جمع بندی آیا این درست است که خدا رو به خاطر برآورده کردن نیازهایمان عبادت کنیم؟

[=Nassim]

پرسش:
می خواستم بدانم که اگر خداوند نیازهای ما را بر طرف نمی کرد چه دلیلی داشت که ما عبادتش کنیم؟

پاسخ:
به نظرم رسید این کلام حضرت امیر علیه السلام تمام پاسخ به این سوال باشد که هم مفید و هم مختصر است و البته نیاز به تامل فراوان دارد:
امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید :
"مَا عَبَدْتُكَ‏ خَوْفاً مِنْ‏ نَارِكَ‏ وَلَا شَوْقاً إِلَى جَنَّتِكَ بَلْ وَجَدْتُكَ أَهْلًا لِلْعِبَادَةِ فَعَبَدْتُكَ"؛ خدایا من تو را از ترس آتشت و به طمع بهشت عبادت نمی‌کنم بلکه‌ تو را شایسته عبادت یافته‌ام و عبادتت می‌کنم."(1)
شهید مطهری در کتاب تکامل اجتماعی اسلام ص 133 و 134 می فرماید:
از نظر منطق اسلام این مطلب مسلم است که عبادت برای برخورداری در آخرت عبادت بسیار ناقصی است . یعنی همین قدر عبادت است که انسان از خدا چیزی را می‌خواهد و خدا را وسیله قرار داده است و همین مقدار توجه به‌ خدا دارد که آخرت و بهشت را از خداوند می‌خواهد و عبادت می‌کند برای‌ اینکه امر خدا را اطاعت کرده باشد تا خدا در عوض به او آخرت را بدهد . عبادت است ولی عبادتی که در آن خدا وسیله قرار گرفته است .
در این‌ باره در کلمات ائمه زیاد داریم و در نهج البلاغه نیز هست :
« قوم عبدوا الله طمعا و تلک عباده الاجراء ( عباده التجار ) » [ گروهی خدا را از روی طمع بندگی می‌کنند و این عبادت مزد بگیران ( یا بازرگانان ) است ] . « و قوم عبدوا الله خوفا و تلک عباده العبید » آنان که از ترس عبادت می‌کنند کارشان از قبیل کار بردگان است که از ترس ارباب کار می‌کنند . « و قوم عبدوا الله شکرا » ( حباله ) که‌ عبارات مختلف آمده است . [ « فتلک عباده الاحرار » ]و قومی او را عبادت می‌کنند نه از روی ترس و نه به خاطر طمع ، بلکه از روی‌ سپاسگزاری که او را شایسته سپاسگزاری می‌دانند . یعنی اگر نه ثوابی باشد و نه بهشتی و نه جهنمی باز هم خدا را عبادت می‌کنند [ و این عبادت آزادگان‌ است ]. (2)

پی نوشت ها:
1. فيض كاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى‏، الوافي‏، كتابخانه امام أمير المؤمنين على عليه السلام‏، اصفهان‏، 1406 ق‏، ج4 ، ص 361
2. مطهری، مرتضی، تکامل اجتماعی اسلام، انتشارات صدرا، تهران، ص 133 و 134