جمع بندی برنامه غذایی سالم از دیدگاه قرآن و احادیث

کارشناس بحث: استاد تذکره

خداوند منان در قرآن می فرماید :
1 - از روزی خدا بخورید و بیاشامید و در زمین به فساد و فتنه انگیزی نپردازید. (بقره - 60)
2 - از آنچه خدا روزی شما قرار داده است، حلال و پاکیزه بخورید. (مائده - 88)
اما در احادیث اهل بیت هم وارد شده است :
آیت‌الله العظمی جوادی آملی در کتاب مفاتیح الحیات صفحات 139 تا 153خوردن و آشامیدن را از نگاه اسلام این‌ گونه توصیف می‌کند:خوردن و آشامیدن در نگاه دین بهره‌گیری از نعمت الهی در مسیر بندگی خداست،از همین رو در آموزه‌های دینی برای این رفتار توصیه‌هایی آمده است؛ از جمله نهی از خوردن و آشامیدن به سان بیگانگان.
امام صادق(ع) می‌فرمایند: امیرالمۆمنین(ع) پیوسته می‌فرمودند: امور این امت همواره به خیر و صلاح خواهد بود، مادامی که به سان بیگانگان غذا نخورد و لباس نپوشد، پس هرگاه چنین کردند خدا خوارشان می‌کند.
حلال‌خوردن :
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: هر کس غذای حلال بخورد فرشته‌ای بالای سرش بایستد و برایش آمرزش بخواهد تا از خوردن فارغ شود.
شست و شوی دست:
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: شست و شوی دست پیش از غذا فقر را دور می‌کند و پس از غذا غم را بزداید و دیده بهبود بخشد.امیر المومنین(ع) فرمودند: شستن دست پیش از غذا و پس از آن، روزی را زیاد می‌کند.امام باقر(ع) می‌فرمایند: صاحب خانه پیش از غذا قبل از همه و پس از غذا بعد از همه دستان خود را می‌شوید.
گفتن بسم‌الله :
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: با جماعت بخورید و بسم‌الله الرحمن الرحیم بگویید تا برکت غذا زیاد شود.امام کاظم(ع) می‌فرمایند: هنگام نوشیدن بسم‌الله الرحمن الرحیم بگویید و پس از آن الحمدالله رب‌العالمین.مرحوم صدوق می‌گوید: روایت شده که هر کس فراموش کرد برای هر نوع غذایی بسم‌الله بگوید،(پس از یادآوری) بگوید: بسم‌الله علی اوله و آخر.
سپاسگزاری :
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: پاداش کسی که می‌خورد و سپاس آن را می‌گزارد همانند کسی است که برای خدا روزه می‌گیرد.
راه نرفتن :
امام صادق(ع) می‌فرمایند: در حال راه رفتن غذا نخور مگر از روی ناچاری.
نایستادن :
انس گوید: رسول خدا(ص) از ایستاده آشامیدن نهی فرمودند. پرسیدم: ایستاده غذا خوردن چه حکمی دارد؟ فرمودند: خوردن بدتر است.
ندمیدن :
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: در خوردنی و آشامیدنی فوت نکنید.
نخوابیدن :
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: درحالی‌که بر شکم خوابیده‌اید غذا نخورید.
داغ نبودن :
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: از غذای داغ بپرهیزید زیرا برکت را می‌برد و غذای سرد بخورید، چرا که هم گواراست و هم برکتش بیشتر است.
با طهارت بودن :
امیرالمۆمنین(ع) فرمودند: رسول خدا(ص) از غذا خوردن هنگام جنابت نهی فرمود.
ساده نشستن:
امیرالمۆمنین(ع) فرمودند: بر سر سفره به سان غلام و بنده بنشینید و یک پا را بر روی پای دیگر نگذارید و چهارزانو ننشینید چرا که خدای عزوجل این‌گونه نشستن و صاحب آن را دشمن می‌دارد.
به آرامی خوردن:
امام صادق(ع) فرمودند: نشستن بر سر سفره را طولانی کنید چرا که از عمرتان به شمار نمی‌آید.

امام رضا(ع) می‌فرمایند: من از سفره‌ای که در آن سبزی نباشد غذا نمی‌خورم.
سرنکشیدن ظرف:
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: از سر مشک(و ظروفی مثل پارچ) آب ننوشید و نیز فرمود: بسان چارپایانآب ننوشید. با دستانتان بیاشامید که بهترین ظرف‌های شمایند.
پس از دیگران نوشیدن:
رسول خدا(ص) می‌فرمایند: کسی که به گروهی آب می‌دهد خودش پس از دیگران آب بنوشد.
آروغ نزدن:
رسول خدا(ص) می‌فرمایند : هر که در دنیا زیاد آروغ بزند در قیامت گرسنگی‌اش بیشتر خواهد بود.و نکات بسیار دیگری از این دست که: ظرف غذا و آب طلا نباشد، از سمت دستگیره ظرف، ننوشید، شکسته نبودن محل نوشیدن و ... .