از امام صادق علیه السلام نقل شده که در توضیح "کَذلِکَ يُريهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَيْهِمْ " 1فرمودند این درباره کسانی است که اموال خود را بیکار می گذارند و از انفاق آن در راه اطاعت خدا دریغ و بخل می ورزند و در آخر می میرند و آن را برای کسانی باقی می گذارند که آن اموال موروثی را در راه اطاعت خدا و یا معصیت او خرج می کنند. چون اگر در راه اطاعت خدا خرج کنند، صاحب مال می بیند که مال او میزان دیگری را سنگین تر کرده و حسرت می خورد؛ و اگر در راه معصیت خدا صرفش کند، باز می بیند که مال او ورثه را در نافرمانی خدا تقویت کرده است و باز حسرت می خورد. 2
عبادالله! اوصیکم و نفسی بتقوالله و طاعته.
خودم و همه ی شما را به رعایت و تقویت و تسدید تقوای الهی دعوت می کنم.
متقین اهل کار و تلاش اند. و هرکاری را فقط برای خدا انجام می دهند. افراد باتقوا اهل ریا نبوده و دراعمال خود دارای اخلاص هستند. آنها تنها به دنبال رضایت خدا بوده و تمام تلاششان این است که غیرخدا در کار آنها نقشی نداشته باشد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
هرکس ستایش ها و پاداش های خدا را بر ستایش های مردم برگزیند، و توجهش تنها به ستایش از سوی خدا باشد، خداوند او را از مردم بی نیاز خواهد کرد.
کسی که عملش برای خدا باشد و امید به لقاءالله داشته باشد عمل صالح انجام دهد اعمال او مورد قبول قرارخواهد گرفت البته به شرطی که گرفتار شرک نشده باشد.
امام جعفرصادق علیه السلام می فرمایند:
برخی از مردم، دوست دارند کارهای خوبی که انجام می دهند به گوش و چشم همه بیاید. اینها برای خدا شریک، قائل شده اند! برخی هم کارهای خوب خود را پنهانی انجام می دهند اما پس از مدتی برملا می گردد. چرا که هیچ بنده ای نیست که کار خیری را پنهانی کند اما پس از مدتی، شکوفا نشود.
متقین، همواره مراقب اعمال خویش بوده و از خود حساب می کشند.
رسول خدا می فرمایند:
به حساب خود برسید قبل از آنکه به حساب شما برسند. خودتان را برای روزی که همه ی اعمال بر خدا آشکار است، مجهز کنید و قبل از برقراری ترازوی الهی، اعمال خود را وزن نمایید.
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند:
انسان، متقی نخواهد بود مگر آنکه از نفس خودش حساب بکشد همچون کسی از که شریکش حساب می کشد!
افراد متقی با خود می نشینند و می گویند که "چرا اینکارو کردی؟! غلط کردی اینکارو کردی!!!"
با خود می اندیشند که خوراک و پوشاک و دارایی خود را از کجا آورده اند.
روایت است، کسی که توجه نمی کند داشته هایش از چه راهی به دست آمده، خداوند هم توجه نمی کند که از چه راهی وارد آتش می شود.
خداوند ما را جزء متقین قرار دهد ان شاءالله
------------------------------
بخش های ابتدای خطبه ی اول و دوم نمازجمعه ی استان البرز در روز دوم بهمن 94
حضرت آیت الله حسینی همدانی(حفظه الله) = نماینده ی ولی فقیه و امام جمعه ی البرز و استاد بزرگ اخلاق
مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِيهَا مَا نَشَاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلَاهَا مَذْمُومًا مَدْحُورًا * وَمَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْيَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ كَانَ سَعْيُهُمْ مَشْكُورًا * كُلًّا نُمِدُّ هَؤُلَاءِ وَهَؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّكَ وَمَا كَانَ عَطَاءُ رَبِّكَ مَحْظُورًا کسی که هدفش زندگی دنیای عاجل باشد، ما از آن زندگی به هر قدر که بخواهیم و برای هر که بخواهیم در اختیارش می گذاریم و پس از سرآمدن آن، جهنم را برایش مقرر می داریم تا در پی آن برود، در حالیکه مذموم و مطرود باشد.
و کسی که هدفش آخرت باشد و هر تلاشی می کند برای آن می کند که شایسته آن زندگی باشد، و در حالی می کند که ایمان داشته باشد، پس چنین کسانی سعی شان شکرگزاری می شود.
ما هر دو طایفه را از عطای پروردگارت مدد می دهیم، هم آنان را و هم اینان را.
و عطای پروردگار تو جلوگیری ندارد.
استاد علی اکبر پرورش تعبیری نغز و رسا در مورد زهد دارد و می گوید:
زهد اسلامی عبارت است از برداشت کم و بازدهی زیاد یعنی رابطه ای میان کم برداشت کردن از یک طرف و زیاد بازدهی دادن از طرف دیگر موجود است. بازدهی های انسانی انسان و تجلیات شخصیت انسانی انسان چه در قسمت عاطفه و اخلاق و چه در قسمت تعاونها و همکاریهای اجتماعی و چه از نظر شرافت و حیثیت انسانی و چه از نظر عروج و صعود به عالم بالا همه و همه رابطه معکوس دارند با برداشتها و برخورداریهای مادی.
انسان این ویژگی را دارد که برداشت و برخورداری زیاد از ماده و طبیعت و تنعم و اسراف در لذات، او را در آنچه هنر و کمال انسانی نامیده می شود ضعیف تر و زبونتر و بی بارتر و عقیم تر می سازد و برعکس پرهیز از برداشت و برخورداری البته در حدود معینی، گوهر او را صفا و جلا می بخشد، فکر و اراده (دو نیروی عالی انسانی) را نیرومندتر می کند. این حیوان است که برداشت و برخورداری بیشتر او را در کمال حیوانی به جلو می برد. در حیوان نیز آنچه به منزله هنر نامیده می شود اینطور نیست، یعنی یک حیوان برای اینکه چاقتر بشود و گوشتش بهتر مورد استفاده قرار بگیرد، و یا برای اینکه شیر و پشم بیشتری بدهد باید هر چه بیشتر تیمار شود، اما یک اسب مسابقه چنین نیست، اسب سر طویله محال است که از عهده مسابقه بیرون آید، اسبی می باید که روزها بلکه ماهها تمرین کم خوراکی دیده باشد و لاغر میان شده باشد، گوشتها و پیه های اضافی را ریخته باشد تا چابک و چالاک شده و به تیزروی که از نوع هنر و فعالیت برای آن حیوان است قادر گردد.
زهد، برای آدمی تمرین است، اما تمرین روح. روح با زهد ورزش می یابد و تعلقات اضافی را می ریزد، سبکبال و سبکبار می گردد و در میدان فضائل سبک به پرواز در می آید. از قضا امام علی (ع) از تقوا و زهد به ورزش تعبیر می کند، کلمه ریاضت در مفهوم اصلی خودش عبارت است از ورزش و تمرین مقدماتی اسب مسابقه. ورزش هم ریاضت نامیده می شود، می فرماید:
«و انما هی نفسی اروضها بالتقوی؛ همانا نفس خویش را با تقوا ورزش می دهم» (نامه 45 نهج البلاغه).
گیاهها چطور؟ گیاه هم مانند حیوان است، لااقل قسمتی از آنچه می توان آنرا ولو با تشبیه و مسامحه هنر گیاه نامید مشروط به برداشت کمتر است از طبیعت. علی (ع) به این نکته نیز اشاره می کند و از گیاهان مثلی می آورد، در یکی از نامه هایش پس از آنکه زندگی زاهدانه و قانعانه و کم برداشت خویشرا برای یکی از فرماندارانش تشریح می کند و او را ترغیب می نماید که در زندگی این راه را پیشه سازد، می فرماید: «مثل اینست که اعتراض معترض را می شنوم که اگر برداشت علی این اندازه کم باشد، باید به علت ضعف قادر به هماوردی با دلاوران نباشد، پس چگونه است که هیچ دلاوری تاب هماوردی او را ندارد، ولی اشتباه می کنند. آنکه با سختیهای زندگی دست به گریبان است نیرومندتر و آبدیده تر از کوره بیرون می آید، همانا چوب درخت صحرائی که به دست باغبان نوازشش نمی دهد و هر لحظه به سراغش نمی رود و با محرومیتها همواره در نبرد است محکمتر، با صلابت تر، و آتشش فروزانتر و دیرپاتر است».
این قانون که بر جانداران حاکم است، بر انسان بما هو انسان، یعنی از نظر خصلتهای خاص انسانی، از نظر همان چیزها که به نام شخصیت انسانی نامیده می شود به درجاتی بیشتر حکومت می کند. کلمه زهد با همه مفهوم عالی و انسانی که دارد سر نوشت شومی پیدا کرده است و مخصوصا در عصر ما ظالمانه محکوم می شود، در مفهوم این کلمه غالبا تحریف و اشتباهکاری به عمد یا غیرعمد رخ می دهد، گاهی مساوی با تظاهر و ریا معرفی می شود و گاهی مرادف با رهبانیت و عزلت و گوشه گیری. هر کسی درباره اصطلاحات شخصی خود مختار است که این الفاظ را به هر معنی که می خواهد استعمال کند، اما هرگز نمی توان مفهوم و اصطلاح دیگری را به بهانه یک مفهوم غلط و یک اصطلاح دیگر محکوم کرد. اسلام در سیستم اخلاقی و تربیتی خود کلمه و اصطلاحی به کار برده است به نام زهد، نهج البلاغه و روایات اسلامی پر است از این کلمه، ما اگر بخواهیم درباره زهد اسلامی بحث کنیم باید قبل از هر چیز مفهوم اسلامی آنرا درک کنیم، سپس درباره آن قضاوت کنیم. مفهوم زهد اسلامی عبارت است از برداشت کم برای بازدهی زیاد. اسلام در زمینه زهد دو چیز را سخت محکوم کرده است، یکی رهبانیت و دیگری ماده پرستی و پول پرستی و به عبارت جامعتر دنیازدگی را. کدام مکتب و منطق است که رهبانیت را توصیه کند و کدام مکتب است که به پول پرستی و کالا پرستی و یا مقام پرستی و یا به عبارت جامعتر دنیازدگی توصیه کند و آیا ممکن است انسان اسیر و گرفتار و بنده و برده مادیات باشد و به تعبیر امیر المومنین بنده دنیا و بنده کسی باشد که دنیا در اختیار او است و آنگاه از شخصیت دم بزند؟!
منبع: [h=3]مرتضی مطهری- سیری در نهج البلاغه- صفحه 251-247[/h]
گاهی وضو بگیر و رو به قبله بنشین و تسبیح را بردار و صدبار بگو "من کی هستم؟!"
امیرالمومنین علی علیه السلام میفرمایند تعجب میکنم از کسی که به دنبال گمشده خودش می گردد اما به دنبال خودش نمی گردد.
ما خودمان را گم کرده ایم، تا حالا گشته ای خودت را پیدا کنی؟!!
ای خواجه در چه حال و منوالی؟ آيا هنوز به همان شيوه پيشين و رسم ديرين خودی يا از خود سفرى كرده ای و خبرى يافته ای؟! این سرای ناپایدار مملو است از دردمندانی که از جور زمانه بسيار نالند و زبان شکایتشان گوش فلک را پر کرده است غافل از آنکه هر چه می کشند و می سوزند تاوان روزگار غفلت باری است که خود سپری کرده اند و از التهاب حرمان مى جوشند و از درد هجران مى خروشند و از سوز و گداز آه آتشين از كوره دل برمى كشند .
و تو ای نظاره گر! به انتظار كه نشسته و به اميد چه كسى دل بسته ای؟ روزگار كه بگذشت و ايام جوانى و كامرانى و باليدن به زخارف دنيوى و مقامات اعتبارى بسر آمد. آیا هنوز وقت آن نرسیده است که ابد را با خاطر آوری و توشه ای مناسب حیات جاوید اختیار کنی؟
ای خواجه در چه حال و منوالی؟ آيا هنوز به همان شيوه پيشين و رسم ديرين خودی يا از خود سفرى كرده ای و خبرى يافته ای؟! این سرای ناپایدار مملو است از دردمندانی که از جور زمانه بسيار نالند و زبان شکایتشان گوش فلک را پر کرده است غافل از آنکه هر چه می کشند و می سوزند تاوان روزگار غفلت باری است که خود سپری کرده اند و از التهاب حرمان مى جوشند و از درد هجران مى خروشند و از سوز و گداز آه آتشين از كوره دل برمى كشند .
و تو ای نظاره گر! به انتظار كه نشسته و به اميد چه كسى دل بسته ای؟ روزگار كه بگذشت و ايام جوانى و كامرانى و باليدن به زخارف دنيوى و مقامات اعتبارى بسر آمد. آیا هنوز وقت آن نرسیده است که ابد را با خاطر آوری و توشه ای مناسب حیات جاوید اختیار کنی؟
عارف بزرگ اسکدین !! این عارفانه های پر حرارت تان ، آدم را به یاد این گفته بابا طاهر می اندازد :
دانه خردل خیلی کوچک است؛
اما وقتی آن را بکارند، به گونه ای رشد می کند و بزرگ می شود که پرنده ها بر بالای آن لانه می سازند و انسان ها در سایه اش می آرامند.
عمل خیر نیز در درگاه حضرت حق چنین است؛
هرچند به ظاهر کوچک باشد، اما در عالم ملکوت بزرگ است؛ خیلی بزرگ...
مرحوم ملا احمد نراقی رحمه الله در كتاب «معراج السعادة» مال حرام را از بزرگ‌ترین عوامل هلاكت انسان و مهم‌ترین موانع رسیدن به سعادت [دنیوی و اُخروی] معرفی می‌كند و می‌فرماید:
«بیشتر كسانی كه به هلاكت رسیده‌اند، به سبب خوردن مال حرام بوده و اكثر مردمی كه از فیوضات و سعادات محروم مانده‌اند، به واسطه آن است... كسی كه تأمل كند، می‌داند كه خوردن حرام، اعظم حجابی است كه بندگان را از وصول به درجه ابرار [باز داشته] و قوی‌تر مانعی است برای اتصال به عالم انوار.»
ایشان در ادامه می‌فرماید: «آری، دلی كه از لقمه حرام روییده شده باشد كجا و قابلیت انوار عالم قدس كجا؟ و نطفه را كه از مال مردم به هم رسیده باشد با مرتبه رفیعه انس با پروردگار چه كار؟ چگونه پرتو لمعات عالم نور، به دلی تابد كه بخار غذای حرام، آن را تاریك كرده؟ و كی پاكیزگی و صفا از برای نفس حاصل می‌شود كه كثافات مال مشتبه آن را آلوده و چرك نموده باشد؟»
[FONT=times new roman]بعضی آدمها به راحتی آب خوردن در این دنیا آتش می خورند؛ [FONT=times new roman]مال یتیم ؛ مال مردم ، مال حرام ... [FONT=times new roman]ولی ما به سیرک که نیومدیم ؛ به دنیا اومدیم! [FONT=times new roman]یا نکنه من اشتباه میکنم ؟
[FONT=WebRoya]حجت‌الاسلام و المسلمین صفایی بوشهری با تأکید بر اینکه عالم بی‌عمل به درد شیطان هم نمی‌خورد، بیان کرد: طلبه بی[FONT=WebRoya]اخلاق[FONT=WebRoya] خطرناک‌ترین موجود عالم خلقت است؛ چون راه توجیه را می‌داند.
در یکی از شبها به حضورش رسیدم.
یارای سخن گفتن نداشت.
با ناامیدی عرض کردم، برای حضور قلب در نماز چه راهی را توصیه می فرمائید؟
لبهایش حرکت کرد و آهنگی بسیار ضعیف که به سختی شنیده می شد، توصیه همیشگی اش را تکرار فرمود:
علامه طباطبائی به هر جا رسید، از مراقبت رسید...
یادها و یادگارها، علی تاجدینی، ص80، به نقل از آیه الله امینی
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود:
به زودى زمانى براى مردم فرا می رسد كه از علما فرار مى كنند چنانچه گوسفند از گرگ مى گریزد. در این صورت خداوند به سه چیز آنان را مبتلا مى كند،
اول: بركت را از اموالشان بر مى دارد
دوم: سلطانى ستمگر بر آنان مسلط مى گرداند
سوم: بدون ایمان از دنیا مى روند
سلام و عرض ادب استاد گرامی
منظور از جلو بودن عمل از علم چیست؟ میتواند این باشد که انسان به انجام چند عمل واجب و مستحب قناعت کند و در پی کسب علم نباشد؟ممکن است مصادیق دیگری هم داشته باشد؟مثال میزنید لطفا؟
سپاس:Gol:
سلام و عرض ادب استاد گرامی
منظور از جلو بودن عمل از علم چیست؟ میتواند این باشد که انسان به انجام چند عمل واجب و مستحب قناعت کند و در پی کسب علم نباشد؟ممکن است مصادیق دیگری هم داشته باشد؟مثال میزنید لطفا؟
سپاس
سلام علیکم و رحمة الله
یک وجهش را خودتان بیان کردید،یک وجهش هم اینست که مثلا بنده کار واجب یا مستحبی را انجام می دهم اما به دلیل کمبود علم آن عمل را یا تام کامل انجام نمی دهم یا اولویت دیگری را که بر دوشم بوده تشخیص نمی دهم تا انجام دهم.
مثلا پدر بنده درآمد ندارد و بنده فکر می کنم فقط وظیفه ی تامین همسر و فرزندانم به عهده ی من است،غافل از اینکه والدین هم اگر نیازمند باشند واجب النفقه من می شوند.
در همین مثال فرض کنید من این واجب النفقه بودن والدین را می دانم اما حد و حدود رسیدگی به همسر و فرزندان و والدین را نمی دانم و مرتکب اشتباهاتی می شوم.
در هر دو صورت عمل بنده از علمم جلو افتاده است.
موفق و موید باشید.
کاربر مهمان خوش آمدید
از امام صادق علیه السلام نقل شده که در توضیح "کَذلِکَ يُريهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَيْهِمْ " 1 فرمودند این درباره کسانی است که اموال خود را بیکار می گذارند و از انفاق آن در راه اطاعت خدا دریغ و بخل می ورزند و در آخر می میرند و آن را برای کسانی باقی می گذارند که آن اموال موروثی را در راه اطاعت خدا و یا معصیت او خرج می کنند. چون اگر در راه اطاعت خدا خرج کنند، صاحب مال می بیند که مال او میزان دیگری را سنگین تر کرده و حسرت می خورد؛ و اگر در راه معصیت خدا صرفش کند، باز می بیند که مال او ورثه را در نافرمانی خدا تقویت کرده است و باز حسرت می خورد. 2
1- سوره مبارکه بقره، آیه 167
2- کافی، ج4، ص42، ح2
بسمه اللطیف
صدای پای ثانیه ها را روی جاده ی عمر می شنوی؟
به ما می گوید در هر گام به ته جاده نزدیک می شوی
نگو فردا،زمان برای هیچکس از حرکت باز نمی ایستد.
شاید برای امروزت فردایی نباشد.
عبادالله! اوصیکم و نفسی بتقوالله و طاعته.
خودم و همه ی شما را به رعایت و تقویت و تسدید تقوای الهی دعوت می کنم.
متقین اهل کار و تلاش اند. و هرکاری را فقط برای خدا انجام می دهند. افراد باتقوا اهل ریا نبوده و دراعمال خود دارای اخلاص هستند. آنها تنها به دنبال رضایت خدا بوده و تمام تلاششان این است که غیرخدا در کار آنها نقشی نداشته باشد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
هرکس ستایش ها و پاداش های خدا را بر ستایش های مردم برگزیند، و توجهش تنها به ستایش از سوی خدا باشد، خداوند او را از مردم بی نیاز خواهد کرد.
کسی که عملش برای خدا باشد و امید به لقاءالله داشته باشد عمل صالح انجام دهد اعمال او مورد قبول قرارخواهد گرفت البته به شرطی که گرفتار شرک نشده باشد.
امام جعفرصادق علیه السلام می فرمایند:
برخی از مردم، دوست دارند کارهای خوبی که انجام می دهند به گوش و چشم همه بیاید. اینها برای خدا شریک، قائل شده اند! برخی هم کارهای خوب خود را پنهانی انجام می دهند اما پس از مدتی برملا می گردد. چرا که هیچ بنده ای نیست که کار خیری را پنهانی کند اما پس از مدتی، شکوفا نشود.
متقین، همواره مراقب اعمال خویش بوده و از خود حساب می کشند.
رسول خدا می فرمایند:
به حساب خود برسید قبل از آنکه به حساب شما برسند. خودتان را برای روزی که همه ی اعمال بر خدا آشکار است، مجهز کنید و قبل از برقراری ترازوی الهی، اعمال خود را وزن نمایید.
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند:
انسان، متقی نخواهد بود مگر آنکه از نفس خودش حساب بکشد همچون کسی از که شریکش حساب می کشد!
افراد متقی با خود می نشینند و می گویند که "چرا اینکارو کردی؟! غلط کردی اینکارو کردی!!!"
با خود می اندیشند که خوراک و پوشاک و دارایی خود را از کجا آورده اند.
روایت است، کسی که توجه نمی کند داشته هایش از چه راهی به دست آمده، خداوند هم توجه نمی کند که از چه راهی وارد آتش می شود.
خداوند ما را جزء متقین قرار دهد ان شاءالله
------------------------------
بخش های ابتدای خطبه ی اول و دوم نمازجمعه ی استان البرز در روز دوم بهمن 94
حضرت آیت الله حسینی همدانی(حفظه الله) = نماینده ی ولی فقیه و امام جمعه ی البرز و استاد بزرگ اخلاق
انسان که غرق شود، قطعا می میرد؛
چه در دریا، چه در رویا، چه در دورغ، چه در گناه؛
چه در خوشی، چه در قدرت، چه در جهل، چه در انکار؛
چه در حسد، چه در بخل، چه در کینه، چه در انتقام...
انسان بودن خود به تنهائی یک دین خاص است که پیروان چندانی هم ندارد...
مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِيهَا مَا نَشَاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلَاهَا مَذْمُومًا مَدْحُورًا * وَمَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْيَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ كَانَ سَعْيُهُمْ مَشْكُورًا * كُلًّا نُمِدُّ هَؤُلَاءِ وَهَؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّكَ وَمَا كَانَ عَطَاءُ رَبِّكَ مَحْظُورًا
کسی که هدفش زندگی دنیای عاجل باشد، ما از آن زندگی به هر قدر که بخواهیم و برای هر که بخواهیم در اختیارش می گذاریم و پس از سرآمدن آن، جهنم را برایش مقرر می داریم تا در پی آن برود، در حالیکه مذموم و مطرود باشد.
و کسی که هدفش آخرت باشد و هر تلاشی می کند برای آن می کند که شایسته آن زندگی باشد، و در حالی می کند که ایمان داشته باشد، پس چنین کسانی سعی شان شکرگزاری می شود.
ما هر دو طایفه را از عطای پروردگارت مدد می دهیم، هم آنان را و هم اینان را.
و عطای پروردگار تو جلوگیری ندارد.
سوره مبارکه اسراء، آیه 18-20
بسمه تعالی
مفهوم زهد اسلامی
استاد علی اکبر پرورش تعبیری نغز و رسا در مورد زهد دارد و می گوید:
زهد اسلامی عبارت است از برداشت کم و بازدهی زیاد یعنی رابطه ای میان کم برداشت کردن از یک طرف و زیاد بازدهی دادن از طرف دیگر موجود است. بازدهی های انسانی انسان و تجلیات شخصیت انسانی انسان چه در قسمت عاطفه و اخلاق و چه در قسمت تعاونها و همکاریهای اجتماعی و چه از نظر شرافت و حیثیت انسانی و چه از نظر عروج و صعود به عالم بالا همه و همه رابطه معکوس دارند با برداشتها و برخورداریهای مادی.
انسان این ویژگی را دارد که برداشت و برخورداری زیاد از ماده و طبیعت و تنعم و اسراف در لذات، او را در آنچه هنر و کمال انسانی نامیده می شود ضعیف تر و زبونتر و بی بارتر و عقیم تر می سازد و برعکس پرهیز از برداشت و برخورداری البته در حدود معینی، گوهر او را صفا و جلا می بخشد، فکر و اراده (دو نیروی عالی انسانی) را نیرومندتر می کند. این حیوان است که برداشت و برخورداری بیشتر او را در کمال حیوانی به جلو می برد. در حیوان نیز آنچه به منزله هنر نامیده می شود اینطور نیست، یعنی یک حیوان برای اینکه چاقتر بشود و گوشتش بهتر مورد استفاده قرار بگیرد، و یا برای اینکه شیر و پشم بیشتری بدهد باید هر چه بیشتر تیمار شود، اما یک اسب مسابقه چنین نیست، اسب سر طویله محال است که از عهده مسابقه بیرون آید، اسبی می باید که روزها بلکه ماهها تمرین کم خوراکی دیده باشد و لاغر میان شده باشد، گوشتها و پیه های اضافی را ریخته باشد تا چابک و چالاک شده و به تیزروی که از نوع هنر و فعالیت برای آن حیوان است قادر گردد.
زهد، برای آدمی تمرین است، اما تمرین روح. روح با زهد ورزش می یابد و تعلقات اضافی را می ریزد، سبکبال و سبکبار می گردد و در میدان فضائل سبک به پرواز در می آید. از قضا امام علی (ع) از تقوا و زهد به ورزش تعبیر می کند، کلمه ریاضت در مفهوم اصلی خودش عبارت است از ورزش و تمرین مقدماتی اسب مسابقه. ورزش هم ریاضت نامیده می شود، می فرماید:
«و انما هی نفسی اروضها بالتقوی؛ همانا نفس خویش را با تقوا ورزش می دهم» (نامه 45 نهج البلاغه).
گیاهها چطور؟ گیاه هم مانند حیوان است، لااقل قسمتی از آنچه می توان آنرا ولو با تشبیه و مسامحه هنر گیاه نامید مشروط به برداشت کمتر است از طبیعت. علی (ع) به این نکته نیز اشاره می کند و از گیاهان مثلی می آورد، در یکی از نامه هایش پس از آنکه زندگی زاهدانه و قانعانه و کم برداشت خویشرا برای یکی از فرماندارانش تشریح می کند و او را ترغیب می نماید که در زندگی این راه را پیشه سازد، می فرماید: «مثل اینست که اعتراض معترض را می شنوم که اگر برداشت علی این اندازه کم باشد، باید به علت ضعف قادر به هماوردی با دلاوران نباشد، پس چگونه است که هیچ دلاوری تاب هماوردی او را ندارد، ولی اشتباه می کنند. آنکه با سختیهای زندگی دست به گریبان است نیرومندتر و آبدیده تر از کوره بیرون می آید، همانا چوب درخت صحرائی که به دست باغبان نوازشش نمی دهد و هر لحظه به سراغش نمی رود و با محرومیتها همواره در نبرد است محکمتر، با صلابت تر، و آتشش فروزانتر و دیرپاتر است».
این قانون که بر جانداران حاکم است، بر انسان بما هو انسان، یعنی از نظر خصلتهای خاص انسانی، از نظر همان چیزها که به نام شخصیت انسانی نامیده می شود به درجاتی بیشتر حکومت می کند. کلمه زهد با همه مفهوم عالی و انسانی که دارد سر نوشت شومی پیدا کرده است و مخصوصا در عصر ما ظالمانه محکوم می شود، در مفهوم این کلمه غالبا تحریف و اشتباهکاری به عمد یا غیرعمد رخ می دهد، گاهی مساوی با تظاهر و ریا معرفی می شود و گاهی مرادف با رهبانیت و عزلت و گوشه گیری. هر کسی درباره اصطلاحات شخصی خود مختار است که این الفاظ را به هر معنی که می خواهد استعمال کند، اما هرگز نمی توان مفهوم و اصطلاح دیگری را به بهانه یک مفهوم غلط و یک اصطلاح دیگر محکوم کرد.
اسلام در سیستم اخلاقی و تربیتی خود کلمه و اصطلاحی به کار برده است به نام زهد، نهج البلاغه و روایات اسلامی پر است از این کلمه، ما اگر بخواهیم درباره زهد اسلامی بحث کنیم باید قبل از هر چیز مفهوم اسلامی آنرا درک کنیم، سپس درباره آن قضاوت کنیم. مفهوم زهد اسلامی عبارت است از برداشت کم برای بازدهی زیاد. اسلام در زمینه زهد دو چیز را سخت محکوم کرده است، یکی رهبانیت و دیگری ماده پرستی و پول پرستی و به عبارت جامعتر دنیازدگی را. کدام مکتب و منطق است که رهبانیت را توصیه کند و کدام مکتب است که به پول پرستی و کالا پرستی و یا مقام پرستی و یا به عبارت جامعتر دنیازدگی توصیه کند و آیا ممکن است انسان اسیر و گرفتار و بنده و برده مادیات باشد و به تعبیر امیر المومنین بنده دنیا و بنده کسی باشد که دنیا در اختیار او است و آنگاه از شخصیت دم بزند؟!
منبع:
[h=3]مرتضی مطهری- سیری در نهج البلاغه- صفحه 251-247[/h]
گاهی وضو بگیر و رو به قبله بنشین و تسبیح را بردار و صدبار بگو "من کی هستم؟!"
امیرالمومنین علی علیه السلام میفرمایند تعجب میکنم از کسی که به دنبال گمشده خودش می گردد اما به دنبال خودش نمی گردد.
ما خودمان را گم کرده ایم، تا حالا گشته ای خودت را پیدا کنی؟!!
از بیانات آیه الله مجتهدی رحمه الله علیه
بسمه الحکیم
ریاضات، جوهر وجود انسان را صافی کرده نورانیّت می بخشند
مطالعه ی علوم عقلی از جمله فلسفه و منطق،حکم ریاضت
فکر را دارند که جوهر عقل انسان را صفا و نورانیّت بخشیده
و انسان را در درک بهتر علوم وحیانی مدد می رسانند.
ای خواجه در چه حال و منوالی؟ آيا هنوز به همان شيوه پيشين و رسم ديرين خودی يا از خود سفرى كرده ای و خبرى يافته ای؟! این سرای ناپایدار مملو است از دردمندانی که از جور زمانه بسيار نالند و زبان شکایتشان گوش فلک را پر کرده است غافل از آنکه هر چه می کشند و می سوزند تاوان روزگار غفلت باری است که خود سپری کرده اند و از التهاب حرمان مى جوشند و از درد هجران مى خروشند و از سوز و گداز آه آتشين از كوره دل برمى كشند .
و تو ای نظاره گر! به انتظار كه نشسته و به اميد چه كسى دل بسته ای؟ روزگار كه بگذشت و ايام جوانى و كامرانى و باليدن به زخارف دنيوى و مقامات اعتبارى بسر آمد. آیا هنوز وقت آن نرسیده است که ابد را با خاطر آوری و توشه ای مناسب حیات جاوید اختیار کنی؟
عارف بزرگ اسکدین !!
این عارفانه های پر حرارت تان ، آدم را به یاد این گفته بابا طاهر می اندازد :
نصیحت بشنو از پر فریدون
که شعله از تنور سرد ناید
هو أَصدقُ قولاً
کودکی رستم را گفت:ای پهلوان، چگونه این قدرت یافتی تا از هفت خان با خطراتش به سلامت گذشتی؟!
پدرم مرا فرموده است این راز از تو پرسم و به کار بندم تا مانند تو پهلوانی دیو افکن گردم.
رستم گفت:ای فرزند،گر پدرت تو را به رسول ختمی صلی الله علیه و اله رهنمون شدی به از این یافتی
امّا کنون سخن پیامبر(ص) را از من شنو:"مَن صَدقَ نَجی"هر که راست گفت نجات یافت.پس از این هفت
خان، به جانی راست نیّت و زبانی راست گفتار، توان گذشتن.و پیامبر(ص) این حکمت از قران آموخت که خداوند فرمود:
"قل ربّ ادخلنی مدخل صدق و اخرجنی مخرج صدق و اجعلنی من لدنک سلطانا نصیرا"
و بگو پروردگارا مرا [در هر كارى] با راستی داخل كن و با راستی خارج ساز و از جانب
خود براى من تسلطى يارى بخش قرار ده.
یکی را از بزرگان به محفلی اندر همی‌ستودند و در اوصاف جمیلش مبالغه می‌کردند سر بر آورد و گفت من آنم که من دانم...
طاوس را به نقش و نگاری که هست خلق
تحسین کنند و او خجل از پای زشت خویش
دانه خردل خیلی کوچک است؛
اما وقتی آن را بکارند، به گونه ای رشد می کند و بزرگ می شود که پرنده ها بر بالای آن لانه می سازند و انسان ها در سایه اش می آرامند.
عمل خیر نیز در درگاه حضرت حق چنین است؛
هرچند به ظاهر کوچک باشد، اما در عالم ملکوت بزرگ است؛ خیلی بزرگ...
آیه الله حسن زاده آملی، مجموعه مقالات، ص49
لقمه حرام = هلاکت
بسمه تعالی
مرحوم ملا احمد نراقی رحمه الله در كتاب «معراج السعادة» مال حرام را از بزرگ‌ترین عوامل هلاكت انسان و مهم‌ترین موانع رسیدن به سعادت [دنیوی و اُخروی] معرفی می‌كند و می‌فرماید:
«بیشتر كسانی كه به هلاكت رسیده‌اند، به سبب خوردن مال حرام بوده و اكثر مردمی كه از فیوضات و سعادات محروم مانده‌اند، به واسطه آن است... كسی كه تأمل كند، می‌داند كه خوردن حرام، اعظم حجابی است كه بندگان را از وصول به درجه ابرار [باز داشته] و قوی‌تر مانعی است برای اتصال به عالم انوار.»
ایشان در ادامه می‌فرماید: «آری، دلی كه از لقمه حرام روییده شده باشد كجا و قابلیت انوار عالم قدس كجا؟ و نطفه را كه از مال مردم به هم رسیده باشد با مرتبه رفیعه انس با پروردگار چه كار؟ چگونه پرتو لمعات عالم نور، به دلی تابد كه بخار غذای حرام، آن را تاریك كرده؟ و كی پاكیزگی و صفا از برای نفس حاصل می‌شود كه كثافات مال مشتبه آن را آلوده و چرك نموده باشد؟»
معراج السعاده، ملا احمد نراقی، انتشارات هجرت، قم، نهم، 1382 ش، ص 428.
[FONT=times new roman]بعضی آدمها به راحتی آب خوردن در این دنیا آتش می خورند؛
[FONT=times new roman]مال یتیم ؛ مال مردم ، مال حرام ...
[FONT=times new roman]ولی ما به سیرک که نیومدیم ؛ به دنیا اومدیم!
[FONT=times new roman]یا نکنه من اشتباه میکنم ؟
[FONT=WebRoya]حجت‌الاسلام و المسلمین صفایی بوشهری با تأکید بر اینکه عالم بی‌عمل به درد شیطان هم نمی‌خورد، بیان کرد: طلبه بی[FONT=WebRoya]اخلاق[FONT=WebRoya] خطرناک‌ترین موجود عالم خلقت است؛ چون راه توجیه را می‌داند.
چند روزی بیشتر از عمر پربرکتش باقی نمانده بود...
در یکی از شبها به حضورش رسیدم.
یارای سخن گفتن نداشت.
با ناامیدی عرض کردم، برای حضور قلب در نماز چه راهی را توصیه می فرمائید؟
لبهایش حرکت کرد و آهنگی بسیار ضعیف که به سختی شنیده می شد، توصیه همیشگی اش را تکرار فرمود:
علامه طباطبائی به هر جا رسید، از مراقبت رسید...
یادها و یادگارها، علی تاجدینی، ص80، به نقل از آیه الله امینی
خوشا به حال کسی که خطای خود را ببیند و به عیب خود توجه داشته باشد
و عیوب دیگران را نادیده بگیرد و خود را کامل و بی نقص نبیند.
از فرمایشات آیه الله بهجت رحمه الله علیه
قلب آدم گاهی ناراحت میشه، دکتر میره
میگه آقای دکتر خیلی این قلب منو اذیت می کنه
هر چیزی اذیت بکنه قلبت رو
روایت داره گناه دردش از همه ی اون دردا بیشتره برا قلب
یه گناه آدم بکنه، یه سیاهی در قلب پیدا میشه
اگر پشیمان بشه، توبه کنه، سیاهی برطرف میشه
اگه نه، گناه باز انجام بده، این سیاهی اضافه میشه
باز دو مرتبه گناه میکنه، سیاهی اضافه میشه
اگه توبه نکنه،
کارش گاهی به جائی میرسه تمام قلب رو سیاهی می گیره
دیگه خیلی مشکله این آدم هدایت بشه...
فرازی از سخنرانی مرحوم آیه الله مجتهدی (ره)
بلاهایی که به واسطه دوری از علماء نازل می شوند:
بسمه تعالی
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص):
سَیَأْتِی زَمَانٌ عَلَى أُمَّتِی یَفِرُّونَ مِنَ الْعُلَمَاءِ كَمَا یَفِرُّ الْغَنَمُ عَنِ الذِّئْبِ فَإِذَا كَانَ كَذَلِكَ ابْتَلَاهُمُ اللَّهُ تَعَالَى بِثَلَاثَةِ أَشْیَاءَ الْأَوَّلُ یَرْفَعُ الْبَرَكَةَ مِنْ أَمْوَالِهِمْ وَ الثَّانِی سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ سُلْطَاناً جَائِراً وَ الثَّالِثُ یَخْرُجُونَ مِنَ الدُّنْیَا بِلَا إِیمَانٍ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود:
به زودى زمانى براى مردم فرا می رسد كه از علما فرار مى كنند چنانچه گوسفند از گرگ مى گریزد. در این صورت خداوند به سه چیز آنان را مبتلا مى كند،
اول: بركت را از اموالشان بر مى دارد
دوم: سلطانى ستمگر بر آنان مسلط مى گرداند
سوم: بدون ایمان از دنیا مى روند
جامع الأخبار، ص: 131
سلام و عرض ادب استاد گرامی
منظور از جلو بودن عمل از علم چیست؟ میتواند این باشد که انسان به انجام چند عمل واجب و مستحب قناعت کند و در پی کسب علم نباشد؟ممکن است مصادیق دیگری هم داشته باشد؟مثال میزنید لطفا؟
سپاس:Gol:
سلام علیکم و رحمة الله
یک وجهش را خودتان بیان کردید،یک وجهش هم اینست که مثلا بنده کار واجب یا مستحبی را انجام می دهم اما به دلیل کمبود علم آن عمل را یا تام کامل انجام نمی دهم یا اولویت دیگری را که بر دوشم بوده تشخیص نمی دهم تا انجام دهم.
مثلا پدر بنده درآمد ندارد و بنده فکر می کنم فقط وظیفه ی تامین همسر و فرزندانم به عهده ی من است،غافل از اینکه والدین هم اگر نیازمند باشند واجب النفقه من می شوند.
در همین مثال فرض کنید من این واجب النفقه بودن والدین را می دانم اما حد و حدود رسیدگی به همسر و فرزندان و والدین را نمی دانم و مرتکب اشتباهاتی می شوم.
در هر دو صورت عمل بنده از علمم جلو افتاده است.
موفق و موید باشید.
ﺁﯾﺖ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﻬﺎﺍﻟﺪﯾﻨﯽ ( ﺭﻩ ) :
ﺳﻪﭼﯿﺰ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﯼ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺆﺛﺮ ﺍﺳﺖ .
ﺍﻭﻟﯽ، ﮐﺸﺘﻦ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ؛ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﮑﻦ ﻣﺎﻟﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺫﺑﺢ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪﻓﻘﺮﺍ ﺑﺪﻫﻨﺪ. ﮐﺸﺘﻦ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﻥﺭﯾﺨﺘﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺍﺯ ﺑﻼﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﻓﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﺩﻭﻣﯽ، ﺣﺪﯾﺚ ﮐﺴﺎﺀ ﺍﺳﺖ . « ﻭ ﺍﺩﻓﻌﻮﺍ ﺃﻣﻮﺍﺝ ﺍﻟﺒﻼﺀ ﺑﺎﻟﺪّﻋﺎﺀ» ،
ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﮐﺮﻡ ﺻﻠﯽﺍﻟﻠﻪﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻭ ﺳﻠﻢ ﭼﻨﺪﺑﺎﺭ ﻗﺴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺍﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ، ﺍﮔﺮ ﻏﻤﮕﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ، ﻏﻤﺶ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ، ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺎﺟﺖ ﺣﺎﺟﺘﺶﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ .
ﺳﻮﻣﯽ ﻫﻢ، ﭼﻬﺎﺭﺩﻩﻫﺰﺍﺭ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺣﺎﻻ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩﻫﺰﺍﺭ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺭﺍ ﭼﻨﺪﻧﻔﺮ ﯾﺎ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ﻓﺮﻗﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ . ﺫﮐﺮ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻣﻮﺍﺕ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ . ﮔﺎﻫﯽ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻣﻮﺍﺕ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺭﺍ ﻫﺪﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻭ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﻫﻢ ﺩﯾﺪﻡ.
ﺧﻮﺍﺏ ﺩﯾﺪﻡ ﻓﺮﺩﯼ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻮﻉ ﻋﺬﺍﺏ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻣﻘﺪﺍﺭﯼ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﻫﺪﯾﻪ ﮐﺮﺩﻡ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺏ ﺩﯾﺪﻡ، ﺍﻟﺤﻤﺪﻟﻠﻪ
ﺻﻠﻮﺍﺕﻫﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .
ﮐﺴﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ: ﻣﺎﺩﺭﻡ ﭼﻨﺪﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﻣﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﯾﮏ ﺷﺐ ﺧﻮﺍﺑﺶ ﺭﺍ ﺩﯾﺪﻡ، ﮔﻔﺖ: ﭘﺴﺮﻡ ! ﻫﯿﭻﭼﯿﺰﯼ ﻣﺜﻞ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺭﻭﺡ
ﻣﻦ ﺭﺍ ﺷﺎﺩ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ؛ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻫﺪﯾﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﺩﻫﯽ، ﺍﯾﻦ ﺫﮐﺮ ﺍﺳﺖ.
اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُمْ وَ الْعَنْ اَعْدٰاءَهُمْ اَجْمَعینْ
هو الحیّ
دلی که به ذکر خداوند آباد نیست
لاجرم به ذکر دنیا ویران می گردد.