جمع بندی تمام محبتت را به پای دوستت بریز اما نه تمام اعتمادت را. ..
تب‌های اولیه
سؤال:
منبع این جمله از امام علی (علیه السلام) چیست که فرمود: «تمام محبتت را به پای دوستت بریز اما نه تمام اعتمادت را»
پاسخ:
از کلمات کوتاه و زیبای امیر بیان (علیه السلام) است که: «ابذل لصديقك كل المودة و لا تبذل له كل الطمأنينة و أعطه من نفسك كل المواساة و لا تقص [لا تفضي] إليه بكل أسرارك» (1)
همه گونه مودت به دوستت نثار کن، اما همه گونه به او اطمینان مکن! و همه گونه با او همیاری [مالی] داشته باش اما همه رازهایت را به او نگو!
گلستان سعدی هشت باب دارد. باب هشتم «در آداب صحبت» است. حکایت دهم این باب ـ که ترجمانی دیگر از این روایت شیرین است ـ چنین است:
هر آن سری که داری با دوست در ميان منه، چه دانی که وقتی دشمن گردد! و هر گزندی که توانی به دشمن مرسان، که باشد که وقتی دوست شود!
رازی که نهان خواهی با کس در ميان منه و گرچه دوست مخلص باشد، که مر آن دوست را نيز دوستان مخلص باشد ، همچنين مسلسل! [= سلسله وار]
منبع:
1. آمدی، عبدالواحد، غررالحکم، ص 421، شماره 9665.