اختیارات ولی فقیه

اختيارات ولايت مطلقه فقيه چيست؟

با سلام
اختيارات ولايت مطلقه فقيه چيست؟

اختیارات ولی فقیه تا چه حد است؟ (قانونی یا فرا قانونی؟)

سلام علیکم

بحث مهمی که همواره با گنجاندن اصول 57 و 110 ( به خصوص 110 ) در قانون اساسی به وجود آمده و روز به روز جنجالی تر می شود ، دایره عملی اختیارات ولی فقیه است .

بنابر سخن سید محمد خاتمی در دی ماه 1387 و به گزارش تاریخ در پیش نویس قانون اساسی که در زمان دولت موقت مهندس بازرگان تدوین شده بود و به تایید امام خمینی و تصویب شورای انقلاب رسیده بود ، بحثی از ولایت فقیه نشده بود و این بحث بعدا و در جلسه ای 75یا 70 نفره به ریاست شهید بهشتی به پیش نویس اضافه شد . و با گنجاندن اصل های 57 و 110 در سال 68 بحث ها و اختلافات جدی میان علما و روحانیون به وجود آمد . آیت الله شریعتمداری اصل 110 قانون اساسی را به رسمیت نشناخته و به آن رای نداد . در همین زمان بود که شرط مرجعیت از شرایط ولی فقیه حذف شد و عبارت مطلقه به آن اضافه شد ( چرا این اتفاقات افتاد ؟ )

اما اصل مورد بحث یعنی اصل 110 قانون اساسی که مطابق آن وظایف ولی فقیه و رهبر جامعه به صورت کلی مشخص شده است :


  • تعیین سیاستها کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام.

  • نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی نظام.
  • فرمان همه‏پرسی.
  • فرماندهی کل نیروهای مسلح.
  • اعلام جنگ و صلح و بسیج نیروهای.
  • نصب و عزل و قبول استعفای‏:
    • فقه‏های شورای نگهبان.

    • عالیترین مقام قوه قضاییه.

    • رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
    • ریییس ستاد مشترک.
    • فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
    • فرماندهان عالی نیروهای نظامی و انتظامی.

  • حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه.
  • حل معضلات نظام که از طرق عادی قابل حل نیست، از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام.
  • امضاء حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری از جهت دارا بودن شرایطی که در این قانون می‌آید، باید قبل از انتخابات به تأیید شورای نگهبان و در دوره اول به تأیید رهبری برسد.
  • عزل رییس جمهور با در نظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی، یا رأی مجلس شورای اسلامی به عدم کفایت وی بر اساس اصل هشتاد و نهم.
  • عفو یا تخفیف مجازات محکومیت در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رییس قوه قضاییه.



بنده در اینجا قصد ندارم که خود قانون را مورد بحث قرار دهم و رابطه آن با آزادی ها و استقلال ارگان های اجرایی کشور و یا احاطه تقریبا کامل بر قسمت های قانونی و اجرایی کشور را بررسی کنم ، هدف من اینست که میزان عمل به همین قانون و اجرای آن توسط رهبری را سوال کنم و از حضرات بپرسم که تعیین مصالح نظام تا چه حدودی را شامل می شود ؟ آیا مثلا عزل و نصب یک وزیر یا مشاور یک مقام یا دخالت در امور مربوط به مجلس را شامل می شود ؟ کلا تعیین مصالح نظام تا کجا پیش می رود ؟

وبعد اینکه آیا اختیارات رهبر قانونی است یا فراقانونی ؟ مثلا آیت الله مصباح اعتقاد راسخ دارد که اختیارات رهبر بنابر یک سری معادلاتی که خود انجام می دهد ، فراقانونی است .

با تشکر