جمع بندی جبران غیبت

بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و احترام خدمت شما همراه گرامی

همانطور که فرمودید غیبت از گناهان بسیار منفور و ناپسندی ست که اگر کسی به قبح واقعی آن پی ببرد، هرگز حاضر به انجام چنین کاری نخواهد شد.

تصور بفرمایید کسی که آنقدر از او عصبانی شده و ناراحتیم که حس می کنیم زندگی دنیوی مان را خراب کرده، چطور حاضر می شویم، به خاطر او زندگی اخروی مان را هم خراب کنیم؟!؟!

چطور حاضر می شویم اعمالی را که به سختی انجام داده ایم، تقدیمش کنیم.

غیبت گناهی نیست که به راحتی از پرونده اعمال پاک شود.

امام صادق علیه السلام فرمود: "خداوند متعال به حضرت موسی علیه السلام وحی کرد: غیبت کننده اگر با توبه بمیرد، آخرین وارد شونده بر بهشت است؛ و اگر با این حالت (بدون توبه) بمیرد، اولین وارد شونده بر آتش است."¹

در حقیقت گناه غیبت آنقدر زشت و زننده است که حتی با توبه به راحتی قابل جبران نیست. توبه ای که حتی کفر و شرک را از پرونده انسان پاک می کند. یعنی غیبت حتی بعد از توبه حقیقی، موانع و مشکلاتی را بر سر بهشت رفتن انسان ایجاد خواهد کرد، به نحوی که حتی اگر اعمالش در حد عالی بوده و بهشت رفتنش قطعی باشد، باید آنقدر منتظر بماند که آخرین نفر وارد بهشت شود.

پس بهترین راه اینست که تا می توانیم از وارد شدن به این گناه اجتناب کرده و فرار کنیم.

اما اگر به هر دلیلی، دچار چنین مشکلی شدیم؛ اولین راه، حلالیت گرفتن از مُغتاب (شخصی که از او غیبت شده) است.
البته بدون اعتراف به گناه.

یعنی لازم نیست و نباید به او بگویید که غیبتش را کرده یا شنیده اید؛ چون اعتراف به گناه، خودش گناه دیگری ست.

می توانید یک حلالیت کلی بگیرید.
مثلا مرسوم است که انسان قبل از مسافرت های زیارتی یا طولانی، یا قبل از شب های قدر و امثال اینها از دوستان و اطرافیانش حلالیت می طلبد. اگر چنین موقعیتی را توانستید ایجاد کنید، بسیار خوبست و حلالیت بگیرید.

در غیر اینصورت، با هدیه کردنِ اعمال خیر، برایش جبران کنید.
از طرف او اعمال صالح انجام داده و برایش از خداوند مغفرت و خیر طلب کنید.
در اعمال مستحبی که انجام می دهید او را شریک کرده و دعا کنید که خداوند عاقبت به خیرش کند.

با هدیه کردن اعمال خیر به او، کم کم حقی که به گردنتان دارد، جبران می شود و ان شاءالله بخشیده می شوید.

پی نوشت:
1. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 75، ص 222

اما در مورد هدیه کردنِ اعمال به دیگران، چند نکته قابل ذکر است:

1. توجه بفرمایید که با اینکار چیزی از ثواب خود شخص کم نشده و به همان اندازه به دیگری هم عطا خواهد شد.

2. در یک نگاه کلی تر، انسانی که در اعمال صالحش دیگران را شریک می کند، حتی مستحق ثواب بیشتر هم هست.
چون اگر اینکار را در جبران حق دیگران انجام داده باشد، پس به وظیفه شرعیش عمل کرده و عمل کردن به فرائض، خودش مستوجب پاداش است.
و اگر بدون دلیل اینکار را انجام بدهد، مصداق احسان و نیکی به مومنین است که باز هم به خودی خود ثواب زیادی خواهد داشت.

3. چنین کاری، مصداقِ وسعت دادن به رحمت خداوندی و گسترش برکات الهی ست، که باز هم خودش عمل نیک جداگانه ای ست. هر چه افراد بیشتری را در اعمالتان شریک کنید، رحمت خداوند را وسعت بیشتری بخشیده اید و مستوجب رحمت بیشتری خواهید شد.

4. هدیه کردن اعمال خیر و مستحبات، به پیامبران و اهل بیت علیهم السلام، باعث می شود این بزرگواران به انسان توجه و عنایت بیشتری کرده و در قبال هدیه ای که برای ایشان فرستاده اید، هدیه ای بهتر و در خور خودشان به شما عطا کنند.

تمام اینها باعث نزول خیرات و برکات زیادی در زندگی انسان خواهد شد.
گاهی مشکلاتی از انسان مرتفع می شود که حتی اطلاع پیدا نمی کنیم که چنین مشکلی بر سر راهمان قرار داشته.

یکی از اساتید می فرمودند نیت کنید تمام اعمال مستحبی تان را به ولی عصر ارواحنا له الفداء هدیه کرده و ایشان را وکیل کنید که این عمل را به هر کسی که صلاح می داند، هدیه کند. اینکار رحمات و برکات زیادی را در زندگی انسان ایجاد خواهد کرد.

در پناه حق موید باشید.

سوال:
اگر نتوانیم از تک تک افرادی که غیبتشان را کردیم طلب بخشش کنیم، چه کار دیگری میشود انجام داد برای جبرانش؟

پاسخ:
همانطور که فرمودید غیبت از گناهان بسیار منفور و ناپسندی است که اگر کسی به قبح واقعی آن پی ببرد، هرگز حاضر به انجام چنین کاری نخواهد شد. تصور بفرمایید کسی که آنقدر از او عصبانی شده و ناراحتیم که حس می کنیم زندگی دنیوی مان را خراب کرده، چطور حاضر می شویم، به خاطر او زندگی اخروی مان را هم خراب کنیم؟!؟! چطور حاضر می شویم اعمالی را که به سختی انجام داده ایم، تقدیمش کنیم.

غیبت گناهی نیست که به راحتی از پرونده اعمال پاک شود. امام صادق علیه السلام فرمود: "خداوند متعال به حضرت موسی علیه السلام وحی کرد: غیبت کننده اگر با توبه بمیرد، آخرین وارد شونده بر بهشت است؛ و اگر با این حالت (بدون توبه) بمیرد، اولین وارد شونده بر آتش است."¹ در حقیقت گناه غیبت آنقدر زشت و زننده است که حتی با توبه به راحتی قابل جبران نیست. توبه ای که حتی کفر و شرک را از پرونده انسان پاک می کند. یعنی غیبت حتی بعد از توبه حقیقی، موانع و مشکلاتی را بر سر بهشت رفتن انسان ایجاد خواهد کرد، به نحوی که حتی اگر اعمالش در حد عالی بوده و بهشت رفتنش قطعی باشد، باید آنقدر منتظر بماند که آخرین نفر وارد بهشت شود.

پس بهترین راه اینست که تا می توانیم از وارد شدن به این گناه اجتناب کرده و فرار کنیم. اما اگر به هر دلیلی، دچار چنین مشکلی شدیم؛ اولین راه، حلالیت گرفتن از مُغتاب (شخصی که از او غیبت شده) است.
البته بدون اعتراف به گناه. یعنی لازم نیست و نباید به او بگویید که غیبتش را کرده یا شنیده اید؛ چون اعتراف به گناه، خودش گناه دیگری ست. می توانید یک حلالیت کلی بگیرید. مثلا مرسوم است که انسان قبل از مسافرت های زیارتی یا طولانی، یا قبل از شب های قدر و امثال اینها از دوستان و اطرافیانش حلالیت می طلبد. اگر چنین موقعیتی را توانستید ایجاد کنید، بسیار خوب است حلالیت بگیرید.

در غیر اینصورت، با هدیه کردنِ اعمال خیر، برایش جبران کنید. از طرف او اعمال صالح انجام داده و برایش از خداوند مغفرت و خیر طلب کنید. در اعمال مستحبی که انجام می دهید او را شریک کرده و دعا کنید که خداوند عاقبت به خیرش کند. با هدیه کردن اعمال خیر به او، کم کم حقی که به گردنتان دارد، جبران می شود و ان شاءالله بخشیده می شوید.

اما در مورد هدیه کردنِ اعمال به دیگران، چند نکته قابل ذکر است:

1. توجه بفرمایید که با اینکار چیزی از ثواب خود شخص کم نشده و به همان اندازه به دیگری هم عطا خواهد شد.
2. در یک نگاه کلی تر، انسانی که در اعمال صالحش دیگران را شریک می کند، حتی مستحق ثواب بیشتر هم هست.
چون اگر اینکار را در جبران حق دیگران انجام داده باشد، پس به وظیفه شرعیش عمل کرده و عمل کردن به فرائض، خودش مستوجب پاداش است.
و اگر بدون دلیل اینکار را انجام بدهد، مصداق احسان و نیکی به مومنین است که باز هم به خودی خود ثواب زیادی خواهد داشت.

3. چنین کاری، مصداقِ وسعت دادن به رحمت خداوندی و گسترش برکات الهی ست، که باز هم خودش عمل نیک جداگانه ای ست. هر چه افراد بیشتری را در اعمالتان شریک کنید، رحمت خداوند را وسعت بیشتری بخشیده اید و مستوجب رحمت بیشتری خواهید شد.

4. هدیه کردن اعمال خیر و مستحبات، به پیامبران و اهل بیت علیهم السلام، باعث می شود این بزرگواران به انسان توجه و عنایت بیشتری کرده و در قبال هدیه ای که برای ایشان فرستاده اید، هدیه ای بهتر و در خور خودشان به شما عطا کنند.

تمام اینها باعث نزول خیرات و برکات زیادی در زندگی انسان خواهد شد. گاهی مشکلاتی از انسان مرتفع می شود که حتی اطلاع پیدا نمی کنیم که چنین مشکلی بر سر راهمان قرار داشته. یکی از اساتید می فرمودند نیت کنید تمام اعمال مستحبی تان را به حضرت ولی عصر( ارواحنا له الفداء) هدیه کرده و ایشان را وکیل کنید که این عمل را به هر کسی که صلاح می داند، هدیه کند. اینکار رحمات و برکات زیادی را در زندگی انسان ایجاد خواهد کرد.

پی نوشت:
1. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 75، ص 222