ویژگی های مرد غیرتمند!
تب‌های اولیه
کارشناس بحث: استاد میقات
با سلام و درود
در روایات مربوط به غیرت، جستجو کردم ولی روایتی با این عبارات خاصی که فرموده اید نیافتم. اگر عبارت عربی بخشی از روایت و یا حتی کلمه ای از آن را هم داشته باشید، جستجو راحت تر و دقیق تر می شود.
در ادامه، مطالبی در این زمینه عرض می شود، امیدوارم مفید باشد:
غیرت انواعی دارد و یک بخش آن غیرت ناموسی است که غالب روایاتی که دیدم در خصوص ناموس خود شخص و توصیه های لازم در این زمینه بود.
البته غیرت دینی و نیز غیرت داشتن نسبت به جامعه اسلامی، به ما می آموزاند که علاوه بر غیرت داشتن نسبت به ناموس خود، اگر به ناموس دیگری هم تعرض شود، نباید ساکت نشست، ولو غیر مسلمان باشد.
در زمان حکومت امام علی (علیه السلام) زمانی که لشکریان معاویه به یکی از شهرهای مرزی حمله کردند و خلخال از پای زنان مسلمان و یهودی ربودند؛ امام می فرمایند:
«وَ لَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ كَانَ يَدْخُلُ عَلَى الْمَرْأَةِ الْمُسْلِمَةِ وَ الْأُخْرَى الْمُعَاهِدَةِ فَيَنْتَزِعُ حِجْلَهَا وَ قُلُبَهَا وَ قَلَائِدَهَا وَ رُعُثَهَا مَا تَمْتَنِعُ مِنْهُ إِلَّا بِالاسْتِرْجَاعِ وَ الِاسْتِرْحَامِ ثُمَّ انْصَرَفُوا وَافِرِينَ مَا نَالَ رَجُلًا مِنْهُمْ كَلْمٌ وَ لَا أُرِيقَ لَهُمْ دَمٌ فَلَوْ أَنَّ امْرَأً مُسْلِماً مَاتَ مِنْ بَعْدِ هَذَا أَسَفاً مَا كَانَ بِهِ مَلُوماً بَلْ كَانَ بِهِ عِنْدِي جَدِيرا»
به من خبر رسيده كه مردى از لشكر شام به خانه زنى مسلمان و زنى غير مسلمان كه در پناه حكومت اسلام بوده وارد شده، و خلخال و دستبند و گردن بند و گوشواره هاى آن ها را به غارت برده، در حالى كه هيچ وسيله اى براى دفاع، جز گريه و التماس كردن، نداشته اند. لشكريان شام با غنيمت فراوان رفتند بدون اين كه حتّى يک نفر آنان، زخمى بردارد، و يا قطره خونى از او ريخته شود، اگر براى اين حادثه تلخ، مسلمانى از روى تأسف بميرد، ملامت نخواهد شد، و از نظر من سزاوار است.(نهج البلاغه، ترجمه دشتی، خطبه 27)
بنابر این:
غیرت، به غیرت ناموسی، محدود نمی شود و غیرت دینی و ... را نیز شامل می شود؛ و غیرت ناموسی نیز محدود به ناموس خود شخص نیست بلکه وظیفه انسانی و دینی است که در مقابل تعرض به نوامیس دیگران نیز نباید ساکت بود؛ کما این که رسالت امر به معروف و نهی از منکر نیز نقطه مقابل بی تفاوتی است.
فطری بودن غیرت
علامه طباطبایی(ره) غیرت را امری فطری و عمومی می داند:
«غيرت» يكى از اخلاق حميده و ملكات فاضله است و آن عبارت است از دگرگونى حالت انسان از حالت عادى و اعتدال، به طورى كه انسان را براى دفاع و انتقام از كسى كه به يكى از مقدساتش اعم از دين، ناموس و يا جاه و امثال آن تجاوز كرده، از جاى خود مى كَند؛ و اين صفت غريزى، صفتى است كه هيچ انسانى به طور كلى از آن بى بهره نيست، هر انسانى را كه فرض كنيم ـ هر قدر هم كه از غيرت بى بهره باشد ـ باز در بعضى از موارد غيرت را از خود بروز مى دهد، پس غيرت يكى از فطريات آدمى است، و اسلام هم دينى است كه بر اساس فطرت تشريع شده و در آن امور فطرى را گرفته و تعديل مى كند، آن مقدارش را كه در حيات بشر لازم و ضرورى است معتبر و واجب مى سازد، و آن چه نقص و خلل كه در آن هست و بشر در زندگيش نيازى بدان ندارد حذف نموده، و از اعتبار مى اندازد.(ترجمه تفسير الميزان، ج 4، ص 280)
غیرت در قرآن
از جمله آيات با موضوع غیرت، آيات 60 تا 62 سوره احزاب است که خداوند متعال، سه گروه را شديداً مورد تهديد قرار مى دهد: منافقان، بيماردلان (اراذل و اوباش هوس باز) و شايعه پراكنان.
یکی از این سه گروه، بیماردلان هستند که مزاحم زنان مدینه می شدند و آن ها را اذیت می کردند؛ خداوند متعال با بیانی تهدید آمیز می فرماید اگر آن ها دست از كارهاى خود يعنى مزاحمت نواميس مردم و تضعيف روحيه مسلمين و نشر شايعات دروغين در باره زنان پاكدامن برندارند به شديدترين مجازات گرفتار خواهند شد.
اين غيرت الهيّه كه سبب دفاع شديد از عرض، نواميس و كيان مسلمين شده، سرمشقى براى همگان در مسأله غيرت دينى و ناموسى است و نشان مى دهد كه در برابر اراذل و اوباش، منافقان كوردل و بيماردلان نبايد بى تفاوت يا خونسرد باشند.
«لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذينَ في قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لا يُجاوِرُونَكَ فيها إِلاَّ قَليلاً ...»
اگر منافقان و بيماردلان و آن ها كه اخبار دروغ و شايعات بى اساس در مدينه پخش مى كنند دست از كار خود بر ندارند، تو را بر ضدّ آنان مى شورانيم، سپس جز مدّت كوتاهى نمى توانند در كنار تو در اين شهر بمانند! و از همه جا طرد مى شوند، و هر جا يافته شوند گرفته خواهند شد و به سختى به قتل خواهند رسيد! اين سنّت خداوند در اقوام پيشين است، و براى سنّت الهى هيچ گونه تغيير نخواهى يافت.(احزاب: 33/ 60-62)
amir7248 said in ویژگی های مرد غیرتمند!
با سلام بنده به یاد دارم جایی احتمالا از حضرت علی (ع) خواندم که "غیرت مرد را از رفتارش با ناموس مردم بسنجید نه ناموس خودش"آیا شما چنین حدیثی در منایع معتبر سراغ دارید؟شاید از امامی دیگر.سلام میتوانیم این سخن را از سه جهت ارزیابی کنیم : ۱) یکبار مرد نسبت به همسرش غیرت میورزد. مثلا مراقب هست که زنش مورد آزار قرار نگیرد یا از اینکه دیگران به زنش توجه کنند و زیر نظر باشد ناراحت میشوند و سایر موارد... ۲ ) یکبار مرد همین رفتاری که در مورد زنش دوست دارد، نسبت به زنان دیگران رعایت میکند. در واقع آنچه برای خودش نمی پسندد برای دیگران هم نمی پسندد. لذا به زنان دیگران چشم ندارد. وارد حریم زن دیگری نمیشود. یا با زن دیگران لاس نمی زند.... ۳ ) در مرحله سوم، وارد امر به معروف و نهی از منکر میشود. یعنی نه تنها خودش رعایت میکند. بلکه دیگران را هم تشویق میکند. و حتی خاطیان را نهی میکند. که بخشی از این کار بر عهده پلیس یا ماموران دادگستری قرار گرفته است.
غیرت از جهت دیگری به دو دسته قابل تقسیم است :
غیرت جنسی عاطفی
غیرت عهدی
اول )
غیرت جنسی عاطفی برای مرد خوب است اما برای زن خوب نیست.
یعنی زن به یک مرد برای زندگی فکر میکند و وابسته میشود. و این در احساسات و غریزه زن وجود دارد.
اما مرد میتواند به زندگی با چند زن فکر کند و به آنها وابسته شود. این در احساسات و غریزه مرد وجود دارد.
این تفاوت در زن و مرد وجود دارد که در مسئله چند همسری دیده میشود.
دوم )
غیرت عهدی، تابع تعهد و قرارداد است.
مثلا کافر ذمی ، در ذمه و پناه مسلمانان قرار میگیرد و باید از او حفاظت کرد.
مثلا زن طبق قرارداد یا عقد ازدواج ، صاحب حقوقی خواهد بود و باید از او حفاظت کرد.
لذا چند همسری میتواند در قالب غیرت عهدی تعریف شود.