فرو بردن خشم

خشم و غضب عبارت است از: حالت نفسانیّه‎ای كه باعث حركت روح حیوانى و از داخل به جانب خارج از براى غلبه و انتقام مى‏شود و هرگاه شدت نمود باعث حركت شدیدى مى‏شود كه از آن حركت، حرارتى مفرط حاصل، و از آن حرارت دود تیره‏اى بر مى‏خیزد و دماغ و رگها را چنان پر مى‏سازد كه نور عقل را مى‏پوشاند، و اثر قوه عاقله را ضعیف مى‏كند.

مردمان در قوه غضبیه بر سه قسم‏اند:
- بعضى در طرف افراط هستند، كه در وقت غضب فكر و هوشى از براى ایشان باقى نمى‏ماند و از اطاعت عقل و شرع بیرون مى‏روند.
- طایفه ‏اى در طرف تفریطند، كه مطلقا قوه غضبیه ندارند. و در جائى كه عقلا و یا شرعا غضب لازم است مطلقا از جا بر نمى‏آیند.
- و گروهى بر جاده اعتدال مستقیم‏اند، كه غضب ایشان به موقع، و غلظت ایشان به جاست. و در هنگام غضب از حد شرع و عقل تجاوز نمى‏كنند.

و شكى نیست كه حد اعتدال آن، مرغوب و مطلوب است. بلكه آن فی الحقیقه غضب نیست، بلكه شجاعت و قوّت نفس است. و طرف تفریط آن نیز اگر چه غضب نباشد اما مذموم و قبیح، و نتیجه جبن و خوارى است. و بسا باشد كه از غضب بدتر بوده باشد، زیرا كه كسى را كه هیچ قوه غضبیه نباشد بى‏غیرت و خالى از حمیّت است.

و از این جهت گفته‏اند: «كسى كه در موضع غضب به غضب نیاید عاقل نیست». و از حضرت امیر المؤمنین - علیه السلام - مروى است كه: «حضرت پیغمبر - صلّى اللّه علیه و آله - از براى دنیا هرگز به غضب نمى‏آمد. اما هرگاه از براى حق، غضبناك مى‏شد احدى را نمى‏شناخت، و غضب او تسكین نمى‏یافت تا یارى حق را نمى‏كرد». و از آنچه گفتیم معلوم شد كه: غضب مذموم، آن است كه: در حد افراط باشد، زیرا كه: غضب بجا و اعتدال در آن، ممدوح است. و تفریط آن غضب نیست، اگر چه از صفات ذمیمه است.

نتیجه آنکه فروبردن خشم و غضب در برابر ظلم و تعدی و دشمنان دین و حقانیت، مذموم و ناپسند بوده و جایز نیست.

موفق باشید ...:Gol:

منبع: بنقل از معراج السعادة، ملا احمد نراقی، ص 166، با کمی اضافات.

نكته اي كه بايد ياداودي شود اين است كه غضب با عصبانيت تفاوت دارد ،غضب حالتي است دروني ومحل ان قلب است وغذاي ان انتقام است. اگر غضب بدون همراهي عقل باشد نتيجه عملي اش عصبانيت مي شود.
غضب در همه جا ناپسند نيست، تفريط در غضب نتيجه اش بي غيرتي در مقابل حرام،سكوت در مقابل منكرات و تحمل ضعف و زبوني مي شود.
افراط در غضب هم به نحوي كه شخص اختيار عقل خود را از دست بدهد، تفكر و بصيرت را سلب مي كند. نبي اكرم :sallallah: مي فرمايد:
«غضب ايمان را فاسد مي كند همانطور كه سركه عسل را »
ريشه كن كردن غضب غير ممكن است و خداوند هم نخواسته زيرا در قران مي فرمايد «والكاظمين الغيظ » نه والفاقدين الغيظ اتفاقا در يك جاي قران خداوند متعال نيكان صحابه رابه شدت و تعصب توصيف كرده :
سوره فتح/29: اَشِداءُ عَلي الكُفار

و در جائي ديگر به نبي اكرم دستور شدت و غلظت داده :
سوره توبه/73: با ايُهاالنَبيُ جاهِدالكُفار وَالمُنافِقين واغلُظ عَلَيهُم
هر دو اين اثار (شدت و غلظت) نتيجه قوه غضب است.

صفت غضب براي خداوند نيز صادق است پيامبر اعظم:sallallah:يكي از موارد غضب خدا را غضب فاطمه (سلام الله عليها) ميداند