« شیعتنا المتباذلون فی ولایتنا ، المتحابّون فی موّدتنا المتزاورون فی احیاء امرنا، الذین ان غضبوا لم یظلموا و ان رضوا لم یسرفوا ، برکة علی من جاوروا ، سلم لمن خالطوا » کافی / ج2 / ص 73 / ح 1
حضرت امام علی علیه السلام فرمودند:
شیعیان ما کسانی هستند که در راه ولایت ما از خود بذل و بخشش نشان می دهند، و در راه مودت ما همدیگر را دوست دارند . به جهت زنده نگهداشتن امر ما به زیارت یکدیگر می روند. در حال غضب به کسی ظلم نمی کنند و در صورت رضا اسراف نمی نمایند ، برای همسایگان خود مایه برکتند و با کسانی که معاشرت می کنند پیام آوران صلح و صفا و صمیمیتند.
بخشندگي، نگاهدارنده آبروست، و
شكيبايي دهان بن بيخردان، و عفو زكات پيروزي، و دوري كردن، كيفر خيانتكار، و مشورت چشم هدايت است.
و آن كس كه با رأي خود احساس بينيازي كند به كام خطرها افتد، شكيباييبا مصيبتهاي شب و روز پيكار كند، و بيتابي، زمان را در نابودي انسان ياري دهد، و برترين بينيازي ترك آرزوهاست،
و چه بسا عقل كه اسير فرمانروايي هوس است،
حفظ و به كار گيري تجربه رمز پيروزي است، و دوستي نوعي خويشاوندي به دست آمده است،
و به آن كس كه به ستوه آمده و توان تحمّل ندارد اعتماد نكن.
« شیعتنا هم العارفون بالله ، العاملون بامر الله، اهل الفضائل، الناطقون بالصواب، ماکولهم القوت، و ملبسهم الاقتصاد و مشیهم التواضع ...» بحارالانوار / ج 78 / ص 29 / ح 96
و فرمودند:شیعیان ما عارفان به خدا و عمل کنندگان به امر خدایند. آنان اهل فضایل و ناطقان به صوابند . به اندازه قوت خود می خورند و در پوشش میانه رو بوده و هنگام راه رفتن متواضعند...
هر گاه زني متكبّر باشد، بيگانه را به حريم خود راه نميدهد،
و اگر بخيل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ ميكند،
و چون ترسان باشد از هر چيزي كه به آبروي او زيان رساند فاصله ميگيرد.
شبم را به صبح آورد بي آن كه مرده يا بيمار باشم، نه دردي بر رگهاي تنم باقي گذارد، و نه به كيفر بدترين كردارم گرفتار كرد،
نه بيفرزند و خاندان مانده،
و نه از دين خدا روي گردانم، نه منكر پروردگار، نه ايمانم دگرگون، و نه عقلم آشفته، و نه به عذاب امّتهاي گذشته گرفتارم. در حالي كه صبح كردم كه بندهاي بي اختيار و بر نفس خود ستمكارم.
خدايا بر تو است كه مرا محكوم فرمايي در حالي كه عذري ندارم، و توان فراهم آوردن چيزي جز آنچه كه تو مي بخشايي ندارم، و قدرت حفظ خويش ندارم؛ جز آن كه تو مرا حفظ كني.
خدايا به تو پناه ميبرم از آن كه؛ در سايه بي نيازي تو، تهيدست باشم، يا در پرتو روشنايي هدايت تو گمراه گردم، يا در پناه قدرت تو بر من ستم روا دارند، يا خوار و ذليل باشم ؛
در حالي كه كار در دست تو باشد .
خدايا جانم را نخستين نعمت گرانبهايي قرار ده كه مي ستاني،
و نخستين سپردهاي.قرار ده كه از من باز پس ميگيري.
خدايا ما به تو پناه ميبريم از آن كه از فرموده تو بيرون شويم،
يا از دين تو خارج گرديم، يا هواهاي نفساني پياپي بر ما فرود آيد، كه ازهدايت ارزاني شده از جانب تو سرباز زنيم.
كسي كه از خود حساب كشد، سود ميبرد، و آن كه از خود غفلت كند، زيان ميبيند، و كسي كه از خدا بترسد ايمن باشد، و كسي كه عبرت آموزد آگاهي يابد، و آن كه آگاهي يابد، ميفهمد، و آن كه بفهمد، دانش آموخته است .
در نهج البلاغه جایی امیر المومنین می فرمایند از ترس خدا به خدا پناه ببرید
( نکته قشنگش اینجاست که وقتی یک مادر بچش را دعوا می کنه چطور بچه از ترس دعوای مادر محکم چادر مادر را می چسبه و گریه می کنه با این که می دانه خطا کرده )
ینبغي للمسلم أن یجتنب مؤاخاة ثلاثة: الفاجر، و الأحمق و الکذّاب، فأما الفاجر فیزّین لک فعله یحب أنک مثله، و أما الأحمق فإنه لا یشیر علیک بخیر و ربما أراد نفعک فضرّک و أما الکذّاب فإنه لا یهنئوک معه عیش...
سزاوار است برای مسلمان که دوری کند از دوستی با سه نفر: گناهکار، احمق، دروغگو.
اما انسان گناهکار عمل خود را برای تو زینت می دهد و تو دوست داری مثل او شوی
و
اما احمق تو را به خیر سوق نمی دهد پس هر گاه قصد خیر رساندن به تو را کند به تو ضرر می زند
كسي كه خود را رهبر مردم قرار داد،
بايد پيش از آن كه به تعليم ديگران پردازد، خود را بسازد،
و پيش از آن كه به گفتار تربيت كند، با كردار تعليم دهد،
زيرا آن كس كه خود را تعليم دهد و ادب كند سزاوارتر به تعظيم است؛
از آن كه ديگري را تعليم دهد و ادب بياموزد.
آنگاه كه گروهي او را ستايش كردند فرمود:- بار خدايا تو مرا از خودم بهتر ميشناسي،
و من خود را بيشتر از آنان ميشناسم،
خدايا مرا از آنچه اينان ميپندارند، نيكوتر قرار ده، و آنچه را كه نميدانند بيامرز.
الدَّهْرُ يُخْلِقُ الْأَبْدَانَ وَ يُجَدِّدُ الْآمَالَ وَ يُقَرِّبُ الْمَنِيَّةَ وَ يُبَاعِدُ الْأُمْنِيَّةَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ نَصِبَ وَ مَنْ فَاتَهُ تَعِبَ . دنيا بدنها را فرسوده، و آرزوها را تازه ميكند، مرگ را نزديك و خواستهها را دور و دراز مي سازد، كسي كه به آن دست يافت خسته ميشود، و آن كه به دنيا نرسيد رنج ميبرد.
افْعَلُوا الْخَيْرَ وَ لَا تَحْقِرُوا مِنْهُ شَيْئاً فَإِنَّ صَغِيرَهُ كَبِيرٌ وَ قَلِيلَهُ كَثِيرٌ وَ لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ إِنَّ أَحَداً أَوْلَى بِفِعْلِ الْخَيْرِ مِنِّي فَيَكُونَ وَ اللَّهِ كَذَلِكَ إِنَّ لِلْخَيْرِ وَ الشَّرِّ أَهْلًا فَمَهْمَا تَرَكْتُمُوهُ مِنْهُمَا كَفَاكُمُوهُ أَهْلُهُ. كار نيك به جا آوريد، و آن را هر مقدار كه باشد كوچك نشماريد، زيرا كوچك آن بزرگ، و اندك آن فراوان است، و كسي از شما نگويد كه:ديگري در انجام كار نيك از من سزاوارتر است گر چه سوگند به خدا كه چنين است:خوب و بد را طرفداراني است كه هر گاه هر كدام از آن دو را واگذاريد، انجامشان خواهند داد.
كسي كه نهان خود را اصلاح كند، خدا آشكار او را نيكو گرداند، و كسي كه براي دين خود كار كند، خدا دنياي او را كفايت فرمايد، و كسي كه ميان خود و خدا را نيكو گرداند، خدا ميان او و مردم را اصلاح خواهد كرد.
الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلْقِكَ بِحِلْمِكَ وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ . بردباري پرده اي است پوشاننده، و عقل شمشيري است برّان، پس كمبودهاي اخلاقي خود را با بردباري بپوشان، و هواي نفس خود را با شمشير عقل بكش. (حكمت 416) :Gol:
خدا را بندگاني است كه براي سود رساندن به ديگران، نعمتهاي خاصّي به آنان بخشيده، تا آنگاه كه دست بخشنده دارند نعمت‌ها را در دستشان باقي ميگذارد، و هر گاه از بخشش دريغ كنند، نعمت‌ها را از دستشان گرفته و به دست ديگران خواهد داد. (حكمت 417) :Gol:
كسي كه از نياز خود نزد مؤمني شكايت كند، گويي به پيشگاه خدا شكايت برده است، و كسي كه از نيازمندي خود نزد كافري شكوه كند، گويي از خدا شكوه كرده است. (حكمت 419) :Gol:
به نويسنده خود عبيد اللّه بن ابي رافع دستور داد -
در دوات، ليقه بينداز، نوك قلم را بلند گير،
ميان سطرها فاصله بگذار، و حروف را نزديك به يكديگر بنويس،
كه اين شيوه براي زيبايي خط بهتر است. (حكمت 307) :Gol:
و معنى ذلك أن المؤمنين يتبعونني و الفجار يتبعون المال كما تتبع النحل يعسوبها و هو رئيسها.
من پيشواي مؤمنان، و مال، پيشواي تبهكاران است.
ميگويم: - معناي سخن امام اين است كه مؤمنان از من پيروي ميكنند و بدكاران پيرو مال ميباشند؛ آنگونه كه زنبوران عسل از رئيس خود اطاعت دارند - (حكمت 308) :Gol:
کاربر مهمان خوش آمدید
عن الامام علی علیه السلام:
« شیعتنا المتباذلون فی ولایتنا ، المتحابّون فی موّدتنا المتزاورون فی احیاء امرنا، الذین ان غضبوا لم یظلموا و ان رضوا لم یسرفوا ، برکة علی من جاوروا ، سلم لمن خالطوا »
کافی / ج2 / ص 73 / ح 1
حضرت امام علی علیه السلام فرمودند:
شیعیان ما کسانی هستند که در راه ولایت ما از خود بذل و بخشش نشان می دهند، و در راه مودت ما همدیگر را دوست دارند . به جهت زنده نگهداشتن امر ما به زیارت یکدیگر می روند. در حال غضب به کسی ظلم نمی کنند و در صورت رضا اسراف نمی نمایند ، برای همسایگان خود مایه برکتند و با کسانی که معاشرت می کنند پیام آوران صلح و صفا و صمیمیتند.
الْجُودُ حَارِسُ الْأَعْرَاضِ وَ الْحِلْمُ فِدَامُ السَّفِيهِ وَ الْعَفْوُ زَكَاةُ الظَّفَرِ وَ السُّلُوُّ عِوَضُكَ مِمَّنْ غَدَرَ وَ الِاسْتِشَارَةُ عَيْنُ الْهِدَايَةِ وَ قَدْ خَاطَرَ مَنِ اسْتَغْنَى بِرَأْيِهِ وَ الصَّبْرُ يُنَاضِلُ الْحِدْثَانَ وَ الْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ وَ أَشْرَفُ الْغِنَى تَرْكُ الْمُنَى وَ كَمْ مِنْ عَقْلٍ أَسِيرٍ عِنْدَ هَوَى أَمِيرٍ وَ مِنَ التَّوْفِيقِ حِفْظُ التَّجْرِبَةِ وَ الْمَوَدَّةُ قَرَابَةٌ مُسْتَفَادَةٌ وَ لَا تَأْمَنَنَّ مَلُولًا .
بخشندگي، نگاهدارنده آبروست، وشكيبايي دهان بن بيخردان، و
عفو زكات پيروزي، و
دوري كردن، كيفر خيانتكار، و
مشورت چشم هدايت است.
و آن كس كه با رأي خود احساس بينيازي كند به كام خطرها افتد،
شكيبايي با مصيبتهاي شب و روز پيكار كند، و
بيتابي، زمان را در نابودي انسان ياري دهد، و
برترين بينيازي ترك آرزوهاست،
و چه بسا عقل كه اسير فرمانروايي هوس است،
حفظ و به كار گيري تجربه رمز پيروزي است، و
دوستي نوعي خويشاوندي به دست آمده است،
و به آن كس كه به ستوه آمده و توان تحمّل ندارد اعتماد نكن.
(حکمت 202) :Gol:
عدالت در قضاوت
لَيْسَ مِنَ الْعَدْلِ الْقَضَاءُ عَلَى الثِّقَةِ بِالظَّنِّ .
داوري با گمان بر افراد مورد اطمينان، دور از عدالت است.
(حکمت 211) :Gol:
ارزش قناعت و خوش خُلقي
كَفَى بِالْقَنَاعَةِ مُلْكاً وَ بِحُسْنِ الْخُلْقِ نَعِيماً .
آدمي را قناعت براي دولتمندي، و خوش‌خُلقي براي فراواني نعمت‌ها كافي است. .
(حکمت 220) :Gol:
امام علی (ع) می فرمایند:
ترجمه : هرگاه امانت داری تقویت شود صداقت زیاد گردد میزان الحکمه ح//32
ياد قيامت و آمادگي
مَنْ تَذَكَّرَ بُعْدَ السَّفَرِ اسْتَعَدَّ .
كسي كه به ياد سفر طولاني آخرت باشد؛ خود را آماده ميسازد.
(حکمت 272) :Gol:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ تَحْسُنَ فِي لَامِعَةِ الْعُيُونِ عَلَانِيَتِي وَ تَقْبُحَ فِيمَا أُبْطِنُ لَكَ سَرِيرَتِي مُحَافِظاً عَلَى رِئَاءِ النَّاسِ مِنْ نَفْسِي بِجَمِيعِ مَا أَنْتَ مُطَّلِعٌ عَلَيْهِ مِنِّي فَأُبْدِيَ لِلنَّاسِ حُسْنَ ظَاهِرِي وَ أُفْضِيَ إِلَيْكَ بِسُوءِ عَمَلِي تَقَرُّباً إِلَى عِبَادِكَ وَ تَبَاعُداً مِنْ مَرْضَاتِكَ .
خدايا به تو پناه ميبرم؛ كه ظاهر من در برابر ديدهها نيكو،
و درونم در آنچه كه از تو پنهان ميدارم، زشت باشد،
و بخواهم با اعمال و رفتاري كه تو از آن آگاهي،
توجّه مردم را به خود جلب نمايم.
و چهره ظاهرم را زيبا نشان داده؛
با اعمال نادرستي كه درونم را زشت كرده به سوي تو آيم،
تا به بندگانت نزديك، و از خشنودي تو دور گردم.
(حکمت 268) :Gol:
عن الامام علی علیه السلام:
« شیعتنا هم العارفون بالله ، العاملون بامر الله، اهل الفضائل، الناطقون بالصواب، ماکولهم القوت، و ملبسهم الاقتصاد و مشیهم التواضع ...»
بحارالانوار / ج 78 / ص 29 / ح 96
و فرمودند: شیعیان ما عارفان به خدا و عمل کنندگان به امر خدایند. آنان اهل فضایل و ناطقان به صوابند . به اندازه قوت خود می خورند و در پوشش میانه رو بوده و هنگام راه رفتن متواضعند...
خِيَارُ خِصَالِ النِّسَاءِ شِرَارُ خِصَالِ الرِّجَالِ الزَّهْوُ وَ الْجُبْنُ وَ الْبُخْلُ فَإِذَا كَانَتِ الْمَرْأَةُ مَزْهُوَّةً لَمْ تُمَكِّنْ مِنْ نَفْسِهَا وَ إِذَا كَانَتْ بَخِيلَةً حَفِظَتْ مَالَهَا وَ مَالَ بَعْلِهَا وَ إِذَا كَانَتْ جَبَانَةً فَرِقَتْ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ يَعْرِضُ لَهَا .
برخي از نيكوترين خلق و خوي زنان، زشت ترين اخلاق مردان است،
مانند، تكبّر، ترس، بخل،
هر گاه زني متكبّر باشد، بيگانه را به حريم خود راه نميدهد،
و اگر بخيل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ ميكند،
و چون ترسان باشد از هر چيزي كه به آبروي او زيان رساند فاصله ميگيرد.
(حکمت 226) :Gol:
وَ قِيلَ لَهُ صِفْ لَنَا الْعَاقِلَ فَقَالَ هُوَ الَّذِي يَضَعُ الشَّيْءَ مَوَاضِعَهُ فَقِيلَ فَصِفْ لَنَا الْجَاهِلَ فَقَالَ قَدْ فَعَلْتُ.
يعني أن الجاهل هو الذي لا يضع الشيء مواضعه فكان ترك صفته صفة له إذ كان بخلاف وصف العاقل.
به امام گفتند، عاقل را به ما بشناسان، پاسخ داد: -
خردمند آن است كه هر چيزي را در جاي خود مينهد. گفتند پس جاهل را تعريف كن فرمود - با معرّفي خردمند، جاهل را نيز شناساندم.
- يعني جاهل كسي كه هر چيزي را در جاي خود نميگذارد، بنا بر اين با ترك معرّفي مجدّد، جاهل را شناساند .
(حکمت 227) :Gol:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يُصْبِحْ بِي مَيِّتاً وَ لَا سَقِيماً وَ لَا مَضْرُوباً عَلَى عُرُوقِي بِسُوءٍ وَ لَا مَأْخُوذاً بِأَسْوَإِ عَمَلِي وَ لَا مَقْطُوعاً دَابِرِي وَ لَا مُرْتَدّاً عَنْ دِينِي وَ لَا مُنْكِراً لِرَبِّي وَ لَا مُسْتَوْحِشاً مِنْ إِيمَانِي وَ لَا مُلْتَبِساً عَقْلِي وَ لَا مُعَذَّباً بِعَذَابِ الْأُمَمِ مِنْ قَبْلِي أَصْبَحْتُ عَبْداً مَمْلُوكاً ظَالِماً لِنَفْسِي لَكَ الْحُجَّةُ عَلَيَّ وَ لَا حُجَّةَ لِي وَ لَا أَسْتَطِيعُ أَنْ آخُذَ إِلَّا مَا أَعْطَيْتَنِي وَ لَا أَتَّقِيَ إِلَّا مَا وَقَيْتَنِي .
ستايش خداوندي را سزاست كه ؛
شبم را به صبح آورد بي آن كه مرده يا بيمار باشم،
نه دردي بر رگهاي تنم باقي گذارد، و نه به كيفر بدترين كردارم گرفتار كرد،
نه بيفرزند و خاندان مانده،
و نه از دين خدا روي گردانم، نه منكر پروردگار،
نه ايمانم دگرگون، و نه عقلم آشفته، و نه به عذاب امّتهاي گذشته گرفتارم.
در حالي كه صبح كردم كه بندهاي بي اختيار و بر نفس خود ستمكارم.
خدايا بر تو است كه مرا محكوم فرمايي در حالي كه عذري ندارم،
و توان فراهم آوردن چيزي جز آنچه كه تو مي بخشايي ندارم،
و قدرت حفظ خويش ندارم؛ جز آن كه تو مرا حفظ كني.
(خطبه‌ي 206) :Gol:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَفْتَقِرَ فِي غِنَاكَ أَوْ أَضِلَّ فِي هُدَاكَ أَوْ أُضَامَ فِي سُلْطَانِكَ أَوْ أُضْطَهَدَ وَ الْأَمْرُ لَكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ نَفْسِي أَوَّلَ كَرِيمَةٍ تَنْتَزِعُهَا مِنْ كَرَائِمِي وَ أَوَّلَ وَدِيعَةٍ تَرْتَجِعُهَا مِنْ وَدَائِعِ نِعَمِكَ عِنْدِي اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ أَنْ نَذْهَبَ عَنْ قَوْلِكَ أَوْ نُفْتَتَنَ عَنْ دِينِكَ أَوْ تَتَايَعَ بِنَا أَهْوَاؤُنَا دُونَ الْهُدَى الَّذِي جَاءَ مِنْ عِنْدِكَ .
خدايا به تو پناه ميبرم از آن كه؛
در سايه بي نيازي تو، تهيدست باشم، يا در
پرتو روشنايي هدايت تو گمراه گردم، يا در
پناه قدرت تو بر من ستم روا دارند، يا خوار و ذليل باشم ؛
در حالي كه كار در دست تو باشد .
خدايا جانم را نخستين نعمت گرانبهايي قرار ده كه مي ستاني،
و نخستين سپردهاي.قرار ده كه از من باز پس ميگيري.
خدايا ما به تو پناه ميبريم از آن كه از فرموده تو بيرون شويم،
يا از دين تو خارج گرديم،
يا هواهاي نفساني پياپي بر ما فرود آيد،
كه از هدايت ارزاني شده از جانب تو سرباز زنيم.
(خطبه‌ي 206) :Gol:
لَا خَيْرَ فِي الصَّمْتِ عَنِ الْحُكْمِ كَمَا أَنَّهُ لَا خَيْرَ فِي الْقَوْلِ بِالْجَهْلِ .
در آنجا كه بايد سخن گفت، خاموشي سودي ندارد،
و آنجا كه بايد خاموش ماند، سخن گفتن خيري نخواهد داشت.
(حکمت 463) :Gol:
قدرت بر گناه دارد و آلوده نميگردد، همانا عفيف پاكدامن، فرشتهاي از فرشتههاست.
[=Times New Roman]
مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ وَ مَنْ خَافَ أَمِنَ وَ مَنِ اعْتَبَرَ أَبْصَرَ وَ مَنْ أَبْصَرَ فَهِمَ وَ مَنْ فَهِمَ عَلِمَ .
و آن كه از خود غفلت كند، زيان ميبيند،
و كسي كه از خدا بترسد ايمن باشد،
و كسي كه عبرت آموزد آگاهي يابد،
و آن كه آگاهي يابد، ميفهمد،
و آن كه بفهمد، دانش آموخته است .
(حکمت 199) :Gol:
در نهج البلاغه جایی امیر المومنین می فرمایند از ترس خدا به خدا پناه ببرید
( نکته قشنگش اینجاست که وقتی یک مادر بچش را دعوا می کنه چطور بچه از ترس دعوای مادر محکم چادر مادر را می چسبه و گریه می کنه با این که می دانه خطا کرده )
حالا به جمله زیبای امیر المومنین کمی فکر کنید
[=Times New Roman]
فَإِنَّ تَقْوَى اللَّهِ مِفْتَاحُ سَدَادٍ وَ ذَخِيرَةُ مَعَادٍ )وَ عِتْقٌ مِنْ كُلِّ مَلَكَةٍ وَ نَجَاةٌ مِنْ كُلِّ هَلَكَةٍ( بِهَا يَنْجَحُ الطَّالِبُ وَ يَنْجُو الْهَارِبُ وَ تُنَالُ الرَّغَائِبُ فَاعْمَلُوا وَ الْعَمَلُ يُرْفَعُ وَ التَّوْبَةُ تَنْفَعُ وَ الدُّعَاءُ يُسْمَعُ وَ الْحَالُ هَادِئَةٌ وَ الْأَقْلَامُ جَارِيَةٌ وَ بَادِرُوا بِالْأَعْمَالِ عُمْرًا نَاكِساً أَوْ مَرَضاً حَابِساً أَوْ مَوْتاً خَالِساً.
و ذخيره رستاخيز،
و عامل آزادگي از هر گونه بردگي،
و نجات از هر گونه هلاكت است.
در پرتو پرهيزكاري، تلاشگران پيروز،
پرواكنندگان از گناه رستگار،
و به هر آرزويي ميتوان رسيد.
مردم عمل كنيد كه عمل نيكو به سوي خدا بالا ميرود،
و توبه سودمند است،
و دعا به اجابت ميرسد،
و آرامش برقرار،
و قلمهاي فرشتگان در جريان است.
به سوي اعمال نيكو بشتابيد؛ پيش از آن كه عمرتان پايان پذيرد،
يا بيماري مانع شود،
و يا تير مرگ شما را هدف قرار دهد.
(خطبه ي 221) :Gol:
ینبغي للمسلم أن یجتنب مؤاخاة ثلاثة: الفاجر، و الأحمق و الکذّاب، فأما الفاجر فیزّین لک فعله یحب أنک مثله، و أما الأحمق فإنه لا یشیر علیک بخیر و ربما أراد نفعک فضرّک و أما الکذّاب فإنه لا یهنئوک معه عیش...
سزاوار است برای مسلمان که دوری کند از دوستی با سه نفر: گناهکار، احمق، دروغگو.
اما انسان گناهکار عمل خود را برای تو زینت می دهد و تو دوست داری مثل او شوی
و
اما احمق تو را به خیر سوق نمی دهد پس هر گاه قصد خیر رساندن به تو را کند به تو ضرر می زند
و
اما دروغگو زندگی با او لذت بخش نیست.
عنوان صحیفة المؤمن حسن خلقه.
سرآغاز نامه ی انسان مؤمن ، خوش اخلاقی اوست.
[=Times New Roman]
سَيِّئَةٌ تَسُوءُكَ خَيْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُكَ.
(حكمت 43) :Gol:
[=Times New Roman]
قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِيَّةٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَيْهِ .
دلهاي مردم گريزان است، به كسي روي آورند كه خوشرويي كند.
(حكمت 47) :Gol:
[=Times New Roman]
أَوْلَى النَّاسِ بِالْعَفْوِ أَقْدَرُهُمْ عَلَى الْعُقُوبَةِ .
سزاوارترين مردم به عفو كردن، تواناترينشان به هنگام كيفر دادن است.
(حكمت 49) :Gol:
[=Times New Roman]
السَّخَاءُ مَا كَانَ ابْتِدَاءً فَأَمَّا مَا كَانَ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَحَيَاءٌ وَ تَذَمُّمٌ .
سخاوت آن است كه تو آغاز كني، زيرا آنچه با درخواست داده ميشود يا از روي شرم و يا از بيم شنيدن سخن ناپسند است.
(حكمت 50) :Gol:
[=Times New Roman]
إِذَا حُيِّيتَ بِتَحِيَّةٍ فَحَيِّ بِأَحْسَنَ مِنْهَا وَ إِذَا أُسْدِيَتْ إِلَيْكَ يَدٌ فَكَافِئْهَا بِمَا يُرْبِي عَلَيْهَا وَ الْفَضْلُ مَعَ ذَلِكَ لِلْبَادِي .
چون تو را ستودند، بهتر از آنان ستايش كن، و چون به تو احسان كردند، بيشتر از آن ببخش.به هر حال پاداش بيشتر از آن آغاز كننده است.
(حكمت 59) :Gol:
[=Times New Roman]
الصَّبْرُ صَبْرَانِ صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَهُ وَ صَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ
شكيبايي دو گونه است:شكيبايي بر آنچه خوش نميداري و شكيبايي در آنچه دوست ميداري.
(حكمت 52) :Gol:
باسمه تعالی
امام علی(ع) در حدیثی می فرمایند:
باسمه تعالی
امام علی(ع) درباره علم توأم با عمل می فرمایند:
[=Times New Roman]
فَوْتُ الْحَاجَةِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِهَا إِلَى غَيْرِ أَهْلِهَا .
از دست دادن حاجت بهتر از درخواست كردن از نا اهل است.
(حكمت 63) :Gol:
لَا تَسْتَحْىِ مِنْ إِعْطَاءِ الْقَلِيلِ فَإِنَّ الْحِرْمَانَ أَقَلُّ مِنْهُ .
از بخشش اندك شرم مدار كه محروم كردن، از آن كمتر است.
(حكمت 64) :Gol:
مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنَّاسِ إِمَاماً فَعَلَيْهِ أَنْ يَبْدَأَ بِتَعْلِيمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلِيمِ غَيْرِهِ وَ لْيَكُنْ تَأْدِيبُهُ بِسِيرَتِهِ قَبْلَ تَأْدِيبِهِ بِلِسَانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُهَا أَحَقُّ بِالْإِجْلَالِ مِنْ مُعَلِّمِ النَّاسِ وَ مُؤَدِّبِهِمْ .
كسي كه خود را رهبر مردم قرار داد،
بايد پيش از آن كه به تعليم ديگران پردازد، خود را بسازد،
و پيش از آن كه به گفتار تربيت كند، با كردار تعليم دهد،
زيرا آن كس كه خود را تعليم دهد و ادب كند سزاوارتر به تعظيم است؛
از آن كه ديگري را تعليم دهد و ادب بياموزد.
(حكمت 70) :Gol:
وَ قَدْ مَدَحَهُ قَوْمٌ فِي وَجْهِهِ اللَّهُمَّ إِنَّكَ أَعْلَمُ بِي مِنْ نَفْسِي وَ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْهُمْ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا خَيْراً مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لَنَا مَا لَا يَعْلَمُونَ .
آنگاه كه گروهي او را ستايش كردند فرمود:- بار خدايا تو مرا از خودم بهتر ميشناسي،
و من خود را بيشتر از آنان ميشناسم،
خدايا مرا از آنچه اينان ميپندارند، نيكوتر قرار ده، و آنچه را كه نميدانند بيامرز.
(حكمت 96) :Gol:
لَا يَسْتَقِيمُ قَضَاءُ الْحَوَائِجِ إِلَّا بِثَلَاثٍ بِاسْتِصْغَارِهَا لِتَعْظُمَ وَ بِاسْتِكْتَامِهَا لِتَظْهَرَ وَ بِتَعْجِيلِهَا لِتَهْنأ .
بر آوردن نيازهاي مردم پايدار نيست مگر به سه چيز،
كوچك شمردن آن تا خود بزرگ نمايد،پنهان داشتن آن تا خود آشكار شود،
و شتاب در بر آوردن آن، تا گوارا باشد.
(حكمت 97) :Gol:
الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ (وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى) .
عفّت ورزيدن زينت فقر، و شكرگزاري زينت بي نيازي است.
(حكمت 65) :Gol:
الدَّهْرُ يُخْلِقُ الْأَبْدَانَ وَ يُجَدِّدُ الْآمَالَ وَ يُقَرِّبُ الْمَنِيَّةَ وَ يُبَاعِدُ الْأُمْنِيَّةَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ نَصِبَ وَ مَنْ فَاتَهُ تَعِبَ .
دنيا بدنها را فرسوده، و آرزوها را تازه ميكند،
مرگ را نزديك و خواستهها را دور و دراز مي سازد، كسي كه به آن دست يافت خسته ميشود، و آن كه به دنيا نرسيد رنج ميبرد.
(حكمت 69) :Gol:
افْعَلُوا الْخَيْرَ وَ لَا تَحْقِرُوا مِنْهُ شَيْئاً فَإِنَّ صَغِيرَهُ كَبِيرٌ وَ قَلِيلَهُ كَثِيرٌ وَ لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ إِنَّ أَحَداً أَوْلَى بِفِعْلِ الْخَيْرِ مِنِّي فَيَكُونَ وَ اللَّهِ كَذَلِكَ إِنَّ لِلْخَيْرِ وَ الشَّرِّ أَهْلًا فَمَهْمَا تَرَكْتُمُوهُ مِنْهُمَا كَفَاكُمُوهُ أَهْلُهُ.
كار نيك به جا آوريد، و آن را هر مقدار كه باشد كوچك نشماريد، زيرا كوچك آن بزرگ، و اندك آن فراوان است، و كسي از شما نگويد كه:ديگري در انجام كار نيك از من سزاوارتر است گر چه سوگند به خدا كه چنين است:خوب و بد را طرفداراني است كه هر گاه هر كدام از آن دو را واگذاريد، انجامشان خواهند داد.
(حكمت 414) :Gol:
مَنْ أَصْلَحَ سَرِيرَتَهُ أَصْلَحَ اللَّهُ عَلَانِيَتَهُ وَ مَنْ عَمِلَ لِدِينِهِ كَفَاهُ اللَّهُ أَمْرَ دُنْيَاهُ وَ مَنْ أَحْسَنَ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ أَحْسَنَ اللَّهُ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النَّاسِ.
كسي كه نهان خود را اصلاح كند، خدا آشكار او را نيكو گرداند، و كسي كه براي دين خود كار كند، خدا دنياي او را كفايت فرمايد، و كسي كه ميان خود و خدا را نيكو گرداند، خدا ميان او و مردم را اصلاح خواهد كرد.
(حكمت 415) :Gol:
الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلْقِكَ بِحِلْمِكَ وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ .
بردباري پرده اي است پوشاننده، و عقل شمشيري است برّان، پس كمبودهاي اخلاقي خود را با بردباري بپوشان، و هواي نفس خود را با شمشير عقل بكش.
(حكمت 416) :Gol:
إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً يَخْتَصُّهُمُ اللَّهُ بِالنِّعَمِ لِمَنَافِعِ الْعِبَادِ فَيُقِرُّهَا فِي أَيْدِيهِمْ مَا بَذَلُوهَا فَإِذَا مَنَعُوهَا نَزَعَهَا مِنْهُمْ ثُمَّ حَوَّلَهَا إِلَى غَيْرِهِمْ .
خدا را بندگاني است كه براي سود رساندن به ديگران، نعمتهاي خاصّي به آنان بخشيده، تا آنگاه كه دست بخشنده دارند نعمت‌ها را در دستشان باقي ميگذارد، و هر گاه از بخشش دريغ كنند، نعمت‌ها را از دستشان گرفته و به دست ديگران خواهد داد.
(حكمت 417) :Gol:
لَا يَنْبَغِي لِلْعَبْدِ أَنْ يَثِقَ بِخَصْلَتَيْنِ الْعَافِيَةِ وَ الْغِنَى بَيْنَا تَرَاهُ مُعَافًى إِذْ سَقِمَ وَ (بَيْنَا تَرَاهُ) غَنِيّاً إِذِ افْتَقَرَ .
سزاوار نيست كه بنده خدا به دو خصلت اعتماد كنند:تندرستي، و توانگري،
زيرا در تندرستي ناگاه او را بيمار بيني، و در توانگري ناگاه او را تهيدست.
(حكمت 418) :Gol:
مَنْ شَكَا الْحَاجَةَ إِلَى مُؤْمِنٍ فَكَأَنَّهُ شَكَاهَا إِلَى اللَّهِ وَ مَنْ شَكَاهَا إِلَى كَافِرٍ فَكَأَنَّمَا شَكَا اللَّهَ .
كسي كه از نياز خود نزد مؤمني شكايت كند، گويي به پيشگاه خدا شكايت برده است، و كسي كه از نيازمندي خود نزد كافري شكوه كند، گويي از خدا شكوه كرده است.
(حكمت 419) :Gol:
الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا يَنْفَدُ .
قناعت مالي است كه پايان نميپذيرد.
(حكمت 467) :Gol: «برخي اين حكمت را از رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله و سلّم نقل كردهاند»
الِاسْتِغْنَاءُ عَنِ الْعُذْرِ أَعَزُّ مِنَ الصِّدْقِ بِهِ .
بي نيازي از عذر خواهي، گراميتر از عذر راستين است.
(حكمت 321) :Gol:
مسؤليت نعمت‌ها
أَقَلُّ مَا يَلْزَمُكُمْ لِلَّهِ سُبْحَانَهُ أَنْ لَا تَسْتَعِينُوا بِنِعَمِهِ عَلَى مَعَاصِيهِ . كمترين حق خدا بر عهده شما اينكه، از نعمتهاي الهي در گناهان ياري نگيريد.
(حكمت 322) :Gol:
ضرورت استفاده از فرصتها
كُلُّ مُعَاجَلٍ يَسْأَلُ الْإِنْظَارَ وَ كُلُّ مُؤَجَّلٍ يَتَعَلَّلُ بِالتَّسْوِيفِ .
آنان كه وقتشان پايان يافته خواستار مهلتند، و آنان كه مهلت دارند؛ كوتاهي ميورزند.
مسئوليت نعمت‌ها
لَوْ لَمْ يَتَوَعَّدِ اللَّهُ عَلَى مَعْصِيَتِهِ لَكَانَ يَجِبُ أَلَّا يُعْصَى شُكْراً لِنِعَمِهِ .
اگر خدا بر گناهان وعده عذاب هم نميداد، لازم بود به خاطر سپاسگزاري از نعمتهايش نافرماني نشود.لَا يَصْدُقُ إِيمَانُ عَبْدٍ حَتَّى يَكُونَ بِمَا فِي يَدِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ أَوْثَقَ مِنْهُ بِمَا فِي يَدِهِ .
ايمان بندهاي درست نباشد جز آن كه اعتماد او به آنچه در دست خداست؛بيشتر از آن باشد كه در دست اوست.
(حكمت 302) :Gol:
رُدُّوا الْحَجَرَ مِنْ حَيْثُ جَاءَ فَإِنَّ الشَّرَّ لَا يَدْفَعُهُ إِلَّا الشَّرُّ .
سنگ را از همان جايي كه دشمن پرت كرده، باز گردانيد، كه شرّ را جز شرّ پاسخي نيست.
(حكمت 306) :Gol:
لِكَاتِبِهِ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي رَافِعٍ أَلِقْ دَوَاتَكَ وَ أَطِلْ جِلْفَةَ قَلَمِكَ وَ فَرِّجْ بَيْنَ السُّطُورِ وَ قَرْمِطْ بَيْنَ الْحُرُوفِ فَإِنَّ ذَلِكَ أَجْدَرُ بِصَبَاحَةِ الْخَطِّ .
به نويسنده خود عبيد اللّه بن ابي رافع دستور داد - در دوات، ليقه بينداز، نوك قلم را بلند گير،
ميان سطرها فاصله بگذار، و حروف را نزديك به يكديگر بنويس،
كه اين شيوه براي زيبايي خط بهتر است.
(حكمت 307) :Gol:
أَنَا يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَالُ يَعْسُوبُ الْفُجَّارِ.
و معنى ذلك أن المؤمنين يتبعونني و الفجار يتبعون المال كما تتبع النحل يعسوبها و هو رئيسها.
من پيشواي مؤمنان، و مال، پيشواي تبهكاران است.
ميگويم: - معناي سخن امام اين است كه مؤمنان از من پيروي ميكنند و بدكاران پيرو مال ميباشند؛ آنگونه كه زنبوران عسل از رئيس خود اطاعت دارند -
(حكمت 308) :Gol:
بِأَيِّ شَيْءٍ غَلَبْتَ الْأَقْرَانَ فَقَالَ مَا لَقِيتُ أَحَدًا إِلَّا أَعَانَنِي عَلَى نَفْسِهِ.
يومئ بذلك إلى تمكن هيبته في القلوب
- از امام پرسيدند، با كدام نيرو بر حريفان خود پيروز شدي فرمود -
كسي را نديدم جز آن كه مرا در شكست خود ياري مي داد.
ميگويم: - امام به اين نكته اشاره كرد كه هيبت و ترس او در دلها جاي ميگرفت -
(حكمت 310) :Gol: