◆◆◆کتابشناسی امام حسن عسکری علیه السلام◆◆◆
تبهای اولیه
بسم الله الرحمن الرحیم
ب) كتابهاى چاپى فارسى
1. آخرين خورشيد پيدا (نگرشى كوتاه بر زندگى امام حسن عسكرى )
واحد تحقيقات، قم، انتشارات مسجد مقدس جمكران، 1417ق1375/ش، رقعى، 96ص.
2. امام حسن عسكرى
سيد كاظم ارفع، تهران، مؤسسه تحقيقاتى فيض كاشانى، 1370، رقعى، 59ص.
3. امام عسكرى
گروه كودكان و نوجوانان، بازنويسى: مهدى رحيمى، تهران، بنياد بعثت، 1373، رقعى، 100ص (ازسرى كتابهاى برگزيدگان ـ 13).
4. پيشواى يازدهم، حضرت امام
حسن عسكرى
گروه نويسندگان، چاپ مكرر، قم، مؤسسه در راه حق، 1371، رقعى، 48ص (اين كتاب به عربى و اردو ترجمه شده است).
5. تاريخچه شهر سامراء و زندگانى عسكريين
سيد مصلح الدين مهدوى (1332 ـ 1416ق)، اصفهان، چاپخانه فردوسى، 1381ق، وزيرى، 106ص.
6. تحليلى از زندگانى امام حسن عسكرى
باقرشريف قرشى، ترجمه محمدرضا عطايى، مشهد، كنگره جهانى حضرت رضا ، 1371، وزيرى، 357ص.
7. تحليلى از زندگانى و زمان حضرت امام حسن عسكرى
گروه نويسندگان، زير نظر قوام الدين وشنوى قمى (م1418ق)، قم، مؤسسه احياء و نشر ميراث اسلامى، 1398ق1357/ش، جيبى، 159ص.
8. حضرت ابو محمد حسن بن على عسكرى
گروه نويسندگان، تهران، كتابخانه دوشيزگان اسلامى، 1353، رقعى، 32ص.
9. حضرت امام حسن عسكرى
فضل اللّه كمپانى (م1414ق) تهران، انتشارات مفيد، 1360.
10. حضرت امام حسن عسكرى
[ميرابوالفتح دعوتى]، قم، انتشارات انصاريان، بى ت، وزيرى، 32ص (مصوّر، ويژه نوجوانان).
11. زندگانى امام حسن عسكرى
باقر شريف قرشى، ترجمه سيد حسن اسلامى، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1371ش1412/ق، وزيرى، 284ص.
12. زندگانى امام حسن عسكرى
عبدالرحيم عقيقى بخشايشى، قم، انتشارات نسل جوان، 1356، جيبى، 144ص.
13. زندگانى امام عسكرى
جابرى قمشه اى، تهران، مسجد الغدير، 1364، رقعى، 136ص.
14. زندگانى امام حسن عسكرى و تاريخچه سامراء
ابوالقاسم سحاب (1304ـ 1376ق)، تهران، انتشارات اسلاميه، 1375ق، وزيرى، 163ص.
15. زندگانى امام يازدهم، حضرت امام عسكرى
نوشته هيئت تحريريه مؤسسه در راه حق، ساده نويسى: دفتر تحقيق و تأليف كتب درسى، چاپ سوم، تهران، سازمان نهضت سواد آموزى، 1375، رقعى، 30ص.
16. زندگانى حضرت امام حسن العسكرى
حسين عمادزاده اصفهانى (1325ـ 1410ق)، تهران، شركت سهامى طبع كتاب، 1342ش1383/ق، وزيرى، 373ص.
17. زندگى و سيماى امام حسن عسكرى
سيد محمد تقى مدرّسى، ترجمه محمد صادق شريعت، تهران، مؤسسه انصارالحسين ، 1370.
18. ستارگان درخشان (ج13) (سرگذشت حضرت امام حسن عسكرى )
محمد جواد نجفى، چاپ پنجم، تهران، انتشارات اسلاميه، 1362، جيبى، 232ص.
19. شهر بى حصار (داستان زندگى امام حسن عسكرى )
رضا شيرازى، تهران، انتشارات پيام آزادى،1373، رقعى، 119ص (مصوّر، ويژه نوجوانان) (در اين كتاب، سيزده داستان از زندگى امام نگاشته است).
20. مجلس عروسى امام حسن عسكرى
نظم: [؟]، تهران، كتابفروشى اسلاميه، 1345 (ناظم در اين كتاب، داستان پيوند امام با نرجس خاتون را به شعر درآورده است).
21. معصوم سيزدهم، حضرت امام حسن عسكرى
سيد مهدى آيت اللهى (دادور)، تهران، انتشارات جهان آر، 1368، وزيرى، 22ص (مصوّر، ويژه نوجوانان) (اين كتاب به عربى، اردو، تركى، فرانسه، تاجيكى و انگليسى ترجمه شده و همه آنها به وسيله انتشارات انصاريان قم به چاپ رسيده است).
22. معصوم سيزدهم، امام عسكرى
جواد فاضل (1335ـ 1386ق)، تهران، كتابفروشى علمى، 1338 (ضمن كتاب معصوم نهم تا معصوم سيزدهم).
23. نگاهى بر زندگى امام حسن عسكرى
محمد محمدى اشتهاردى، تهران، نشر مطهر، 1374، رقعى، 144ص.
24. يازدهمين پيشواى شيعيان جهان، مولانا الحسن العسكرى
صندوق پس انداز بانك ملى ايران، تهران، 1355ش 1397/ق، وزيرى، 25ص (خط: غلامحسين اميرخانى).
بسم الله الرحمن الرحیم
ج) كتابهاى اردو
1. جوهر عبقرى (سوانح حيات امام عسكرى )
نوّاب احمد حسين مذاق هندى (م1365ق).
رك: الذريعه، ج5، ص289.
2. حضرت امام حسن عسكرى
گروه نويسندگان مؤسسه در راه حق، ترجمه سيد احمد على عابدى، فيض آباد، نوراسلام، 1405ق1985/م، رقعى، 45ص.
3. سوانح امام حسن عسكرى
سيد على جعفرى (1329ـ 1385ق)، هند.
مطلع انوار، ص377.
4. سوانح امام حسن عسكرى
سيد مرتضى حسين (1341ـ 1407ق).
رك: تذكره علماى اماميه پاكستان، ص227.
5. العسكرى فى سوانح الامام ابى محمد الحسن بن على العسكرى
سيد اولاد حيدر بلگرامى هندى (م1361ق)، هند.
رك: الذريعه، ج15، ص263; نقباء البشر، ج1، ص185.
6. معصوم سيزدهم، امام حسن عسكرى
سيد مهدى آيت اللهى (دادور)، ترجمه گروه مترجمان، قم، انتشارات انصاريان، 1371، وزيرى، 24ص (مصوّر، ويژه نوجوانان) (از سرى كتابهاى معصومين كاتعارف ـ 13).
بسم الله الرحمن الرحیم د) كتابهاى خطى عربى 1. آثار و بركات الامام العسكرى فى دارالدنيا سيد هاشم ناجى موسوى جزايرى (اين كتاب آماده چاپ است). 2. الامام العسكرى و التشيع عبدالكريم آل نجف. 3. الامثال و الحكم المختارة عن الامام العسكرى شيخ محمد غروى. 4 . جزاء اعداء الامام العسكرى فى دارالدنيا سيد هاشم موسوى جزايرى شوشترى. 5. جنى الجنتين فى ذكر ولدا العسكريين 6. حياة الامام العسكرى حاج سيد محمد حسينى شيرازى. 7. ذكر من روى عن ابى محمد الحسن بن على شيخ صدوق: ابوجعفر محمد بن على بن حسين بن موسى بن بابويه قمى (ح306ـ 381ق). 8. كتاب زهد ابى محمد الحسن بن على شيخ صدوق (م381ق). شيخ غلامحسين نجفى نجف آبادى (م1349ق). 10. شرح حديث (صعدنا ذرى الحقايق) منقول از: امام حسن عسكرى ، شارح: مولا حسين بن معين الدين (از علماى دوران شاه اسماعيل صفوى). 11. عوالم العلوم و المعارف و الاحوال من الآيات و الاخبار و الاقوال (ج25) مولا عبداللّه بن نوراللّه بحرانى اصفهانى (از شاگردان علامه مجلسى (م 1110ق) (اين كتاب به وسيله مؤسسة الامام المهدى در قم، در دست تحقيق است و به زودى به چاپ مى رسد). 12. كلمة الامام العسكرى شهيد حاج سيد حسن حسينى شيرازى (1354 ـ 1400ق). 13. لجج الحقايق فى تواريخ الحجج على الخلايق (ج13) حاج ملا احمد يزدى مشهدى (م ح1310ق) (وى براى هر يك از چهارده معصوم، كتابى جداگانه ترتيب داده بود). 14. مقتل ابى محمد الحسن بن على العسكرى شيخ ابو عزيز محمد بن عبداللّه خطى بحرانى (م1186ق). 15. مكاتيب الامام العسكرى حاج شيخ على احمدى ميانجى. 16. نسخة عن ابى محمد الحسن بن على العسكرى ابى معاد عبدان بن محمد الجويمى. احمد بن عبيداللّه بن يحيى بن خاقان. فى : أعيان الشيعة 402ـ 44 للسيد محسن الامين . للشيخ محمد حسين القبيسى العاملى . لعلى محمد على دخيل . لرضا أستادى . 22 پيشواى يازدهم حضرت امام حسن عسكرى (ع ). اعداد : هيئة التحرير فى مؤسسة فى طريق الحق . فى : بحارالانوار : ج 5 ص 235ـ 339 للشيخ محمد باقر المجلسى . طبع فى : طهران : 1268ه. لمحمد حسن آل الطالقانى . قم : فى طريق الحق ، 1365ش ، 48ص ، 21سم . للشيخ باقر شريف القرشى . لابى القاسم سحاب . لجابرى قمشه اى . لعقيقى بخشايشى . لحسين عماد زاده . للشيخ عزيز الله العطارودى . 1- كتابنامه ائمه اطهار (ع) ، ناصر الدين انصارى قمى 2- معجم ما كتب عن الرسول و اهل البيت (ع) ، عبد الجبار رفاعى جلد نهم
رك: مجله دراسات و بحوث، ش3 (1402ق)، ص264.
شيخ امام علامه قطب الدين راوندى ابوحسين سعيد بن عبداللّه بن حسن (م573ق).
رك: معالم العلماء، ص55; الذريعه، ج5، ص148.
رك: العراق بين الماضى و الحاضر و المستقبل، ص629.
رك: رجال نجاشى، ج2، ص314.
رك: رجال نجاشى، ج2، ص315.
9. سفن النجاة (ج13)
رك: الذريعه، ج12، ص192; نقباء البشر، ج4، ص1623 (آن مرحوم براى هر يك از معصومين {، كتابى مستقل را تدوين كرده است).
رك: الذريعه، ج13، ص200.
رك: العراق بين الماضى و الحاضر و المستقبل، ص677.
رك: الذريعه، ج18، ص296; نقباء البشر، ج1، ص96.
رك: رجال نجاشى، ج2، ص162.
17. كتاب فى وصف سيّدنا ابى محمد العسكرى
رك: رجال نجاشى،ج1،ص229 و230.
18 أبو محمد الحسن العسكرى ... مولده و وفاقه و مدة عمره و مدفنه
حققه و أخرجه : حسن الامين .
بيروت : دارالتعارف للمطبوعات ، 1403هـ 1983 .
19 الامام الحادى عشر الحسن العسكرى .
بيروت : 1403ه ـ 1983م ، 82ص ، 24سم (الحلقات الذهبية، 24.
20 الامام الحسن بن على العسكرى (ع ).
النجف الاشرف : 1967م .
بغداد : مطبعة حسام ، 1979م ، 84ص (سلسلة أئمتنا ـ 11.
21 بحثى درباره تفسير امام حسن عسكرى (ع ) . (بالفارسية).
مجلة نور علم (قم ): ع 13(14064ه)، ص 118ـ 136
قم : مؤسسة فى طريق الحق ، 1369ش = 1990م ، 45ص .
23 تاريخ الامام الحادى عشر ابى محمد الحسن بن على العسكرى (ع) .
بيروت : مؤسسة الوفاء ، ط 2 1403 ـ 1983م .
24 التفسير المنسوب الى الامام العسكرى .
طهران : 1313ه.
طهران : 1315ه، حجرية (فى هامش تفسير القمى ).
قم : مدرسة الامام المهدى ، 1409ه ـ 1988م ، 748ص ، 24سم (تحقيق : مدرسة الامام المهدى ).
أنظر : كشف الحجب والاستار 129، مرآة الكتب 1472، تاريخ التراث العربى لسزكين 951ـ 96.
25 الحسن العسكرى .
النجف الاشرف : مطبعة النعمان ، 1965م ، 44ص .
النجف الاشرف : 1967م .
26 حضرت امام حسن عسكرى (ع ) .(بالاردو).
27 حياة الامام الحسن العسكرى (ع ) .
بيروت دار الاضواء.
قم : دارالكتاب الاسلامى ، 1369ش ، 287ص ، (أفسيت ).
28 زندگانى حضرت امام حسن عسكرى (ع ) (بالفارسية).
ايران : انتشارات سحاب كتاب ، ط 1 1369ش ، 158ص ، 24سم ، (باهتمام : على بابا عسكرى ).
29 زندگانى امام حسن عسكرى (ع ) (بالفارسية).
طهران : مسجد الغدير، 1364ش : 136ص ، 21سم .
30 زندگانى امام حسن عسكرى (ع )، يازدهمين پيشواى معصوم . (بالفارسية).
طهران : نسل جوان ، 1977م ، 144ص .
31 زندگانى حضرت امام حسن عسكرى (ع ) . (بالفارسية).
طهران : شركت سهامى طبع كتاب ، 512ص .
32 مسند الامام العسكرى (ع ) .
مشهد: المؤتمر العالمى للامام الرض، 1410ه.
ــــــــــــــــــــــــــ
كتابشناسي ولادت امام حسن عسكري(ع)
هشتم ربيعالثاني سالروز ميلاد امام حسن عسكري(ع) است. امام حسن عسكری(ع) بیانی شیرین،
جذاب و شخصیتی الهی داشتند. ايشان مفسری بینظیر برای قرآن مجید بودند و راه مستقیم عترت و
شیوه صحیح تفسیر قرآن را به مردم و به ویژه برای اصحابشان در ایام عمر کوتاه خود آموزش دادند. به
همين مناسبت «ايبنا» مروري دارد بر مهمترين كتابهايي كه در سالهاي اخير درباره شخصيت،
زندگاني و كرامات اين امام همام منتشر شدهاند.
به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، ابومحمد حسنبن علي، امام يازدهم و سيزدهمين معصوم از
چهارده معصوم(ع) هستند. پدر بزرگوارشان امام هادي(ع)، هنگام تولد فرزندشان شانزده سال و
چندماه بيشتر نداشتند و مادر ايشان بانويي صالحه به نام سوسن، حديثه يا سليس بودند.
در عصر حکومت و خلافت متوکل، سفاکترین خليفه بنیالعباس، ابومحمد حسنبن علي، امام يازدهم،
از ائمه عشر(ع) و سيزدهمين معصوم از چهارده معصوم(ع)، سال 232 هجري قمري در مدینه، شهر تاریخی و پایگاه نشر اسلام، در خانه امام هادی(ع) دهمین پیشوای جهان اسلام و از مادري دانشمند و پرفضیلت دیده به جهان گشودند.
مدت كوتاه حيات امام حسن عسكري(ع) به سه دوره تقسيم ميشود. ايشان تا چهار سال و چند
ماهگي (و به قولي تا 13 سالگي) از عمر شريفشان در مدينه به سر بردند، تا 23 سالگي به اتفاق پدر
بزرگوارش در سامرا زندگي كردند(ايشان و پدر بزرگواران، امام هادي(ع) در محله عسكر قرارگاه سپاه
در شهر سامرا زندگي ميكردند و به عسكري لقب يافتند) و تا 29 سالگي يعني شش سال و اندي پس
از رحلت امام دهم(ع) در سامرا ولايت امور را بر عهده داشته اند.
امام حسن عسكری(ع) بیانی شیرین، جذاب و شخصیتی الهی داشتند. ايشان مفسری بینظیر برای
قرآن مجید بودند و راه مستقیم عترت و شیوه صحیح تفسیر قرآن را به مردم و به ویژه برای اصحابشان
در ایام عمر کوتاه خود آموزش دادند.
از تأليفاتي كه به امام حسن عسكري(ع) نسبت داده ميشود ميتوان به «تفسير قرآن كريم»، «نامه
آن حضرت به اسحاق ابن اسماعيل نيشابوري»، «مجموعه حكم، مواعظ و كلمات قصار امام(ع) در
كتابهاي حديث و تاريخ» و «رساله المنقبه» در مسايل حلال و حرام كه «ابن شهرآشوب» در كتاب «مناقب» از آن سخن گفته است، اشاره كرد.
مهمترين آثار مكتوبي كه از سال 1370 تاكنون(1388) درباره امام حسن عسكري(ع) منتشر شده، عبارتند از:
ـ آشنايى با معصومين؛ معصوم سيزدهم امام حسن عسكرى عليهالسلام
مهدى آيتاللهى/ جهانآرا/ 1370
ـ الامام الحسن العسكرى عليهالسلام
سيد مهدى آيتاللهى با ترجمه كمال السّيد/ انصاريان/ 1374
ـ آخرين خورشيد پيدا؛ نگرش كوتاه بر زندگانى امام حسن عسكرى عليهالسلام
واحد تحقيقات مسجد مقدس جمكران/ 1375
ـ آفتاب در زندان
سعيد آلرسول/ بنياد بعثت/ 1375
ـ امام حسن عسكرى عليهالسلام
كاظم ارفع/ فيض كاشانى/ 1379
ـ زندگانی امام حسن عسکری(ع)
منصور کریمیان/ اشرفی/1381
ـ دیدار شیرین؛ گزیدهای از زندگانی امام حسن عسکری(ع)
مسلم ناصری و مرتضی امین/ پیام آزادی/ 1381
ـ ستارگان درخشان، سرگذشت حضرت امام حسن عسکری(ع)
محمدجواد نجفی/ کتابفروشی اسلامیه/ 1381
ـ حضرت امام حسن عسکری(ع)
سیدمهدی آیتاللهی، علی مظاهری/ جهان آرا/ 1381
ـ 14 نور پاک علیهم السلام؛ زندگی امام حسن عسکری(ع) زندانی پادگان
عبدالرحیم عقیقی بخشایشی/ نوید اسلام/ 1381
ـ چهل حدیث سیره عسکریین(ع) امام علی النقی(ع) و امام حسن عسکری(ع)
حسین سجادی تیلی/ معروف/ 1381
ـ زندگانی حضرت امام حسن عسکری(ع)، گزیدهای از منتهی الامال محدث قمی(ره)
رضا استادی، عباس قمی/ دفتر نشر برگزیده/ 1382
ـ داستان زندگی امام حسن عسکری(ع)
محمدحسین صلواتیان، امیرمهدی مرادحاصل و رضا شیرازی/ پیام نور/ 1383
ـ لالایی معصومین 13، امام حسن عسکری(ع)
فرشته منعمی، رضوان داستانپور/ ایران نگین/ 1383
ـ آن روز، آن اتفاق، داستانهایی از زندگی امام حسن عسکری(ع)
محمود پوروهاب/ بوستان کتاب قم/ 1383
ـ حیات پاکان، داستانهایی از زندگی امام حسن عسکری (ع) و امام مهدی(عج)
مهدی محدثی/ موسسه بوستان کتاب قم/ 1383
ـ صبح رهایی؛ داستانی از زندگانی امام حسن عسکری(ع) و حضرت امام مهدی(عج)
خشایار قاضیزاده و منصور کریمیان/ فارابی/ 1383
ـ زندگی امام حسن عسکری(ع)؛ تحقیقی درباره حیات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دوره امام
علی اکبر جهانی/ امیرکبیر/ 1384
ـ خورشید سامرا؛ امام حسن عسکری(ع)
شیرین پاکنیا/ عطرآگین/ 1384
ـ همیشه در محاصره؛ حضرت امام حسن عسکری(ع)
مهدی مرادحاصل/ منادی تربیت/ 1384
ـ معجزات امام حسن عسکری علیه السلام
حبیبالله اکبرپور/ الف/ 1384
ـ سیری در زندگانی امام حسن عسکری عليهالسلام(ابوالقائم)
سیدمحمد صالحی/ معیار علم/ 1384
ـ امام حسن عسکری(ع)
سیدکاظم ارفع/ تربت/ 1385
ـ یکصد و ده حدیث از امام حسن عسکری و امام زمان(ع)
محمدحسین مجاهد/ فقه/ 1385
ـ حیات پاکان؛ داستانهایی از زندگی امام حسن عسکری(ع) و امام مهدی(عج)
مهدی محدثی/ بوستان کتاب قم/ 1385
ـ مقامات عرفانی امام حسن عسکری(ع)
سیدعلی حسینی قمی/ نبوغ/ 1385
ـ در مکتب امام حسن عسکری(ع)
علی قائمی/ پیام مقدس/اسفند/ 1385
ـ ستاره سرپل ذهاب؛ زندگینامه و مسند احمدبن اسحاق قمی(ره) محرم اسرار امام حسن عسکری(ع)
مهدی عبدی با مقدمه سیدمحمد یثربی/ 1385
ـ مهربان سیزدهم امام عسکری(ع)
مجید ملامحمدی/ پیام آزادی/ 1385
ـ امام حسن عسکری (ع)/ مهدی وحیدی صدر با تصویرگري فرشته منعمی
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)/ 1386
ـ امام حسن عسکری(ع)/ سیدکاظم ارفع
فیض کاشانی/ 1386
ـ چهل حدیث از امام حسن عسکری(ع)
شراره شرفی/ جلیل / 1386
ـ زندگانی عسکریین(ع)؛ امام علیالنقی و امام حسن عسکری(ع)
عباس حاجیانی دشتی/ موعود اسلام/ 1386
ـ زندگانی حضرت امام حسن عسکری(ع)
سیدمحمدتقی مدرسی با ترجمه محمدصادق شریعت/ محبان الحسین(ع)/ 1386
ـ آسمان چشمان تو؛ چهل حکایت از زندگی امام حسن عسکری(ع)
ناصر نادری/ پیام محراب/ 1386
ـ عجایب و معجزات شگفتانگیزی از امام حسن عسکری(ع)؛ اثبات حقانیت تشیع
واحد تحقیقاتی گل نرگس/ شاکر/ 1386
ـ زندگانی امام حسن بن علی ابومحمد عسکری(ع)
علی اشرف خلخالی/ زعیم / 1386
ـ امام حسن عسکری(ع)؛ برای دبستانیها
حسین فتاحی با ويراستاري مهدی حجوانی/ قدیانی/ 1386
ـ آخرین خورشید پیدا؛ نگرشی کوتاه بر زندگانی امام حسن عسکری(ع)
واحدتحقیقات مسجدمقدس جمکران/ مسجد مقدس جمکران/ 1386
ـ فرهنگ جامع سخنان امام حسن عسکری(ع)
محمود شریفی، بهاءالدین قهرمانینژاد، سیدحسین سجادی تبار، با ترجمه جواد محدثی/ امیرکبیر/ 1386
ـ چهل حدیث از امام حسن عسکری(ع)؛ گهرهای عسکری
محمود شریفی/ معروف/ 1387
ـ چهل داستان و چهل حدیث از امام حسن عسکری(ع)
عبدالله صالحی/ مهدی یار/ 1387
ـ دستان مهربان؛ حکایتی از زندگی امام حسن عسکری(ع)
مهدی وحیدی صدر/ عروج اندیشه/ 1387
ـ فرهنگ جامع سخنان امام حسن عسکری(ع) همراه با متن کتاب موسوعه کلمات الامامالحسنالعسکری(ع) با ترجمه جواد محدثی
معروف/ 1387
ـ امام حسن عسكرى عليهالسلام(امام يازدهم)
عباس قديانى/ فردابه/ 1378