ذكر بسم الله الرحمن الرحيم ؛ شگرد موفقيت در كارها
ارسال شده توسط حسنعلی ابراهیمی سعید در چهارشنبه, ۱۳۹۴/۰۶/۱۸ - ۲۳:۱۹ذكر بسم الله الرحمن الرحيم ؛ شگرد موفقيت در كارها
خداوند در انجام کارهای خود، دارای شگرد میباشد و سیستم و نظم دارد. یکی از شگردهای کاری حقتعالی، استفاده از بسمله در انجام فعل خود میباشد. بسمله، ذکری است که خداوند در ابتدای کارهای خود، بهویژه در ابتدای سورههای قرآن کریم، از آن بهره برده است؛ ذکری بسیار عجیب و مهم که در ابتدا و اول هر کار، از جمله ذکرگویی، استفاده میشود. ما به تجربه، «بسماللّه» را همیشه به عنوان نخستین ذکر داشتهایم. باید توجه داشت که ما ذکر صلوات را ـ که خاصیت زنگارزدایی و از بین بردن حجابهای ظلمانی و معایب اخلاقی و نفسانی دارد ـ به عنوان نخستین ذکر سلوک عامِ محبی معرفی نمودیم؛ اما بسمله را نخستین ذکر خاصِ محبوبی میدانیم که نیازی به چیزی، حتی به صلوات، ندارد و برای کسانی مناسب است که صفای لازم و آمادگی برای سلوک خاص محبوبی را دارند. صلوات، برای محبان، ذکر نخستین میباشد؛ ولی ذکر نخستینِ سیر محبوبی، بسمله میباشد؛ آن هم ذکری که خود کامل و تمام است و نیاز به همراهی چیزی حتی صلوات ندارد. ما تاکنون ذکر «بسماللّه» را به عنوان اولین ذکر به کسی ندادهایم و تمامی کسانیکه از ما ذکر گرفتهاند، صلوات را نخستین ذکر خود یافتهاند.
استفاده از این ذکر، به حسب استعداد ذکرپرداز میباشد. این ذکر برای یکی حکم فاز و برای دیگری، حکم نول را دارد؛ بنابراین، هرکسی به گونهای خاص میتواند از آن مصرف کند که دستور و نسخهٔ آن را باید از متخصصان محبوبی در دانش ذکر خواست.
ما در اینجا نمیخواهیم بحثهای روایی مربوط به «بسماللّه» را پیگیر باشیم. همچنین نمیخواهیم از تجربههای منسوب به صاحبان طریق بگوییم؛ چنانچه بحثهای مربوط به هریک از اسمای ترکیبی این ذکر و نیز ترکیب هریک از این اسما با دیگر اسمای الهی را در کتاب «اسماءالحسنی» آوردهایم. البته بحث حروف نوزدهگانه و پر رمز و راز «بسماللّه» ـ که از هر کدام برای انجام کاری استفاده میشود و جداول آن نیز دامنهدار میباشد ـ دشوار بوده و زمانه اجازهٔ طرح آن را نمیدهد. اما در اینجا تنها بخش اندکی از تجربههای شخصی خود را نسبت به «بسماللّه» میآوریم.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم» از اعظم اذکار است که از برخی حیثها هیچ ذکری به این قوّت و قدرت نمیباشد؛ چنانچه ذکر تهلیل این قوّت را دارد که هیچ حرفِ دارای نقطهای در آن نیامده است و این ذکر از حیث اینکه نقطه ندارد، از بسمله قویتر میباشد. اما وجه قوّت بسمله در تربیعی بودن آن است؛ به اینگونه که چهار اسم «اسْمِ»، «اللَّه»، «الرَّحْمَن» و «الرَّحِیم» در آن آمده است. تربیع، کاملترین شکلها در غرایب میباشد.
اسم «اللَّه»، اسمی جمعی و اسم «اسْم»، اسمی اقتداری است. این دو اسم، بدون نقطه میباشد و اسم سوم، دارای نقطهٔ فرد و اسم آخر، نقطهٔ زوج دارد و ترکیب نقطههای فرد و زوج، به آن اقتدار خاص، همچون اقتدار «اسْمِ» داده است؛ چنانکه ترکیب اسم جلالی «الرَّحْمَن» و اسم جمالی «الرَّحِیم»، آن را ذکری کمالی و تمامِ کلام ساخته است. این خصوصیات سبب میشود این ذکر به عنوان ذکر «قوّت قلب» شناخته شود و از بهترین ذکرهای معرفتزا و معنویتآور است. اقتدار آن نیز کاربرد آن را در ابطال سحر و طلسماتِ پیچیده، مسجّل ساخته است.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم» را به دو صورت میتوان استفاده کرد: یکی به گونهٔ مستقل، چنانچه ما آن را در جلد دوم «تفسیر هدی» آوردهایم. دوم، با داشتن ذیل و همراه با متعلق، که ما آن را در جلد سوم همین تفسیر، ذیل سورهٔ حمد توضیح دادهایم. تمامی سورههایی که دارای بسمله میباشد، از اقسام ذکرهای بسملهٔ مذیل است.
«بسماللّه» اگر به گونهٔ مستقل لحاظ و انشا شود، تمام ذکر میباشد و برای همین است که به ذیل و همراه احتیاجی ندارد و متعلق نمیپذیرد و این، بسملهٔ مستقل است که قویترین ذکر و نزدیکترینِ آن به اسم اعظم میباشد؛ چنانکه در روایات فراوانی اشاره شده است که بسمله، نزدیکترین اسم به اسم اعظم الهی میباشد.
«بسماللّه» مذیل و مضاف، فصلی بسیار طولانی دارد و با ذکرهای فراوانی ترکیب میشود که گویاترین آن، ذکر حوقله و ذکر «یا حی و یا قیوم» میباشد.
اما از «بسماللّه» به گونهٔ سومی نیز میتوان استفاده کرد و آن، بسنده کردن به یکی از اسمهای بهکار رفته در آن است. ما نحوهٔ استفادهٔ فصلی از اسمهای بسمله را در جلد دوم «تفسیر هدی» به تناسب درس تفسیری که داشتهایم، تبیین نمودهایم. برای نمونه، ذکر تهلیل قابل انشعاب به ذکر دیگری نیست؛ ولی این ذکر تربیعی، از هر خانهٔ آن که شروع شود، به مقصودی میرسد. کسیکه میخواهد صاحب دولت و رفعت شود، از اسمِ «اسْم» شروع میکند و کسی که بخواهد صاحب قدرت گردد، اسم «اللَّه» را برمیگزیند و آنکه میخواهد طلسمی را بشکند، از «الرَّحْمَن» مدد میگیرد و کسیکه در پی معارف توحیدی میباشد، به «الرَّحِیم» تمسک مینماید. این اسمای داخلی را میتوان به شکل ترکیبِ درونگروهی نیز استفاده کرد.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم» ـ اگر تمامی اسمای آن با هم لحاظ شود ـ از اسمای قربی قلبی و فتحالفتوح آنها میباشد که استفاده از آن، قفلها را میگشاید و درها را باز میکند. بسمله در سه گونه فتح به کار میرود: «فتحی بدوی»، مانند پیدا کردن کار. خاصیت این اسم فتحی، آن است که میتوان با آن، کارِ خود و نیز گمشدهٔ خویش را یافت. قسم دوم، «فتحی جمعی» میباشد که ورود یافتن به چیزی است و «فتحی نقضی» که میتوان چیزی مانند طلسم و سحر را با آن شکست. بنابراین، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم»از اسمای ضربی میباشد؛ یعنی میتوان با آن، طلسم یا سحر را باز کرد و دشمن را بر زمین زد. اما مهمتر اینکه میتوان با آن بر هوسها، خواهشها و هواهای نفسانی و حیلهگریهای آن غلبه نمود. کسیکه نمیتواند در برابر گناهان، بر خویش غلبه کند، برای رفع معصیت و دوری از گناه، میتواند از «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم»مدد بگیرد. این ذکر، نفس را میشکند و آن را رام، کنترل و همراه میکند. با توجه به این خاصیت بسمله میباشد که در روایات، سفارش فراوانی بر گفتن آن شده است.
کسیکه این ذکر را دارد، باید تنها بر آن مداومت داشته باشد و آن را با ذکر دیگری ترکیب نکند. مداومت بر این ذکر، ذکرپرداز را در مدتی که باید از آن استفاده داشته باشد، از دیگر ذکرها بینیاز میسازد؛ زیرا بسمله، ذکری کامل و تمام است که برای تمامیت خود به چیزی نیاز ندارد.
-----------------------------------------