آتش غضب روشن گردد.
هر کسی از وضع و حالات خویش آگاه است و میداند از چه حرف ها، کارها و برخوردهایی ناراحت و عصبانی میشود. سعی کند در چنین صحنههایی وارد نشود.
ب) اگر وارد محیط تحریک کننده شد، به مجرد روشن شدن کبریت خشم، از آن محل خارج شود.
پ) اگر نمیتواند از آن محل خارج شود، تغییر وضع دهد، مثلاً اگر نشسته است، بایستد یا بخوابد. اگر ایستاده است بنشیند، یا خود را به کاری مشغول نماید، یا به ذکر خدا بپردازد. شستن سر و صورت با آب سرد موجب فرو نشستن خشم میگردد.
اگر فردی که بر او غضب کردهاید، از خویشاوندان و ارحام شما باشد، نزدیک او بروید و او را در آغوش بگیرید. امام باقر(ع) میفرماید:
«أیما رجل غضب علی ذی رحمٍ، فلیدن منه فلیمسّه، فانّ الرحم إذا مسّت سکنت؛(4) وقتی دو خویشاوند همدیگر را در آغوش گرفتند، آتش غضب فرو مینشیند».
پینوشتها:
1.سید عبدالله شبر، اخلاق، ص 248، مترجم محمد رضا جباران.
2. همان، ص 33.
3.امام خمینی (ره)، چهل حدیث، ص 142، نقل به مضمون.
4. همان، ص 140.
کسی که صبر کند ، و کلمه استرجاع ، یعنی ( انا لله و انا الیه راجعون )[ «ما از آنِ خدائیم و به سوی او بازمی گردیم!» ]بگوید و هنگام گرفتاری خدا را ستایش کند ، پس او از کار خدا خشنود است و اجرش با خداست و کسی که این چنین نکند ، سرنوشت او تغییر نمیکند و مذمت(سرزنش) میشود و پاداش او هم از بین میرود.
امام صادق (ع):
مرد در خانه و نسبت به خانواده اش نيازمند رعايت سه صفت است هر چند در طبيعت او نباشد: خوشرفتارى ، گشاده دستى به اندازه و غيرتى همراه با خويشتن دارى.
امام صادق علیه السلام: صله رحم،خلق را نیکو و دست را با سخاوت،ونفس را پاکیزه،وروزی را زیاد کند و اجل را تاخیر اندازد.
امام رضا علیه السلام: صله رحم کن، هر چند به دادن آب به آنها باشد، و بهترین صله رحم آزار نرسانیدن به آنهاست، وصله رحم مرگ را تاخیر اندازد و موجب دوستی خانواده شود.
امام صادق علیه السلام: چیزی که عمر را زیاد کند،جز صله رحم نمی دانم، تا انجا که مردی که عمرش سه سال است،سی سال کند و مردی که عمرش سی و سه سال است و قطع رحم کند،خدا سی سالش را کم کند،وعمرش را سه سال قرار دهد.
پیامبر صل الله علیه واله:گاهی مردمی بی دین و بد کردارند ولی صله رحم می کنند،پس خداوند اموالشان را زیاد می کند و عمرشان را طولانی می کند،تا چه برسد که نیکوکار باشند و صله رحم کنند.
امام علی علیه السلام:به ارحام خود بپیوندید،هر چند با سلام کردن باشد،زیرا خداوند در قیامت در مورد خود و ارحام سوال و باز خواست می کند.
امام سجاد علیه السلام:قطع کننده رحم،را دوست خود نگیرید زیرا خداوند در سه جای قران کریم او را مشمول لعن خود قرار داده است.
پیامبرصل الله علیه واله:هر کس دوست دارد خدا عمرش را طولانی کند،و روزی اش را توسعه دهد،باید صله رحم کند،زیرا روز قیامت،خویشاوند انسان زبان تند و تیزی دارد،که می گوید:پروردگارا!احسان کن با هر که با من احسان کرد،و ببر،از هرکه از من برید،و مردی با ظاهری نیکو و خوب دیده می شود،ولی چون از خویشاوند خود بریده است به قعر جهنم سرنگون شود.
از بهلول پرسیدند در قبرستان چه میکنی؟؟؟
او در جواب گفت:
با جمعی نشسته ام که به من آزار نمیرسانند...
حسادت نمی کنند ...
تهمت نمیزنند...
دروغ نمی گویند...
طعنه نمیزنند...
خیانت نمی کنند...
قضاوت نمی کنند...
چاپلوسی نمکنند...
و بالا تر از همه ی اینها اگر از پیششان بروم، پشت سرم بد گویی نمی کنند...
کظم غیظ عبارت است از، فرو بردن خشم و خود را در حالت غضب، نگاهداشتن. کظم غیظ اگر چه حلم نیست ،اما آن نیز ضدیت با غضب دارد که نمی گذارد آثار غضب، ظهور نماید. کظم غیظ و فرو خوردن خشم در حقیقت، با زحمت حلم ورزیدن است. بنابراین در ارزشمندی، مقامی پایین تر از حلم دارد.هرچند در جای خود ارزشمند و ستوده است. قرآن کریم ، کظم غیظ را از صفات پارسایان ونوعی نیکی و احسان می داند،
در آغاز باید دید منشأ پیدایش خشم و غضب چیست؟ هر ناراحتی موجب شعله ور شدن آتش غضب نمیگردد، بلکه خشم آن گاه زبانه میکشد که انسان خود را حریف طرف مقابل و شخص مغضوب ببیند و لااقل خود را با او متساوی و در یک مرتبه احساس کند، امّا اگر از عمل و برخورد فرد قدرتمندی ناراحت گردد، اگر چه غم و حزن در قلب او پدیدار میشود، امّا چون از انتقام ناتوان است،چاره ای ندارد جز این که غضب خود را فرو برد. این خشم به باطن بر میگردد و عقده درونی ایجاد میکند و به کینه تبدیل میشود.(1)
بنابراین چون فرد خشم آلود غالباً خود را در موضع قدرت و برتری و سلطه میبیند، باید با عواملی که باعث شعلهور شدن غضب میشود، پنجه درافکند و با عامل آنها که حبّ نفس (خویشتن خواهی) میباشد، یا مال دوستی و جاه طلبی و شهرت خواهی و تکبّر و ... مبارزه کند، روحیه و میانه روی به نفس ببخشد تا حبّ نفس وسیلة انسان گردد و او را در جاده کرامت و عزّت راه ببرد، نه این که بر آدمی چیره گردد واو را در لجنزار غرور و خودپسندی فرو ببرد.
"غضب در وجود انسان مانند یک سگ شکاری است که نیازمند آموزش دادن است،تا حرکات و سکناتش با اشاره صاحبش صورت گیرد، نه با میل خودش.(2)
عامل دیگری که موجب میشود انسان از نور انسانیت خارج گردد و به ظلمت عصبانیت وارد شود، جهل و حماقت است. گاهی برخی جاهلان دست به کاری خشن میزنند، پرخاشگری میکنند و کار خود را نوعی شجاعت و شهامت و کمال میدانند. اینان از خود تعریف و توصیفها میکنند، در حالی که عصبانیت و خشم جاهلان، ناشی از ضعف نفس سستی ایمان، سالم نبودن روح و روان آنان و خوف از دست رفتن لذّتها و موقعیتهای آنان است.(3)
عامل سوم: کار زیاد، خستگی، گرسنگی و تشنگی موجب شعله ور شدن عصبانیت میگردد.
درمان:
أ) انسان از راه مراقبت و مواظبت بر احوال خویش نباید بگذارد تنور آتش غضب روشن گردد.
هر کسی از وضع و حالات خویش آگاه است و میداند از چه حرف ها، کارها و برخوردهایی ناراحت و عصبانی میشود. سعی کند در چنین صحنههایی وارد نشود.
ب) اگر وارد محیط تحریک کننده شد، به مجرد روشن شدن کبریت خشم، از آن محل خارج شود.
پ) اگر نمیتواند از آن محل خارج شود، تغییر وضع دهد، مثلاً اگر نشسته است، بایستد یا بخوابد. اگر ایستاده است بنشیند، یا خود را به کاری مشغول نماید، یا به ذکر خدا بپردازد. شستن سر و صورت با آب سرد موجب فرو نشستن خشم میگردد.
اگر فردی که بر او غضب کردهاید، از خویشاوندان و ارحام شما باشد، نزدیک او بروید و او را در آغوش بگیرید. امام باقر(ع) میفرماید:
«أیما رجل غضب علی ذی رحمٍ، فلیدن منه فلیمسّه، فانّ الرحم إذا مسّت سکنت؛(4) وقتی دو خویشاوند همدیگر را در آغوش گرفتند، آتش غضب فرو مینشیند».
پینوشتها:
1.سید عبدالله شبر، اخلاق، ص 248، مترجم محمد رضا جباران.
2. همان، ص 33.
3.امام خمینی (ره)، چهل حدیث، ص 142، نقل به مضمون.
4. همان، ص 140.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمودند:
(جامع احادیث الشیعه، ج 3 / ص 326)
رهایی از فقرشدید
شخصی به محضر رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و از فقر خود شکایت کرد.
حضرت به او فرمود : هر وقت داخل خانه ات شدی
1️⃣ سلام کن هرچند کسی در خانه نباشد
2️⃣ بر من صلوات بفرست.
3️⃣ سپس سوره قل هو الله احد را یک مرتبه بخوان ، تا فقرت برطرف شود.
آن مرد چنین کرد و چیزی نگذاشت که آن قدر رزق و روزی اش زیاد شد که به همسایگانش نیز کمک مالی می کرد.
میرزا جواد آقا ملکی تبریزی
اسرار الصلاه، ، ص۲۶۲
#نشانه ایمان واقعی
امیرالمومنین امام على عليهالسلام :
با بى توجهى به امور پست، بر ارزش خود بيفزاييد.
عَظِّمُوا أقدارَكُم بِالتَّغافُلِ عَنِ الدَّنِيِّ مِنَ الاُْمُورِ
تحف العقول، ص 224
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله ):
هدیه دادن مرد به همسر خود از
عوامل افزایش پاکدامنی زن است.
من لایحضره الفقیه،ج۴،ص۲۸۱
❄️☁️❄️☁️❄️☁️❄️
امام على عليه السلام :
وُصولُ المَرءِ اِلى كُلِّ ما يَبتَغيهِ مِن طيبِ عَيشِهِ وَ اَمنِ سِربِهِ وَ سَعَةِ رِزقِهِ بِحُسنِ نيَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلقِهِ؛
@ahadis_aemmeh
انسان، با نيّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوى آن است، از زندگى خوش و امنيت محيط و روزى زياد، دست مى يابد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 92 ، ح 1607
☁️❄️☁️❄️☁️❄️☁️❄️☁️❄️
امیرالمومنین امام على عليه السلام:
به آنچه فرمان مى دهى، خود بيش از همه عمل كن
كُن آخَذَ النّاسِ بِما تَأمُرُ بِهِ
ميزان الحكمه ج7 ص345
روایتی زیبا از امام جعفر(ع):
شخصي از امام صادق(ع) پرسيد: عقل چيست؟
فرمودند : چيزي است كه به وسيله آن خدا پرستش شود و بهشت بدست آيد.
آن شخص گويد : گفتم پس آنچه معاويه داشت چه بود؟
فرمودند : آن نيرنگ است، آن شيطنت است، آن نمايش عقل را دارد، ولي عقل نيست.
منبع: (اصول كافي ، ج 1 ، ص ۱۱)
امام خمینی :
با قرائت قرآن راهی به سوی محبوب باز کنید وتصور نشود که قرائت بدون معرفت اثری ندارد که این وسوسه شیطان است.
امیرالمومنین امام علی علیه السلام : کسی که پایشروی سنگی دو بار بلغزد سزاوار شکستن است!
#دنیا لحظه ای بیش نیست پس...
امام کاظم حضرت موسی بن جعفر علیه السلام میفرمایند:
اصْبِرْ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ وَ اصْبِرْ عَنْ مَعَاصِي اللَّهِ فَإِنَّمَا الدُّنْيَا سَاعَةٌ فَمَا مَضَى مِنْهَا فَلَيْسَ تَجِدُ لَهُ سُرُوراً وَ لَا حُزْناً وَ مَا لَمْ يَأْتِ مِنْهَا فَلَيْسَ تَعْرِفُهُ فَاصْبِرْ عَلَى تِلْكَ السَّاعَةِ الَّتِي أَنْتَ فِيهَا فَكَأَنَّكَ قَدِ اغْتَبَطْت
✅بر طاعت خدا صبر كن و در ترك معاصى او شكيبا باش ؛
زيرا دنيا لحظه اى بيش نيست .
❗️آنچه گذشته جاى شادى و غم ندارد
و از آنچه نيامده نيز خبرى ندارى .
پس لحظه اى را كه در آن به سر مى برى ، صبور باش چنان كه گويى خوشبخت و خوشحالى .
تحف العقول ص 396
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج75، ص311، ح1
♥️امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کسی که صبر کند ، و کلمه استرجاع ، یعنی ( انا لله و انا الیه راجعون )[ «ما از آنِ خدائیم و به سوی او بازمی گردیم!» ]بگوید و هنگام گرفتاری خدا را ستایش کند ، پس او از کار خدا خشنود است و اجرش با خداست و کسی که این چنین نکند ، سرنوشت او تغییر نمیکند و مذمت(سرزنش) میشود و پاداش او هم از بین میرود.
(بحارالانوار جلد 71 صفحه 96)
امام على عليه السلام:
انسان، به زيورى زيباتر از جوانمردى آراسته نشده است
ما تَزَيَّنَ الإنسانُ بزِينَةٍ أجمَلَ مِن الفُتُوَّةِ
غررالحكم حدیث 9659
حضرت آقا امیرالمؤمنين علی ابن ابیطالب (علیه السلام) در وصیّتش به فرزندش محمّد ابن حَنَفیه فرمود:
✨و کسی که به نفس خود، خواسته نفس را عطا نکند؛ به رشد خود رسیده است.
جهاد با نفس
/تألیف شیخ حرعاملی(رحمت الله علیه)
امام رضا عليه السلام میفرمایند :
هرکس حریم خدا را حفظ کند، حرمتش حفظ میشود و هرکس خدا را اطاعت کند، اطاعت میشود.
امام صادق عليه السلام:
بهشتی ها، چند نشانه دارند:
روی گشاده
زبان نرم
دل مهربان
دستِ دهنده
امالی،ص٦٨٣
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله
بى چشمداشت،صدقه بدهيد زيرا چشمداشت، اجر را از بين مى برد.
تنبيه الخواطر ج۲ ص ۱۲۰.
امام صادق علیه السلام می فرماید:
اصول کافی، ج 4، ص 247
امیرالمومنین امام على علیه السلام :
خوشا به حال کسی که زیادی مالش را انفاق کند و زیادی گفتارش را نگه دارد
بحار الأنوار، جلد 68، صفحه 283
امام على ع:
عمل اندك كه بر آن مداومت ورزى، از عمل بسيار كه از آن خسته شوى اميدوار كننده تر است
قَليلٌ تَدومُ عَلَيهِ، أرجى مِن كَثيرٍ مَملولٍ مِنهُ
امام صادق (ع):
مرد در خانه و نسبت به خانواده اش نيازمند رعايت سه صفت است هر چند در طبيعت او نباشد: خوشرفتارى ، گشاده دستى به اندازه و غيرتى همراه با خويشتن دارى.
رسول خدا صلي الله علیه و آله :
❤️ امام رضا علیه السلام می فرمایند :
اجر و پاداش #صله_رحم در روایات
امام صادق علیه السلام: صله رحم،خلق را نیکو و دست را با سخاوت،ونفس را پاکیزه،وروزی را زیاد کند و اجل را تاخیر اندازد.
امام رضا علیه السلام: صله رحم کن، هر چند به دادن آب به آنها باشد، و بهترین صله رحم آزار نرسانیدن به آنهاست، وصله رحم مرگ را تاخیر اندازد و موجب دوستی خانواده شود.
امام صادق علیه السلام: چیزی که عمر را زیاد کند،جز صله رحم نمی دانم، تا انجا که مردی که عمرش سه سال است،سی سال کند و مردی که عمرش سی و سه سال است و قطع رحم کند،خدا سی سالش را کم کند،وعمرش را سه سال قرار دهد.
پیامبر صل الله علیه واله:گاهی مردمی بی دین و بد کردارند ولی صله رحم می کنند،پس خداوند اموالشان را زیاد می کند و عمرشان را طولانی می کند،تا چه برسد که نیکوکار باشند و صله رحم کنند.
امام علی علیه السلام:به ارحام خود بپیوندید،هر چند با سلام کردن باشد،زیرا خداوند در قیامت در مورد خود و ارحام سوال و باز خواست می کند.
امام سجاد علیه السلام:قطع کننده رحم،را دوست خود نگیرید زیرا خداوند در سه جای قران کریم او را مشمول لعن خود قرار داده است.
پیامبرصل الله علیه واله:هر کس دوست دارد خدا عمرش را طولانی کند،و روزی اش را توسعه دهد،باید صله رحم کند،زیرا روز قیامت،خویشاوند انسان زبان تند و تیزی دارد،که می گوید:پروردگارا!احسان کن با هر که با من احسان کرد،و ببر،از هرکه از من برید،و مردی با ظاهری نیکو و خوب دیده می شود،ولی چون از خویشاوند خود بریده است به قعر جهنم سرنگون شود.
منبع:اصول کافی ج۲ ص۱۵۰
اﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ :
حضرت امام کاظم سلام الله علیه فرمود:
سه چيز نشانه ی اجابت دعا است: چون تنت لرزيد! و اشکت روان شد! و دلت ترسيد! به رحمت حق امیدوار باش؛ که تيرت به هدف رسيده است! (دعايت مستجاب می شود)
خصال صدوق،جلد 1،صفحه 110
امام على عليه السلام:
آن كه كينه را كنار بگذارد ، قلب و ذهنش آرامش مى يابد
مَنِ اطَّرَحَ الحِقدَ استَراحَ قَلبُهُ ولُبُّهُ
حڪـایــت
بهلول و قبرستان
از بهلول پرسیدند در قبرستان چه میکنی؟؟؟
او در جواب گفت:
با جمعی نشسته ام که به من آزار نمیرسانند...
حسادت نمی کنند ...
تهمت نمیزنند...
دروغ نمی گویند...
طعنه نمیزنند...
خیانت نمی کنند...
قضاوت نمی کنند...
چاپلوسی نمکنند...
و بالا تر از همه ی اینها اگر از پیششان بروم، پشت سرم بد گویی نمی کنند...