به گزارش روضه نیوز؛ابوذر بیوکافی از مداحان جوان وانقلابی مدتی پیش مهمان دفتر روضه بود. در صحبتهای این مداح نسل سوم انقلاب پختگی همراه با دقت و آینده نگری دیده می شود.
مصاحبه تا ساعت 2 بامداد به طول انجامید و به قول ایشان «هنوز نتوانستم تمام صحبتهایم را انتقال دهم»
صحبتهایی که با چندین بار ویرایش مصاحبه در لابه لای گفتگو خواهید خواند.
از دعای پدر بود که مداح شدم
ضمن عرض خوش آمد، امیدواریم سفرتان به اهواز همراه با خیر و برکت و خوشی باشد. در مورد پایگاه خبری روضه نیوز توضیحاتی گفته شد، می خواهیم در رابطه با مداحی و تجاربی که شما دارید صحبت کنیم. از ورود آقای ابوذر بیوکافی به حرفه مداحی و نوکری آستان اهلبیت برای ما بگویید. ابوذر بیوکافی: از دوران کودکی به عرصه ستایشگری ورود کردم اما اگر بپرسید که چطور در این مسیر قرار گرفتم باید بگویم علتش استجابت دعای پدرم در زمان جنگ است که از خدایا خواسته بودندفرزندی عطا کن که مداح بشود. بیشتر در هیئت ثارالله رشت کارهایتان را انجام میدادید! شما قمی هستید یا شمالی؟ ابوذر بیوکافی:اصالتا اهل شهرستان لنگرود از توابع استان گیلان هستم، ولی ساکن قم هستیم. درمورد هیات ثارلله باید عرض کنم در سال چند مناسبت (حداکثر 10 تا) را خدمت دوستان در رشت برگزار هستیم.
در ماههای مبارک رجب، شعبان و رمضان کمی هوایشان از روضه فاصله میگیرد و مناجاتی میشود، در ماه شعبان که فضا کاملاً مولودی خوانی است، نظر شما در مورد مناجات خوانی، بایستههای یک مناجات خوان موفق و بایسته های یک مولودی خوان موفق چیست؟ حضرت آقا تأکید میکنند که در شعر نباید غلو و حرف های بیجا باشد، خال و ابرو و... نباشد. مثلاً یکی از دوستان میگفت ما در ماه مبارک رمضان فتیله روضه را خاموش میکنیم فقط مناجات با خدا داریم، میگفت سیاست من این است مخاطبانم را از گناهانی که انجام دادند در ماه رمضان برگردانم و در او حالت توبه باشد، یک نگاه کاملاً تفریطی است. نگاه دیگر این است که اینها با هم تضادی ندارند و اصلاً عیبی ندارد ما فقط روضه داشته باشیم. یک عده فقط با روضه مأنوس هستند لذا نیازی به مناجات نیست. بعضی از شهرهای بالا یک ساعت بعد از نماز جوشن کبیر را خلاصه میخوانند و تا صبح سینه زنی میکنند، در مسجد خونریزی میشود! ظاهرا یک نگاه تفریطی و افراطی است...
ابوذر بیوکافی: اهلبیت، به این مسئله پاسخ دادند خداوند هم در قرآن فرمودند:« یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة» و اهل بیت می فرمایند: : نَحن ُوَسیلَتُهُ، ،در جای دیگر خدا میفرمایند اینها واسطه رحمت هستند درِ خانه ام به واسطه ی اهل بیت بیایید. پس مشخص است که اهلبیت آمدند که ما را به مقام توحید برسانند. هیچ منافاتی در روضه و مناجات نیست چیز جدایی نیست.
روضه سیر عبودی دارد و انسان موحد تربیت میکند. با این نگاه که خدمت شما عرض کردم شب عاشورا شب عبادت و روز عاشورا می تواند روز مناجات باشد. تمام مناسبتها فرصتی برای بندگی کردن است. محبت و عزاداری برای اهلبیت خود این محبت و مودت صراط بندگی است، أَنتُمُ الصِرَاطُ الأَقوَمُ. این که همه چیز را تعطیل کنیم را نمی فهمم و به نظرم از هم جدا نیست. اتفاقاً اگر روضه خوان برای مخاطبش از خدا بگوید و چشمها خیس نشوند مشخص است که اشتباه روضه خوانده و ذائقه را منفی پرورش داده است.
نکته دوم در مورد بایسته های مناجات: اول اینکه مداح باید اهل مناجات باشد.سختترین قالب مداحی قالب مناجات است .بخش دیگر «فنون مناجاتخوانی» است مانندتسلط به لحن و متن دعاست، (صحیح خوانی، روخوانی و روانخوانی). تسلط بر ترجمه دعا، مطالعه در تفسیر دعا، در اجرا موثر است ، زمانبندی در اجرای دعا مهم است. در بخش الحان بداند دعاخوانی و زیارتخوانی چه وجوهی مشترک و متفاوتی دارند. همینطور نسبت به مناجات و ادعیه
در موضوع مولودی خوانی هم نظرتان را بفرمایید؟ خیلی از دوستان در جلسات مولودی خوانی نیاز به ایده و الگو دارند؟ ابوذر بیوکافی: مولودی خوانی یک قالبهای خاص و متفاوت مداحی است. بهطور کلی مولودی چه از لحاظ انتخاب و اجرای شعر و چه سرود متفاوت است. یک اصل کلی وجود دارد در این قالب که باید طراوت و شادی را داشته باشد.
کسانی که سرود میخوانند میخواهند سرود را عوض کنند میگویند یک کف ریز بزنید، من خیلی تعجب کردم خیلی مراسمات دیدم که در مجلس اهلبیت همراه با کف ، سوت میزنند! کلیپ تصویری یک مداح را دیدم که داد زد هر کسی بلد است کِل بزند! ابوذر بیوکافی: یک‌بار میگوییم نگاه ما فقهی است یا نگاه کاربردی و جذبی است. میگوییم هیئت یک نهاد تبلیغی است باید آدم را جذب کند. میگوییم تا جایی که حرام اتفاق نیفتاد میتوانیم از روش ها و ابزار بهره ببریم، در نگاه فقهی کف زنی اشکالی ندارد. گاهی بحث اصلا شرعی نیست شرع میگوید ایرادی ندارد اما سوال این است آیا در شان جلسه اهل بیت است یا نه؟
یک نکته ای که اتفاقاً خوب است گفته شود تمرکز روی هیئتهای تهران است. مثلاً در خوزستان،اصفهان و حتی در قم هیئتها از خودشان الگویی ندارند. مثل اینکه بگوییم هیئت خوزستان یا رشت یک آداب و بایسته هایی برای خودشان دارند،اینطور نیست البته قبلا اینطور بوده ولی الآن نیست! مثلاً سینه زنی بوشهری ها معروف بود یا زنجانی ها، یا سه سنگ بهبهان که معروف است. این تهرانی شدن هیئتها چه آسیب هایی دارد؟ ابوذر بیوکافی: ببینید یک سؤال بزرگی در ذهنم هست و هنوز به جوابش نرسیدم.، اولین کسی که نوار کاست مداحی در کشور پخش کرد برای چه پخش کرد؟ کدام بُعد را دید و کدام را ندید؟ یک بُعد اینکه مثلا کشور نیاز فرهنگی دارد باید فرهنگ اهل بیت ترویج شود. آیا تنها روش این بود که ما CD و نوار پخش کنیم راه دیگری نبود؟
سؤال دوم اینکه سنتهای عزاداری ما که از حیث شکلی با هم متفاوت بودند آیا ربطی هم به محتوا داشتند یا نداشتند؟ محتوا با روحیات اقلیمی هر منطقه هماهنگ بود یا نبود؟ وقتی شما میگویید فرهنگ، زبان، قوم، اقوام، یکسری عناصر متأثر در آنها هست و با هم مرتبطاند. این شیوه مداحی چه برسر سنت ها و فرهنگهای عزاداری آورد؟..
این نکات که عرض میکنم صرفا از بابت این است که باید جمع متخصص این مطالب را بررسی کنند. نمیخواهم بگویم تهران مقصر است، یا بگویم شهرستانها مقصرند، یا اینکه مداح تهرانی دارد اشتباه میکند، حرفم این نیست. مداح تهرانی در تهران دارد کار خودش را میکند شما باید در تهران زندگی کنید تا ببینید آن آقا دارد چه میکند؟ آنجا میفهمیم که فلانی دارد چه‌کار میکند؟ حرفم اصلا نقدهای متداول نیست. یک نکته مهم است که شاید کمتر ارزیابی شده...خلاصه امروز شاهد شکل عزاداری هستیم که با گذشته متفاوت است باید مزایا و معایبش ریشه یابی شود.
انگار عیب کار از رسانه است که دارد اینها را انعکاس میدهد!
سوال این است که این رسانه های مذهبی خود جوش، رسانه ای است که در خدمت یک تفکر است؟ مبانی و شاخصه مشخص دارد؟ یا رسانه زرد است. آیا با رنگ و لعابی « مذهبی» هر محتوایی را پررنگ و یا کم رنگ کرد؟. در چهره سازیها از چه روشی تبعیت می کنیم ؟ رسانه باید بداند وقتی این کارها را بدون مبنا صرفا برای جذب مخاطب انجام می دهد. ذایقه ها بسمت شهرت طلبی به هر قیمتی سوق می یابد.
با اینکه قرار بر این است شعائر الهی و مبانی دینی تقویت شوند نه افراد. ، رسانه باید در خدمت یک فکر جهت دهنده باشدالان متاسفانه برعکس شده بجای این که رسانه در خدمت نخبگان باشد. نخبگان در خدمت رسانه شده اند. آن مبانی را در کلام و تفکر مقام معظم رهبری جستجو کنید ببینید هیات که شامل منبری ، مداح و شاعر ، مدیر و بانی است در طول این سالها ایشان بر روی چه نکاتی تاکید نموده اند. آن نکات بشود مبنا...هرکسی آن شاخصه ها را دارا باشد شما حمایت کنید
در واقع باید ارزشهای کنونی مثل شهرت طلبی وثروت طلبی تغییر کند. ما کاری کردیم بچه های شهرستانی بروند دنبال هزینه های گزاف و به قرض افتادند. کاری کردیم که مداح در شهرستانی احساس سرخوردگی کند. چرا چون رسانه ها ترازی را بعنوان هیات و یا مداح موفق نشان دادند که همه اش کمّی است... مادامی که شما ننشینید بیانیه مأموریت برای خود ننویسید و استاندارد تعریف نکنید شما هم چند سال دیگر همان میشوید که از آن ها انتقاد می شود. زودتر از حرف ام به اینجا رسیدند که الان دارند از کسانی مطلب کار میکنند که خودشان به آنها منتقد بودند.
معتقدم امروز به دلیل نبود این مبانی محکم و ارزشی که باید یک عقبه علمی و تئوریک بیاید برای فضای رسانه مذهبی ما مبانی تعریف کند دچار ضعف هستیم و رسانه به راحتی می تواند یک مولفه و مقوله فرهنگی را به ارزش تبدیل کند وهر کسی هم آن شاخصه را داراست بعنوان الگوهایی بصورت عمومی معرفی کند. مثلاً این مداح به خاطر این برای ما باارزش است که به مادرش احترام میگذارد، نماز اول وقت میخواند، خمس میدهد، این مداح سادهزیست بود چون امام فرمود ساده زندگی کنید، این ها را معرفی کنیم ولو اینکه این مداح ها پشت قله دماوند در محله 50 نفره مداحی کند این مداح را بزرگ کنیم.
بر روی شاخص های کیفی تاکید کنیم. باید بدانید اگر کسی که عیبهای فراوانی دارد را بزرگ کنیم تاثیرش در فضای فرهنگی مانند تاثیر ویروس است. فضای فرهنگ مانند نفس کشیدنمان در فضای شهر است اگر آلودگی باشد بیمار می شویم ، نشود ما بانی همه گیرشدن بعضی از روحیات اشتباه بخاطر مشهور شدن افراد شویم. امروزه مداح یک ویترین بسیار مؤثر انقلاب اسلامی است، غیر از این است؟ باید مراقب بودگاهی ما بطور کاملا نامحسوس داریم مدیریت می شویم. بنابر این باید ویترین را خودمان طراحی کنیم خلاصه طوری مدیریت کنید که در خدمت «من» نباشیم در خدمت امام حسین باشیم.
دوستان در روضه نیوز با نگاه تمدن ساز مبانی را استخراج کند. امروز را نگاه نکنید بدانید اگر بناست ویترین درست کنید ده سال دیگر نتیجه می دهد. شما ارزش درست کنید. احساس میکنم یک جلسه مفصلتری بایستی با شما داشته باشیم... فقط یک سوال آیا مشعر نتوانست این خلأ تئوریک را در فضای مداحی جبران کند؟ حاج مهدی سلحشور و اینها نتوانستند کاری کنند؟ ابوذر بیوکافی:مشعر یک اتفاق مقدس و یک حرکت خیلی خوب است با دغدغه های خوب. مشکلات زیرساختی ما در کشور زیاد است. اعتقاد دارم در حوزه فرهنگی باید به اجتهاد رسید شما می خواهید فرهنگ شیعه را تقویت کنید. وقتی اجتهاد نداشته باشید خودتان قرائت از اسلام را ارائه میدهید. شاید فقه الهیات نیاز باشد...
پس قبل از این کار تئوری پردازها است و از اینجا به بعد کار رسانه شروع می شود. ابوذر بیوکافی:البته چون عقب هستیم باید با تئوری پردازی اجرا را هم شروع کنیم، درهر کاری که شروع میکنیم حتما آینده پژوهی کنیم.
شهیدحسن باقری می گفت: باید رسم جنگیدنمان را عوض کنیم خودجوش رفته بود نقشهها را ثبت کرده بعد به محسن رضایی گفت بچه های ما همدیگر را میزنند! ما مدتی است داریم همدیگر را میزنیم، رسم جنگیدن را باید عوض کنیم.
سه دوره برای رسانه تعریف میکنیم، میگوییم دوره حفظ، ظهور رسانه ها برای حفظ شعائر عالی بود. ترمیم، الآن شما در دوره ترمیم به سر می برید یعنی ببینید رسانه های دیگر چه آسیب هایی دارند تولید میکنند! چه اشکالاتی دارند! شما نداشته باشید. دوره بالندگی، حرفهای من ناظر به دوره بالندگی بود برای این دوره چه دارید؟ یک مُدل تعریف کنید. موفق باشید.
***** متن نوحه*****
عمه سادات بی قراره
غصه و غم هاش بی شماره
تموم غصش غم یاره
تنها امیدش بی پناه
روزای سختی توی راهه
رو خاک سوزان پا می زاره
ذکر آسمونا وای زینب
ذکر کهکشونا وای زینب
ذکر خاک صحرا وای زینب
ذکر سینه زنها وای زینب
شعله می کشه خورشید
زمین می سوزه از تب
ابرا همه می بارن
توی چشای زینب
میون سینه دلی که تنگ
غم غروب رویاشه
شان نزول سوره ی بارون
توی فرات چشماشه
کبوترا بی تابن
تو آغوش محمل ها
توی نگاها پیداست
بی قراری دلها
از انعکاس خبر تلخی دل شریعه بی تاب
رو نیزه هایی که بی شمارن یه سرخی می تابه
حالت صحرا که عجیبه
غرق سکوتی پر فریبه
پر از نسیم بوی سیبه
غروب سردش پر رازه
مثل شبایی که درازه
سینه ی خورشید بی شکیبه
بیا توی آغوشم
داداش پریشونم
توی نگاه تلخت
درد تو رو می خونم
عزیز خواهر تب نفسهات دل منو می لرزونه
اگه نباشی حتی یه لحظه
تموم دنیا زندونه
دل شوره ی من بی حسابه
بگو که اینها همه خوابه
لشگر دشمن یه سرابه
بقض غریبی تو گلومه
بارون چشمام ناتمومه
پر از سوال بی جوابه
عمه ی سادات بی قراره
غصه و غم هاش بی شماره
تموم غصش غم یاره
شعله می کشه خورشید
زمین می سوزه از تب
ابرا همه می بارن
توی چشای زینب
میون سینه دلی که تنگ غم غروب رویاشه
شان نزول سوره ی بارون توی فرات چشماشه
تنها امیدش بی پناهه
روزای سختی توی راهه
رو خاک سوزان پا می زاره
کبوترا بی تابن
تو آغوش محمل ها
توی نگاها پیداست
بی قراری دلها
از انعکاس خبر تلخی دل شریعه بی تاب
رو نیزه هایی که بی شمارن یه سرسرخی می تابه
حالت صحرا که عجیبه
غرق سکوتی پر فریبه
پر از نسیم بوی سیبه
غروب سردش پر رازه
مثل شبای که درازه
سینه ی خورشید بی شکیبه
حرم فقط حرم حسین
بادها نوحه خوان
بیدها سربه زیر
لاله هاسینه زنانحرم باغچه
خیمه خورشید سوخت فرمت :MP3
زمان :۱۴:۲ دانلود
