جمع بندی روح برتر است یا جسم؟

با سلام و عرض ادب و آرزوی توفیق روزافزون

از جهت وجودی روح مجرد از ماده است و از این جهت محدودیت های مادی همچون فسادپذیری و تغییر و دگرگونی و ... را ندارد؛ و در عوض، ماندگار و جاودان و عالم و عاقل است. از این رو، از جهت وجودی، روح بر جسم ارجحیت و برتری دارد.

از جهت دیگر نیز روح بر جسم ارجحیت و برتری دارد: قوام و حقیقت وجودی ما به روح ما است و بعد از مرگ جسم مادی را رها کرده و به زندگی خود در سرای دیگر ادامه می دهد. بنابراین، آنچه اهم است و باید بیش از کمالات و نیازهای جسمی مراعات گردد، کمالات و نیازهای روحی ما است. در واقع، اگر کسی قرار باشد در یک موقعیتی قرار بگیرد که با انجام کاری، جسمش زیبا بشود و یا از لذتی بهره مند گردد و به جایش روحش پلید گردد و به خصایص بد گرفتار شود، چنین شخصی باید آن کار را ترک کند و کاری را انجام دهد که به سود کمالات روحی و معنوی او است. دستورات دینی در حیطه محدودسازی غرایز جنسی (نه سرکوب آنها) در این راستا قرار می گیرد.

اما نباید ارجحیت و اهمیت روح نسبت به جسم مادی را به معنای تحقیر بدن و جسم مادی در نظر گرفت و آن را سرکوب کرد. به هر حال، بدن ما امانت و نعمتی از سوی خداوند برای ما است که با استفاده از آن می توانیم روح خود را متکامل سازیم و بواسطه آن کارهایی را انجام دهیم تا به سعادت ابدی نائل شویم.

اگر نسبت به پاسخ حاضر، ابهام یا اشکالی داشتید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید تا در ادامه،گفتگوی مفیدتری شکل بگیرد.

در پناه حق تعالی موفق و پیروز باشید.

متوجه نشدم منظور شما از کلیت جواب یا مفهومی کلی چه چیزی است که پاسخ ارائه شده را ناکافی دانستید.

لطف بفرمایید و بیشتر توضیح بدهید.

آنچه عرض شد این بود که ارججیت و برتری روح بر بدن از دو جهت است: یکی از جهت وجودی و خصایص و کمالات وجودی؛ و دیگری از جهت این که قوام وجودی من به روح است و بدن مادی صرفا ابزاری برای تکامل آن است و بعد از مرگ منتفی می شود.

اما با این حال، این نکته را عرض کردم که ارجحیت و برتری روح نسبت به بدن، به معنای تحقیر بدن و بی فایده بودن و نادیده گرفتنش نیست؛ چنانچه که در شریعت اسلامی برای بدن احکام مختلفی مطرح شده است از جمله طهارت در عبادات (وضو و غسل) و یا احکام قصاص و دیه و ...

اگر این مقدار از پاسخ را رضایت بخش نمی دانید، لطفا بیان بفرمایید که منظورتان از ارجحیت یا کلیت مفهومی چه چیزی است تا در ادامه ناظر به آن توضیحات، گفتگو را ادامه دهیم.

پرسش:
آیا روح بر جسم ارجحیت دارد؟

پاسخ:از جهت وجودی روح مجرد از ماده است و از این جهت محدودیت های مادی همچون فسادپذیری و تغییر و دگرگونی و ... را ندارد؛ و در عوض، ماندگار و جاودان و عالم و عاقل است. از این رو، از جهت وجودی، روح بر جسم ارجحیت و برتری دارد.

از جهت دیگر نیز روح بر جسم ارجحیت و برتری دارد: قوام و حقیقت وجودی ما به روح ما است و بعد از مرگ جسم مادی را رها کرده و به زندگی خود در سرای دیگر ادامه می دهد. بنابراین، آنچه اهم است و باید بیش از کمالات و نیازهای جسمی مراعات گردد، کمالات و نیازهای روحی ما است. در واقع، اگر کسی قرار باشد در یک موقعیتی قرار بگیرد که با انجام کاری، جسمش زیبا بشود و یا از لذتی بهره مند گردد و به جایش روحش پلید گردد و به خصایص بد گرفتار شود، چنین شخصی باید آن کار را ترک کند و کاری را انجام دهد که به سود کمالات روحی و معنوی او است. دستورات دینی در حیطه محدودسازی غرایز جنسی (نه سرکوب آنها) در این راستا قرار می گیرد.

اما نباید ارجحیت و اهمیت روح نسبت به جسم مادی را به معنای تحقیر بدن و جسم مادی در نظر گرفت و آن را سرکوب کرد. به هر حال، بدن ما امانت و نعمتی از سوی خداوند برای ما است که با استفاده از آن می توانیم روح خود را متکامل سازیم و بواسطه آن کارهایی را انجام دهیم تا به سعادت ابدی نائل شویم.