جمع بندی عصمت در ترازوی نقد

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و عرض ادب

من این چهار سوال شما را برای تمرکز بیشتر بحث در قالب دو سوال کلان مطرح می کنم:
الف) تعریف عصمت و حقیقت آن
ب) اهمیت عصمت از منظر آیات و روایات

تعریف عصمت و اهمیت آن
عصمت در نگاه شیعه لطف یا موهبتی از جانب خداوند است که مانع انجام گناه یا افتادن در خطا و اشتباه میشود.(آیت الله سبحانی، الالهیات، ج3، ص158)
پس عصمت به دو بخش تقسیم میشود:
عصمت عملی: دوری از گناه چه عمدی و چه سهوی
عصمت علمی: دوری از خطا و فراموشی

حقیقت عصمت
در اینکه حقیقت عصمت چیست نظرات مختلفی وجود دارد، برخی آن را ناشی از شدت محبت به خداوند می دانند، برخی آن را ناشی از عقوبت اخروی، برخی از سنخ اراده قوی، برخی آن را ترکیبی از علم و اراده، و برخی چون علامه طباطبایی(ره) آن را از سنخ علم می دانند که ما هم معتقدیم همین درست است، چرا که هر کجا اراده قوی هم وجود داشته باشد ناشی از علم عمیق است.

یعنی عصمت نتیجه علم شدید به مفسده و عواقب یک رفتار است.(الالهیات، ج3، ص159) همانطور که ما خودمان به راحتی این را تصور خواهیم کرد که مثلا برهنگی کامل که در نگاه ما خیلی قبیح است هرگز نه آن را عمدا انجام می دهیم، نه سهوا و نه از روی فراموشی! ممکن است انسان فراموش کند و با لباس درون خانه به خیابان بیاید، چون قبح آن به شدت برهنگی کامل نیست، اما امکان ندارد حتی از روی اشتباه یا فراموشی با برهنگی کامل وارد خیابان شود! مگر آنکه به قبح آن معتقد نباشد.

پس این قاعده وجود دارد که قبح رفتاری که در نگاه انسان شدت یافت و به نهایتش رسید به گونه ای که انسان عمق آن را درک کند، هرگز آن را انجام نمی دهد.
نکته ای که لازم است اشاره شود این است که آنچه عرض کردیم یک تشبیه بود، وگرنه قطعا علم ایشان از باب قدرت نفوس و احاطه ایشان است، اما علم ما نسبت به قبح یک مسئله اکتسابی و حصولی است. این تفاوت را هم باید در نظر داشت.

اهمیت عصمت در آیات و روایات
بدون شک پذیرش شریعت در گرو عصمت انبیا است، ممکن است در قلمرو عصمت اختلاف باشد اما کسی که کوچکترین توجهی داشته باشد اصل عصمت را می پذیرد، چرا که عدم عصمت موجب نقض غرض الهی از ارسال انبیا میشود، چون موجب سلب اعتماد مردم به آن نبی یا امام خواهد شد.
این دلیل عقلی و برهانی برای عصمت کافیست، و ادله قرآنی و روایی که در ادامه می آیند در حقیقت تأیید حکم عقل خواهند بود.
آیات و روایات متعددی در این خصوص سخن گفته اند که به آنها اشاره می کنیم، منتهی با توجه به گستردگی این مطلب، هر آیه و روایت در صورت لزوم به صورت مختصر توضیح داده میشود، اگر توضیحات کافی نبود بفرمایید تا با تفصیل بیشتری از ان بحث شود:

آیه ابتلاء ابراهیم:
«قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتي‏ قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمين‏»؛ ابراهيم عرض كرد: «از ذریه من (نيز امامانى قرار بده!)» خداوند فرمود: «پيمان من، به ستمكاران نمى‏رسد!
قرآن کریم در آیه دیگری می فرماید: «وَ مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُون‏»؛ و كسانى كه از حدود خدا تجاوز كنند، آنان بى‏ترديد ستمكارند(بقره:229)
با توجه به اطلاق ظلم در آیه اول، و تبیین معنای ظلم در آیه دوم هر کسی از حدود الهی تجاوز کرده باشد هرگز لایق این منصب نخواهد بود.
تفسیر المیزان ذیل این آیه به زیبایی مراحل استنباط عصمت از آیه را بیان فرموده است.

آیه مخلصین:
«قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ * إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِين»؛ گفت: «به عزّتت سوگند، همه آنان را گمراه خواهم كرد * مگر بندگان خالص تو، از ميان آنها.(ص:82 و 83)
بندگان مخلَص از اغوای شیطان به صورت کامل، یعنی 100درصدی استثناء شده اند، نه اینکه احتمال اغوای انان کمتر باشد!
‏
آیه صادقین:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقين‏»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد، و با صادقان باشيد(توبه:119)
این آیه نمی فرماید از صادقین باشید، بلکه می فرماید با صادقین باشید، اطلاق همراهی(همراهی بی قید و شرط) و اطلاق صداقت، نشان دهنده ضرورت پیروی کامل از معصومی است که قول و فعلش صادق و درست است.

آیه تطهیر:
«إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيرا»؛ خداوند فقط مى‏خواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملًا شما را پاك سازد.(احزاب:33)
به کار بردن تعبیر «انما» و منحصر کردن این طهارت در اهل بیت(ع) نشان از عصمت دارد، وگرنه طهارت تشریعی یعنی پاک کردن از طریق امرو نهی را که خداوند برای همه اراده کرده است، اختصاصی به اهل بیت(ع) ندارد.

آیه اولی الامر:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُم‏»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر را.(نساء:59)
اطاعت مطلق و بدون قید و بند نشان دهنده عصمت است، وگرنه صحیح نیست که کسی را امر به اطاعت بدون چون و چرا از یک غیر معصوم کنیم، همانطور که خداوند در خصوص اطاعت از پدر و مادر می فرماید: اگر تو را به شرک امر کردند اطاعت نکن(عنکبوت:8؛ لقمان:15)

آیات سوره نجم:
«مَا ضَلَّ صَاحِبُكمُ‏ْ وَ مَا غَوَى‏*وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الهَوَى* إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى‏»؛ هرگز همراه شما [محمّد «ص»] منحرف نشده و مقصد را گم نكرده است*و هرگز از روى هواى نفس سخن نمى‏گويد!* آنچه مى‏گويد چيزى جز وحى كه بر او نازل شده نيست‏.(نجم: 3تا5)
این آیه به صورت مطلق می فرماید پیامبر(ص) هرگز منحرف نبوده و مسیر را گم نکرده است، و هرگز از هواس نفس سخن نمی گوید.

آیه اسوه بودن پیامبر(ص)
«لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسُولِ اللّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»؛ مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود.(احزاب:21)
اینکه کسی به صورت مطلق الگوی رفتار دیگران قرار داده شود دلالت بر عصمت دارد، یعنی ما می توانیم از رفتار او حکم شرعی برداشت کنیم، طبیعتا چنین کسی باید رفتار و گفتارش معصومانه باشد.

آیات سوره جن:
«عَلِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلىَ‏ غَيْبِهِ أَحَدًا* إِلَّا مَنِ ارْتَضىَ‏ مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِن بَينْ‏ِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا* لِّيَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُواْ رِسَالَاتِ رَبهِّمْ وَ أَحَاطَ بِمَا لَدَيهِم‏»؛ داناى غيب اوست و هيچ كس را بر اسرار غيبش آگاه نمى‏سازد*مگر رسولانى كه آنان را برگزيده و مراقبينى از پيش رو و پشت سر براى آنها قرار مى‏دهد* تا بداند پيامبرانش رسالتهاى پروردگارشان را ابلاغ كرده‏اند و او به آنچه نزد آنهاست احاطه دارد.(جن:26 تا 28)

آیه عصمت حضرت مریم(س):
«وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى‏ نِساءِ الْعالَمين‏»؛ و (به ياد آوريد) هنگامى را كه فرشتگان گفتند: «اى مريم! خدا تو را برگزيده و پاك ساخته و بر تمام زنان جهان، برترى داده است‏.(آل عمران:42)
روشن است که طهارت جسمی که منظور آیه نیست، اصلا دور از منطق قرآن است، چون برگزیدگی بر زنان جهان بدون طهارت درونی معنا ندارد.
عصمت حضرت مریم(س) از طریق قیاس اولویت، عصمت انبیا و ائمه(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) را اثبات می کند.

آیات دیگری هم هست چون آایتی که به اطاعت بی قید و شرط از پیامبر(ص)(مثل: حشر:7) دعوت می کنند که به جهت اختصار از ذکر آنها خودداری میشود.

ادامه دارد...

عصمت در احادیث

عصمت در احادیث شفاف تر و مفصل تر بیان شده است که من فقط به چد نمونه اشاره می کنم:

حدیث ثقلین
«إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمْ أَمْرَيْنِ إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا- كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَهْلَ بَيْتِي عِتْرَتِي أَيُّهَا النَّاسُ... أَسْأَلُكُمْ عَمَّا فَعَلْتُمْ فِي الثَّقَلَيْنِ وَ الثَّقَلَانِ كِتَابُ اللَّهِ جَلَّ ذِكْرُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِي فَلَا تَسْبِقُوهُمْ فَتَهْلِكُوا وَ لَا تُعَلِّمُوهُمْ فَإِنَّهُمْ أَعْلَمُ مِنْكُم‏»؛ به درستی که بین شما دو چیز باقی می گذارم که اگر به آنها تمسک بجویید هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خداوند عزوجل، و اهل بیت و عترتم، ای مردم (روز قیامت) از شما در خصوص آنها سوال خواهم کرد که با آنها چه کردید؟ پس از آنها سبقت نگیرید که هلا میشوید . آنها را آگاه نسازید که آنها آگاه تر از شمایند. (الکافی، ج1، ص294)
این روایت با تعابیر مختلف در منابع شیعه و اهل سنت وارد شده است و قطعا از روایات متواتر بین شیعه و سنی به شمار میرود.
دلالت آن هم روشن است، تعبیر «لن تضلوا» به معنای «هرگز گمراه نخواهید شد» همه چیز را روشن می کند، قرار دادن قرآن در کنار اهل بیت(ع) و سپس تعبیر اینکه با تمسّک به این دو هرگز گمراه نخواهید شد نشان از عصمت هر دو دارد، چرا که قرار دادن یک معصوم در کنار یک غیر معصوم و امر به تبعیت از آن دو هرگز موجب عدم گمراهی نمیشود!

حدیث سفینه
پیامبر(ص) در روایت مشهوری فرمودند: « مَنْزِلَةُ أَهْلِ بَيْتِي فِيكُمْ كَسَفِينَةِ نُوحٍ مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِق‏»؛ مزلت اهل بیت من مانند کشتی نوح است که کسی که بر آن سوار شود نجات یابد و کسی که از آن روی بگرداند غرق خواهد شد.(دعائم الاسلام، ج1، ص80)
در این روایت نفرموده اهل بیت(ع) هم مایه هدایتند! بلکه همانطور که هدایت را به پیروی از آنها گره زده، گمراهی هم به دوری از آنها گره خورده است! و هرگز نمیشود گفت هدایت در پیروی، و گمراهی در عدم پیروی از کسی است مگر آنکه آن شخص معصوم باشد!

سایر احادیث:

الف) امیر مؤمنان(ع) فرمودند: «وَ لَا طَاعَةَ لِمَنْ عَصَی اللَّهَ إِنَّمَا الطَّاعَةُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِوُلاَةِ الْأَمْرِ وَ إِنَّمَا أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِطَاعَةِ الرَّسُولِ لِأَنَّهُ مَعْصُومٌ مُطَهَّرٌ لاَ یَأْمُرُ بِمَعْصِیَتِهِ وَ إِنَّمَا أَمَرَ بِطَاعَةِ أُولِی الْأَمْرِ لِأَنَّهُمْ مَعْصُومُونَ مُطَهَّرُونَ لاَ یَأْمُرُونَ بِمَعْصِیَتِه: اطاعت مکنید کسی را که معصیت خدا می‌کند، همانا فقط اطاعت خدا و رسول به خاطر اینکه ایشان معصوم و پاک هستند و نیز والیان امر، واجب است و سرِّ اینکه خدای عزّ و جل امر به اطاعت اولوالأمر فرموده، این است که ایشان معصوم از گناه و پاکیزه‌اَند و هیچ گاه امر به معصیت نمی‌کنند» (صدوق، الخصال، ج1، ص139)

ب) امام سجاد(ع): «الْإِمَامُ مِنَّا لاَ یَکُونُ إِلاَّ مَعْصُوماً وَ لَیْسَتِ العِصمَةُ فِی ظَاهِرِ الخِلقَةِ فَیُعْرَفَ بِهَا وَ لِذَلِکَ لاَ یَکُونُ إِلَّا مَنْصُوصاً»؛ از ما خاندان جز معصوم شخص دیگری نمی‌تواند امام باشد و عصمت صفتی نیست که در ظاهر بدن باشد، تا به چشم دیده شده و شناخته گردد، و به همین دلیل، امکان ندارد معصوم بودن کسی را به دست آورد، مگر خدا به وسیلة پیغمبرش آن را صریحاً فرموده باشد.(شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص132)

ج) امام صادق(ع) در توصیف امام می فرمایند: «فَالْإِمَامُ هُوَ الْمُنْتَجَبُ الْمُرْتَضَی وَ الْهَادِی الْمُنْتَجَی وَ الْقَائِمُ الْمُرْتَجَی... وَ مُصْطَفًی مِنْ آلِ إِبْرَاهِیمَ وَ سُلاَلَه مِنْ إِسْمَاعِیلَ وَ صَفْوَةِ مِنْ عِتْرَةِ مُحَمَّد (ص)‌... مُبْرَأً مِنَ الْعَاهَاتِ مَحْجُوباً عَنِ الْآفَاتِ مَعْصُوماً مِنَ الزَّلَّاتِ مَصُوناً عَنِ الْفَوَاحِشِ کُلِّهَا...»؛ پس امام همان برگزیدة پسندیده و رهبر محرم اسرار و امیدبخش است... برگزیدة خاندان ابراهیم و اسماعیل و انتخاب شده از عترت محمّد (ص)... از آفت‌ها پنهان و از لغزش‌ها نگهداری شده و از تمام زشتی‌ها معصوم است...» (کلینی، الکافی، ج1، ص 203و204)

د) نیز در روایت دیگری می فرمایند: «نَحْنُ قَوْمٌ مَعْصُومُونَ أَمَرَ اللَّه تَبَارَکَ وَ تَعَالَی بِطَاعَتِنَا وَ نَهَی عَنْ مَعْصِیَتِنَا نَحْنُ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ عَلَی مَنْ دُونَ السَّمَاءِ وَ فَوْقَ الْأَرْضِ: ما (اهل بیت) مردمی معصوم هستیم که خدای تبارک و بلندمرتبه مردم را به فرمان‌ بردن از ما امر فرموده است و از نافرمانی ما نهی کرده است. ما حجّت کامل هستیم بر هر که زیر آسمان و روی زمین است» (الکافی، ج1، ص269)

ه) امام رضا(ع) نیز در حدیث مفصلی در وصف امامت میفرمایند: «الْإِمَامُ أَمِینُ اللَّهِ فِی خَلْقِهِ وَ حُجَّتُهُ عَلَی عِبَادِهِ وَ خَلِیفَتُهُ فِی بِلاَدِهِ... الْمُطَهَّرُ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمُبَرَّأُ عَنِ الْعُیُوبِ... عَالِمٌ لَا یَجْهَلُ وَ رَاعٍ لَا یَنْکُلُ مَعْدِنُ الْقُدْسِ وَ الطَّهَارَةِ وَ النُّسُکِ وَ الزَّهَادَةِ وَ الْعِلْمِ وَ الْعِبَادَةِ... فَهُوَ مَعْصُومٌ مُؤَیَّدٌ مُوَفَّقٌ مُسَدَّدٌ قَدْ أَمِنَ مِنَ الْخَطَایَا وَ الزَّلَلِ وَ الْعِثَارِ...»؛ امام امین خدا در میان خلق اوست و حجّت او بر بندگانش و خلیفة او در بلادش است... از گناهان پاک و از عیب‌ها بر کنار است... عالمی است که نادانی ندارد، سرپرستی است که عقب‌نشینی ندارد، کانون قدس، پاکی، طاعت، زهد، علم و عبادت است... پس او معصوم است و تقویت شده و با توفیق و استوار گشته، از هر گونه خطا، لغزش و افتادنی در امان است...» (الکافی، ج1، ص200 الی 202)

یا حق

با سلام و عرض ادب

خیر، عصمت فراتر از وحی بوده و لازمه ی آن است! یعنی هر کسی وحی داده شده عصمت هم داده شده.

باید دقت کنید ما در مورد یک متن وحیانی از جانب خداوند سخن می گوییم نه از یک متن نوشته شده توسط عوام!!
وقتی به صورت مطلق کسی الگو معرفی میشود یعنی این الگو گیری بی قید و شرط است، هر گونه قید زدن به آن دلیل میطلبد!
و چون قید و شرطی ندارد یعنی هر رفتار پیامبر(ص) حداقل نشانه جواز آن فعل است، و حتی تقریر و تأیید او حجیت دارد همانطور که در فقه از ان برای استنباط احکام استفاده میشود، یعنی اگر کسی رفتاری را در محضر پیامبر(ص) یا ائمه(ع) انجام داد و ایشان بدون اینکه جای تقیه و مانند آن باشد تأیید کرده یا سکوت کردند آن فعل جایز خواهد بود.

شما اگر میخواهید این الگو گیری را محدود و مقید کنید باید دلیل بیاورید.

مرزهای الهی یعنی واجبات و محرمات، ترک واجبات و انجام محرمات میشود زیرپا گذاشتن حدود الهی
بله چنین ظلم های موجب عدم هدایت خداوند میشوند، البته روشن است که منظور از هدایت نکردن خداوند هدایت مرحله دوم، یعنی هدایت پاداشی یا همان توفیق است، یعنی گناه به صورت تکوینی از انسان سلب توفیق میکند

خواهش می کنم دقت بفرمایید، قرآن می فرماید هر کسی از بندگان من که از تو تبعیت کنند جهنم را از ایشان پر خواهم کرد:
«إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ* لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكَ وَ مِمَّن تَبِعَكَ مِنهُْمْ أَجْمَعِين»‏

«اولی الامر» یعنی صاحبان امر، وصف است، نه اسم! وصف یعنی وقتی موصوف به این وصف متصف شد اطاعت از او واجب میشود، طبیعتا امیرلمومنین(ع) اگرچه امام بوده اند اما از زمان رحلت پیامبر(ص) اماتشان فعلیت یافت و اولی الامر شدند. این تعبیر «اولی الامر» یعنی کسی که زمام امر را به اختیار گرفته مثل تعبیر امام زمان است که اولی الامر و امام زمن هر عصری متعلق به همان زمان است.

من عرض کردم قرآن میفرمایدپیامبر(ص) انحراف و گمراهی نداشته است، علت آن مهم نیست، من که نمی گویم عصمت ایشان ذاتی است، اما بالاخره معصوم است، حالا میخواهد تحت تأییدات روح القدس باشد، تحت تربیت جبرئیل باشد یا هر چیزی! بالاخره قرآن ضلالت و انحراف، و همچنین سخن گفتن از روی هوا را از پیامبر(ص) سلب کرده است.

طهارت و اصطفاء در کنار هم قرینه خوبی برای پاکی و برگزیده شدن است، اینکه ما پاکی را منحصر در یک عرصه کنیم دلیل قاطع میخواهد.

باید با زبان قرآن آشنایی داشت، قسمت های پایانی آیات را نمیتوان منحصر در همان آیه کرد، بلکه حکم کلی را بیان میکنند که متن آیه از آن حکم کلی گرفته شده است، مثلا قرآن کریم کریم می فرماید:
«وَ لا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ» این قسمت پایانی آیه «سمیع علیهم» در حقیقت ربط دارد به قبل از آن وگرنه لغو خواهد بود، اتفاقا قسمت انتهایی این آیات مهمتر از قسمت ابتدایی آن است، یعنی تبیین کننده علت، یا کیفیت بخش ابتدایی است.

در آیه مورد بحث ما هم خداوند بعد از بیان تقسیم غنائم می فرماید هرچه پیامبر(ص) می گوید را بپذیرید و هرچه نهی می کند نهی کنید، این بخش پایانی کلیّت دارد، خداوند ابتدا یک مورد جزئی را پیش از آن مطرح فرموده است، و سپس از دلیل کلّی آن سخن می گوید؛ وگرنه معنا ندارد بعد از بیان حکم که ضرورت عمل به آن فهمیده میشود دوباره بگوید هرچه پیامبر(ص) می فرماید اخذ کنید و هر چه نهی می کند پرهیز کنید، چون در قسمت ابتدایی آیه حکم روشن شده و امر خداوند معلوم است و لزومی ندارد به طور کلی دوباره ذکر شود! خودِ امر یعنی گوش کرده و اطاعت کنید!

به این آدرس که جمع بندی خود بنده است مراجعه بفرمایید:@};-

http://www.askdin.com/showthread.php?t=7056&p=931440#post931440

ظلم در لغت به معنای قرار دادن چیزی در غیر جای خودش است، آن ظلمی که گناه است ظلم اصطلاحی است، یعنی تجاوز از حدود الهی، انجام فعل حرام یا ترک واجبات

قوم یونس با دیدن علائم عذابی که یونس به آنها هشدار داده بود توبه کرده و ایمان آوردند. یعنی اگر یونس در ابتدا در بین ایشان نمیبود و آنها را از عذاب بیم نمیداد نه عذابی می آمد(چون حجتی تمام نشده بود) و نه مردم ایمان می آوردند چون با گفته های ینوس بود که فهمیدند این همان عذاب است.

با سلام و احترام
عرض کردم علم حضوری از جانب خداوند است، نه وحی!
این علم مختص انبیا هم نیست هر کسی که سعه وجودی گسترده ای داشته باشد حقائق را می بیند، یعنی به حقیقت و ملکوت گناه آگاه خواهد بود، و انبیا و ائمه(ع) از بدو تولد این سعه وجودی و قدرت و احاطه نفسی را داشته اند.

جناب شروحیل، این مباحث از زمان سید مرتضی در قرن پنجم هجری مطرح بوده، بارها با تعابیر مختلف پاسخ داده شده، این را عرض کردم که گمان نکنید اشکال شما اشکال نویی است و تا کنون مطرح نبوده است.
طبیعتا همه اینها با جزئیاتش ریز به ریز بحث شده و پاسخ داده شده است؛ تمامی علمای اسلام که به عصمت معتقد هستند این آیات را هم دیده اند، بدون دیدن این آیات به عصمت معتقد نشده اند، اما پاسخ این آیات برایشان روشن بوده که همچنان به عصمت معتقد مانده اند، و به تفصیل از آن بحث کرده اند.

ظلم به معنای قرار دادن چیزی در غیر جای خودش است، به همین خاطر هر کاری که انحراف از صواب بوده و غلط باشد را شامل میشود، چه اینکه گناه باشد یا ترک اولی باشد، مخالف امر مولوی باشد، ارشادی باشد، یا الزام باشد یا استحباب باشد و...(عصمة الانبیا، ص105)
یونس کاری کرده که انجام ندادن آن درست تر بود، اما اینکه آیا گناه بوده، آیا کار مکروه بوده، ترک اولی مرتکب شده، یا مانند آن ، آیه در این خصوص ساکت است.

چون خداوند از هر بنده ای متناسب با آنچه که داده است توقع دارد:«ٍ لِيَبْلُوَكُمْ في‏ ما آتاكُمْ»؛ شما را به آنچه که به شما داده است بیازماید.(انعام:165)
و گناه هر قومی هم متناسب با خودشان است، مثلا فرموده اند:حَسَنَاتُ‏ الْأَبْرَارِ سَيِّئَاتُ الْمُقَرَّبِين‏»؛ کارهای نیک نیکوکاران برای مقربین گناه محسوب میشود.(کشف الغمه، ج2، ص254)

مثلا اگر آیت الله بهجت یک روز نمازش را به کیفیت نماز بنده میخواند قطعا از آن توبه و استغفار کرده و آن را گناه به شمار می آورد، و شاید حتی خداوند او را عقوبت میکرد! چرا که بندگان هرچه به خدا نزدیک تر باشند خداوند نسبت به آنها سخت گیر تر است، چون محبت او نسبت به ایشان بیشتر است و توقع بیشتری از ایشان دارد، و اگر آنقدر از او دور شوند که دیگر محبتی نسبت به ایشان نداشته باشد آنها را به حال خود رها کرده و دچار سنت استدراج می نماید.

خلاصه اینکه ما در روایات هم زیاد داریم که حسابرسب خداوند با بندگان یکسان نیست و از بندگان عالم و مقربش توقع ویژه دارد، مثلا همینکه فرموده اند هفتاد گناه از جاهل بخشیده میشود قبل از آنکه یک گناه از عالم بخشیده شود ، یا اینکه می فرمایند: خداوند به اندازه عقل انسان ها در حسابرسی آنها دقت می کند یا...

اولا آزار دادن شیاطن و بیمار کردن انبیاء سختی رساندن به جسم ایشان را که ما منکر نیستیم ، ما منکر تصرف روحی و توان گمراه کردن آنها توسط شیطان هستیم.
ثانیا ما اصلا منکر توبه کردن هیچ یک از انبیا و ائمه نیستیم، چه به توبه کردن ایشان اشاره شده باشد و چه نشده باشد، اصلا توبه برای همه ضروری است، چون کسی توان ادای حق الهی را ندارد، لذا توبه هم مراتب دارد، توبه هر کسی هم در همان رنبه است، همانطور که امام صادق(ع) می فرمایند:

«لَا بُدَّ لِلْعَبْدِ مِنْ مُدَاوَمَةِ التَّوْبَةِ عَلَى كُلِّ حَالٍ وَ كُلُّ فِرْقَةٍ مِنَ الْعِبَادِ لَهُمْ تَوْبَةٌ فَتَوْبَةُ الْأَنْبِيَاءِ مِنِ اضْطِرَابِ السِّرِّ وَ تَوْبَةُ الْأَصْفِيَاءِ مِنَ التَّنَفُّسِ وَ تَوْبَةُ الْأَوْلِيَاءِ مِنْ تَلْوِينِ الْخَطَرَاتِ وَ تَوْبَةُ الْخَاصِّ مِنَ الِاشْتِغَالِ بِغَيْرِ اللَّهِ وَ تَوْبَةُ الْعَامِّ مِنَ الذُّنُوب‏»
همه بندگان باید بر توبه در هر حالی مداومت کنند، و هر گروهی را توبه ایست، پس توبه انبیا از اضطراب درون است، توبه اولیا، از دگرگونى خطورات قلبى است، توبه اصفیا و برگزیدگان، از افکار و خطورات نفس است، توبه خواص از اشتغال به غیر خداست، و توبه عوام از گناهان است.

(بحارالانوار، ج6، ص31)

با سلام و احترام

جناب شروحیل عزیز الحمدلله بنده از روزی که وارد این رشته شدم هم خودم مبنا را بر این گذاشتم و هم اساتیدمان دائما تأکید میکردند که در مباحث علمی بزرگی بزرگان به جای خودش، اما نباید دراین مسائل اعتقادی مقلّد بود؛ بنده هم اگر اشاره ای به تاریخ مسئله کردم برای این بود که بدانید عصمتی که امروز علما به اتفاق بدان معتقد هستند از سر جهل نسبت به این آیات نیست، بلکه اینها به تفصیل بحث شده و دلالت آنها سنجیده شده است، نمیخواستم بگم بنده و شما هم باید از آنها پیروی کنیم؛ برخی مسائل هم هست که بنده خودم با ادله ای که دیده ام نظر برخی علما در برخی مسائل را قبول نکرده ام.

اما این مسئله عصمت از آن مسائل نیست، انصافا بحث های خوبی مطرح شده است، و بنده دلیل آها را پذیرفته ام، نه اینکه صرفا تقلید کرده باشم؛ توصیه می کنم حداقل کتاب عصمة الانبیاء نوشته آیت الله سبحانی را بخوانید تا یک طرفه قضاوت نکرده باشید، ببینید چقدر جامع و خوب مسائل تحلیل شده و حقیقت این آیات بیان شده است.
اصلا از نگاه عقلی عصمت حقیقتا ضرورت دارد، فرستادن پیامبری که مردم واقعا نتوانند به او اعتماد و تکیه کنند نقض غرض است، اینکه پیامبری یک مسئله را بگوید و فردا بیاید بگوید اشتباه کردم مسئله اینطور است! یا یک وعده ای بدهد اما فراموش کند و سر قرار نیاید، یا رفتارهایی مانند آن اعتماد مردم را سلب می کند، سلب اعتماد یعنی نقض غرض، و نقض غرض محال است.

همانطور که ما آیه «ید الله» را به خاطر قرائن عقلی برهانی میفهمیم که منظور «دست» نیست، بلکه منظور قرآن است، در فهم آیات عصمت هم باید قرائن عقلی و سایر آیات قرآن در خصوص جایگاه انبیا را دید و در فهم سایر آیات از آنها کمک گرفت.

ما نمیگوییم انبیا به ذات خود لغزشی نداشته اند، بلکه اتفاقا معتقدیم همین نصرت و تأیید الهی مانع خطا است و لذا همواره باید به خداوند تمسک می جسته و از او مدد می گرفته اند، ما بی نیازی غیر از خداوند نداریم...

خدا میداند میخواستم همین جملات را به شما بگویم، گاهی ما دیگران را به پرهیز از تعصب روی دیدگاهشان متهم می کنیم اما باید ابتدا مطمئن شویم خودمان دچار چنین مسئله ای نیستیم؛ ممکن است در خصوص خودمان جاری باشد پس هر کسی باید نسبت به اعتقاداتش نگاه نقادانه داشته باشد.

یا حق

خب این مشکلش چیست؟
هر علتی اگر عینا در جای دیگری باشد معلول آن هم عینا محقق میشود!
این که عصمت که موجب مصونیت میشود در هرکسی باشد او را مصون نگه میدارد که حرفی نیست، اما باید دید که چه کسانی ظرفیت این موهبت الهی را دارا بوده اند تا عصمت به ایشان داده شود، یعنی عصمت نشان از ظرفیت والای وجودی دارد.(آیت الله خرازی، بدایة المعارف، ج1، ص249)
شما گمان می کنید تمام بچه هایی که به دنیا می آیند در یک مرتبه هستند؟! چطور از نظر جسمانی بسیار متفاوت بوده و ویژگی های جسمانی شان همه متوقف بر عوامل پیشینی چون ژنتیک و تغذیه و مراقبت های بارداری است اما از نظر روحی یکسان باشند؟!

امروز ممکن است کسانی با ریاضت به جایی برسند که حقیقت و ملکوت عالم را ببینند، خب طبیعتا این رویت باطنی نقش بسزایی در بازدارندگی بیشتر آنها خواهد داشت، آیا میشود گفت اینکه هنر نیست، آنچه اینان می بینند را هر کسی میدید از گناه پرهیز میکرد!

قطعا عوامل پیشینی در این امر دخالت دارند اما این که آن عوامل چه هستند را ما دقیق نمیتوانیم ابراز نظر کنیم، این مسائل از دسترس عقل خارج هستند، اما شواهدی بر این مسئله میتوان یافت، اینکه می فرمایند در نسل انبیا و ائمه تا حضرت آدم نباید پدر مشرک یا مادر بدکاره باشد، چون این نور در این ظروف تاریک باقی نمیماند.

در هر صورت آنچه که دست عقل به آن میرسد اثبات اصل عصمت است، موضوعات دیگر و عوامل پیشینی عصمت از آن مسائل عقل گریزی است که دست عقل به آنها نمیرسد و اصلا در اثبات ضرورت عصمت هم نقشی ندارند.

با سلام و عرض ادب

من از لابلای کلام شما احساس می کنم اختلاف من و شما در اصل عصمت نیست، بلکه در قلمرو عصمت است، اجازه بدهید پیش از پاسخ به سخنان شما قلمرو عصمت از دید شما مشخص گردد.
من از کلمات شما برداشت می کنم که شما معتقد به عصمت در دریافت و ابلاغ وحی، و همچنین عصمت در انجام واجبات و ترک محرمات هستید تا اینجا درست برداشت کرده ام:

همچنین در تاپیک قبلی در مورد نقد امام زمان(عج) هم فرمودید:

با عرض سلام و احترام

خب پس الحمدلله در قسمت اصلی بحث اختلافی وجود ندارد.

بله حتما@};-

طبق آیات قرآن که در پست اول ذکر شد، انبیا از خطا و فراموشی در هر رفتار دینی مصون هستند، اما در خصوص اشتباهاتی که ربطی به دین نداشته و از رفتارهای شخصی و اجتماعی محسوب میشوند نیز به آیاتی استناد شده است:

اول: «لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسُولِ اللّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»؛ مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود.(احزاب:21)
اینکه کسی به صورت مطلق الگوی رفتار دیگران قرار داده شود دلالت بر عصمت دارد، یعنی ما می توانیم از رفتار او حکم شرعی برداشت کنیم، طبیعتا چنین کسی باید رفتار و گفتارش معصومانه باشد.
یعنی حتی رفتارهای عادی روزانه او هم اگر خطا باشد دیگر این الگو گیری تامّ نخواهد بود.
آنچه در مورد زمان فروده اید قرینه حالیه است، مثلا پیامبر(ص) برای حمل و نقل سوار بر شتر میشده اند، خب روشن است که این مختص زمانی است که وسیله نقلیه شتر است، اما برای خارج کردن سایر ابعاد خصوصا ابعاد اخلاقی و مراودات اجتماعی که در زمان ها ثابت است دلیلی نداریم.

دوم: آیات شهادت پیامبر(ص) و ائمه(ع) بر اعمال
این ایات دلالت دارند که آگاهی ایشان از اعمال نه از طریق حواس ظاهری، بلکه به حقیقت اعمال احاطه دارند؛وقتی آگاهی از اعمال از طریق احاطه نفس و از سنخ علم حضوری شد دیگر خطا و اشتباه در آن راه ندارد.

سوم: آیات 105 و 113 سوره نساء:
«إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقّ‏ِ لِتَحْكُمَ بَينْ‏َ النَّاسِ بمَا أَرَئكَ اللَّهُ وَ لَا تَكُن لِّلْخَائنِينَ خَصِيمًا»؛ ما اين كتاب را بحق بر تو نازل كرديم تا به آنچه خداوند به تو آموخته، در ميان مردم قضاوت كنى و از كسانى مباش كه از خائنان حمايت نمايى‏(نساء:105)
«وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ‏ يُضِلُّوكَ، وَ ما يُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ، وَ ما يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْ‏ءٍ، وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ، وَ كانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ عَظِيما»؛ اگر فضل و رحمت خدا شامل حال تو نبود، گروهى از آنان تصميم داشتند تو را گمراه كنند اما جز خودشان را گمراه نمى‏كنند و هيچ گونه زيانى به تو نمى‏رسانند. و خداوند، كتاب و حكمت بر تو نازل كرد و آنچه را نمى‏دانستى، به تو آموخت و فضل خدا بر تو (همواره) بزرگ بوده است‏ (نساء:105)
مجموع این دو آیه و شأن نزول آن که اشخاصی تصمیم گرفتند در یک موضوع تشخیصی، نه احکام دین، پیامبر(ص) را فریب بدهند نشان می دهد که پیامبر(ص) علاوه بر احکام، در موضوعات و روابط اجتماعی نیز معصوم هستند.

بحث تفصیلی در رابطه این آیات مطرح شده است(ر.ک: آیت الله سبحانی، الالهیات، ج3، ص192 الی 197)

با سلام و عرض ادب

بله منظور بنده همین است.

ببینید در اینکه عصمت نشان دهنده ظرفیت عظیم ایشان است شکی وجود ندارد، اما اینکه این ظرفیت از کجا به دست آمده عقل فقط میتواند بگوید قطعا ترجیح بلا مرجح نیست، یعنی بی جهت و بدون قاعده کسی بر دیگری مقدم نمیشود و این ویژگی قطعا علل و عواملی دارد اما اینکه آن علل و عوامل چه هستند خارج از دسترسی عقل است، البته عقل میتواند با کنکاش به شواهدی دست یابد اما بالاخره ناقص بوده و کافی نیست.
ممکن است عوامل ژنتیکی نقش داشته باشند، یا الطاف و تأییدات خاصه باشد برای کسی که ظرفیت اولیه را دارد، و...

وقتی کسی به صورت مطلق و بی قید وشرط به عنوان الگو معرفی میشود هر گونه تخصیصی نیازمند دلیل است، نیازمند قرینه ای است که روشن کند که این مورد خارج است.
در خصوص رفتارهای زمانمند قرینه وجود دارد که الگو گیری در این رفتارها لازم نیست، یعنی میخواهد بگوید در احکام مسافرت و نوع رابطه با همسفران، و مراقبت از وسیله نقلیه و مانند آن پیامبر(ص) الگو است، اما این که برای جابجایی سوار بر شتر شوند یا لباس عربی بپوشند و مانند آن که منظور نیست! پوشاک و وسیله نقلیه عوض میشود اما احکام آن که عوض نمیشود!

اما نکته ای که مهم تر است و بنده تقاضا دارم به آن توجه بفرمایید این است که ما اگر همه چیز را میدانستیم و قرار بود از پیامبر(ص) الگوی رفتاری بگیریم یعنی یک مشوّق رفتاری باشد حرفی نبود، اما پیامبر(ص) آمده است تا با عملش راه را به ما نشان بدهد، اینچنین فردی اگر دچار سهو و اشتباه باشد الگو گیری از او ناخواسته موجب انحراف خواهد شد.
الان مثلا هر رفتاری از سوی پیامبر(ص) نشانه جواز آن است، مثلا اگر از گوشت حیوانی تناول کرده اند این نشان دهنده جواز چنین استعمالی است حتی اگر از حکم آن سخنی به میان نیاورده باشند، نمیشود گفت شاید اشتباه کرده اند یا فراموش کرده اند و...!

یا اگر پیامبر وعده ای با کسی داشته باشند و از روی سهو و فراموشی سر قرار نیایند خب این در نگاه مردم یعنی جواز این کار!

آیات متعددی بر این مسئله دلالت دارند، مثل اینکه:
«وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدا»؛همان‏گونه شما را نيز، امت ميانه ‏اى قرار داديم تا بر مردم گواه باشيد و پيامبر هم بر شما گواه است‏.(بقره:143)

«فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلى‏ هؤُلاءِ شَهِيداً»؛ حال آنها چگونه است آن روزى كه از هر امتى، شاهد و گواهى (بر اعمالشان) مى‏آوريم، و تو را نيز بر آنان گواه خواهيم آورد؟(نساء:41)

«وَ يَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً»؛ روزى را كه از هر امّتى گواهى بر آنان برمى‏ انگيزيم‏(نحل:84)

بله ممکن الخطا بوده اند به شرط اینکه خداوند مانع نشده و ایشان را حفظ نکند، ما هم غیر از این نمیگوییم، اما معتقدیم خداوند ایشان را همیشه حفظ میکند، همانطور که قرآن کریم در مورد حضرت یوسف(ع) میفرماید:
«لَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بِها لَوْ لا أَنْ رَأى‏ بُرْهانَ رَبِّهِ»؛ آن زن قصد او كرد و او نيز اگر برهان پروردگار را نمى‏ديد قصد وى مى‏نمود(یوسف:24)
خب شما از این آیه نتیجه میگیرید که عصمت یوسف مقطعی بوده و ممکن است در جای دیگر نسبت به زنی قصد جنسی داشته باشد؟! روشن است که این موهبت الهی همیشگی است.
اینجا هم همین است، چون این مورد که خصوصیتی ندارد که خداوند فقط اینجا مانع خطای پیامبر(ص) شود و در سایر مراحل پیامبر(ص) را رها کند! آیه میخواهد بفرماید خداوند تو را از لغزش ها حفظ می کند.

فضیلت، فضیلت است، چه اکتسابی باشد، و چه ناشی از علل و عوامل پیشینی باشد.
رنگ پوست و نژاد و اینها اصلا فضیلت نیستند چه اکتسابی باشند و چه نباشند، اما علم خب فضیلت است، هر زمان و هر کجا باشد فضیلت است، البته در صورت تساوی دو نفر در علم، کسی که برای کسب آن بیشتر تلاش کرده است فضیلت بیشتری خواهد داشت، چون علاوه بر علم فضیلت دیگری هم کسب کرده و آن تلاش و مجاهدت علمی است.
نمیشود گفت کسی که فضیلتی را بدون تلاش به دست آورده آن فضیلت دیگر فضیلت نیست!! علاوه بر اینکه همین اعطاء چنین موهبتی نشان از ظرفیت درونی عظیم آن بزرگواران دارد، چون بی جهت کسی بر کسی مقدم نمیشود، همانطور که قرآن کریم عیسی(ع) را در کودکی دارای علم کتاب و نبوت میداند:

«فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُواْ كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كاَنَ فىِ الْمَهْدِ صَبِيًّا* قَالَ إِنىّ‏ِ عَبْدُ اللَّهِ ءَاتَئنىِ‏َ الْكِتَابَ وَ جَعَلَنىِ نَبِيًّا»؛ (مريم) به او اشاره كرد گفتند: «چگونه با كودكى كه در گاهواره است سخن بگوييم؟!» * (ناگهان عيسى زبان به سخن گشود و) گفت: «من بنده خدايم او كتاب (آسمانى) به من داده و مرا پيامبر قرار داده است!(مریم:29و30)

با سلام و احترام

منظورم از ژنتیک انتقال و وراثت ویژگی های مادی نیست، بالاخره همانطور که ویژگی های مادی از والدین به فرزند منتقل میشوند، ویژگی ها روحی نیز تا حدی متاثر از والدین است؛ به همین خاطر در زیارت ائمه(ع) میخوانیم: «أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُوراً فِي‏ الْأَصْلَابِ‏ الشَّامِخَةِ وَ الْأَرْحَامِ الطَّاهِرَةِ لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجَاهِلِيَّةُ بِأَنْجَاسِهَا» شهادت میدهم شما نوری بودید در اصلاب پدرانی بزرگوار و ارحام مادرانی مطهر و پاکدامن که جاهلیت شما را با نجاسات و پلیدی هایش آلوده نکرده است. (تهذیب، ج6، ص114)

اما همه اینها زمینه است، نه علت تامّه

در پست پیشین به جناب حسام الدین هم پاسخ این سوال را عرض کردم:

اما خلاصه کلام:

جناب چالشگر عزیز شما بین دو مسئله خلط کرده اید که لازم است از هم تفکیک شوند، یکی اینکه انبیا و ائمه باید معصوم باشند یا خیر؟ یکی اینکه حالا این عصمت چیست!
روشن است که هر دو بحث مفصلی است که به صورت مستقل از آنها بحث شده است، حتی اگر ما بگوییم هیچ درک و فهمی از حقیقت عصمت و منشأ آن نداریم باز هم اشکالی در اصل عصمت پیش نمی آید، چون اصل عصمت طبق عقل و نقل اثبات شده است.

قلمرو اثبات این دو از هم جدا و مستقل است، و عدم فهم آن اشکالی به اثبات اصل آن وارد نمیسازد؛ همانطور که در مورد خدا، وحی، و... اینچنین است.

اگر ما عصمت را نپذیریم اصلا بود و نبود دین فرقی نخواهد کرد، چون خداوند می خواهد کتب آسمانی را از طریق انبیا بفرستد خب پیامبری که ممکن است در دریافت یا ابلاغ آن کتاب اشتباه کند و ما به آورده هایش اعتمادی نداریم آمدنش به چه دردی میخورد؟ اگر احتمال بدهیم پیامبر(ص) در آوردن یک آیه اشتباه کرده تمام قرآن دیگر فاقد حجیت و اعتبار خواهد شد چون دست روی هر آیه ای بگذاریم عقل احتمال میدهد این آیه همان آیه ای باشد که اشتباه بیان شده است.
بحث تاپیک هم الان روی اصل موضوع عصمت است، شما اگر عصمت را اصلا قبول ندارید خب حرف دیگری است باید با ادله اثباتی و ردّی بحث کنیم، نه حقیقت عصمت!

بنابراین باید ابتدا بدانم نظر شما در مورد عصمت چیست؟ آیا اصلا آن را قبول ندارید یا مثل بنده و جناب حسام الدین قبول دارید منتهی در قلمرو آن با ما اختلاف نظر دارید؟!

با سلام و عرض ادب

قسمت اول حرف شما درست است که فرموده اید:

اما نتیجه ای که از آن گرفته اید صحیح نیست:

اینکه رفتارهای زمانمند نیاز به الگوگیری نیست درست است اما این به معنای خطا بودن یا امکان خطا داشتن آنها نیست، اینکه پیامبر(ص) شتر سوار شده لباس عربی میپوشیده اند در جای خودش درست است اما الگوگیری در این رفتار لازم نیست.

به عبارت دیگر شما میخواهید از این زمانمند بودن میخواهید ممکن الخطا بودن را نتیجه بگیرید و این درست نیست.

نکته ای که در پست پیشین عرض کردم را نباید از یاد ببرید که پیامبر(ص) آمده است تا رفتارها را با عمل یاد بدهد، نه آنکه با عمل فقط آنها را تشویق کند، به تعبیر مرحوم شیخ محمدرضا مظفر:

و الدليل على وجوب العصمة أنه لو جاز أن يفعل النبي المعصية أو يخطأ و ينسى و صدر منه شي‏ء من هذا القبيل، فإما أن يجب اتباعه في فعله الصادر منه عصيانا أو خطأ أو لا يجب، فإن وجب اتباعه فقد جوزنا فعل المعاصي برخصة من اللّه تعالى‏ بل أوجبنا ذلك و هذا باطل بضرورة الدين و العقل، و إن لم يجب اتباعه فذلك ينافي النبوة التي لا بد أن تقترن بوجوب الطاعة أبدا» (بدایة المعارف، ج1، ص247)
ترجمه: دلیل بر وجوب عصمت این است که اگر جایز باشد که از پیامبر گناه یا خطا یا فراموشی سر بزند پس یا پیروی از او واجب است در آن فعلی که از او صادر شده است، یا واجب نیست! اگر واجب است پس ما انجام دادن این افعال را به رخصت الهی اجازه داده ایم! بلکه آن را واجب کرده ایم، و اگر پیروی از او جایز نباشد پس این با نبوتی که باید قرین وجوب تبعیت و پیروی گرد منافات دارد.

بنابراین حتی خطا در احکام زمانمند ایشان هم راه ندارد منتهی الگو گرفتن از آنها لازم نیست، ولی میتوان جواز این رفتارها را از انجام آنها توسط ایشان برداشت کرد.

با سلام و احترام

بله جناب حسام الدین عزیز، من قبول دارم که تبعیت لازم نیست، اما با این حال باید مصون از خطا باشد، نکته ای که بنده چندین بار در ادامه سخنانم به آن اشاره کردم اما شما توجه نفرمودید:

یعنی ما اگرچه لازم نیست برای حمل و نقل شتر سوار شده یا در زندگی اجتماعی لباس عربی بپوشیم، اما از اینکه پیامبر(ص) شتر سوار شده و لباس عربی میپوشیده میفهمیم این کار جایز است! چون حضرت(ص) آمده تا راه را به ما نشان بدهد، لذا هر رفتاری که می کند دست کم باید جایز باشد.

آیا شما قبول ندارید که میشود از رفتارهای پیامبر(ص) حداقل اباحه یعنی مباح بودن آن فعل را برداشت کرد؟! آیا قبول ندارید که هر کاری پیامبر(ص) انجام داده ما جایز است تا انجام دهیم؟ یعنی اگرچه لازم نیست در مباحات تبعیت کنیم، اما آیا مباح بودن را اثبات می کند یا خیر؟! خب این در گرو عصمت است؛ یعنی پیامبر(ص) نباید خطا و اشتباهی از او سر بزند چرا که اشتباه او در نگاه مأموم به معنای جواز است.

علاوه بر اینکه خب آن دو دلیل را چه میکنید، دلالت آن دو آیه را پذیرفتید؟ اگر پذیرفته اید که دیگر چانه زنی بر سر این آیه ضرورتی ندارد، چون ما دنبال اثبات هستیم چه با یک آیه چه با چند آیه.

با سلام و احترام

اجازه بدهید من پیش از پاسخ یکی دو سوال از شما بپرسم، تا بفهمم موضع مشترک ما کجاست تا ادامه بحث را بر همان بنا کنیم.
آیا شما به نبوت معتقد هستید یا خیر؟ آیا به عصمت پیامبر در دریافت و ابلاغ وحی معتقد هستید یا خیر؟